အမဵိြးသမီးမဵားအပေၞအဋ္ဌကမ်းဖက်မြ ပပေဵာက်ရေးနေႛ နယူးဒေလီက အခမ်းအနား

ကုလသမဂ္ဂက ခဵမြတ်ထားတဲ့ အမဵိြးသမီးမဵားအပေၞ နည်းမဵိြးစုံနဲႛ ခြဲူခားဆက်ဆံမြ ပပေဵာက်ရေး သဘောတူစာခဵြပ်ကို လက်မြတ်ထိုးထားတဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ အမဵိသြမီးတေအြပေၞ အဋ္ဌကမ်းဖက်မြတြေ ခုထိ ဆက်ရြိနေသေးတာနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး အ္ဋိံိယိံိုင်ငံရောက် ူမန်မာအမဵိြးသမီးတေကြ ဆန်ႛကဵင်႟ြတ်ခဵလိုက်ုကပၝတယ်။

2009.11.25
WLB_book_cover_305px.jpg
Photo: RFA

ိံိုဝင်ဘာ ၂၅ ရက် ဒီကနေႛကဵရောက်တဲ့ ိံိုင်ငံတကာ အမဵိြးသမီးမဵားအပေၞ အဋ္ဌကမ်းဖက်မပြ ပေဵာက်ရေးနေႛအူဖစ် နယူးဒေလ္ဘီမိြႚမြာ အမဵိြးသမီးမဵားအဖြဲႚခဵြပ် ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛ လူႛအခြင့်အရေးပညာပေးဌာနတိုႛပူးပေၝင်း္ဘပီး ကဵင်းပတဲ့ အခမ်းအနားမြာ ခုလို ဆန်ႛကဵင် ကန်ႛကြက်လိုက်တာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံအတြင်း အမဵိြးသမီး အခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်ခံနေရတဲ့ အေုကာင်းရင်းတေကြို အမဵိြးသမီးမဵား အဖြဲႚခဵြပ် ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ သဘာပတိတဦးူဖစ်သူ မသင်းသင်းအောင်က ခုလိုေူပာသြားပၝတယ်။

မသင်းသင်းအောင်။     ။ “ူမန်မာိံိုင်ငံမြာတော့ပေၝ့နော်၊ အမဵိြးသမီးတေကြို အုကမ်းဖက်မပြပေဵာက်ရေး လုပ်ငန်းတြေ အနေနဲႛပေၝ့နော်၊ ထိထိရောက်ရောက် လုပ်ကိုင်မလြည်း မရြိတဲ့အေူခအနေ ူဖစ်နေတယ်။ အဲ့ဒၝအူပင် ူမန်မာိံိုင်ငံမြာရြိနေတဲ့ တရားရေးစနစ်ကလည်း တရားမ္တွတမကြို တကယ်တမ်း ဖော်ဆောင်တဲ့ တရားရေးစနစ် မဟုတ်ပဲနဲႛ တကယ်တမ်း အုကမ်းဖက်မြတေကြို ကဵြးလြန်နေတဲ့ စစ်အုပ်စု စစ်အစိုးရရဲ့ လက်ကိုင်တုတ် တရားရေးစနစ် ူဖစ်နေတဲ့အခၝကဵတော့ အမဵိြးသမီးတေကြို အုကမ်းဖက်မဆြိုင်ရာတေကြို ထိထိရောက်ရောက် အရေးယူမြတေကြို မလုပိံိုင်ဘူး။ အဲ့ဒၝေုကာင့်မိုႛလိုႛ ဒီအုကမ်းဖက်မြတေကြလည်း မပပေဵာက်သေးပဲနဲႛ ဆက်္ဘပီးတော့ရြိနေတယ်။ အထူးသူဖင့် ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ ဒီတိုင်းရင်းသားဒေသတေမြြာ ူဖစ်နေတဲ့ ပဋိပက္ခတြေ စစ်ပြဲတြေူဖစ်နေတဲ့ ္ဘငိမ်းခဵမ်းရေး မရြိတဲ့နေရာတေမြြာ ရြိနေတဲ့ အမဵိြးသမီးတေဟြာ အုကမ်းဖက်မြတေကြို ပို္ဘပီးတော့မ ခြံနေရတာကို ကဵမတိုႛ တြေႚရပၝတယ်။”

အမဵိြးသမီးမဵားအဖြဲႚခဵြပ် ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛ ထိစပ်နေတဲ့ နယ်စပ်ဒေသတလ္တေွာက်မြာ ရောက်လာတဲ့ အမဵိြးသမီးတေကြို စည်း႟ုံး္ဘပီး အသိပညာ ူဖန်ႛဝေတဲ့နည်းလမ်းနဲႛ ူပည်တြင်းက အမဵိြးသမီးတေအြပေၞ အဋ္ဌကမ်းဖက်မြတေကြို နားလည် သဘောပေၝက်လာအောင် ဋ္ဌကိြးစားနေတယ်လိုႛလည်း ဆက်ေူပာပၝတယ်။

မသင်းသင်းအောင်။     ။ “အဖြဲႚဝင်တြေ အေူခစိုက်တဲ့ဒေသတြေ ူဖစ်တဲ့ ထိုင်းိံိုင်ငံ၊ ဘဂဿလားဒေ့ြရိံိုင်ငံ၊ အ္ဋိံိယိံိုင်ငံ နောက်္ဘပီးတော့ တ႟ုတိံိုင်ငံ နယ်စပ်ဒေသ အသီးသီးမြာရြိတဲ့ ကဵမတိုႛ အမဵိြးသမီးတြေ ေ႟ြႛေူပာင်းအလုပ်သမား အသိုင်း အဝိုင်းတြေ၊ ဒုက္ခသည်တြေ၊ ဒီလိုမဵိြး အသိုင်းအဝိုင်းတေထြဲမြာ ကဵမတိုႛ ပညာပေးမြတြေ လုပ်တယ်။ အမဵိြးသမီးတေနြဲႛ ပတ်သက်္ဘပီးတော့မြ အုကမ်းဖက်ခံနေရူခင်း အနေနဲႛ အေုကာင်းအရာတြေ၊ ဘယ်လိုမဵိြး စည်း႟ုံးလြံႛဆော်မလဲဆိုတဲ့ အေုကာင်းအရာတေကြို ပို္ဘပီးတော့မြ သိူမင်လာအောင် အသိပညာပေးမြ အတြက်လုပ်ငန်းတေကြို အောက်ေူခပိုင်းမြာ ကဵမတိုႛ လုပ်နေတာတြေ ရြိပၝတယ်။”

အမဵိြးသမီးမဵားအဖြဲႚခဵြပ် ူမန်မာိံိုင်ငံက သဘာပတိ မသင်းသင်းအောင် ေူပာသြားတာပၝ။ သူတိုႛအဖြဲႚအနေနဲႛ ူမန်မာူပည်တြင်းက လူႛအခြင့်အရေးခဵိြးဖောက်မြတေကြို သက်ဆိုင်ရာဒေသအလိုက် သက်သေခံ အထောက်အထားတေနြဲႛအတူ ကုလသမဂ္ဂအပၝအဝင် လူႛအခြင့်အရေးအဖြဲႚတေဆြီ အစီရင်ခံစာပိုႛထားတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။

လူႛအခြင့်အရေးပညာပေးအဖြဲႚ အိပ်ခဵ်အာအီးအိုင်ဘီအဖြဲႚက စည်း႟ုံးလြံႛဆော်သူတဦးူဖစ်တဲ့ မအေမီကလည်း သူတိုႛအဖြဲႚ ဆောင်႟ြက်နေတဲ့ လုပ်ငန်းတေနြဲႛ ခဵင်းူပည်နယ်အတြင်း မြာ စစ်သားတေကြ အမဵိြးသမီးတေအြပေၞ အဋ္ဌကမ်းဖက်မြ လုပ်ရပ်တြေူဖစ်နေတဲ့ အေူခအနေကို ခုလို ေူပာူပပၝတယ်။

မအေမီ။         ။ “လိုအပ်ရင်လိုအပ်သလို သူတိုႛရဲ့ မိသားစုမြာသြား္ဘပီးတော့ ိံြစ်သိမ့်ဆြေးေိံြးမြတြေ အဲ့ဒၝတြေ ပေးတာတြေ လုပ်တယ်၊ ္ဘပီးရင် တူခားသင်တန်းတေလြည်း ဘော်ဒၝဖက်မြာတြေပေၝ့နော်၊ သြားပေးတာမဵိြးတြေ ရြိတယ်။ ခဵင်းူပည်နယ်မြာ ဘယ်လိုမဵိြး အုကမ်းဖက်မရြြိလည်း ဆိုရင်တော့ တူခားတိုင်းရင်းသားဒေသတေလြိုမဵိြးပၝပဲ။ သိတဲ့အတိုင်းပဲ စစ်အစိုးရက စစ်သားတြေ အမဵားဋ္ဌကီး တိုးခဵဲႛတဲ့အခၝကဵတော့ ဒီခဵင်းူပည်နယ်မြာဆိုရင်လည်း စစ်သားတြေ မဵားမဵားလာတယ်။ မဵားလာတာနဲႛအမ္တွ၊ သိတဲ့အတိုင်းပဲ သူမဵားအိမ်မြာ ဝင်္ဘပီးတော့မြ သူမဵား ထမင်းကိုလည်း မတောင်းပဲနဲႛ လုယက်စားသလိုမဵိြး၊ သူမဵားမိန်းမ သူမဵားိံမြတေကြိုလည်း သူတိုႛက သြားူပစ်မြား တဲ့ဟာတြေ အမဵားဋ္ဌကီးရြိပၝတယ်။”

ဒီနေႛအခမ်းအနားကို လူ ၇၀ လောက် တက်ရောက်္ဘပီး၊ ူမန်မာူပည်တြင်းက လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြ မြတ်တမ်းတေကြို ဆလိုက်႟ိြးနဲႛ ူပသခဲ့ပၝတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။