ကမႝာပေၞမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း အသုံးူပြနေသောိံိုင်ငံ ူမန်မာတခုသာကဵန်

တောင်ငူခ႟ိုင် ကရင်တိုင်းရင်းသားမဵား၏ ကေဵး႟ြာမဵား အနီးတြင် အစိုးရစစ်တပ်မြ ထောင်ထားသော ေူမူမၟြပ်မိုင်းမဵားကို ရြာဖြေ တူးဖော်ထားပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: Courtesy of Free Burma Rangers) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

ေူမူမၟြပ်မိုင်းတေဟြာ ရြာဖေရြြင်းလင်းဖိုႛ ခက်ခဲသလို တခၝတရံ အသက်အ္ဈိံရာယ်ထက် ကိုယ်လက်အဂဿၝအစိတ်အပိုင်းတြေ ထိခိုက်သြားအောင် ရည်႟ြယ်္ဘပီး ထောင်ထားတာပၝ၊၊ ဒီေူမူမၟြပ်မိုင်းတြေေုကာင့် ကမႝာမြာ သေဆုံးသူ၊ ဒဏ်ရာရရြိသူပေၝင်း ိံြစ်စဉ် တသောင်းခြဲနဲႛ ိံြစ်သောင်းုကားမြာ ရြ္ဘိပီး အမဵားစုဟာ အရပ်သားူပည်သူတြေူဖစ်ပၝတယ်၊၊

ေူမူမၟြပ်မိုင်း အသုံးူပမြဆြန်ႛကဵင်ရေး စာခဵြပ်စတင်ခဵြပ်ဆို္ဘပီးနောက် ၁ဝိံြစ်အုကာ ကမႝာမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း လက်ရြိအသုံးူပြနေဆဲအူဖစ် ူမန်မာတိံိုင်ငံတည်းပဲ ကဵန်တော့တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်၊၊

၂၀၀၆ ခိုံြစ် ေူမူမၟြပ်မိုင်း လေ့လာစောင့်ုကည့်ရေ းအစီရင်ခံစာအရ ကမႝာမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း အသုံးူပြနေတဲ့ ိံိုင်ငံတေအြူဖစ် ႟ုရြ၊ နီပေၝနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံတိုႛကို ဖော်ူပထားတာပၝ၊၊

ဒၝပေမဲ့ ႟ုရြားိံိုင်ငံမြာ ခေဵခဵင်း ခြဲထြက်ရေးသမားတေကြို တိုက်ခိုက်ရာမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်းသုံးခဲ့ပေမဲ့ စစ်ပြဲ္ဘပီးဆုံးသြားခဵိန်ကစလိုႛ ေူမူမၟြပ်မိုင်းနောက်ထပ် သုံးစြဲတာ မရြိတော့ဘူးလိုႛ ဆိုပၝတယ်၊၊ အလားတူ နီပေၝိံိုင်ငံမြာလည်း မော်ဝၝဒီ ကြန်ူမနြစ်သူပုန်တေနြဲႛ တိုက်ခိုက်ရာမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း သုံးခဲ့ပေမဲ့လည်း အစိုးရနဲႛ သူပုန်အဖြဲႚတိုႛုကား ္ဘငိမ်းခဵမ်းရေးဆြေးေိံြးမြတြေ လုပ်ဆောငိံိုင်ခဲ့တဲ့နောက်ပိုင်း ေူမူမၟြပ်မိုင်းအသုံးူပမြြတြေ ရပ်တံ့ထားတယ်လိုႛ အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်၊၊

ဒၝ့ေုကာင့် ၂၀၀၇ ခိုံြစ်အထိ ကမႝာမြာ ေူမူမြပ်မိုင်းအသုံးူပြနေဆဲအူဖစ် ူမန်မာတိံိုင်ငံ တည်းပဲ ကဵန်ရြိတော့ေုကာင်း အစီရင်ခံစာမြာ ရေးသားထားပၝတယ်၊၊ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ူပည်တြင်း လက်နက်ကိုင် သူပုန်တေကြို တိုက်ခိုက်ရာမြာ အစိုးရက ေူမူမၟြပ်မိုင်း သုံးစြဲနေသလို၊ သူပုန်အဖြဲႚအစည်းတေဘြက်ကလည်း ေူမူမၟြပ်မိုင်းသုံးစြဲတာ ရြိတယ်လိုႛ ဖော်ူပထားပၝတယ်၊၊

ကမႝာမြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်းလက်ကဵန်အမဵားဆုံးရြိတဲ့ ိံြစိံိုင်ငံကတော့ အာဖရိကတိုက် တောင်ပိုင်းက အင်ဂိုလာိံိုင်ငံနဲႛ အရြေႚတောင်အာရကြ ကမေႝာဒီးယားိံိုင်ငံတိုႛ ူဖစ်ပၝတယ်၊၊ ဒီေူမူမၟြပ်မိုင်းတြေ ရြင်းလင်းိံိုင်ဖိုႛကတော့ နောက်ထပ် ဆယိံြစ်လောက်ုကာိံိုင်တယ် လိုႛ ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူတေကြ ခန်ႛမြန်းပၝတယ်၊၊

ေူမူမၟြပ်မိုင်း တားဆီးပိတ်ပင်ရေးအတြက် လြန်ခဲ့တဲ့ ဆယိံြစ်က အော်တာဝၝ သဘောတူ စာခဵြပ်ကို ခဵြပ်ဆိိုံိုင်ခဲ့္ဘပီး အခုဆိုရင် ိံိုင်ငံတေရြဲ့ ၈၀ရာိံြန်းဟာ ဒီသဘောတူစာခဵြပ်မြာ ပၝဝင် လက်မြတ်ရေးထိုးထားုက္ဘပီး ူဖစ်ပၝတယ်၊၊

အမေရိကန်ူပည်ထောင်စု၊ တ႟ုတ်နဲႛ ႟ုရြားိံိုင်ငံတိုႛဟာ ေူမူမၟြပ်မိုင်း တားဆီးးပိတ်ပင်ရေး အော့တဝၝ သဘောတူစာခဵြပ်မြာ လက်မြတ်ရေးထိုးမထားပၝဘူး၊၊ အဲဒိံိုင်ငံတေမြြာ ေူမူမၟြပ်မိုင်းတြေ သန်းနဲႛခဵီရြိနေတယ်ဆိုပေမဲ့ အဲဒီေူမူမြပ်မိုင်းတြေ အသုံးူပတြာ မရြိတော့ဘူးလိုႛ ဆိုပၝတယ်၊၊