အမေရိကန် ရေတပ်သဘေဿာမဵား ႟ုပ်သိမ်းရန်အမိန်ႛထုတ်

မုန်တိုင်းဒုက္ခသည်တေကြို ကူညီခြင့်ရဖိုႛ ူမန်မာစစ်အစိုးရ သဘောတူလာအောင် ဘက်ပေၝင်းစုံကနေ (၁၅) ဋ္ဌကိမ်တိုင်တိုင် ဋ္ဌကိြးပမ်းခဲ့ပေမဲ့ မအောင်ူမင်တဲ့အတြက် ပစိဖိတ်ဒေသဆိုင်ရာ အမေရိကန် ရေတပ် ဗိုလ်ခဵြပ်ဋ္ဌကီး တင်မိုသီ ကိတင်း ဟာ နောက်ဆုံးမြာ USS Essex နဲႛ ရေတပ်သဘေဿာအုပ်စုကို ူမန်မာရေပိုင်နက်အနီးကနေ ဆုတ်ခြာ႟ုပ်သိမ်းဖိုႛ အမိန်ႛပေးလိုက်တာူဖစ်ပၝတယ်။

စစ်အစိုးရပိုင် သတင်းမီဒီယာတေကြတော့ ူမန်မာ့ရေနံနဲႛသဘာဝဓာတ်ငြေႚသိုက်တေကြို သိမ်းယူဖိုႛ အတြက် အမေရိကန်က ဝင်ရောက်ကဵြးကေဵာ်မြာကို စိုးရိမ်တဲ့အတြက် အဝင်မခံရတာူဖစ်ေုကာင်း ေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။ မုန်တိုင်းဒဏ်ခံရတဲ့ ဧရာဝတီ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞဒေသက ခေဵာင်ကဵ္ဘပီး အသြားအလာ ခက်ခဲတဲ့နေရာတေကြို ကယ်ဆယ်ရေးပင်္စည်းတြေ အူမန်ပိုႛဆောင်ူဖန်ႛ္ဘဖြးရေးမြာ လေေုကာင်းဟာ အဓိကကဵပေမဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ အိမ်နီးခဵင်းိံိုင်ငံတေရြဲ့ စစ်ဖက်ရဟတ်ယာဉ်တေကြိုတောင် ဝင်ရောက်ခြင့်မူပခြဲ့ပၝဘူး။ အဲဒၝေုကာင့် ကူညီရေးအဖြဲႚတေဟြာ စစ်ဖက်သုံးအဆင့်ရြိတဲ့ ကိုယ်ပိုင် ရဟတ်ယာဉ်တေကြို ကမႝာအိံြံႛရြာဖြေ ၊ စေဵးိံြန်း မတန်တဆပေး္ဘပီး သုံးစြဲရတဲ့ အေူခဆိုက်ခဲ့ရပၝတယ်။

WFP ကုလသမဂ္ဂ ကမႝာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖြဲႚ ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် ပေၝလ် ရစ်စ်လေက အခုလို အမေရိကန် ရေတပ်သဘေဿာတြေ ထြက်ခြာသြားရတာဟာ ကယ်ဆယ်ရေးပင်္စည်းတေကြို ရေတပ်ရဟတ်ယာဉ်တေနြဲႛ သယ်ဆောင်ခြင့် မဋ္ဌကံလြိုက်ရတော့ဘူးဆိုတဲ့ အဓိပဍ္ဎာယ်ပၝပဲ၊ ရဟတ်ယာဉ်တေနြဲႛဆိုရင် ကယ်ဆယ်ရေး ပင်္စည်းတေကြို ူမန်ူမန်နဲႛမဵားမဵား သယ်ယူပိုႛဆောငိံိုင်တာေုကာင့် အခုူဖစ်ရပ်ဟာ အင်မတန် ကံဆိုးတဲ့အူဖစ်ပၝလိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ၂၀၀၄ ခိုံြစ် အင်ဒိုနီးရြား ဆုနာမိနဲႛ ၂၀၀၅ ပၝကင်္စတန် ငလဵင်ဘေးတေမြြာ စစ်ဖက်သုံး ရဟတ်ယာဉ်တေဟြာ အရေးပေၞလိုအပ်ခဵက်တေအြတြက် အင်မတန်မြ အသုံးတည့်ခဲ့တာပၝ။ စစ်အစိုးရဟာ ရဟတ်ယာဉ် (၇) စင်းပဲရြိပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ိံိုင်ငံရေးကိင်္စ တခုတည်းေုကာင့် စစ်အစိုးရဟာ အမေရိကန်စစ်ဖက်ရဟတ်ယာဉ်တေကြို သုံးစြဲဖိုႛ ဝန်လေးခဲ့တာပၝလိုႛ ပေၝလ် ရစ်လေကဆိုပၝတယ်။ WFP ရဲ့ ရဟတ်ယာဉ် (၁၀) စင်း သုံးစြဲခြင့် ရထားတယ်ဆိုပေမဲ့ တစီးသာ ိံြစ်ခေၝက်ပဵံသန်းရသေး္ဘပီး ကဵန် ၉စင်းကတော့ စောင့်ဆိုင်းနေရတုန်းပၝပဲ။

ူပင်သစ် နယ်စည်းမူခားဆရာဝန်မဵား အဖြဲႚခေၝင်းဆောင်ကတော့ မုန်တိုင်းအ္ဘပီး တလကေဵာ်ုကာတဲ့ အထိ ူပည်တြင်း ူပည်ပ အကူအညီတေမြရရြိသေးတဲ့ နေရာတြေ ရြိနေတုန်းပဲလိုႛ ေူပာပၝတယ်။ ္ဘပီးတော့ ဒုက္ခသည်တေထြဲမြာ အစိုးရရဲ့စာရင်းထဲမြာ မပၝတဲ့ ေ႟ြႛေူပာင်းနေထိုင်သူတြေ ပၝဝင်တဲ့အတြက် ဒုက္ခသည် အရေအတြက်ဟာ ကုလသမဂ္ဂက ခန်ႛမြန်းတာထက် ပို္ဘပီးမဵားူပားပၝတယ်လိုႛလည်း ဆိုပၝတယ်။ ဗန်ကောက်္ဘမိြႚ ကုလသမဂ္ဂ ကူညီကယ်ဆယ်ရေး အစီအစဉ် ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် အမန်ဒၝ ပစ်ကလည်း ္ဘပီးခဲ့တဲ့ရက်ပိုင်းက ကယ်ဆယ်ရေးပင်္စည်းတြေ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞဘက်ကို ပို္ဘပီးမဵားမဵားရောက်ရြိခဲ့ပေမဲ့ သြားရေးလာရေး ခက်ခဲနေတုန်းပဲလိုႛ ဆိုပၝတယ်။

အိုင်အာစီ ခေၞ ိံိုင်ငံတကာ ကူညီကယ်ဆယ်ရေး ကော်မတီကလည်း ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞက ႟ြာတေဟြာ စက်လြေလေးတေနြဲႛသာ သြားရောကိံိုင်တာမိုႛ ကယ်ဆယ်ရေးပင်္စည်း မဵားမဵားမသယ်ဆောငိံိုင်ပဲ ူဖစ်နေရတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ္ဘပီးတော့လည်း ကယ်ဆယ်ရေး ဝန်ထမ်းတေအြနေနဲႛ နယ်ေူမမကဋ္ဋမ်းကဵင်တာ၊ ဘယ်နေရာမြာ ဒုက္ခသည်ဦးရေ ဘယ်လောက်ဆိုတာ အတိအကဵ မသိရတာ၊ သူတိုႛအတြက် လိုအပ်တဲ့ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးအဆင့်ကို မသိရတာတေအြူပင် ကူညီရေးလုပ်ငန်းတေနြဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး စစ်အစိုးရက ရြင်းရြင်းလင်းလင်း နားမလည်တာတြေေုကာင့် ဒုက္ခသည်တေမြြာ အကူအညီတြေ ရသင့်သလောက် မရပဲူဖစ်နေတယ်လိုႛလည်း ေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငူံမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞဒေသမြာ စိုက်ပဵိြးရာသီရောက်ရြိလာပေမဲ့ စပၝးစိုက်ပဵိြးိံိုင်တဲ့ အနေအထား မရြိသေးတာေုကာင့် လယ်သမားတြေ ဆင်းရဲဒုက္ခနဲႛ ဋ္ဌကံြတြေႚရိံိုင်္ဘပီး တိုင်းူပည်မြာလည်း စားနပ်ရိက္ခာ ူင်္ပံနာနဲႛ ဋ္ဌကံရြဖြယ် ရြိတယ်လိုႛ FAO ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာနဲႛ စိုက်ပဵိြးရေးအဖြဲႚ အရာရြိတဦးက ေူပာဆိုလိုက်ပၝတယ်။

ဧရာဝတီ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞဒေသ ဆန်စပၝးစိုက် လယ်ကြင်းတေရြဲ့ ၆၀ ရာိံြန်း မုန်တိုင်းဘေးဒဏ် ခံခဲ့ရပေမဲ့ အဲဒီထဲက ၁၆ ရာိံြန်းသာ နောက်လာမဲ့ စိုက်ပဵိြးရေးရာသီအထိ စိုက်ပဵိြးလိုႛ မရိံိုင်အောင် ထိခိုက် ပဵက်စီးခဲ့တယ်လိုႛ FAO ကုလသမဂ္ဂ စားနပ်ရိက္ခာနဲႛ စိုက်ပဵိြးရေးအဖြဲႚ အရာရြိ မင်္စတာ ကိုူံမားကဆိုပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ လယ်သမားတေမြြာ နေစရာ စားစရာမရြိ၊ ထြန်ယက်ဖိုႛ ကဋ္ဋဲိံြားနဲႛ လယ်ထြန်ကိရိယာတေကြလည်းမရြိ၊ လမ်းတြေ တံတားတြေ ပဵက်စီးနေတာေုကာင့် လယ်ကြင်း တေဆြီသြားဖိုႛကလည်း ခက်ခဲ နေုကတာေုကာင့် လယ်ကြင်းထဲူပန်ဆင်းိံိုင်တဲ့ လယ်သမားက အလြန်တရာ နည်းပၝးတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

ဒီအတောအတြင်း ကုလသမဂ္ဂ ဖြံႚ္ဘဖိြးရေးအစီအစဉ် ယူအင်ဒီပီက ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞ ႟ြာပေၝင်း ၂၅၀က အိမ်ထောင်စုပေၝင်း ိံြစ်သောင်းကို စိုက်ပဵိြးရေးလုပ်ငန်း၊ ရေလုပ်ငန်း ၊ မြေးူမြရေးလုပ်ငန်းတြေ အတြက် နောက် ၆ လစာ ငြေေုကးထောက်ပံ့မယ်လိုႛ ေုကညာခဲ့ပၝတယ်။ ္ဘပီးတော့ အဆောက်အဦတြေ၊ လမ်းတြေ၊ တံတားတြေ ူပင်ဆင်ဖိုႛလည်း ဒုက္ခသည်တေကြိုပဲ အလုပ်ပေးငြားရမ်းမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။ အဲဒၝအူပင် FAO နဲႛပ ူးပေၝင်း္ဘပီး လာ်သမားတေကြို စပၝးမဵိြးစေ့၊ ေူမုသဇာနဲႛ ထြန်ယက်ကိရိယာတြေ ထောက်ပံ့ဦးမြာူဖစ်ပၝတယ်။

ဒုက္ခသည်တေအြတြက် အားတက်စရာပၝပဲ၊ လူတေဟြာ ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုး ကိုယ့်ေူခထောက်ပေၞ ကိုယ်ရပ်္ဘပီး ကိုယ့်ဂုဏ်သိက္ခာ ကိုယ်ထိန်းခဵင်ုကတာပၝလိုႛ ယူအင်ဒီပီ စီမံခဵက်အတြက် ဆောင်႟ြက်နေသူ တယောက်က ဆိုပၝတယ်။ စစ်အစိုးရ မီဒီယာတေကြတော့ ဒုက္ခသည်တေကြို သူတောင်းစားလို တောင်းရမ်း္ဘပီး ိံိုင်ငံတော်ကို ဂုဏ်ပဵက်အောင် လုပ်နေသူတေလြိုႛ စြပ်စြဲေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးအဖြဲႚကလည်း စားနပ်ရိက္ခာစေဵးိံြန်းတြေ ူမင့်တက်လာတာေုကာင့် လူ ၇၅ သန်းကေဵာ် ငတ်မြတ်မဲ့အရေးအတြက် နောက်ထပ် အမေရိကန်ဒေၞလာ သန်းတထောင်ကေဵာ် သုံးစြဲမယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ အဖြဲႚအဋ္ဌကီးအကဲ မင်္စ ဂဵိဆြယ် ရြီရန်းက ူမန်မာိံိုင်ငံက လေဘေး ဒုက္ခသည် တေဟြာ ဆန်ဝယ်စားဖိုႛ ပိုက်ဆံမရြိပဲ ူဖစ်နေုကတယ်လိုႛ ေူပာုကားခဲ့ပၝတယ်။

WFP ကလည်း မုန်တိုင်းဒုက္ခသည် ရိက္ခာထောက်ပံ့ရေးအတြက် တောင်းခံထားတဲ့ ဒေၞလာ သန်း ၇၀ဟာ မလုံလောက်ပဲ နောက်ထပ် ဒေၞလာ ၃၂ သန်းလောက် ထပ်္ဘပီး လိုအပ်လိမ့်မယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ အခိုံြန်းအတိုင်းဆိုရင်တော့ ဇူလိုင်လလယ်လောက်မြာ ရိက္ခာတြေ ူပတ်တောက်သြားပၝလိမ့်မယ်လိုႛ ကမႝာ့ စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် ႌြန်ုကားရေးမြြး မင်္စ ဂဵိဆြက် ရြီးရန်းက သတိပေးလိုက်ပၝတယ်။