လူႛအခြင့်အရေးနေႛ အခမ်းအနား

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာ ပညာပေးလုပ်ငန်းတြေ ူမၟင့်တင်ဆောင်႟ြက်ဖိုႛ လိုနေတယ်လိုႛ အမဵြိးသားဒီမိုကရေစီအဖဲြႚခဵြပ်က ဒီကနေႛ ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်မြာ ကဵရောက်တဲ့ ၆၁ ိံြစ်ေူမာက် အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေးနေႛမြာ ေူပာလိုက်ပၝတယ်။

2009.12.10
porters_305px.jpg စစ်တပ်က အဓမ္မ ပေါ်တာဆွဲပြီး အထုတ်အပိုးများ ထမ်းခိုင်းသော ကရင်ရွာသူ ရွာသားများကို တိတ်တဆိတ် ချောင်းမြောင်း ရိုက်ကူးထားသော ဓာတ်ပုံဖြစ်ပါသည်။ (Photo: Courtesy of Free Burma Rangers)
(Photo: Courtesy of Free Burma Rangers)

ဒၝအူပင်၊ လူႛအခြင့်အရေး ခဵြိးဖောက်ခံရမြတေဟြာ ဆိုး႟ြားနေဆဲူဖစ်တယ်လိုႛ အဖဲြႚခဵြပ်ရဲ့ ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် ူပည်သူႛလြတ်တော် ကိုယ်စားလြယ် ဦးအုန်းဋ္ဌကိြင်က RFA ကို ေူပာပၝတယ်။

ဦးအုန်းဋ္ဌကိြင်။   ။ “ူမန်မာိံိုင်ငံမြာတော့ လူႛအခြင့်အရေးနဲႛ ပတ်သက်တဲ့ ခဵိြးဖောက်မြတေကြ ူဖစ်နေဆဲ ူဖစ်တယ်၊ အဲ ဒၝတေဟြာ တူဖည်းူဖည်းပေၝ့၊ ူပည်သူလူထုရဲ့ လူႛအခြင့်အရေး အသိပညာတြေ တိုးူမင့်အောင် လုပ်ရမယ်။ အဲဒီ အသိပညာတြေ တိုးတက်လာတာနဲႛအမ္တွ ူပည်သူလူထုကလည်း လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြတေကြို ေူပာရဲဆိုရဲ၊ ကိုယ့်အခြင့်အရေး ကိုယ်ရယူရဲတဲ့ အေူခအနေတြေ ူဖစ်အောင်ပေၝ့၊ စုစည်းမြတြေ၊ ညီႌြတ်မြတြေ၊ လေ့လာမြတြေ၊ ကဵင့်သုံးမြတြေ ရြိလာရမယ်လိုႛ ူမင်ပၝတယ်။”

လူႛအခြင့်အရေးနေႛနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ေ႟ဂြုံတိုင်ဌာနခဵြပ်မြာ ဒီကနေႛမနက်ပိုင်းက အခမ်းအနား ကဵင်းပခဲ့ပၝတယ်။ ဒီအခမ်းအနားမြာ လူႛအခြင့်အရေး ပညာပေးရေး ဆြေးေိံြးပဲြ ူပလြုပ်ခဲ့တယ်လိုႛ ဦးအုန်းဋ္ဌကိြင်က ေူပာပၝတယ်။

ဦးအုန်းဋ္ဌကိြင်။   ။ “လူႛအခြင့်အရေးနဲႛ စည်းကမ်း၊ လူႛအခြင့်အရေးနဲႛ ဥပဒေရေးရာ ကိင်္စတေကြို လြတ်တော်ကိုယ်စားလြယ် ဦးလမြင်း၊ နောက် ရန်ကုန်တိုင်း စည်း႟ုံးရေးကော်မတီ အတြင်းရေးမြြး ဦးဝင်းူမင့်၊ လြတ်တော်ကိုယ်စားလြယ်က လူႛအခြင့်အရေးနဲႛ ဥပဒေရေးရာ ကိင်္စတေကြို ပဏာမ ဆြေးေိံြးဟောုကားတယ်၊ အဲဒီတော့ လူငယ်တေကြ သူတိုႛ သိခဵင်တဲ့ လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာ ေုကညာစာတမ်းနဲႛ ပတ်သက်တဲ့ အခဵက်အလက်တြေ၊ ဖြဲႚစည်းပုံ အေူခခံဥပဒေကိင်္စ၊ နောက် ိံိုင်ငံသားတဦးစီရဲ့ ဥပဒေရေးရာ ခံစားခြင့် အညီအမ္တွ ရြိုကဖိုႛ လိုအပ်တယ်ဆိုတဲ့ ကိင်္စကို မေးူမန်းဆြေးေိံြးုကတယ်။”

တက်ရောက်လာသူတေနြဲႛ မေးခြန်းတေကြို ဗဟို အလုပ်အမြဆောင် အဖဲြႚဝင် ဦးဝင်းတင်နဲႛအတူ ဒေၝက်တာ သန်း္ဘငိမ်း၊ ဒေၞမေဝင်းူမင့်၊ ဦးစောိံိုင်းိံိုင်းနဲႛ ဦးအုန်းဋ္ဌကိြင်တိုႛက ရြင်းလင်း ေူဖုကားခဲ့တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ အခမ်းအနားကို အဖဲြႚခဵြပ်လူငယ်တေအြပၝအဝင် ဧည့်ပရိသတ် စုစုပေၝင်း ၂၀၀ နီးပၝး တက်ရောက်ခဲ့ုကပၝတယ်။

ဒီဇင်ဘာလ ၁၀ရက်နေႛမြာ ကဵရောက်တဲ့ ၆၁ ိံြစ်ေူမာက် အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေးနေႛ အခမ်းအနားကို ူပည်္ဘမိြႚမြာလည်း ကဵင်းပဖိုႛ စီစဉ်ရာမြာ အာဏာပိုင်တေကြ လုံးဝ ခြင့်မူပဘြူးဆိုတဲ့အတြက် အခမ်းအနား စီစဉ်ထားတာ ဖဵက်လိုက်ရတယ်လိုႛ RFAက စုံစမ်းသိရြိရပၝတယ်။

ူပည်္ဘမိြႚမြာလုပ်မဲ့ ၆၁ ိံြစ်ေူမာက် အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေးနေႛ အခမ်းအနားကို တက်ဖိုႛ ရန်ကုန်၊ ပဲခူး၊ ဇီးကုန်း၊ ဘိုကလေး၊ ပုသိမ် စတဲ့ ဒေသအသီးသီးက လူႛအခြင့်အရေး ကာကြယ်ူမၟင့်တင်သူတြေ ရောက်လာခဲ့ုကတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

ူပည်္ဘမိြႚ ရဘဲရပ်မြာ ကဵင်းပဖိုႛစီစဉ်ထားတဲ့ အိမ်ရဲ့ အိမ်ရြင် ကိုမင်းမင်း ခေၞ ကိုလမြင်းထြန်းကို ္ဘမိြႚနယ် မယကက ဆြေးေိံြးစရာရြိလိုႛဆိုကာ ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်နေႛ မနက် ၆ နာရီကေဵာ်မြာ စာထုတ် ဆင့်ခေၞခဲ့္ဘပီး မနက် ၁၀ နာရီ ထိုးတဲ့အထိ ူပန်လြတ်မပေးတဲ့အတြက် အစီအစဉ်ဖဵက်လိုက်ရတယ်လိုႛ လူႛအခြင့်အရေး ကာကြယ်ူမၟင့်တင်သူ တဦးူဖစ်တဲ့ ကိုမောင်မောင်လေးက အခုလို ေူပာပၝတယ်။

ကိုမောင်မောင်လေး    ။ “၂၀၀၉ခိုံြစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၀ရက်နေႛတြင် ၆၁ိံြစ်ေူမာက် အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ လူႛအခြင့်အရေးနေႛအခမ်းအနား ကဵင်းပမည့် ကိင်္စိံြင့်ပတ်သက်၍ မေးူမန်း ဆြေးေိံြးလိုပၝ၍ အောက်ပၝ အစီအစဉ်အတိုင်း မပဵက်မကြက် လာရောက်တြေႚဆုံရန် အေုကာင်းုကားပၝတယ်တဲ့။ နေႛကတော့ ဒီနေႛရက်စြဲပေၝ့။ အခဵိန် ၆နာရီ ၃၀ပေၝ့။ နေရာက ္ဘမိြႚနယ် အေးခဵမ်းသာယာရေးိံြင့် ဖြံႚ္ဘဖိြးရေးကောင်စီပေၝ့။ ဥက္ကှူ စိုးူမင့် ဒီကိင်္စကိုတဲ့ ဋ္ဌကိတြင် အေုကာင်း မုကားတဲ့အတြက် ခြင့်မူပြိံိုင်ပၝဘူးတဲ့။ အဲဒီတော့ ဒီက ူပန်စရာရြိတဲ့သူတြေ ူပန်ုကဖိုႛ ေူပာတယ်။ ကဵနော်တိုႛ ကလည်း ဒီမြာ လုံးဝခြင့်မူပြိံိုင်ဘူးဆိုတဲ့အခဵိန်မြာ ဇြတ်တိုးလုပ်မြာ မဟုတ်တဲ့အတြက် အားလုံးကို ကဵနော်တိုႛ ူပန်ပိုႛလိုက်္ဘပီ။

နောက်ဆုံးရရြိတဲ့ သတင်းအရတော့ ခေၞသြားတဲ့ ကိုမင်းမင်း ခေၞ ကိုလမြင်းထြန်းကိုတော့ နေႛလယ် ၂နာရီခြဲ လောက်မြာ နေအိမ်ကို ူပန်ပိုႛပေးခဲ့တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။