ဘဝသစ် ထူထောင်ုကတဲ့ ူမန်မာတြေ

ူမန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး လြပ်ရြားမြတေနြဲႛ သော်လည်းကောင်း၊ ူမန်မာစစ်တပ်ရဲႛ ိံိြပ်ကြပ်မြတြေ ေုကာင့်လည်းကောင်း ူပည်ပိံိုင်ငံတေကြို တိမ်းရြောင်လာခဲ့ရတဲ့ ူမန်မာ ဒုက္ခသည်တေဟြာ အိမ်နီးူခင်း ထိုင်းနဲႛ အ္ဋိံိယိံိုင်ငံတေမြြာ ခိုလံြနေထိုင်ုကပၝတယ်။ အဲဒီသူတေထြဲက တခဵိြႛဟာ ကုလသမဂ္ဂရဲႛ ဒုက္ခသည် ူပန်လည်နေရာ ခဵထားရေး အစီအစဉ်အရ တတိယ ိံိုင်ငံတေကြို သြားရောက် အေူခခဵခြင့် ရရြိခဲ့ုကပၝတယ်။

2008.11.29
refugee_resettle_305px.jpg UNHCR အစီအစဉ်ဖြင့် ထိုင်နိုင်ငံရှိ ဒုက္ခသည်စခန်းတခုမှ အမေရိကနိုင်ငံသို့ ပြောင်းရွေ့အခြေချမည့် ကရင်တိုင်းရင်းသားမိသားစုများ လေယာဉ်ကွင်းသို့ ပို့ဆောင်ပေးမည့်ဘတ်စ်ကား စောင့်ဆိုင်းနေပုံ
(Photo: AFP)

အဲဒီလို ိံိုင်ငူံခားတိုင်းူပည်တေမြြာ ဘဝသစ်ကို ထူထောင်ုကသူတြေ အနေနဲႛ အေူခတကဵ မူဖစ်ခင်မြာ အခက်အခဲတြေ အမဵားဋ္ဌကီး ရင်ဆိုင် ရလေ့ရြိပၝတယ်။ ဒီလပိုင်းတေအြတြင်း ုသစတေးလဵ ိံိုင်ငံကို ရောက်နေတဲ့ ူမန်မာ ဒုက္ခသည်တြေ အခက်အခဲတြေ ရင်ဆိုင်နေရတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတေလြည်း ထြက်ပေၞနေ ပၝတယ်။ ဒီအေုကာင်း နဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ုသစတေးလဵိံိုင်ငံက ူမန်မာ့ရေးရာရုံး ညြန်ုကားရေးမြြး ဒေၝက်တာူမင့်ခဵိကြို အာအက်ဖ်အေက ဆက်သြယ်မေးူမန်းခြင့် ရခဲ့ပၝတယ်။

ဒေၝက်တာူမင့်ခဵိြ။        "ုသစတေးလဵိံိုင်ငံရဲႛ ဥပဒေအရဆိုရင် ကမ္တာ့ိံိုင်ငံ အသီးသီးက ရောက်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်တေကြို ပထမဆုံး ၁၃ ပတ်တိတိ ရောက်ခၝစနေႛက စ္ဘပီးတော့ Center Link လိုႛခေၞတဲ့ အစိုးရအဖြဲႛအစည်းကနေ ၂ ပတ် တခၝ ထောက်ပံ့ပေးနေ ပၝတယ်။ အဲဒီလို ထောက်ပံ့ေုကးပေးနေတဲ့ ကာလ ဒီ ၁၃ ပတ်ကာလမြာ စာသင်တဲ့ သင်တန်းမြာ နာရီပေၝင်း ၅၀၀ အခမဲ့ တက်ရောက်ခြင့်ရြိပၝတယ်။ အဲဒီအခဵိန်မြာ အလုပ်ကို မလုပ်ခဵင်လည်း ရပၝတယ်။ ကေဵာင်းတက်ခဵင်ရင်လည်း ရပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ၁၃ ပတ် ူပည့်သြား္ဘပီ ဆိုရင်တော့ ဒုက္ခသည်တြေ အားလုံးဟာ အခဵိန်ူပည့် ပညာ ဆက်သင်ခဵင် တယ်ဆိုရင် အစိုးရထောက်ပံ့ေုကးနဲႛ ဆက်္ဘပီးသင်လိုႛလည်း ရပၝတယ်။ အခဵိန်ပိုင်း ပညာသင်မယ်ဆိုရင်တော့ အလုပ်ကို အခဵိန်ပိုင်းလုပ်ဖိုႛအတြက် ရြာရပၝတယ်။ လုံး၀ အလုပ်မလုပ်ဘူး ဆိုရင်တော့ အလုပ်ကိုရြာဖိုႛ တာဝန်ရြိလာပၝတယ်။"

ုသစတေးလဵ ိံိုင်ငံကို ရောက်လာတဲ့ ူမန်မာ ဒုက္ခသည်တြေ အနေနဲႛ ုသစတေးလဵ အစိုးရ ရဲႛ အလုပ်အကိုင်ရြာဖေဖြိုႛ ဖိအားပေးမြတြေ ခံနေရတယ်ဆိုတဲ့ အေုကာင်းနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး တော့လည်း ဒေၝက်တာူမင့်ခဵိရြြင်းူပပၝတယ်။

ဒေၝက်တာူမင့်ခဵိြ။        "အစိုးရထောက်ပံ့ေုကးပေးနေတဲ့ ကာလမြာပဲ ဒီဒုက္ခသည်တေကြို သူတိုႛရဲႛ ဘယ်လို လုပ်ရည် ကိုင်ရည်တေရြြိလည်း ပညာအေူခခံ ဘယ်လောက်ရြိလည်း အလုပ်လုပိံိုင်တဲ့ အနေအထား ဘယ်လောက်ရြိလည်း ဆိုတာတေကြို ဆြေးေိံြး္ဘပီးတော့ အရည်အခဵင်း ူမြင့်တင်ပေးတဲ့ အုကူံပမြြတြေ ရေရြည်မြာ အလုပ်လုပ်တဲ့အခၝမြာ ကိုယ်ဘာလုပ်ခဵင်သလဲဆိုတဲ့ ဆြေးေိံြးခဵက်တေကြို Job Network လိုႛခေၞတဲ့ အလုပ်ရြာဖြေရေး အေဂဵင်စီတေနြဲႛ သြားတြေႛရတာတြေ ရြိပၝတယ်။ အဲဒီမြာ သြားတြေႛ ရတယ်ဆိုတာက ပထမအဋ္ဌကိမ် အနေနဲႛက အလုပ်ရြာဖိုႛ မဟုတ်ပၝဘူး။ ကိုယ့်ရဲႛ အလုပ်အတြေႛအုကံြတေကြို သူတိုႛကို ေူပာူပတယ်၊ ဒီမြာရြိတဲ့ အလုပ်သဘာဝတေကြို သူတိုႛက ရြင်းူပတယ်။ ကိုယ့်ကဵန်းမာရေး ကောင်းရင်ကောင်းတဲ့အလေဵာက် ဘယ်လိုအလုပ်မဵိြး သင့်တော်သလဲဆိုတာကို သူတိုႛက အုကံပေးိံိုင်တယ်။ အခက်အခဲတေကြိုလည်း သူတိုႛကို တင်ူပိံိုင်တယ်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဖိစီးမြတြေ ရြိန္ဘေပီဆိုရင် စိတ်ပညာရြင်တေကြ အကူအညီပေးပၝတယ် ဆိုတော့ ပထမ ၁၃ ပတ် အတြင်းမြာ လူတေကြ အလုပ်မူဖစ်မနေ လုပ်ရမယ်ဆိုတာ မဟုတ်ပၝဘူး။"

ူမန်မာဒုက္ခသည်တြေ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ အနေအထား၊ ခံစားခဵက်တေနြဲႛ အစိုးရရဲႛ ကူညီထောက်ပံ့မြ အနေအထားတေကြိုလည်း ခုလိုဆက်ေူပာူပပၝတယ်။

ဒေၝက်တာူမင့်ခဵိြ။        "ဘာသာစကား အခက်အခဲေုကာင့် မေူပာရဲ မဆိုရဲ ူဖစ်တဲ့ ူင်္ပံနာ၊ နောက် ကိုယ့်ကိုကူညီမယ့် အဖြဲႛအစည်းတေနြဲႛ တြေႛရင်တောင်မြ စကားူပန် လုပ်ပေး္ဘပီး ေူပာူပနေရင်တောင်မြ အရာရြိတေကြ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ဖိံိြပ်တာတြေ မဵားတဲ့အခၝကဵတော့ ဒီကအရာရြိတေကြိုလည်း အဲဒီလိုပဲ စိတ်ထဲမြာထင်္ဘပီး မေူပာရဲ မဆိုရဲ ေုကာက်လန်ႛနေတဲ့ စိတ်တြေ ရြိနေတာ တကဏ္ပ၊ နောက်္ဘပီးတော့ ဒီက လုပ်ထုံးလုပ်နည်း တေကြ သိပ်္ဘပီးစာရြက်စာတမ်းတြေ မဵားတော့ စိတ်ရြပ်တာလည်း အမဵားဋ္ဌကီး တြေႛနေရတဲ့ ကဏ္ပတေလြဲ ရြိတယ်၊ ဒီအခက်အခဲတေကြို ုသစတေးလဵ အစိုးရအနေနဲႛ ေူဖရြင်းပေး ိံိုင်လောက်အောင် ကိုယ့်လူမဵိြးထဲက လူတယောက်ကိုတော့ ူပန်လည်နေရာခဵထားရေး လုပ်သားအူဖစ်နဲႛ တစ်ပၝတ် ၃ ရက် ၃ ရက်ခြဲလောက် လစာနဲႛ အလုပ်ခန်ႛထားတာ ရြိပၝတယ်။ အဲဒီမြာသြား္ဘပီး တိုင်ပင်ဆြေးေိံြးလိုႛ ရပၝတယ၊်၊ နောက်တခုက အစိုးရဌာနကနေ တြေႛဆုံဆြေးေိံြးတဲ့အခၝမြာ ူမန်မာစကားူပန်တေကြို တောင်းလိုႛ ရပၝတယ်။ စကားူပန် တေကြို အစိုးရက အခမဲ့ ပံ့ပိုးထားပေးတာ ရြိပၝတယ်။"

ဒၝကတော့ ုသစတေးလဵိံိုင်ငံကို ရောက်ရြိလာခဲ့ုကတဲ့ ူမန်မာဒုက္ခသည်တြေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ အခက်အခဲတေနြဲႛ ုသစတေးလဵ အစိုးရရဲႛ ဒုက္ခသည်ကူညီစောင့်ရြောက်ရေး အစီအစဉ်တြေ နဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ူမန်မာ့ရေးရာရုံး ႌြန်ုကားရေးမြြး ဒေၝက်တာူမင့်ခဵိြ ရြင်းလင်းေူပာူပခဲ့ တာပၝ။ ုသစတေးလဵရောက် ူမန်မာဒုက္ခသည်တြေ အနေနဲႛလည်း အစပထမပိုင်းမြာ ဘာသာစကားအခက်အခဲ လူနေမစြရိုက် မတူညီတဲ့ အခက်အခဲတြေေုကာင့် အခက်အခဲတြေ ရင်ဆိုင်ရပေမဲ့လည်း အစိုးရရဲႛ ကူညီထောက်ပံ့ရေး အစီအစဉ်တြေေုကာင့် နောက်ပိုင်း အဆင်ေူပလာိံိုင်မယ်လိုႛ မ္တေွာ်လင့်ရေုကာင်းလည်း ဒေၝက်တာူမင့်ခဵိကြ ေူပာသြားပၝတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။