ူမန်မာစစ်အစိုးရသည် ကမႝာမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း အမဵားဆုံးအသုံးူပြ

ထိုင်းိံိုင်ငံ ေူမာက်ပိုင်း လမ်ပန်ခ႟ိုင်မြ မိုတာလာ အမည်ရြိ ဆင်တကောင်သည် ၁၉၉ခိုံြစ်က ူမန်မာနယ်စပ်တြင် ေူမူမၟြပ်မိုင်း နင်းမိ၍ လက်ဝဲဖက် ရြေႚေူခကို ူဖတ်လိုက်ရ္ဘပီးနောက် ၂၀၀၆ခိုံြစ်တြင် ေူခတု တပ်ဆင်ခဲ့ရပၝသည်။ မိုတာလာသည် ကမႝာပေၞတြင် ပထမဆုံး ေူခတုတပ်ဆင်ရသော ဆင်တကောင် ူဖစ်သည့်အူပင် ၎င်း၏ အူဖစ်ဆိုးက ေူမူမၟြပ်မိုင်းမဵား၏ အ္ဈိံရာယ်ကို ကမႝာက ပို၍ အာ႟ုံစိုက်စရာ ူဖစ်ခဲ့ရပၝသည်။ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

၂၀၀၇ ခိုံြစ် လေ့လာခဵက်တေအြရ ူမန်မာိံိုင်ငံဟာ အစိုးရတရပ်၊ ိံိုင်ငံတိံိုင်ငံအနေနဲႛ ကမႝာမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း အမဵားဆုံး အသုံးူပတြဲ့ ိံိုင်ငူံဖစ်တယ်လိုႛ အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း အသုံးူပမြြ တားဆီးပိတ်ပင်ရေး အဖြဲႚဋ္ဌကီးက RFAကို ေူပာုကားလိုက်ပၝတယ်။

ICBLလိုႛ လူသိမဵားတဲ့ အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း အသုံးူပမြြ တားဆီးပိတ်ပင်ရေးအဖြဲႚဋ္ဌကီးရဲ့ သုတေသန အယ်ဒီတာနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ သုတေသနပညာရြင်ူဖစ်တဲ့ မင်္စတာ ယေရြာ မော်ဆာ ပေၝင်ဆုဝမ် က RFAနဲႛ မေးူမန်းရာမြာ ေူပာလိုက်တာူဖစ်ပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံက ေူမူမၟြပ်မိုင်းူင်္ပံနာနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ေူပာရာမြာ အစိုးရပိုင်းကနေ ေူမူမၟြပ်မိုင်းကို အသုံးူပြနေတဲ့ ိံိုင်ငံအတိုင်းအတာနဲႛေူပာရင် အခိုံြစ် ၂၀၀၇ ခိုံြစ်မြာ ူမန်မာိံိုင်ငံဟာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း အဋ္ဌကီးကဵယ်ဆုံး အသုံးူပြနေတဲ့ ိံိုင်ငူံဖစ်ဖိုႛရြိပၝတယ်လိုႛ မင်္စတာ ပေၝင်ဆုဝမ်က ေူပာသြားပၝတယ်။

ICBL အဖြဲႚဟာ ေူမူမၟြပ်မိုင်းအသုံးူပမြြ ိံြစ်စဉ် အစီရင်ခံစာထုတ်ူပန်္ဘပီး ကမႝာပေၞမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်းသုံးတာ ရပ်တန်ႛုကဖိုႛ လြပ်ရြားနေတဲ့ အဖြဲႚဋ္ဌကီးလည်းူဖစ်ပၝတယ်။ ၂၀၀၇ ခိုံြစ်အတြက် ေူမူမၟြပ်မိုင်း အသုံးူပမြြ လေ့လာစောင့်ုကည့်ရေး Landmine Monitor အစီရင်ခံစာ မထြက်ပေၞသေးေုကာင်း၊ ဒၝပေမဲ့ ၁၉၉၇ ခိုံြစ်က စခဲ့တဲ့ အစီရင်ခံစာ ိံြစ်တိုင်းမြာ အစိုးရတရပ်အနေနဲႛ ေူမူမၟြပ်မိုင်းကို အဆက်မူပတ်အသုံးူပြနေခဲ့တာကတော့ ိံြစိံိုင်ငံပဲရြိေုကာင်း၊ အဲဒီ ိံြစိံိုင်ငံကတော့ ႟ုရြားနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငူံဖစ်ေုကာင်း သူက ေူပာူပပၝတယ်။

႟ုရြားိံိုင်ငံအစိုးရက ခေဵခဵင်းညၟာဒေသက ခြဲထြက်ရေးသူပုန်တေနြဲႛ ိံြိမ်နင်းရာမြာ ေူမူမၟြပ်ဋ္ဌကိြးုကား အသုံးူပတြာ ရြိေုကာင်း၊ ၁၉၉၇ ကတည်းက အဖြဲႚဋ္ဌကီးအနေနဲႛ ႟ုရြားစစ်တပ်ရဲ့ အသုံးူပမြကြို လေ့လာခဲ့တာူဖစ်္ဘပီး အခုအခၝမြာ အသုံးမူပြတော့သလောက် နည်းပၝးတာ တြေႚလာရေုကာင်း မင်္စတာ ပေၝင်ဆုဝမ်က ဆိုပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာတော့ ေူမူမၟြပ်မိုင်းအသုံးူပြနေတာဟာ ူပည်နယ်နဲႛ တိုင်းအားလုံးအနက် အနည်းဆုံး ၁၀ နေရာမြာ ဆက်အသုံးူပဆြဲ ူဖစ်တယ်လိုႛ တြေႚရေုကာင်း၊ ဒီကိင်္စဟာ ကမႝာ့ ေူမူမၟြပ်မိုင်းတားဆီးရေး လြပ်ရြားမမြြာ အဋ္ဌကီးဆုံးူင်္ပံနာတေထြဲက တခုူဖစ်ေုကာင်း၊ မင်္စတာ ပေၝင်ဆုဝမ်က ေူပာသြားတာပၝ။

ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ အစိုးရတပ်တေကြ ေူမူမၟြပ်မိုင်းအသုံးူပတြဲ့ ကိင်္စမြာတင်မဟုတ်ပဲ လက်နက်ကိုင် တိုင်းရင်းသားတပ်တေကြလည်း ေူမူမၟြပ်မိုင်းကို သုံးနေဆဲူဖစ်လိုႛလည်း ူင်္ပံနာဋ္ဌကီးတရပ်ူဖစ်ရတာလည်း ပၝတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်အဖြဲႚတြေ ူဖစ်တဲ့ KNU/ DKBA/ UWSA / SSA (တောင်ပိုင်း) တပ်တေဟြာလည်း ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း အသုံးူပြနေဆဲပဲလိုႛ ICBL က အဋ္ဌကီးတန်း သုတေသန အယ်ဒီတာ မင်္စတာ ယေရြာ မော်ဆာ ပေၝင်ဆုဝမ်က RFAကို ေူပာူပသြားပၝတယ်။

၂၀၀၆ ခိုံြစ် ေူမူမြပ်မိုင်း စိစစ်လေ့လာရေး အစီရင်ခံစာနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး RFAမြ ဦးကေဵာ်မင်းထြန်းက ဆက်သြယ် မေးူမန်းထားပၝတယ်။

• ေူမူမၟြပ်မိုင်း အသုံးူပမြြ။
• Download story audio