ိံိုင်ငံရေး ဖိံြိပ်ခဵြပ်ခဵယ်မမြဵား ူမန်မာိံိုင်ငံတြင် ဆက်လက်ရြိနေဆဲ

လူႛအခြင့်အရေး ေုကညာစာတမ်း ိံြစ် ၆ဝူပည့် ူဖစ်သော ၂၀၀၈ခိုံြစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၀ရက်နေႛက ဂဵပနိံိုင်ငံ တိုကဵ္ဘိြမိြႚတြင် ူမန်မာူပည် ဒီမိုကရေစီံြင့် လူႛအခြင့်အရေးအတြက် တောင်းဆို ဆ္ဋိံူပနေူခင်း ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP)

ဇန်နဝၝရီ ၂၀ရက် လာမဲ့အဂဿၝနေႛမြာ အမေရိကန်သမတ တာဝန်လြဲယူတော့မဲ့ Barack Obama အစိုးရအဖြဲႚဟာ ိံိုင်ငူံခားရေး၊ ူပည်တြင်းရေးနဲႛ လုံူခံြရေး ကိင်္စတေမြြာ လူႛအခြင့်အရေးကို ထည့်သြင်းဆောင်႟ြက်ဖိုႛ လိုအပ်လိမ့်မယ်လိုႛလည်း တိုက်တြန်းထားပၝတယ်။

ဒီ အစီရင်ခံစာမြာ စာမဵကိံြာ ၅၆၄ မဵကိံြာ ပၝရြ္ဘိပီး ကမႝာတဝန်းက လူႛအခြင့်အရေးနဲႛ ပတ်သက်တဲ့ ကဵင့်သုံးမြတေကြို ိံြစ်စဉ် ူပန်လည်သုံးသပ်နေရာက ခုတဋ္ဌကိမ်ဟာ ၁၉ဋ္ဌကိမ်ေူမာက် ူဖစ်ပၝတယ်။

၂၀၀၈ခိုံြစ်အတြင်း လူႛအခြင့်အရေး စောင့်ုကည့်ရေးအဖြဲႚဝင်တေကြ အထူး စုံစမ်းလေ့လာ ထားတာတေကြို ရောင်ူပန်ဟပ်္ဘပီး ိံိုင်ငံပေၝင်း ၉၀ကေဵာ်က လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြ ကိင်္စရပ်တေကြို အကဵဉ်းခဵြပ် ဖော်ူပထားတာလည်း ူဖစ်ပၝတယ်။

ူမန်မာ၊ တ႟ုတ်၊ ကဵြးဘား၊ အီရန်၊ ေူမာက်ကိုရီးယား၊ ဆော်ဒီအာရေဗဵ၊ ဥဇဘက်ကင်္စတန်နဲႛ ဇင်ဘာဘြေိံိုင်ငံတေမြြာ ိံိုင်ငံရေးအရ ဖိံြိပ်ခဵြပ်ခဵယ်မြတြေ ဆက်လက် ရြိနေတဲ့အေုကာင်းလည်း ဖော်ူပပၝတယ်။

အာဖဂန်နင်္စတန်၊ ကိုလံဘီယာ၊ ကြန်ဂို၊ ဂေဵာ်ဂဵီယာ၊ အင်္စရေးနဲႛ ပၝလက်စတိုင်း သိမ်းပိုက်နယ်ေူမ၊ ဆိုမာလီယာ၊ သီရိလကဿာနဲႛ ဆူဒနိံိုင်ငံက အစိုးရတေနြဲႛ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖြဲႚတေရြဲ့ လူႛ အခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြတေကြိုလည်း အစီရင်ခံပၝတယ်။

ူပင်သစ်၊ ူဗိတိန်နဲႛ အမေရိကန်ူပည်ထောင်စု အပၝအဝင် အုကမ်းဖက်မြ ိံြိမ်နင်းဖိုႛ ဋ္ဌကိြးစားတဲ့ အစိုးရတေရြဲ့ လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြတေကြိုလည်း မီးမောင်းထိုး ဖော်ူပထားပၝတယ်။

ဒၝ့အူပင် အမဵိြးသမီးတြေ၊ ကလေးတြေ၊ ဒုက္ခသည်တြေ၊ အလုပ်သမားတြေ၊ လိင်တူဆက်ဆံသူတြေ၊ လိင်တူလိင်ကြဲ ဆက်ဆံသူတြေ လူႛ အခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်ခံရတာကိုလည်း အစီရင်ခံစာက တင်ူပထားပၝတယ်။

အင်္စရေးနဲႛဟာမားစ်တိုႛ တိုက်ခိုက်ုကရာက ဂၝဇာကမ်းေူမၟာင်ဒေသမြာ အရပ်သားတြေ ရာနဲႛခဵီသေဆုံးရတာကိုလည်း လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်ခံရမြ ူင်္ပံနာအူဖစ် လူႛ အခြင့်အရေး စောင့်ုကည့်ရေး အဖြဲႚက ထောက်ူပပၝတယ်။