စစ်တပ်ရာထူးအေူပာင်းအလဲတြင် ေူမာက်ပိုင်း တိုင်းမြြးလည်း ပၝသြား

အခုရက်ပိုင်း စစ်တပ်အတြင်း ရာထူး အေူပာင်းအလဲ လုပ်နေတဲ့ အထဲ ေူမာက်ပိုင်းတိုင်းတိုင်းမြြး ဗိုလ်ခဵြပ်အုန်းူမင့်လည်း ပၝတယ်လိုႛ စစ်တပ်နဲႛ နီးစပ်သူတေကြ အတည်ူပြ ေူပာဆိုပၝတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမြောက်ပိုင်းမှ သစ်လုံးများကို တရုတ်နိုင်ငံကို ပို့ဆောင်သည့် သစ်တင်ကားကြီးများပုံ Photo: AFP

ဗိုလ်ခဵြပ် အုန်းူမင့်ဟာ ၂၀၀၆ ခိုံြစ် ကစလိုႛ အရင် ေူမာက်ပိုင်းတိုင်းမြြး ဗိုလ်ခဵြပ်မောင်မောင်ဆြေနေရာမြာ အစားထိုးဝင် တာဝန်ယူသူ ူဖစ်ပၝတယ်။ ေူမာက်ပိုင်းတိုင်းမြြး တာဝန်စယူစဉ်မြာ ကခဵင်ူပည်နယ်အတြင်းက အောက်ေူခ လူထုရဲ့ စားးဝတ်နေရေး အေူခအနေကို လ္တွိြႚဝြက်လေ့လာ စုံစမ်းတာတြေ လုပ်ခဲ့လိုႛ နောက်ပိုင်း ဒေသအတြင်းမြာ အထင်ဋ္ဌကီး လေးစားခံခဲ့ရတယ်လိုႛ ူမစ်ဋ္ဌကီးနားဒေသခံက ေူပာပၝတယ်။

ဒၝပေမဲ့ နောက်ပိုင်း တူဖည်းူဖည်းနဲႛ ကခဵင်ူပည်နယ်အတြင်း သစ်တြေ တ႟ုတ်နယ်စပ်ဘက်ထြက်နေတဲ့ကိင်္စမြာ ေူမာက်ပိုင်းတိုင်းမြြးကို လာဘ်ငြေ အေူမာက်အမဵား ပေးရတယ်လိုႛ သတင်းတြေ စတင် ထြက်ပေၞလာပၝတယ်။ ဒၝ့အူပင် သူႛရဲ့ဆေမြဵိြးတြေ အကဵိြးစီးပြားအတြက် လုပ်ငန်း ခဵပေးတာတြေ ၊ မိမိ ဆေမြဵိြးကောင်းစားရေးလုပ်တဲ့ ကိင်္စတေမြြာ လူသိရြင်ုကားူဖစ်လာခဲ့ပၝတယ်။ ဒီအေုကာင်းတေနြဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ကခဵင်လူမဖြြံႚ္ဘဖိြးရေးကြန်ရက်အဖြဲႚက အဖြဲႚဝင်တယောက်က အခုလိုေူပာပၝတယ်။

ကခဵင် လူမဖြြံႚ္ဘဖိြးရေး ကြန်ရက်အဖြဲႚဝင်။ ။ “သူကတော့ စီးပြားရေးလုပ်ငန်း အကုန်ပဲ လုပ်နေတာပဲ သူပတ်သက်နေတဲ့ဟာတေကြ ကေဵာက်စိမ်းတြင်း၊ သတ္ဇတြြင်း၊ ေ႟တြြင်း၊ နောက်္ဘပီးတော့ ရေကာတာဆောက်လုပ်တဲ့နေရာတေမြြာ သူကို ပိုက်ဆံ အမဵားဋ္ဌကီးပေးတယ်လိုႛ ုကားတယ် ကုမဍ္ဎဏီတေကြနေ သူႛဆေမြဵိြးတေကြ ကေဵာက်စိမ်းလုပ်ငန်းတေလြုပ်တယ်၊ သူႛသားတေကြ ရေနံကန်ထ႟ိုက်လုပ်ငန်းတေလြုပ်တယ် ရေနံဆိုတာ ရေနံဆိုတာ စက်ဆီပေၝ့ ဖားကန်ႛမြာက ကေဵာက်တူးတဲ့နေရာမြာ စက်ယ္ဇိံရားနဲႛ ူဖစ်နေတော့ စက်ဆီကို သူတိုႛပဲ ကန်ထ႟ိုက်ယူ္ဘပီးမြ ရောင်းနေတာတြေ သူတိုႛဆီက တဆင့်ပဲ။”

ကခဵင်ူပည်နယ်မြာ တိုင်းမြြးတေသြာေူပာင်းသြားတယ်၊ ဒေသခံ သာမန်ူပည်သူလူထုကတော့ ဒီအတိုင်းပဲ ဖိံြိပ်ခံနေရဆဲူဖစ်တယ်လိုႛ အခုလို ဆက်လက်ေူပာူပပၝတယ်။

ကခဵင် လူမဖြြံႚ္ဘဖိြးရေး ကြန်ရက်အဖြဲႚဝင်။ ။ “သူတိုႛတိုင်းမြြးတေကြ အူမဲတမ်းေူပာင်းတဲ့အခဵိန်မြာ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛရဲ့ သုံးသပ်ခဵက်အရ ဘာမြ ေူပာင်းလဲမမြရြိပၝဘူး၊ သူတိုႛေူပာင်းတယ်ဆိုတာက အထက်ကို နေရာပေးတာတိုႛ တခဵိြႚဟာတေဆြိုရင် ဌာနတြေ ေူပာင်းလဲတာတိုႛ ဝန်ဋ္ဌကီးဌာနတြေ တိုးခဵဲႛတဲ့နေရာမြာခန်ႛတာတိုႛ ဒီလောက်ပဲရြိပၝတယ်။ ဒေသခံ ကြန်မင်ဒၝ အဆင့်တေကြတော့ ဘာမြ ေူပာင်းလဲမမြရြိဘူး အူမဲတမ်း လူထုကိုတော့ ဖိံြိပ်သြားတာပဲ။”

ေူမာက်ပိုင်းတိုင်းမြြး ဗိုလ်ခဵြပ် မောင်မောင်မောင်ဆြေ လက်ထက်တုန်းကလည်း သစ်ကုန်သည်တေဆြီက ရတဲ့ငေပြမာဏဟာ သိန်းထောင်ဂဏန်း ရြိတယ်လိုႛ အမည်မဖော်လိုတဲ့ သစ်ကုန်သည်က ေူပာပၝတယ်။ ကခဵင်ူပည်နယ်မြာ တာဝန်ကဵတဲ့ ေူမာက်ပိုင်း တိုင်းမြြး အဆက်ဆက်ရဲ့ အုပ်ခဵြပ်မြ အေူခအနေအခဵိြႚကိုတော့ ကခဵင်ူပည်နယ် ဗန်းမော်္ဘမိြႚက ကုန်သည်ကလည်း အခုလို ေူပာူပပၝတယ်။

ကုန်သည်။      ။ “တိုင်းမြြးကေဵာ်ဘလက်ထက်တုံးက အတော်လေးကောင်းတယ်လိုႛ ေူပာရမြာပဲ ဗန်းမော်္ဘမိြႚမြာတော့ ကဵန်တဲ့ဟာတေကြ သိပ်မစြံဘူးဗဵ၊ အဲလိုပဲ စားသောက်္ဘပီး ယူ္ဘပီးသြားုကတာခပ်မဵားမဵားပဲ ၊ ူပည်သူလူထုအတြက်၊ ဌာနဆိုင်ရာအတြက်တြေရော ဘာမြ မလုပ်ပေးသြားဘူးလေ၊ အဲဒီ ကေဵာ်ဝင်းတယောက်ပဲ လုပ်ပေးတာတြေႚရတယ်၊ ဝန်ထမ်းတေကြို ခေၞခေၞ္ဘပီးတော့ မဲိံြိက်တာလေ မဲိံြိက်္ဘပီးမြ ပိုက်ဆံဆိုရင် ပိုက်ဆံ၊ ကားဆိုရင်ကား၊ အဲလိုမဵိြးဖောက်္ဘပီးတော့မြ လုပ်ပေးတယ် ကဵန်တဲ့လူတြေ ကဵတော့ ဘာတခုမြ မလုပ်ပေးဘူး။”

ဒၝကတော့ တိုင်းမြြးအဆက်ဆက်ရဲ့ အုပ်ခဵြပ်မြ အေူခအနေတေနြဲႛ ပတ်သက်္ဘပီးတော့ ကခဵင်ူပည်နယ် ဗန်းမော်္ဘမိြႚက စီးပြားရေး လုပ်ငန်းရြင်တဦး ေူပာသြားတာပၝ၊ အခုလက်ရြိတာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ ေူမာက်ပိုင်းတိုင်းမြြး ဗိုလ်ခဵြပ်အုန်းူမင့် နေရာကို ဘယ်သူ အစားထိုးမလဲဆိုတာ မသိရသေးပေမဲ့ ကခဵင်ူပည်သူတေအြတြက်တော့ ဘာမြ ထူးူခား ေူပာင်းလဲလာမြာ မဟုတ်ဘူးလိုႛလည်း ဝေဖန်ေူပာဆိုနေုကပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org