မြန်မာ့အရေးကူညီနိုင်ဖို့ အာဆီယံရဲ့မစွက်ဖက်ရေး မူဝါဒပြောင်းလဲဖို့လို

မြန်မာအာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီအပေါ် နိုင်ငံအများအပြားက ဝိုင်းဝန်းရှုတ်ချနေပြီး အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂတို့က ပိတ်ဆို့အရေးယူတာတွေ ချမှတ်ခဲ့ပေမဲ့ စစ်ကောင်စီကတော့ သူတို့ ပစ်မှတ်ထားတဲ့ အဖွဲ့တွေကို ပုန်ကန်ဆန့်ကျင်သူတွေအဖြစ် သတ်မှတ်ပြောဆိုနေတာပါ။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ်၊ ပဇီကြီးကျေးရွာမှာ လတ်တလောဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ စစ်တပ်ရဲ့လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတစ်ခုအတွင်း အမျိုးသမီးတွေနဲ့ ကလေးငယ်တွေအပါအဝင် လူ ၁၇၀ ဝန်းကျင် သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။

စစ်ကောင်စီအပေါ် နိုင်ငံတကာဖိအားကျရောက်နေစဉ်အတွင်း ပထဝီဆိုင်ရာမဟာဗျူဟာပညာရှင် ပါမောက္ခ Dr Azmi Hassan က မြန်မာ့ပြဿနာဖြေရှင်းမှုဟာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG ကနေ တစ်ဆင့် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းကနေစတင်ရမှာ ဖြစ်ပြီး မြန်မာအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေ ချမှတ်တာဟာ စစ်ကောင်စီအပေါ် ယာယီသက်ရောက်မှုသာဖြစ်လိမ့်မယ်လို့ ပြောဆိုပါတယ်။

ဒါ့ပြင် စစ်ကောင်စီမှာ ကျောက်မျက်ရတနာတွေ ပြည်ပကိုရောင်းချမှု စတဲ့ ဘဏ္ဍာရေးလမ်းကြောင်းတွေ အများအပြားရှိပြီး ပြည်ပနိုင်ငံတွေကလည်း လေယာဉ်ဆီနဲ့ တခြားသဘာဝသယံဇာတတွေကို စစ်ကောင်စီကို ရောင်းချဖို့ ဘာပြဿနာမှမရှိကြောင်းလည်း ပါမောက္ခ Dr Azmi Hassan က ပြောပါတယ်။

အဲဒီပြောဆိုချက်ကို မလေးရှား တက္ကသိုလ်၊ အာဆီယံဒေသတွင်းဆိုင်ရာဌာနညွှန်ကြားရေးမှူး Dr Rahul Mishra ကလည်း သဘောတူထောက်ခံပြီး ပိတ်ဆို့အရေးယူတာတွေဟာ ရေရှည်မှာ အကျိုးမရှိကြောင်း ပြောဆိုပါတယ်။

ဒါ့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီပြန်လည်သွတ်သွင်းဖော်ဆောင်ရေးအပေါ် အကူအညီပေးဖို့ဆိုရင် အာဆီယံအနေနဲ့ မစွက်ဖက်ရေးမူဝါဒကနေ လူသားချင်းစာနာကူညီရေးအပေါ်အခြေခံတဲ့ အပြုသဘောဆောင်ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ရေးတွေဆီ အသွင်ကူးပြောင်းရမှာ ဖြစ်ကြောင်း၊ ဒီအတွက် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝန်း - အထူးသဖြင့် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ UNSC ၊ အာဆီယံရဲ့ဆွေးနွေးဘက်နိုင်ငံတွေ ပါဝင်ဖို့လိုကြောင်း၊ ပဇီကြီးကျေးရွာမှာ လတ်တလောဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ ကိုယ့်ပြည်သူတွေအပေါ် လေကြောင်းကနေတိုက်ခိုက်ခဲ့မှုကို အာဆီယံက အလေးအနက်ပြစ်တင်ရှုတ်ချခဲ့ပေမဲ့ ဒီလောက်နဲ့ မလုံလောက်ကြောင်း အာဆီယံဒေသတွင်းဆိုင်ရာ ဌာနညွှန်ကြားရေးမှူး Dr Rahul Mishra က ပြောပါတယ်။

အာဆီယံမှာ ဥပဒေကြောင်းဆိုင်ရာ ပြဋ္ဌာန်းမှုတွေ ချို့တဲ့နေတဲ့အတွက် အချက်ငါးချက်ပါ သဘောတူညီမှုကို အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ အခက်တွေ့နေရကြောင်း၊ ဒီအတွက် အာဆီယံနဲ့အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေ ပိုမိုအချိတ်အဆက်မှန်မှန် စုပေါင်းသဘောအခြေခံချဉ်းကပ်မှုနဲ့ တင်းတင်းကြပ်ကြပ် ဖော်ဆောင်ကြဖို့၊ ဒီလိုမှမဟုတ်ရင် မြန်မာဟာ ပုံမှန်အနေအထားကို ပြန်ရောက်လာနိုင်မှာမဟုတ်ကြောင်းလည်း ပြောဆိုပါတယ်။

အချက်ငါးချက်ပါ အာဆီယံသဘောတူညီမှုကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဧပြီလ၊ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဂျကာတာမြို့တော်မှာ အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်တွေ သဘောတူညီခဲ့ကြတာပါ။ အဲဒီထဲမှာ အကြမ်းဖက်မှုတွေ အဆုံးသတ်ဖို့၊ ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေ အားလုံးကြား အပြုသဘောဆောင် ဆွေးနွေးကြဖို့၊ အာဆီယံအနေနဲ့ မြန်မာအတွက် အာဆီယံဆိုင်ရာအထူးကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦး ခန့်အပ်ပြီး ဆွေးနွေးပြောဆိုဖို့၊ အထူးကိုယ်စားလှယ်ကို မြန်မာနိုင်ငံကို သွားရောက်ခွင့်ပြုဖို့ စတဲ့အချက်တွေ ပါဝင်ပါတယ်။

ဒီအတွင်း ပထဝီဆိုင်ရာမဟာဗျူဟာပညာရှင် ပါမောက္ခ Dr Azmi Hassan က မြန်မာစစ်ကောင်စီအပေါ် အာဆီယံရဲ့ဩဇာဟာ အကန့်အသတ် ကျဉ်းမြောင်းလွန်းပြီး အချက်ငါးချက်ပါ အာဆီယံသဘောတူညီမှုတွေထဲက တစ်ချက် နှစ်ချက်လောက်သာ အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာကို အာဆီယံထဲက ဖယ်ရှားမယ်ဆိုရင် ရဲရင့်တဲ့လုပ်ရပ်ဖြစ်သွားမယ်ဆိုပေမဲ့ မြန်မာနဲ့ပတ်သက်ပြီး အဖွဲ့တွင်းမှာ ပြဿနာတွေ ပိုကြီးလာဖွယ်ရှိကြောင်း ပြောဆိုပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံကို ငြိမ်းချမ်းရေးကိုယ်စားလှယ်တွေ ကြားဝင်စေလွှတ်သင့်သလား ဆိုရာမှာတော့ ပထဝီဆိုင်ရာ မဟာဗျူဟာ ပညာရှင်ပါမောက္ခ Dr Azmi Hassan နဲ့ အာဆီယံဒေသတွင်းဆိုင်ရာဌာနညွှန်ကြားရေးမှူး Dr Rahul Mishra တို့က စေလွှတ်သင့်ကြောင်း၊ မြန်မာအနေနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းကြောင်းပေါ် ပြန်လည်ရောက်ရှိရေးအတွက် အထောက်အကူရမှာဖြစ်ကြောင်း ပညာရှင်နှစ်ဦးလုံးက ပြောဆိုကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီလိုအခြေအနေပေါ်ပေါက်ဖို့ အခက်အခဲတွေကလည်း ရှိနေပြန်ပါတယ်။

အဲဒီလိုဖြစ်ဖို့ စစ်ကောင်စီရဲ့အတည်ပြုမှု လိုပါတယ်၊ စစ်ကောင်စီဟာ ငြိမ်းချမ်းရေး အင်အားစုတွေကို အသာထား၊ အာဆီယံ လေ့လာသူတွေကိုတောင် နိုင်ငံတွင်းဝင်ခွင့်ပြုခဲ့တာမဟုတ်ပါဘူး၊ အခုလို ကိစ္စမျိုးဆိုလို့တော့ ဝေးရောပေါ့လို့ ပါမောက္ခ Dr Azmi က ဆိုပါတယ်။ အာဆီယံဒေသတွင်းဆိုင်ရာဌာနညွှန်ကြားရေးမှူး Dr Rahul Mishra ကလည်း - ကုလသမဂ္ဂက စေလွှတ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးသမားတွေတော့ ဝင်ခွင့်ရနိုင်ပါတယ်၊ ဒါပေမဲ့ ပိုပြီးကြီးတဲ့ မေးခွန်းက - တရုတ်နဲ့ရုရှားဟာ အဲဒါမျိုးကို လက်ခံမှာ မဟုတ်ဘဲ အစီအစဉ်တစ်ခုလုံးကို ပိတ်လိုက်မှာပဲ လို့ ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။