ရခိုင်ူပည်နယ် ရေလုပ်ငန်း အခြန်အကောက်မဵား၍ ဒုက္ခရောက်

ပေၝက်တ္ဘောမိြႚနယ်အတြင်းရြိ ဖ႟ုံကာကဋ္ဋန်းအနီးကို စစ်တ္ဘြေမိြႚကနေ မော်တော်စက်လေနြဲႛ ၄၅ မိနစ်လောက်သြား ္ဘပီးတော့ ရေခူလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်ရပၝတယ်၊ တိံြစ်တခၝသာ လုပ်လိုႛရတဲ့ အဲဒီရေခူလုပ်ငန်းနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ကိုယ်တိုင် လုပ်ကိုင်နေတဲ့ ကုန်သည်တယောက်က RFAကို ရြင်းူပပၝတယ်။

“ပင်လယ်လေေုကာင်းနဲႛ လာတာပေၝ့။ တောင်လေတိုက်္ဘပီဆိုရင် ပင်လယ်ထဲူပန်သြား္ဘပီ၊ ေူမာက်လေ တိုက်္ဘပီဆိုရင် သမုဒ္ဋရာကနေ ပင်လယ်ထဲ ဝင်ခဵလာတာ၊ ရခိုင်တေကြနေ အဲဒီမြာ လောင်းလြေတေနြဲႛ သြားကောက်ုကတယ်၊ စက်လြေလေးတေနြဲႛ သြားကောက်ုကတယ်၊ ကဵားပၝးစပ်တြေ ထောင်ထားတယ်၊ ကဵားပၝးစပ်ဆိုတာ ပင်လယ်ရေစီးေုကာင်းကနေ ပိုက်ထောင်ထားတာ၊ အဲဒီအထဲကို ဝင် ဝင်္ဘပီး အဲဒီကနေ သြားဖော်၊ သြားဖော်္ဘပီးရင် ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ လာသြင်းပေးတယ်၊ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ ကုန်ုကမ်း လုပ်္ဘပီးတော့မြ အဲဒီဂဵယ်လီဖစ်ြရ်ကို ိံိုင်ငူံခား ဘိုင်ယာကို ူပန်ရောင်းပေးတာ ဂဵယ်လီစဖစ်ြရ်ဆိုတာ ငၝးရဲ့ပုံစံက ုကယ်လိုလိုပဲ၊ ဒၝပေမဲ ကေဵာက်ကေဵာတုံးဋ္ဌကီးလိုပဲ၊ အဲဒၝကို ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ ကေဵာက်ခဵဉ်နဲႛ ဆားနဲႛစိမ်၊ ဗမာလိုကဵတော့ ရေခူလိုႛ ခေၞတယ်”

အဲဒီဒေသမြာ လက်ရြိလုပ်ကိုင်နေတဲ့ ရေခူလုပ်ငန်း ဒိုင် ၉ ဒိုင်လောက် ရြိပၝတယ်။ ရေခြန်ကောက်ဖိုႛ ကန်ထ႟ိုက်ဆြဲ ထားတဲ့သူက ရေခူလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်နေတဲ့ သူတေထြံကနေမတန်တဆ အခြန်ကောက်နေတဲ့အေုကာင်း ကုန်သည်ကဆက်ေူပာပၝတယ်၊

“ရေခူဒိုင်တေကြ ၉ ဒိုင်၊ အဲဒီ ၉ ဒိုင်ကို တဒိုင် ၁၀ သိန်းကောက်တယ်၊ တဒိုင် ၁၀ သိန်းဆိုတာက မတန်တဆဋ္ဌကီးပေၝ့လေ။ သူတိုႛက တောင်းပန်လိုႛလည်း မရဘူး၊ ရေခြန်ဆြဲထားတဲ့ ကောင်တေကြလည်း ထောင်ထြက်တြေ၊ လူမိုက်တြေ မြေး္ဘပီးတော့ သူတိုႛဆြဲ ထားတဲ့ ရေခြင်ထဲမြာ လောင်းလြေလေး တစီးကို ၃ သောင်းလောက် ကောက်တယ်၊ အဲဒီလောင်းလေသြမားလေးတြေ ဆိုတာက တနေႛလုပ်တနေႛစားတောင် မရဘူးလေ ၊ ငၝးသလောက် ပိုက်လေတြခုကို သူတိုႛဂြင်ထဲမြာ ၄ သိန်းကောက်တယ်၊ ငၝးဖမ်းစက် လေအြဋ္ဌကီးကို ၁၀ သိန်းကောက်တယ်၊ မပေးဘူးဆိုရင် စက်လေကြို ဆြဲသြားတယ်။ ငၝးလုပ်ငန်းဦးစီးကို တိုင်တော့လည်း ငၝးလုပ်ငန်းဦးစီးက မသိသလို နေလိုက်တယ် ေူပာမယ် ဆိုရင်တော့ ငၝးလုပ်ငန်းဦးစီးနဲႛ ပေၝင်း္ဘပီးတော့ ညစ်စားနေတဲ့ပုံစံမဵိြး သက်ရောက် နေတာပေၝ့ဗဵာ။�

အခဵိန်နဲႛ အလုပ်လုပ်ရတာကတေုကာင်း၊ ိံိုင်ငူံခားကုမဍ္ဎဏီတေနြဲႛ စာခဵြပ်ထားရတာက တေုကာင်းေုကာင့် လုပ်ငန်ရြင်တေကြ မဵားသောအားူဖင့် သူတိုႛတောင်းတဲ့ငေကြို ပေးလိုက်ရတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်၊ အဲဒီ ရေခူလုပ်ငန်းကို ဒေသခံ ရခိုင် တိုင်းရင်းသားတေကြလည်း အမြီူပြ လုပ်ကိုင်နေရသလို ရေခြန်ကောက်တဲ့သူတေရြဲ့ ေိံြာင့်ယြက်မြတေလြည်း ခံရတယ်လိုႛလည်း ကုန်သည်က ေူပာပၝတယ်၊

“အဲဒီမြာဆိုရင် စီးပြားရေးမဖြံႚ္ဘဖိြးဘူးဗဵ။ မိန်းကလေးတယောက်ဆိုရင် တရက်ကို ၅၀၀ လောက်ပဲ ယောကဵ်ားလေး တယောက်ဆိုရင် တရက်ကို ၆၀၀။ မနက် ၆ နာရီ လာတယ် ညနေဆိုရင် အလုပ်က တခၝတလေ ၇ နာရိ ၈ နာရီမြ ္ဘပီးတာ အဲဒီမအြိမ်ူပန်ရတယ်၊ အလုပ်လည်း သိပ်ရြားတယ်၊ ဒီရာသီလေးမြာပဲ ကဋ္ဋန်းကလူတေကြ အလုပ်ကလေး ရြိုကတာ ကဵန်တဲ့အခဵိန်ဆိုရင် ဘာမြ မရြိုကဘူး၊ ပင်လယ်ထဲက ငၝးလေးဖားလေး ဖမ်းစားနေရတာ။ ရေခူဒိုင် အကုန်လုံး ၉ ဒိုင်လောက် ရြိတယ်၊ အဲဒီ ၉ ဒိုင်ဆိုရင် အလုပ်သမားပေၝင်း ၁၀၀၀ လောက် မြီဝဲ နေရတာ ၊ ဟိုတလောက ဆိုရင် မပေးရင်မရဘူးဆိုတော့ တပတ်လောက် ဒီအတိုင်း နားနေလိုက်ရတယ်၊ ပိုက်သမားတေဆြိုရင် ပိုက်သမားတေကြလည်း ပိုက်ခဵထားတာ ရေခူတေကြ ပိုက်ထဲမြာ ူပည့်နေတယ် အဲဒၝကို သြားသြား္ဘပီးတော့မြ ပိုက်ကို လြတ်လြတ်ပစ်ရတယ်၊ ရေခြန်သမား ေိံြာင့်ယြက်လိုႛ”

အမြန်တကယ်တော့ ရေခြန်ဥပဒေမြာ လေနြဲႛ ရေထြက်ပင်္စည်းတေကြို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခြင့် မရြိဘူး သူက ေူပာပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ကုန်သည်တေအြနေနဲႛ လုပ်ငန်းခေဵာမြေႚဖိုႛအတြက် သူတိုႛတောင်းတဲ့ငေကြို မူဖစ်မနေ ပေးလိုက်ရပၝတယ်။

တိံြစ်တခၝသာ လုပ်ကိုင်ရတဲ့ ရေခူလုပ်ငန်းဟာ အလြန်ဆုံး လုပ်ရရင် ၁လခြဲ ၂လ လောက်ပဲ လုပ်ရ္ဘပီး မိံြစ်ကဆိုရင် ၆ ရက်လောက်သာလုပ်ရပၝတယ်၊ ဒီံြစ်တော့ နောက်ထပ် အရက်၂၀လောက်ပဲ လုပ်ရတော့မယ်လိုႛလည်း သိရပၝတယ်၊ အဲဒီဖ႟ုံကာကဋ္ဋန်းက ထြက်တဲ့ ရေခူတေကြို ကုန်ခေဵာအူဖစ် ူပင်ဆင်္ဘပီးတော့ ိံိုင်ငူံခားကို ကုန်သည်တေကြ တင်ပိုႛုကတာပၝ၊ ဒီံြစ်တော့ အဲဒီလို အခြန်ကောက်တာ မဵားတဲ့အူပင် ိံိုင်ငူံခားကလည်း အရငိံြစ်တြေလောက် အဝယ်မလိုက်တာေုကာင့် ကုန်သည်တေအြနေနဲႛ မိံြစ်ကထက် အဆမတန် စေဵးိံြိမ်ခံရတဲ့အေုကာင်း စောစောက ကုန်သည်ကပဲ ဆက်ရြင်းူပပၝတယ်၊

“ဂဵယ်လီဖစ်ြရ်လေ အဂဿလိပ်လို ဆိုရင်တော့ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛက ဒီမြာ ကေဵာက်ခဵဉ်နဲႛဆားနဲႛ ကုန်ခေဵာူဖစ်အောင် လုပ်္ဘပီးတော့မြ ၁၅ ရက်လောက်မြ ရောင်းရတယ်၊ သူကတိံြစ်ကို တခၝပဲ ပေၞတယ်၊ သဋ္ဌကဿန်မတိုင်ခင် တလလောက် ဋ္ဌကိတြင်္ဘပီးတော့မြ လုပ်ုကတယ်၊ နောက်တလလောက်ဆိုရင် ပေဵာက်တော့မယ်။ သူက ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ ဒၝကုန်ုကမ်းလုပ်္ဘပီးတော့မြ ဂဵပန်၊ တ႟ုတ်၊ ဟောင်ကောင်၊ ထိုင်ဝမ်၊ မလေးရြား၊ အဲဒီကိုပိုႛတာ ဒီံြစ်ကဵတော့ ဂဵပန်ရော၊ မလေးရြားရော ထိုင်းရော မလာုကဘူး။ တ႟ုတ်တဖြဲႚပဲ လာတယ်။ ဘော်ဒၝထရိတ်ကနေ သြားတာ၊ သူတိုႛက စေဵးိံြိမ်ဝယ်တယ် မိံြစ်ကဆို တတန်ကို ၁၆ သိန်း အနိမ့်ဆုံးလောက်ရြိတယ်၊ ၂၂သိန်း အူမင့်ဆုံးလောက် ရြိတယ် ဒီံြစ်ဆို တတန်ကို ၅ သိန်းနဲႛပဲ ိံြိမ်ဝယ်တာပေၝ့ဗဵာ စီးပြားရေးကလည်း မဖြံႚ္ဘဖိြးတော့။ ”

ရခိုင်ူပည်နယ် ပေၝက်တ္ဘောမိြႚနယ်အတြင်းမြာ ရြိတဲ့ ရေပိုင်နက်က ရေခူငၝးလုပ်ငန်း အခက်အခဲတေနြဲႛ ပတ်သက်လိုႛ RFAက ရေခူလုပ်ငန်းရြင် တယောက်ကို ဆက်သြယ် မေးူမန်းထားတာ ူဖစ်ပၝတယ်။