လက်ဖက်တောင်သူ ငၝးသိန်းကေဵာ် စီးပြားရေး အကဵပ်အတည်းုကံြ

ခုလို ပလောင် တိုင်းရင်းသားတြေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အကဵပ်အတည်း အေူခအနေတေနြဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး အဲဒီအဖြဲႚက စစ်တမ်းကောက်ယူ ူပစြု္ဘပီး ‘လက်ဖက်ဖဵက်ပိုး’ဆိုတဲ့ ခေၝင်းစဉ်နဲႛ အစီရင်ခံစာ တစောင်ကို ထုတ်ူပန်လိုက်တာ ူဖစ်ပၝတယ်။ ဒီအစီရင်ခံစာနဲႛပတ်သက်္ဘပီး သတင်းစာ ရြင်းလင်းပြဲတရပ် ထိုင်း-ူမန်မာနယ်စပ် တနေရာမြာ ဇူလိုင်လ ၂၃ရက် မနက်ပိုင်းက ူပလြုပ်ခဲရာမြာအဖြဲႚရဲ့ အလုပ်အမြဆောင် ကော်မတီဝင် မိုင်ဘုန်းကေဵာ်က အခုလိုေူပာပၝတယ်။

မိုင်ဘုန်းကေဵာ်။           ။ “ကဵနော်တိုႛ ဒီအစီရင်ခံစာကို ူပည်တြင်းမြာ ရြိတဲ့ လက်ဖက် စားသုံးသူတြေ သိရြိအောင် လုပ်မယ်၊ လက်ဖက်တောင်သူတေကြို သိရြိအောင်လုပ်မယ်၊ နအဖက သူစီမံခန်ႛခြဲနေတာက မြားနေပၝတယ်၊ သူက ဒၝကို စီမံခန်ႛခြဲိံိုင်စြမ်း မရြိဘူး ဆိုတာကို ကဵနော်တိုႛ သက်သေူပမယ်။ နအဖကို နည်းလမ်းအမဵိြးမဵိြးနဲႛ တစုံတရာ ဖိအားပေးိံိုင်တဲ့ ိံိုင်ငံတကာ မိသားစုကို တင်ူပသြားမယ်၊ အထူးသူဖင့် ကဵနော်တိုႛက WFP ကမႝာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖြဲႚကို တင်ူပူခင်းအားူဖင့် ကဵနော်တိုႛရဲ့ အစီရင်ခံစားကို ဖတ်႟ြူခင်းအားူဖင့် ကဵနော်တိုႛ ပလောင်မိဘူပည်သူတြေ ငတ်ူပတ်နေတယ် အစားအသောက်မဲ့ ူဖစ်နေတယ်ဆိုတဲ့ ကိင်္စကို တစုံတရာ ဖန်တီး ေူဖရြင်းပေးိံိုင်မယ်၊ ကမႝာ့ ကုလသမဂ္ဂ ကလေးရန်ပုံငေအြဖြဲႚက သိရြိသြားမယ်ဆိုရင် ဒုက္ခ ရောက်နေတဲ့ ကလေးငယ်တြေ ပညာဆက်မသငိံိုင်တဲ့ ကလေးငယ်တြေ အတြက် တစုံတရာ ကူညီလာိံိုင်လိမ့်မယ်လိုႛ ကဵနော်တိုႛ မ္တေွာ်လင့်ပၝတယ်။”

ကဵန်းမာရေးဝန်ဋ္ဌကီးဌာနက ၂၀၀၉ မတ်လဆန်းက စ္ဘပီး လက်ဖက်မြာ ကဵန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေိံိုင်တဲ့ ဓာတုဗေဒ ဆိုးဆေး ပၝဝင်နေတာေုကာင့် စားသုံးရန်မသင့်ဘူးလိုႛ ေုကည္ဘာပီးလက်ဖက်ရောင်းခဵခြင့်ကို ပိတ်ပင်ခဲ့တာူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီလိုပိတ်ပင်တာဟာ ူပည်သူႛကဵန်းမာရေးအတြက် ကာကြယ်တာူဖစ် ပေမဲ့လည်း စနစ်တကဵ မဟုတ်ပဲ သိမ်းကဵံြး္ဘပီး ဖဵက်ဆီးပစ်တာတြေ ပိတ်ပင်တာတြေ လုပ်လိုက်တာေုကာင့် ဘိုးဘြားစဉ်ဆက် လုပ်ကိုင်လာခဲ့ုကတဲ့ ပလောင်ဒေသက သာမန်လက်ဖက်စိုက် လက်ဖက်ခူးတောင်သူတေရြဲ့ဘဝတြေ နစ်နာနေုကရ္ဘပီလိုႛ ဆက်ေူပာပၝတယ်။

လက်ဖက်တေကြို ပိတ်ပင်ဖဵက်ဆီးတဲ့ နေရာမြာလည်း မ္တွမ္တွတတ မဟုတ်ပဲ အဂတိလိုက်စားမြတြေ ရြိခဲ့တယ်လိုႛ မိုင်ဘုန်းကေဵာ်က အခုလို ထောက်ူပပၝတယ်။

မိုင်ဘုန်းကေဵာ်။           ။ “အသိသက်သေနဲႛ ကဵနော် ထောက်ူပမယ်ဆိုရင် နမ့်ဆန်္ဘမိြႚမြာဆိုရင် တပ်မတော် အခဵိြေူခာက်စက်႟ုံဆို္ဘပီး လက်ဖက်စက်႟ုံ ရြိပၝတယ်။ လက်ရြိစက်႟ုံမြြးက ဗိုလ်ဋ္ဌကီးသန်းထြန်း။ ဗိုလ်ဋ္ဌကီး သန်းထြန်းဆိုရင်သူ ကိုယ်ပိုင် ပိုင်တဲ့ လက်ဖက်စက်႟ုံလည်း ရြိပၝတယ်။ ္ဘပီးတော့ သူႛအမဵိြးတြေ သူတိုႛနဲႛ ဆကိံြယ်တဲ့ဟာတြေ သူတိုႛတေလြည်း လက်ဖက်စို လုပ်ုကတယ် ဆိုတော့ အဲဒီလက်ဖက်ကလည်း အဝၝရောင် ပၝတယ်။ အဲဒၝ တေကြလည်း အသိမ်းခံရတဲ့ အထဲမြာပၝတယ် ဒၝပေမဲ့ ဖဵက်ဆီးခံရတဲ့ စၝရင်းထဲမြာ မပၝဘူး ဆိုတာ တေရြတယ်။ အဲဒၝတြေ ထောက်႟ြူခင်းအားူဖင့် နအဖရဲ့ စစ်အုပ်ခဵြပ်ရေးယ္ဈိံရားဟာ ကဵနော်တိုႛ ူပည်သူလူထုရဲ့ အကဵိြးစီးပြားကို ဘယ်လိုမြ အကာအကြယ် မပေးိံိုင်ဘူး၊ သူတိုႛက ဒီလိုူင်္ပံနာတေကြို စနစ်တကဵ ဘယ်လိုမြ မခန်ႛခြဲိံိုင်ဘူးဆိုတာ သက်သေူပလိုႛ ရပၝတယ်။”

ဒီအစီရင်ခံစာ ရေးသားဖိုႛ ဧ္ဘပီလကနေစ္ဘပီး ၂လုကာ အခဵက်အလက်တေလြိုက်လံ စုဆောင်းခဲ့တာလိုႛ သိရပၝတယ်။ လက်ဖက်အဓိက ထြက်ရြိတဲ့ နမ့်ဆန်၊ မန်တုန်၊ နမ့်ခမ်း၊ ကေဵာက်မဲစတဲ့ ဒေသတေအြူပင် လက်ဖက်တင်ပိုႛတဲ့ ူမန်မာူပည်အတြင်းပိုင်းက ရန်ကုန်နဲႛ မ္ဈိံလေး္ဘမိြႚဋ္ဌကီးတေကြ ကုန်သည်တြေ၊ လက်ဖက်္ဘခံပိုင်ရြိင်၊ လက်ဖက်စို၊ လက်ဖက်ေူခာက် စက်႟ုံပိုင်ရြင်၊ ပြဲ႟ုံပိုင်ရြင်၊ စားသုံးသူနဲႛ လက်ဖက်ခူးသမားအူပင် ဒေသခံအာဏာပိုင် စသူဖင့် စုစုပေၝင်း လူ ၁၆၂ဦးကို တြေႚဆုံမေးူမန်းခဲ့္ဘပီး ခုလို ထုတ်ူပန်တာ ူဖစ်တယ်လိုႛ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

ဒီအစီရင်ခံစာထုတ်ူပန်တဲ့ ‘ပလောင် လုပ်ငန်းအဖြဲႚ’ကို တအောင်းကေဵာင်းသားိံြင့် လူငယ်မဵား အစည်းအ႟ုံး (TSYO)၊ ပလောင် အမဵိြးသမီးအစည်းအ႟ုံး (PWO) နဲႛ ပလောင်ူပည်နယ် လြတ်ေူမာက်ရေးတပ်ဦး (PSLF) စတဲ့အဖြဲႚတြေ ပူးပေၝင်း ပၝဝင်ဖြဲႚစည်းထားတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။