လုပ်ငန်းခွင်ထိခိုက်ဒဏ်ရာရတဲ့ ထိုင်းရောက် မြန်မာအလုပ်သမားတွေ နစ်နာကြေးမရ

ထိုင်းနိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသား အလုပ်သမားတွေရဲ့ ဒုက္ခတွေကတော့ စုံလင်လှပါတယ်။ ထိုင်းအလုပ်ရှင်တွေရဲ့ မတရားမှုကိုသာမက ကိုယ့်လူမျိုးအချင်းချင်း ဝိုင်းဝန်းကူညီရမဲ့အစား ထပ်ဆင့်ခေါင်းပုံဖြတ်နှိပ်စက်တဲ့ မြန်မာအလုပ်သမား ကြီးကြပ်သူတွေ၊ စကားပြန်တွေရဲ့ ဒဏ်ကိုလည်း ခံကြရတာပါ။

အဲဒီထဲမှာ ကန်ချနဘူရီခရိုင်က သံပြားစက်ရုံတစ်ခုမှာ အလုပ်လုပ်တဲ့ ကိုမျိုးချစ်ဦးလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ သူဟာ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇွန်လထဲမှာ ထိုင်းနိုင်ငံကို ထွက်လာခဲ့တာဖြစ်ပြီး ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလမှာ လုပ်ငန်းခွင်မှာ မတော်တဆမှုကြောင့် မျက်စိတစ်ဖက် ကွယ်ခဲ့ရသူပါ။

“စတီးတွေ သံတွေဖြတ်ရတာ၊ အဲဒီမှာ သံပြားက မျက်လုံး မှန်တာ၊ မျက်လုံးက လုံးဝမမြင်တော့ဘူး အလုပ်ရှင်က အလုပ်ပဲ ဆက်ခိုင်းနေတာ လျော်ကြေး နစ်နာကြေး ဘာမှမရဘူး။ စကားပြန်က လိမ်ထားတယ်လေ။ စက်ရုံမှာ ဖြစ်တာမဟုတ်ဘူး။ လမ်းမှာ ဆိုင်ကယ်နဲ့ဖြစ်တာဆိုပြီး စကားပြန်က လိမ်ထားလို့ ကျွန်တော်တို့ ပကန်စခွန်ထုတ်မရ ဖြစ်နေတာ”

ပကန်စခွန်ဆိုတာ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ လူမှုဖူလုံရေး အာမခံစနစ်ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ ပကန်စခွန်မှာထည့်ဝင်ပြီးရင် အကျိုးခံစားခွင့်ရှိပါတယ်။ လစာရဲ့ ငါးရာခိုင်နှုန်းစီကို အလုပ်ရှင်နဲ့ အလုပ်သမားက လစဉ် ထည့်ဝင်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ လစဉ်ကြေး သုံးလ ထည့်ဝင်ပြီးရင် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် နာမကျန်းဖြစ်တာ၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရတာ၊ ကိုယ်ခန္ဓာဆုံးရှုံးတာ၊ ကလေးမီးဖွားတာ၊ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်တာ၊ သက်ကြီးရွယ်အိုဖြစ်တာ၊ သေဆုံးတာတွေအတွက် အကျိုးခံစားခွင့်ရှိပါတယ်။

ဒီလိုခံစားခွင့်ရှိတဲ့အတွက် ကိုမျိုးချစ်ဦးရဲ့နစ်နာမှုကို တရားဥပဒေအတိုင်းရဖို့ ကြိုးပမ်းတဲ့အခါ စကားပြန်နဲ့ အလုပ်ရှင်က ဆေးရုံမှာ လိမ်လည်ပြောဆိုထားတာကြောင့် သူ့အတွက် နစ်နာကြေးလျှောက်ထားဖို့ မှာ အခက်အခဲဖြစ်နေတယ်လို့ လျော်ကြေးငွေရအောင် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ ဘန်ကောက်မြို့အခြေစိုက် မြန်မာအလုပ်သမားများကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ Woker assistance Group for Myanmar (WAG) တာဝန်ခံ ကိုတူးလင်းက ပြောပါတယ်။

“ဘာသာပြန်တဲ့သူက စက်ရုံမှာဖြစ်တာကို လမ်းမှာ ဆိုင်ကယ်မှောက်တယ်။ ကျောက်ခဲမှန်ပြီး မျက်စိကွယ်သွားတယ်လို့ လိမ်ပြီးဖြေလိုက်တဲ့အခါမှာ ကျွန်တော်တို့ ပကန်စခွန်ထုတ်ဖို့ အတော်အခက်အခဲတွေ့နေရတယ်။ ဆေးရုံစာရွက်က ကိုယ့်ရဲ့လုပ်ငန်းခွင်မှာ ဖြစ်တာ မဟုတ်တဲ့အတွက် နစ်နာကြေးမရနိုင်ဘူးလို့ ပြောလိုက်တော့ ဆေးရုံမှာ ဆရာဝန်လက်မှတ်ပြန်ပြောင်းဖို့ ကျွန်တော်တို့ တောင်းဆိုတော့ ဆေးရုံက မပြောင်းပေးဘူး၊ စက်ရုံက သူဌေးရဲ့လက်မှတ်ပါမှရမယ် ဆိုပြီး ပြောတယ်။ မရဘူးဆိုရင် တရားဥပဒေလမ်းကြောင်းအတိုင်း စက်ရုံကို တင်ရမယ်။ သူ့ရဲ့နစ်နာကြေး ရအောင် ကြိုးစားသွားရမယ်”

ထိခိုက်ဒဏ်ရာအတွက် လျော်ကြေးရရမှာ ဖြစ်ပေမဲ့ လျော်ကြေးမရတဲ့အပြင် အလုပ်အတင်းဆက်ဆင်းခိုင်းနေတဲ့အတွက် မျက်စိတစ်ဖက်တည်းနဲ့ပဲ အလုပ်ဆက်လုပ်နေရတယ်လို့ ကိုမျိုးချစ်ဦးက ပြောပါတယ်။ သူ့လိုပဲ အလုပ်ခွင်မတော်တဆမှုကြောင့် ကိုယ်လက်အင်္ဂါ ထိခိုက်ချို့ယွင်း ခဲ့ရတဲ့ နောက်ထပ်အလုပ်သမားတချို့လဲ စက်ရုံမှာ ရှိနေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။

“အလုပ်က ဆင်းရတယ်။ အလုပ်မဆင်းရင် ပိုက်ဆံမရဘူးတဲ့ မျက်လုံးတစ်လုံးတည်းနဲ့ အလုပ်ဆင်းရတာဆိုတော့ သိပ်လဲ အဆင်မပြေဘူး။ ဒီနေ့ ကျွန်တော်နဲ့ အတူတူလာဖို့ ခြေထောက်ကျိုးတဲ့ ကလေးမလေး တစ်ယောက်ရှိတယ်။ မျက်လုံးထိတဲ့ နောက်တစ်ယောက်ရှိတယ်။ခြေဖနောင့်ကျိုးပြီး ပြတ်သွားတာ။ သူလဲ နစ်နာကြေးမရဘူး ကျွန်တော့်လိုပဲ စာအုပ်စာတမ်းလဲ မပေးဘူး။ ကျွန်တော့်လိုပဲ အလုပ်ပဲ ဆက်ခိုင်းနေတာ”

ဘာသာစကားအားနည်းချက်ကြောင့် အလုပ်ရှင်ရဲ့မတရားပြုမူတာ ခံရတဲ့ နောက်ထပ်အလုပ်သမားတစ်ဦးကတော့ ကိုထက်လင်းဦးပါ။ သူက ဘန်ကောက်မြို့အရှေ့ဘက် ပါချင်ဘူရီခရိုင် ပါချင်ဘူရီမြို့နယ်ထဲက အထပ်သားစက်ရုံမှာ အလုပ်လုပ်ပါတယ်။ သူက ၂ဝ၂၂ ခုနှစ် ၁ လပိုင်းမှာ လုပ်ငန်းခွင် မတော်တဆဖြစ်ပြီး လက်ချောင်းတချို့ ဆုံးရှုံးခဲ့ရသူပါ။

“အထပ်သားပြားကို စက်နဲ့ဖြတ်ရင်းကနေ အထပ်သားပြားလာတဲ့ လိုင်းမှာ စက်လာတာကို ကျွန်တော်က အပေါ်တက်ပြီး လှမ်းဆွဲလိုက်တာ အဲဒီမှာ ဘီးက တက်ကြိတ်သွားတာ ဖြစ်ခါစမှာ ဆေးကုပေးပေမယ့် တခြားတာဝန်ယူမှုမရှိခဲ့ပါဘူး။ အရမ်းဝမ်းနည်းတယ် ကိုယ့်မြန်မာပြည်သားအချင်းချင်း ဒီလိုမျိုးရှိပါလားပေါ့ အလုပ်လုပ်တာလဲ သူများအောက်ကျို့ရတယ်။ ကိုယ်ကမှန်နေတာတောင်မှ မှန်နေတာကို မပြောတတ်တော့ ငြိမ်ခံနေရတာပေါ့ ကိုယ်မှန်နေတာတောင်မှ မျက်ရည်တောင် ကျခဲ့ရတယ်”

သူ့ရဲ့နစ်နာမှုအတွက် WAG အဖွဲ့ကို အကူအညီတောင်းခံခဲ့တဲ့နောက် အဖွဲ့ရဲ့ ကူညီမှုနဲ့ တစ်နှစ်နီးပါးအကြာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်နေ့မှာ လျော်ကြေးငွေ ဘတ်ငွေ သုံးသိန်းကျော် ရရှိခဲ့ပါတယ်။

ဒီလို ဘာသာစကားအားနည်းတဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေအပေါ် အလုပ်ရှင်က မတရားလုပ်တာ စကားပြန်က ပူးပေါင်းဖိနှိပ်တာတွေကို အလုပ်အတော်များများမှာ တွေ့ရတယ်လို့ ဘန်ကောက်မြို့အခြေစိုက် လူမှုရေးဆောင်ရွက်သူ(Korea Thai Japan) KTJ အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် ကိုဝင်းထွေး က ပြောပါတယ်။

“များသောအားဖြင့် စကားပြန်တွေက ကိုယ့်မြန်မာနိုင်ငံသားဘက်မှာ မရှိဘူး။ ကျွန်တော့်အတွေ့အကြုံအရ တချို့ကိစ္စတွေမှာ စကားပြန်နဲ့ သူဌေးနဲ့ လက်ဝါးချင်း ရိုက်ပြီး ဒီကိစ္စကို သိတယ် ဒါကိုဒီလိုလုပ်ရင် သူတို့ သက်သာတယ်ဆိုတာကို ဒီစကားပြန်ကို ဒီလိုပြောခိုင်းတယ်။ များသောအားဖြင့် ထိုင်းမှာရှိတဲ့ အလုပ်သမားတော်တော်များများကတော့ မြန်မာပြည်သားပေါ်မှာ ရှိမနေဘူး။ သူဌေးတွေနဲ့ ပဏာတည့်တယ်။ ပဏာမတည့်တဲ့ စကားပြန်ကလဲ ဘယ်တော့မှမကြာဘူး။ မမြဲဘူး။ ပြဿနာရှာပြီး အလုပ်ထုတ်ခံရတတ်တယ်”

ထိုင်းနိုင်ငံရောက် မြန်မာအလုပ်သမားတွေရဲ့ နစ်နာမှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘန်ကောက်မြို့မြန်မာသံရုံး ကို RFA က ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမဲ့ လက်ခံဖြေကြားတာ မရှိပါဘူး။

ကိုယ့်တိုင်းပြည်မဟုတ်တဲ့ သူတစ်ပါးနိုင်ငံမှာနေရတဲ့အချိန် အခုလို မတရားနှိပ်စက်ခံရချိန်မှာ ကိုယ့်မြန်မာအချင်းချင်းက အခုလို ပြုမူမှုတွေဟာ အလွန်ဘဲ စိတ်မကောင်းစရာ ဖြစ်ပါတယ်။ တိုင်းတစ်ပါးရောက် မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ ဒီသောကတွေဟာ မြန်မာပြည်ပြန်လည်ဖွံ့ဖြိုးတဲ့တစ်နေ့မှာ ချုပ်ငြိမ်းသွားနိုင်လိမ့်မယ်လို့မျှော်လင့်ရပါတယ်။