ူမန်မာ့အရေး လုံူခံြရေးကောင်စီ တံခၝးပိတ်ဆြေးေိံြးပြဲမြ အေုကာင်းအရာမဵား (အပိုင်း ၁)

ူမန်မာိံိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီ ူပြူပင် ေူပာင်းလဲရေးအတြက်ကုလသမဂ္ဂမြ ကူညီမည်ဟု ၂၀၀၅ခိုံြစ် ဧ္ဘပီလက သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲမြာ ေူပာုကားနေသော အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် ခိုဖီ အာနန်။ (Photo: AFP)

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ တိုင်းရင်းသားအရပ်သားတေကြို လူမဵြိးရေးပေၞအေူခခ္ဘံပီး စစ်အစိုးရက ရန်သူတေအြူဖစ်၊ ဒၝမမြဟုတ် သူပုန် လိုလားသူတေအြူဖစ် သတ်မြတ်နေတဲ့အပေၞ ကုလသမဂ္ဂက စိုးရိမ်မကင်းူဖစ်ရတယ်လိုႛ RFA က သီးသန်ႛ ရရြိထားတဲ့ ၂၀၀၅ ခိုံြစ် ဒီဇင်ဘာလ ူမန်မာ့အရေး လုူံခြံရေးကောင်စီ တံခၝးပိတ်ဆြေးေိံြးပြဲ မြတ်တမ်းမြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

အရပ်သား အေူမာက်အူမားကို သတ်ူဖတ်တာ၊ အဓမ္ထနေရာရြေႛေူပာင်းတာ၊ မုဒိန်းကဵင့်မကြို စစ်လက်နက်သဖြယ် ကဵင့်သုံးနေတာ၊ အဓမ္ထ လုပ်အားပေး ခိုင်းစေတာတေဟြာ တိုင်းရင်းသားဒေသတေမြြာ အဓိက ူဖစ်ပြားနေေုကာင်း၊ “အစုလိုက်အူပြံလိုက် သတ်ူဖတ်မြ (genocide) နဲႛ ပတ်သက်တဲ့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အထူးအုကံပေး အရာရြိ မင်္စတာ ဟြမ် မန်ဒက်စ် က ဒီ အခဵက်အလက်တေကြို စုဆောင်းနေေုကာင်း၊ ကုလသမဂ္ဂ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီက ူမန်မာ့အရေး လုူံခြံရေးကောင်စီ တံခၝးပိတ်ဆြေးေိံြးပြဲမြာ ေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။

၂၀၀၅ ခိုံြစ် ဒီဇင်ဘာလအတြင်းက ကုလသမဂ္ဂလုူံခြံရေးကောင်စီမြာ ူမန်မာ့အရေး တံခၝးပိတ်ဆြေးေိံြးပြဲ ူပလြုပ်ခဲ့္ဘပီး၊ ဆြေးေိံြးပြဲမြာ ကုလသမဂ္ဂ ိံိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လက်ထောက်အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီက အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် ခိုဖီ အာနန်ကိုယ်စား လုူံခြံရေးကောင်စီ အဖြဲႛဝင်တေကြို ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ရြင်းလင်းတင်ူပခဲ့ပၝတယ်။

၂၀၀၅ ခိုံြစ်ကစလိုႛ ကုလသမဂ္ဂ ိံိုင်ငံရေးရာဌာနဟာ ူမန်မာ့အရေး ပိုမို ပၝဝင်ဆောင်ရြက်ခဲ့္ဘပီး မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီ ကိုယ်တိုင် ရန်ကုန် သြားရောက်ဖိုႛ ူပင်ဆင်ခဲ့ေုကာင်း၊ ဒၝပေမယ့် အေုကာင်းမညီညြတ်တဲ့အတြက် ခရီးစဉ်ကို ဖဵက်သိမ်းခဲ့ရေုကာင်း ိံိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်ရုံး ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂြိလ်က RFA ကို ေူပာပၝတယ်။ RFA က သီးူခားစုံစမ်းခဵက်အရ နအဖဘက်က မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီကို ဒီမိုကရေစီခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ တြေႛခြင့်မပေးတဲ့အတြက် ဒီခရီးစဉ်ကို ဖဵက်သိမ်းခဲ့တာလိုႛ သိရပၝတယ်။ ဒီလပိုင်းတေအြတြင်း မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီ အနေနဲႛ ရန်ကုန်သြားဖိုႛ ထပ်မံ စီစဉ်နေေုကာင်း သိရပေမယ့် မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီရုံးမြ ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂြိလ်ကတော့ ဒီသတင်းကို အတည်မူပြိံိုင်ေုကာင်း RFA ကို ေူပာဆိုပၝတယ်။

RFA က သီးသန်ႛရရြိထားတဲ့ ၂၀၀၅ ခိုံြစ် ဒီဇင်ဘာလ တံခၝးပိတ်ဆြေးေိံြးပြဲ မြတ်တမ်းမြာ ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေး၊ လူႛအခြင့်အရေး၊ တိုင်းရင်းသားအရေး၊ လူမြဘေးဒုက္ခဆိုက်ရောက်မြ အေူခအနေစတာတေနြဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ သဘောထားတေကြို မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီက အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ ခိုဖီ အာနန်ရဲ့ ကိုယ်စား လုူံခြံရေးကောင်စီ အဖြဲႛဝင်တေကြို ရြင်းူပထားတာ ပၝရြိပၝတယ်။ ဒီမြတ်တမ်းကို ဦးမင်းဇင်က အပိုင်း ၂ ပိုင်းခြဲ တင်ဆက်မြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ပထမပိုင်းတင်ဆက်ထားတာကို နားထောငိံိုင်ပၝတယ်။

• ဦးမင်းဇင်၏သတင်း
• Download story audio