မစုစုေိံြးကို ကနေဒၝ လူႛအခြင့်အရေးဆု ခဵီးူမၟင့်

အဓမ္ထလုပ်အားပေး ခိုင်းစေမကြို ဆန်ႛကဵင်ခဲ့၍ မတရား ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသော ကော့မြြး္ဘမိြႚနယ်၊ ထန်းမိံိုင်႟ြာသူ မစုစုေိံြး ဇြန်လ ၆ရက်နေႚက ထောင်မြ လြတ်လ္ဘာပီး ရန်ကုန်္ဘမိြႚ အမဵိြးသား ဒီမိုကရေစီ အဖြဲႚခဵြပ် ဌာနခဵြပ်တြင် အူခား အဖြဲႚဝင်မဵားိံြင့်အတူ တြေႚူမင်ရပုံ။ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

ူမန်မာိံိုင်ငံက ိံိုင်ငံသား အခြင့်အရေးအတြက် ခုခံကာကြယ်သူ မစုစုေိံြးကို ကနေဒၝ ိံိုင်ငံကနေ လူႛအခြင့်အရေးဆုူဖစ်တဲ့ ဂဋ္ဋန် ဟမ်ဖရီ လြတ်လပ်ရေးဆုကို ဒီဇင်ဘာ ၆ရက်နေႛက ခဵီးူမၟင့်ခဲ့ပၝတယ်။ ဒီဆုဟာ ကမႝာတလြားက လူႛအခြင့်အရေးတြက် ထူးထူးခဋ္ဋန်ခဋ္ဋန် ဆောင်႟ြက်သူတေကြို ပေးတဲ့ဆုူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီ ဆုနဲႛ အတူ ဆုငြေ အမေရိကန် ဒေၞလာ ၂၅,၀၀၀ကိုလည်း ခဵီးူမၟင့်မြာူဖစ်ပၝတယ်။

ူမန်မာနအဖ စစ်အစိုးရရဲ့ အာဏာပိုင်အဆင့်ဆင့်က ခိုင်းစေတဲ့ အဓမ္ထ လုပ်အားပေး စေခိုင်းမကြို ူငင်းပယ်္ဘပီး၊ အာဏာအလဲသြုံးစားလုပ်ခဲ့တဲ့ ကေဵး႟ြာ အာဏာပိုင်တေကြို တရားစဲဆြိုခဲ့္ဘပီး၊ နောက်ဆုံး ကေဵး႟ြာအာဏာပိုင်တေကြ ူပန်လည် လက်စားခေဵတဲ့အနေနဲႛ ထောင်ဒဏ် ၁၈လ အူပစ်ပေးခံရသည်အထိ ရင်ဆိုင်ခဲ့ရတဲ့ မစုစုေိံြးကို ကနေဒၝ ိံိုင်ငံကနေ ဂုဏ်ူပတြဲ့အနေနဲႛ အခုလို ဆုခဵီးူမၟင့်ခဲ့တာူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီဆုဟာ ကမႝာ့ လူႛအခြင့်အရေး ေုကညာစာတမ်းကို ရေးသားရာမြာပၝဝင်ခဲ့တဲ့ ကနေဒၝ ိံိုင်ငံသား ဂဋ္ဋန် ဟမ်ဖရီကို ဂုဏ်ူပတြဲ့အနေနဲႛ ူပလြုပ်ထားတဲ့ ဆုူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီအခမ်းအနားကို မစုစုေိံြးတက်ရောကိံိုင်ူခင်းမရြိပၝဘူး၊ ဒၝပေမယ့်လည်း ကနေဒၝ ိံိုင်ငံသားတြေ လြတ်လပ်သလိုပဲ၊ ူမန်မာိံိုင်ငံသားတေလြြတ်လပ်တဲ့ တနေႛမြာ ကနေဒၝိံိုင်ငံကို တခေၝက်လာရောက်ပၝမယ်လိုႛ မစုစုေိံြးက စကားပၝးခဲ့ေုကာင်း ဒီဆုပေးရာမြာပၝဝင်တဲ့ Rights and Democracy အဖဲြႚရဲ့ ဥက္ကှူ မင်္စတာ ယန်း လူဝီ ႟ိြြင်းက မစုစုေိံြးရဲ့ အမြာစကားကို တဆင့်ေူပာုကားခဲ့ပၝတယ်။

မစုစုေိံြးဟာ နအဖစစ်အာဏာရြင်တေရြဲ့ မတရားလုပ်တာကို မခံပဲ အမြန်တရားအတြက် ရဲရဲရင့်ရင့် ူပန်လည်ရင်ဆိုင်ခဲ့တဲ့ ပထမဆုံး သာမန်အရပ်သူ တဦးပၝပဲလိုႛ ကရင် လူႛအခြင့်အရေးအဖဲြႚကို ထူထောင်ရာမြာပၝဝင်ခဲ့သူ ကနေဒၝ ိံိုင်ငံသား မင်္စတာ ကယ်ဗင် ဟက်ပနာက ေူပာဆိုခဲ့ပၝတယ်။

မစုစုေိံြးဟာ နအဖအာဏာပိုင်တေနြဲႛ ကေဵး႟ြာအာဏာပိုင်တြေ ကဋ္ဋန်ူပြ စေခိုင်းတာကို မခံခဲ့သူ ူဖစ်ေုကာင်း ိံိုင်ငံတကာ အလုပ်သမား အဖဲြႚဋ္ဌကီးူဖစ်တဲ့ ILO ရဲ့ ဦးဆောင် ဘုတ်အဖဲြႚဝင်ူဖစ်တဲ့ မိစ် စီစီးလဵာက အီတလီ ိံိုင်ငံ ရောမ္ဘမိြႚကနေ ေူပာုကားပၝတယ်။

ဒီဆုကို ၂၀၀၁ ခိုံြစ်က အာဖဂနိံိုင်ငံသား ဒေၝက်တာ စီမာ စမာကရရြိခဲ့သလို၊ ၂၀၀၅ ခိုံြစ်က အင်ဒိုနီးရြား အနောက်ပၝပူးဝၝးက မင်္စတာ ယန် ခရစ်စယန်တိုႛ ရရြိခဲ့ဘူး္ဘပီး ၂၀၀၆ ခိုံြစ်အတြက်ကိုတော့ ူမန်မာိံိုင်ငံက မစုစုေိံြးက ရရြိခဲ့တာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ကနေဒၝိံိုင်ငံက ခဵီးူမၟင့်တဲ့ ၂၀၀၆ ခိုံြစ်အတြက် ဂဋ္ဋန် ဟမ်ဖရီ လြတ်လပ်ရေးဆုကို ရပေမဲ့ ဒီအခမ်းအနားတက်ဖိုႛအတြက်သြားရင် ူမန်မာိံိုင်ငံ ူပန်ဝင်ခငြ့်မရမြာ စိုးရိမ်လိုႛ ိံိုင်ငံကူးလက်မြတ် မလ္တေွာက်တော့ဘူးလိုႛ မစုစုေိံြးက ေူပာပၝတယ်။ မစုစုေိံြးကို ဦးစိန်ကေဵာ်လိြင်က ထိုင်းိံိုင်ငံ ဗန်ကောက် RFA ႟ုံးခြဲကနေ ဆက်သြယ် မေးူမန်းခဲ့ပၝတယ်။

• မစုစုေိံြးိံြင့် အမေးအေူဖ
• Download story audio