အာရလြုံူခံြရေး ိံြစ်လည်စည်းဝေးပြဲမြာ ူမန်မာနဲႛ ေူမာက်ကိုရီးယားတိုႛအရေး အဓိကူဖစ်မည်

ကမ္တောဒီးယားနဲႚ ထိုင်းိံိုင်ငံတိုႛရဲႚ နယ်စပ်က ထိပ်တိုက် ရင်ဆိုင်မကြိုလည်း အာဆီယံ အရြေႚတောင် အာရြိံိုင်ငံမဵားအဖြဲႚ ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးတြေ အစည်းအဝေးမြာ ဆြေးေိံြးမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ုကာသပတေးနေႛမြာ အာဆီယံအစည်းအဝေးအ္ဘပီးမြာ ARF လိုႛခေၞတဲ့ အာဆီယံ ဒေသဆိုင်ရာ လုံူခံြရေး ိံြီးေိံြာဖလြယ်ပြဲနဲႛ ဆြေးေိံြးပြဲကို အဆုံးသတ်မြာပၝ။ ARF မြာ အာဆီယံ ၁ဝိံိုင်ငံနဲႚ အရေးပၝတဲ့ ၆ ိံိုင်ငံအူပင် ဥရောပသမဂ္ဂလည်း ပၝဝင်ပၝတယ်။

ညီလာခူံပင်ပ အစည်းအဝေးတေထြဲ အမဵားစိတ်ဝင်စားမြာက ေူမာက်ကိုရီးယား ိံဵကြလီးယား အစီအစဉ် ၆ ိံိုင်ငံ အစည်းအဝေးမြာ ပၝဝင်တဲ့ အမေရိကန်၊ ေူမာက်ကိုရီးယား၊ တရုတ်၊ ဂဵပန်၊ တောင်ကိုရီးယားနဲႛ ရုရြား စတဲ့ ိံိုင်ငူံခားရေး ဝန်ဋ္ဌကီးတြေ ပၝဝင်တဲ့ အစည်းအဝေးပဲ ူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီအစည်းအဝေးဟာ ၂၀၀၃ ခု နောက်ပိုင်း ေူမာက်ကိုရီးယား ိံဵကြလီးယား ကိင်္စဆြေးေိံြးဖက် ၆ ိံိုင်ငံနဲႛ အဆင့်အူမင့်ဆုံး ဆြေးေိံြးပြဲူဖစ်မြာပၝ။ ေူမာက်ကိုရီးယားိံိုင်ငံကို ိံိုင်ငံရေးနဲႛ စီးပြားရေးမက်လုံးပေး္ဘပီး အူပန်အလြန်အားူဖင့် ိံဵကြလီးယားအစီအစဉ် စြန်ႛလြတ်ဖိုႛ ိံိုင်ငံရေးနဲႛ ၂၀၀၃ ခု မြာ စတင်ဆြေးေိံြးခဲ့တာပၝ။

အမေရိကန် ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးနဲႛ ေူမာက်ကိုရီးယား ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးတိုႛ ိံြစ်ဦးတည်း တြေႛမယ်လိုႛ မမ္တေွာ်လင့်ဘူး၊ ၆ ိံိုင်ငံ ဝန်ဋ္ဌကီးတေဟြာ အလြတ်သဘော ဆြေးေိံြးမယ်လိုႛ မ္တေွာ်လင့်ရပေမယ့် အေူဖတိတိကဵကဵ ရမယ်လိုႛ မမ္တေွာ်လင့်ဘူးလိုႛလည်း အမေရိကန် ိံိုင်ငူံခားရေး ဝန်ဋ္ဌကီးဌာန ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် Sean McCormack က ေူပာပၝတယ်။

ဒၝတေအြူပင် ူမန်မာစစ်အစိုးရရဲႚ လုပ်ပုံလုပ်နည်းတေကြိုလည်း ဆြေးေိံြးရမယ့် အစီအစဉ်ထဲမြာ ထည့်သြင်းထားပၝတယ်။ ဒီမိုကရေစီရေးအတြက် ဆောင်ရြက်တာ မရြိသလောက်ူဖစ်္ဘပီး ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ်က လြတ်ပေးဖိုႛ ူငင်းဆန်တဲ့ ကိင်္စတေရြြိတယ်လိုႛဆိုပၝတယ်။

အဖြဲႛဝင် ူမန်မာနိုင်ငံမြာ ူပြူပင်ေူပာင်းလဲရေးလုပ်ဖိုႛ ဖိအားမပေးသလောက်ပဲလိုႛ အာဆီယံကို ဝေဖန်နေတာရြိပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့် နာဂစ်ဆိုက်ကလုံး ကယ်ဆယ်ရေး ဝန်ထမ်းတေနြဲႛ ိံိုင်ငံတကာ အကူအညီကို ူမန်မာစစ်အစိုးရက လက်ခံလာအောင် အာဆီယံအနေနဲႛ ေူဖာင်းူဖိံိုင်တာကိုတော့ ခဵီးကဵြးခံရပၝတယ်။