ူမန်မာ့အရေး လုူံခြံရေးကောင်စီ ဆုံးူဖတ်ခဵက်ကဵတဲ့အထိ အမေရိကန် ဆောင်႟ြက်သြားမည်

ပထမဆုံး ကုလသမဂ္ဂ လုူံခြံရေးကောင်စီမြာ မေလ ၃၁ ရက်နေႛ က ူမန်မာ့အရေး အလြတ်သဘော ဆြေးေိံြးမကြို ဒုတိယအဋ္ဌကိမ်ူပလြုပ်ခဲ့ပၝတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ ဒုတိယ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီက လုူံခြံရေးကောင်စီကို သူႛရဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံခရီးစဉ်နဲႛ ူမန်မာ့အရေး ရြင်းလင်းခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂကတော့ သတင်း ေုကညာခဵိန်အထိ သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲ ူပလြုပ်တာ မရြိသေးပၝဘူး။ ဒၝပေမယ့် ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန် သံအမတ်ဋ္ဌကီး မင်္စတာ ဂဋ္ဋန် ဘိုလ်တန်ရဲ့႟ုံးမြ ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂြိလ်က ဒီကိင်္စနဲႛပတ်သက်္ဘပီး RFA ကို သီးသန်ႛေူပာဆိုခဲ့တာ ရြိပၝတယ်။

လုူံခြံရေးကောင်စီ ရြင်းလင်းပြဲ ္ဘပီး္ဘပီးခဵင်းပဲ အမေရိကန် ူပည်ထောင်စုကတော့ ူမန်မာ့အရေး လုူံခြံရေးကောင်စီမြာ တရားဝင် ဆုံးူဖတ်ခဵက် ကဵတဲ့အထိ မုကာမီပဲ တင်သြင်း ဆောင်႟ြက်မယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ဋ္ဌကီး ဂဋ္ဋန် ဘိုလ်တန်႟ုံး ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂြိလ်က RFA ကို ေူပာပၝတယ်။

ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂြိလ်။ ။ မင်္စတာဂမ်ဘာရီ ရြင်းလင်းခဲ့တာကို ကဵနော်တိုႛ ုကားခဲ့ရပၝတယ်။ ကဵနော်တိုႛဘက်က ေုကညာခဲ့တာကတော့ အမေရိကန်အနေနဲႛ လုူံခြံရေးကောင်စီမြာ မုကာခင် ူမန်မာအရေး ဆုံးူဖတ်ခဵက်ကဵတဲ့အထိ ဆောင်႟ြက်မယ်။ ဒီဆုံးူဖတ်ခဵက်မြာ ဘာတြေ ပၝဝင်မယ်ဆိုတာတော့ အတိအကဵ မေူပာခဲ့ဘူး။ ဒၝပေမယ့် ဆုံးူဖတ်ခဵက် ကဵအောင် လုပ်မယ်လိုႛတော့ ကောင်စီဝငိံိုင်ငံတေကြို ကဵနော်တိုႛ အလေးအနက် ေူပာခဲ့ပၝတယ်။

ဒီမေလ၃၁ ရက်နေႛမြာပဲ အမေရိကန် ိံိုင်ငူံခားရေးဌာနကလည်း ေုကညာခဵက်တစောင် ထုတ်ူပန်္ဘပီး ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်းတိုးတာအပၝအဝင် ူမန်မာိံိုင်ငံက ိံိုင်ငံရေး၊ စီးပြားရေး၊ ကဵန်းမာရေးအေူခအနေတေဟြာ ဒေသတြင်း ္ဘငိမ်းခဵမ်းရေးနဲႛ လုူံခြံရေးကို ူခိမ်းေူခာက်တဲ့အဆင့် ရောက်နေေုကာင်း၊ ဒၝေုကာင့် ိံိုင်ငံတကာရဲ့ စိုးရိမ်မကင်းမကြို ဖော်ူပတဲ့အနေနဲႛ အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုက ူမန်မာ့အရေး လုူံခြံရေးကောင်စီ ဆုံးူဖတ်ခဵက်ကဵတဲ့အထိ ဆောင်႟ြက်သြားမယ်လိုႛ ေူပာဆိုလိုက်ပၝတယ်။

RFA က သီးူခား စုံစမ်းခဵက်အရတော့ မနေႛက လုူံခြံရေးကောင်စီ အလြတ်သဘော ဆြေးေိံြးပြဲမြာ တ႟ုတ်၊ ႟ုရြားနဲႛ ဂဵပန်တိုႛက ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ အရေးယူမြတြေ လုပ်ဖိုႛ မလိုအပ်သေးဘူးလိုႛ ေူပာဆိုခဲ့ေုကာင်း သိရပၝတယ်။

လုူံခြံရေးကောင်စီမြာ ူမန်မာ့အရေး ဆုံးူဖတ်ခဵက်ကဵဖိုႛ နေနေသာသာ တရားဝင်အစည်းအဝေး အစီအစဉ်မြာတောင် မပၝသေးပၝဘူး။ တခၝ တ႟ုတ်၊ ႟ုရြားနဲႛ ဂဵပန်တိုႛကလည်း အရေးမယူနဲႛဦးလိုႛ ေူပာနေတာတြေ ရြိနေတယ်ဆိုတော့၊ ဒီုကားထဲမြာ အမေရိကန်က ဆုံးူဖတ်ခဵက်ကဵတဲ့အထိ ဆောင်႟ြက်မယ်လိုႛ ယုံကည်မြ အူပည်ႛ ရြိနေတာ ုကားရပၝတယ်။ ဘာေုကာင့် ဒီလိုယုံကည်မရြြိနေရတာပၝလဲ။ ဒီကိင်္စနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ (US Campaign for Burma) အမေရိကန်အေူခစိုက် ူမန်မာ့အရေးလြပ်ရြားနေတဲ့အဖြဲႚက ဦးအောင်ဒင်ကို RFAက မေးုကည့်ခဲ့ပၝတယ်။

ဦးအောင်ဒင်။ ။ ဒီလိုပၝ၊ ပထမ တခဵက်က ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ အေူခအနေတေကြ ဆိုးသထက် ဆိုးလာတယ်လေ၊ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ိံိုဝင်ဘာလ နအဖ ပဵဉ်းမနား ္ဘမိြႚတော်ေူပာင်းတဲ့အခဵိန်က စ္ဘပီးတော့ ပဵဉ်းမနားတဝိုက် နေရာဒေသတေမြြာ၊ ကရင်တိုင်းရင်းသားတြေ နေထိုင်တဲ့ ဒေသတေမြြာ စစ်ဆင်ရေးတြေ အဋ္ဌကီးအကဵယ်လုပ်လိုႛ ကရင်လူမဵိြးတြေ ထောင်ပေၝင်းမဵားစြာ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ ထြက်ေူပး တိမ်းရြောင်ုကတယ်၊ ဒုက္ခရောက်ုက၊ သေကေဵပဵက်စီးုကရတယ်။

တခဵိန်တည်းမြာ ူပည်တြင်း ိံိုင်ငံရေးအေူခအနေမြာ ္ဘမိြႚူပမြာရြိတဲ့ ိံိုင်ငံရေးအေူခအနေကို ုကည့်မယ်ဆိုရင်လဲ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် ခေၝင်းဆောင်တဲ့ အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႚခဵြပ်က အမဵိြးမဵိြးသော ဖိံြိပ်ခဵြပ်ခဵယ်မြ အောက်တေမြြာ ကဵပ်ကဵပ်တည်းတည်း ႟ုန်းကန်လြပ်ရြားနေရတယ်။ ္ဘပီးတော့ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကိုလဲ လတ်တလောလေးမြာတင်ကိုပဲ နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ်ကို နောက်ထပ် သက်တမ်းတိံြစ် ထပ်မံ တိုးခဵဲႚလိုက်တယ်။

နောက် ဒီလိုအေူခအနေမဵိြးတေမြြာ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛအနေနဲႛ အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုရဲ့ ဦးဆောင်ဦး႟ြက်ူပမြနြဲႛ ကုလသမဂ္ဂ လုံူခံြရေးကောင်စီက ဒီ ူမန်မာိံိုင်ငံ ူင်္ပံနာကို ဝင်ရောက်ေူဖရြင်းတာကို အင်မတန်မြ လိုလား တောင့်တပၝတယ်။ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ မ္တေွာ်လင့်တဲ့အတိုင်း အမေရိကန်ူပည်ထောင်စု အစိုးရအနေနဲႛ ထိပ်ဆုံးအဆင့်မြာ ရြိတဲ့ သံတမန်ရေး လြပ်ရြားမကြို လုပ်နေုကတယ်။

အထူးသူဖင့် အမေရိကန် ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး ဒေၝက်တာ ကြန်ဒိုလီဇာ ႟ိုက်စ်ကိုယ်တိုင် ကမႝာ့ခေၝင်းဆောင်တေကြို တိုက်႟ိုက် ဆက်သြယ်္ဘပီးတော့၊ ဒီ လုံူခံြရေး ကောင်စီမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံအေုကာင်းကို ဆြေးေိံြးုကမယ်၊ resolution တခုကဵအောင် လုပ်မယ်ဆိုလိုႛရြိရင် ဝိုင်းဝန်းထောက်ခုံကဖိုႛ သူကိုယ်တိုင် စည်း႟ုံးလြံႚဆော်နေတာ ကဋ္ဋန်တော်တိုႚ ုကားသိရတယ်။

ဒၝေုကာင့်မိုႛလိုႛ ူမန်မာိံိုင်ငံ အရေးကိင်္စကို အမေရိကန် ူပည်ထောင်စုက အခုလိုမဵိြး သူႛမြာ တူခားသော ူင်္ပံနာတြေ၊ ပဋိပက္ခတေရြြိတဲ့ ုကားကန္ဘေပီးတော့ ခုလိုမဵိြး အာ႟ုံစိုက် လြပ်ရြားဆောင်႟ြက်နေတာ အင်မတန်မြ ဝမ်းသာစရာ ကောင်းပၝတယ်။

RFA က သီးူခားစုံစမ်းခဵက်အရ နယူးယောက်ရြိ ကုလသမဂ္ဂနဲႛ နီးစပ်သူတေကြတော့ ဇြန်လအတြင်း ဒိန်းမတိံိုင်ငံဟာ လုူံခြံရေးကောင်စီ အလြည့်ကဵ သဘာပတိ ူဖစ်လာမြာမိုႛ ူမန်မာ့အရေး လုူံခြံရေးကောင်စီကို တင်ရေးဟာ ပိုမို ူဖစိံိုင်ေူခ ရြိလာတယ်လိုႛ ေူပာဆိုကပၝတယ်။

လုူံခြံရေးကောင်စီ တရားဝင် ဆြေးေိံြးမအြစီအစဉ်ထဲကို ရောက်ဖိုႛအတြက် လိုအပ်လိုႛ မဲခြဲုကရင် အမေရိကန်ဘက်က ထောက်ခံမဲ လုံလုံလောက်လောက် ရိံိုင်ပၝ့မလားဆိုတာကို ဦးအောင်ဒင်ကိုပဲ ဆက်မေးခဲ့ပၝတယ်။

ဦးအောင်ဒင်။ ။ လုံူခံြရေးကောင်စီက တရားဝင် လက်ခံဆြေးေိံြးတဲ့အဆင့်၊ အဲဒၝကို agenda လိုႚ ခေၞတာပေၝ့နော်၊ အဲဒီအဆင့်ထဲကို ရောက်ဖိုႚ ဆိုလိုႛရြိရင် လုံူခံြရေးကောင်စီ အဖြဲႚဝင် ၁၅ိံိုင်ငံထဲမြာ အနည်းဆုံး ၉ိံိုင်ငံက ထောက်ခံရမယ်၊ နောက် အဲဒီကိင်္စမြာ ဘယိံိုင်ငံကမြ ဗီတို အာဏာ သုံးခြင့်မရြိဘူး၊ ဆိုတော့ အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုမြာ ဒီထောက်ခံမဲ ၉မဲက အူပည့်အဝ ရြ္ဘိပီးသားူဖစ်တယ်။

ဒၝေုကာင့်မိုႛလိုႛ အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုကန္ဘေပီးတော့ ဒီူင်္ပံနာတရပ်ကို လုံူခံြရေးကောင်စီရဲ့ တရားဝင် ဆြေးေိံြးလက်ခံေူဖရြင်းရမယ့် အေုကာင်းအရာတခုအူဖစ် တင်သြင်းမယ်ဆိုလိုႛရြိရင် ဒီအေုကာင်းအရာဟာ သေခဵာပေၝက် လက်ခံရမယ့် အနေအထားမြာ ရြိတယ်။

နောက်တဆင့်ကတော့ agenda ထဲ ရောက်သြား္ဘပီ ဆိုတဲ့အခၝကဵတော့မြ ဒီူင်္ပံနာကို ဘယ်လို ေူဖရြင်းမယ်ဆိုတဲ့ ဆုံးူဖတ်ခဵက်ကို အမေရိကန်ူပည်ထောင်စုက ဆက်္ဘပီး တင်သြင်းမြာကိုး။ တင်သြင်းတဲ့အခၝကဵတော့မြ ဗီတိုပၝဝၝ သုံးတဲ့ိံိုင်ငံ ရြိကောင်းရြိံိုင်တယ်။ သိုႛသော်လဲ သေခဵာတာတခုကတော့ ူမန်မာ့အရေးကိင်္စကို လုံူခံြရေးကောင်စီ တရားဝင် လက်ခံေူဖရြင်းရမယ့် အေုကာင်းအရာထဲ ရောက်သြား္ဘပီဆိုလိုႛရြိရင် ဒီအေုကာင်းအရာဟာ ဆက်လက်္ဘပီးတော့ နောက်ထပ် ဋ္ဌကိမ်ဖန်မဵားစြာ လုံူခံြရေးကောင်စီရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ထဲမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ အရေးကိင်္စ ဆက်္ဘပီး တည်ရြိနေမယ်။ ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ အရေးကိင်္စကို လုံူခံြရေးကောင်စီဝင်တေကြ မူပတ် ုကားနာနေမယ်။ လိုအပ်တဲ့ အရေးယူမြတေကြိုလဲ ဆက်္ဘပီး ဆက်္ဘပီးတော့ ဆောင်႟ြကိံိုင်တဲ့ အေူခအနေ ရောက်လာပၝလိမ့်မယ်။

ဇြန်လ ၁ ရက်နေႛ အမေရိကန် စံတော်ခဵိန်မြာ၊ ူမန်မာ့အရေး လုူံခြံရေးကောင်စီ တင်မယ့် ဒီ ကိင်္စနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂနဲႛ အမေရိကန်ူပည်ထောင်စု ကိုယ်စားလြယ်တေကြ နောက်ဆက်တြဲ သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲတြေ လုပ်ဖိုႛရြိတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ ဒၝေုကာင့် ဒီကိင်္စ ထူးရင် ထူးသလို RFA က ဆက်တိုက် ထုတ်လြင့်ပေးသြားမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ူမန်မာ့အရေး လုံူခံြရေးကောင်စီမြာ ဒုတိယ အဋ္ဌကိမ် ုကားနာ ရြင်းလင်းမြ ူပလြုပ်ခဲ့တာနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး အမဵိြးသား ဒီမိုကရေစီ အဖြဲႚခဵြပ် ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် ဦးလြင်ကို RFA မြ ဦးတင်အောင်ခိုင်က ဆက်သြယ် မေးူမန်းခဲ့တာကိုလဲ နားထောငိံိုင်ပၝတယ်။

• ဦးလြငိံြင့်အမေးအေူဖ
• Download story audio