ကလေးစစ်သား သုံးစြဲမြ ဥပဒေကို အမေရိကန်လြတ်တော်အတည်ူပြ

၂၀၀၇ခိုံြစ်က မင်္စတာ အိုဘားမားအပၝအဝင် အီလီံိြြင်းူပည်နယ် လြတ်တော်အမတ်တြေ တင်သြင်းခဲ့တဲ့ ကလေးစစ်သား စုဆောင်းသုံးစြဲမြ ဥပဒေကို အမေရိကန်လြတ်တော်က ထောက်ခံအတည်ူပ္ဘြပီး သမ္ထတ ဘြတ်ြရ်က ၂၀၀၈ ခိုံြစ် အောက်တိုဘာ ၃ ရက်နေႛမြာ လက်မြတ်ရေးထိုးခဲ့ပၝတယ်။ အဲဒၝေုကာင့် အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုမြာရောက်ရြိနေတဲ့ ိံိုင်ငူံခားသား စစ်တပ်အရာရြိတြေ၊ လက်နက်ကိုင် အဖြဲႛဝင်တြေ အနေနဲႛ အမေရိကန် ူပည်ထောင်စုူပင်ပမြာ ကလေးစစ်သားစုဆောင်း အသုံးူပခြဲ့တယ်ဆိုရင် ဖမ်းဆီး တရားစြဲဆို ခံရမြာူဖစ်ပၝတယ်။ အသက် ၁၅ ိံြစ်အောက် ကလေးတေကြို လက်နက် ကိုင်တိုက်ပြဲတြေ ထဲမြာ ခေၞယူစုဆောင်း အသုံးူပခြဲ့မယ်ဆိုရင် ထောင်ဒဏိံြစ် ၂၀၊ တိုက်ပြဲမြာ ကလေးစစ်သား သေဆုံးသြားခဲ့ရင် ထောက်ဒဏ်တသက်အထိ အူပစ်ပေးိံိုင်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ အဲဒၝအူပင် ကဵြးလြန်သူကို တိုင်ူပည်ကနေ ိံြင်ထုတ်တာ၊ တိုင်းူပည်တြင်းကို အဝင်မခံတာတေလြည်း ူပလြုပ်ခြင့်ရြိပၝတယ်။

ဒီဥပဒေကိုတင်သြင်းခဲ့သူတစ်ဦးူဖစ်တဲ့ အီလီံိြြင်းူပည်နယ် လြတ်တော်အမတ် ဒၝဘင် က ေုကညာခဵက် ထုတ်ူပန်ေူပာဆိုခဲ့ရာမြာ ကလေးတေကြို စစ်သားအူဖစ် အသုံးခဵတဲ့သူတြေ အတြက် အမေရိကန် ူပည်ထောင်စုဟာ ဘေးမဲ့နယ်ေူမ မူဖစ်စေရပၝပၝဘူး၊ ကလေးတေကြို စစ်ပြဲတေမြြာ အသုံးခဵတာဟာ ဒီကနေႛကမ္တာမြာ  စက်ဆုပ်ရြံရြာစရာအကောင်းဆုံး လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖေၝက်မတြခုူဖစ်ပၝတယ်၊ ကလေးတေကြို စစ်သားတြေ၊ ပေၞတာ အထမ်းသမားတြေ၊ လူသားမိုင်းရြင်းပင်္စည်းတြေ၊ လိင်ကဋ္ဋန်တြေ အူဖစ် အသုံးခဵတဲ့ လုပ်ရပ်ေုကာင့် ယောကဵဿားလေး၊ မိန်းကလေးတြေ ရာပေၝင်းမဵားစြာရဲႛ ဘဝတြေ ထိခိုက်ပဵက်စီးခဲ့ရပၝတယ်လိုႛ ေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။

အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုရဲႛ နောက်ဥပဒေတခုူဖစ်တဲ့ ကလေးစစ်သား တားဆီးရေးဥပဒေ ကတော့ လြတ်တော်မြာတင်ူပထားဆဲူဖစ်ပၝတယ်။ ဒီဥပဒေမြာ ကလေးစစ်သား စုဆောင်းသုံးစြဲမကြို အားပေး ကူညီတဲ့အစိုးရတေကြို စစ်ရေးအကူအညီတြေ မပေးဘဲ ထားမြာူဖစ်ပၝတယ်။

ကလေးစစ်သားစုဆောင်းသုံးစြဲတာကို စစ်ရာဇဝတ်မအြူဖစ် ိံိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မခြုံရုံးက ၁၉၉၈ ခိုံြစ်မြာ သတ်မြတ်ခဲ့ပၝတယ်။

ဒီကနေႛကမ္တာမြာ ကလေးစစ်သားစုဆောင်းသုံးစြဲတဲ့ ိံိုင်ငံတေထြဲမြာ ူမန်မာ၊ သီရိလကဿာ၊ ဆူဒန်၊ အာဖဂန်နင်္စတန်၊ ဆိုမာလီယာ စတဲ့ိံိုင်ငံတေပြၝဝင်ုကပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာစစ်အစိုးရစစ်တပ်ကရော၊ လက်နက်ကိုင်အဖြဲႛတေမြြာပၝ ကလေးစစ်သား စုဆောင်းမြတြေ ရြိတယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂက ေူပာဆိုခဲ့္ဘပီး ကလေးစစ်သားပေၝင်း ၇ သောင်း ကေဵာ်ရြိမယ်လိုႛ ခန်ႛမြန်း ထားပၝတယ်။ အခုအခၝ ဘူတာရုံတြေ၊ စေဵးတြေ စတဲ့ အမဵားူပည်သူဆိုင်ရာ နေရာတေမြြာ စစ်တပ်က ကလေးတေကြို ္ဘခိမ်းေူခာက်္ဘပီး စစ်တပ်ထဲသြင်းေနေတယ်လိုႛ HRW လူႛအခြင့်အရေးစောင့်ုကည့် အဖြဲႛကေူပာပၝတယ်။