တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ် ဦးအောင်တိုးကို အရေးယူပေးဖိုႛ ရြေႚနေမဵားကောင်စီတောင်းဆို

မိမိကိုယ်တိုင် လက်မြတ်ရေးထိုးထားသော သဘောတူစာခဵြပ်ကို ဖောက်ဖဵက်ကဵြးလြန်မြူဖင့် တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ် ဦးအောင်တိုး (ပုံ) အား အရေးယူပေးဖိုႛ အာရနြဲႛ ပစိဖိတ်ဒေသဆိုင်ရာ တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ်မဵားကို ူမန်မာိံိုင်ငံရြေႚနေမဵားကောင်စီက တောင်းဆိုလိုက်ပၝသည်။ (Photo: AFP)

ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ တရားစီရင်ရေးလမ်းေုကာင်း ေူပာင်းလဲသြား္ဘပီလိုႛ ဒီကနေႛ မတ်လ ၂၅ ရက်နေႛ နေႛစြဲနဲႛထုတ်ူပန်လိုက်တဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံရြေႚနေမဵားကောင်စီရဲ့ ေုကညာခဵက်က ဖော်ူပလိုက်္ဘပီး ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ အတိုက်အခံအားလုံးကို အလြယ်တကူ ထောင်ခဵိံိုင်အောင် ရည်႟ြယ်ခဵက်နဲႛ လြဲမြားတဲ့စီရင်ထုံးတခုကို ဖန်တီးခဲ့တဲ့အတြက်လည်း တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ် ဦးအောင်တိုးကိုလည်း အရေးယူပေးဖိုႛ အာရနြဲႛပစိဖိတ်ဒေသဆိုင်ရာ တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ်တေကြို တောင်းဆိုလိုက်ပၝတယ်။

ထိုင်းိံိုင်ငံအေူခစိုက် ူမန်မာိံိုင်ငံရြေႚနေမဵားကောင်စီက တရားမ္တွတမကြိုဖော်ဆောင်ုကပၝ ဆိုတဲ့ ခေၝင်းစည်းနဲႛ ဒီကနေႛထုတ်ူပန်တဲ့ ေုကညာခဵက်မြာ အတိုက်အခံအားလုံးကို အလြယ်တကူ ထောင်ခဵ ိံိုင်အောင်ရည်႟ြယ်ခဵက်နဲႛ ရဲ (သိုႛမဟုတ်) စစ်ထောက်လြမ်းရေးရြေႚမြောက်မြာ အစစ်ခံခဵက်တေကြို တရား႟ုံးမြာ သက်သေခံအရာဝင်အောင် တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ်ကိုယ်တိုင်က စီရင်ထုံးတခုကို ကောက်ယူ စီရင်ထုံးဖြဲႚူပဌာန်းလိုက်္ဘပီး၊ နောက်ပိုင်း ိံိုင်ငံရေးအမအြားလုံးကို အဲဒီစီရင်ထုံးကို ကိုးကား္ဘပီး ထောင်သြင်းအကဵဉ်းခဵနေတယ်လိုႛ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

မူလအားူဖင့် ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ သက်သေခံပုဒ်မ ၂၆ အရ ရဲထံတြင် အခဵြပ်ခံနေရစဉ်အတြင်း တရားခံ၏ ေူဖာင့်ခဵက်ကို သက်သေခံတင်ူပူခင်းမူပရြလိုႛ အတိအလင်းပၝရြိေုကာင်း၊ ူပစ်မဆြိုင်ရာကဵင့်ထုံးဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၆၂ မြာလည်း အမစြုံထောက်စစ်ဆေးစဉ်က ေူပာဆိုခဲ့တဲ့ ထြက်ခဵက်တေကြို အမစြစ်ဆေးရာမြာ သက်သေခံအူဖစ် အသုံးမူပြိံိုင်ေုကာင်းူပဌာန်းထားေုကာင်း၊ ဒၝပေမဲ့ အတိုက်အခံတေကြို ရဲထြက်ခဵက်၊ စစ်ထောက်လြမ်းရေးထြက်ခဵက်လောက်နဲႛ အလြယ်တကူ ထောင်ခဵခဵင်တဲ့အတြက် ဦးရဲနောင် ပၝ (၂) ဆိုတဲ့ ဦးရဲနောင်နဲႛ အမတြြဲ (၂)ဦးကို စီရင်ခဵမြတ်ခဲ့တဲ့ စစ်တပ်နဲႛပတ်သက်တဲ့အမတြခု ကို ူပန်ကောက် ကိုးကား စီရင်ထုံးဖြဲႚခဲ့ေုကာင်း၊ အဲဒီ ဦးရဲနောင် နဲႛအပေၝင်းပၝ (၂)ဦး အမဟြာ စစ်တပ်နဲႛပတ်သက်တဲ့အမြူဖစ်္ဘပီး သူတိုႛကို ၁၉၈၉ ခိုံြစ် ဇန်နဝၝရီလမြာ အမကြ အ္ဘပီးအူပတ်လြတ်ဖိုႛ စီရင်ခဵက်ခဵခဲ့္ဘပီးူဖစ်ေုကာင်း၊ ဒၝပေမဲ့ အဲဒီံြစ် ဒီဇင်ဘာလမြာ ဒီအမကြို ူပန်လည်စိစစ်ဖိုႛ တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ် ဦးအောင်တိုးက စုံညီခုံ႟ုံး အထူးအယူခံမြ စစ်ဆေးစီဿရင်ဖိုႛ တင်ူပခဲ့ေုကာင်း၊ ဒၝဟာ ဥပဒေသည် နောက်ေုကာင်းူပန် အာဏာသက်ရောက်မြ မရြိစေရဆိုတဲ့ အေူခခံမူကို ခဵိြးဖောက်လိုက် တာူဖစ်ေုကာင်း၊ အဲဒီလို ူပဌာန်းဥပဒေတေကြိုခဵိြးဖောက်္ဘပီး လြတ်လပ်စြာ စီရင်ထားတာမဟုတ်တဲ့ စီရင်ထုံးကို ရဲထြက်ခဵက်၊ စစ်ထောက်လြမ်းရေး ရြေႚမြာ ထြက်ဆိုခဵက်တေကြို တရား႟ုံးမြာ တရားဝင်သက်သေခံအူဖစ် တင်ူပိံိုင်အောင် လုပ်ဆောင်တာပဲူဖစ်ေုကာင်း ဖော်ူပထားပၝတယ်။

နောက်ပိုင်းမြာ မုကာခင်ကလေးကအထိ ိံိုင်ငံရေးနဲႛပတ်သက်တဲ့အမြတေအြပေၞ အဲဒီစီရင်ထုံးကို ကိုင်္ဘပီး အလြယ်တကူ ထောင်ခဵပစ်နေတယ်လိုႛ ထိုင်းိံိုင်ငံအေူခစိုက် ူမန်မာိံိုင်ငံရြေႚနေမဵားကောင်စီ ဥပဒေရေးရာ သုံးသပ်ရေးဌာန တာဝန်ခံ ရြေႚနေဋ္ဌကီး ဦးမဵိြးက အခုလိုရြင်းူပပၝတယ်။

ရြေႚနေဋ္ဌကီး ဦးမဵိြး။ ။ “ရြင်းရြင်းေူပာရမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီစီရင်ထုံးဟာ တူခားမဟုတ်ဖူးဗဵ၊ တခြန်းတည်းေူပာရမယ်ဆိုရင်တော့ police paper လိုႛခေၞတယ်၊ ရဲစက္ကြပေၝ့၊ ရဲရြေႚမြာ ထြက်ဆိုခဵက်၊ စစ်ထောက်လြမ်းရေးရြေႚမြာ ထြက်ဆိုခဵက်တေဟြာ တရား႟ုံးမြာ ဘယ်တုန်းကမြ သက်သေခံ မဝင်ခဲ့ဘူး၊ ဒၝပေမဲ့ ဒီစီရင်ထုံးအရ အခုသက်သေခံ ဝင်လာအောင် လုပ်တာပဲ၊ ဒီစီရင်ထုံးကို ကိုးကား္ဘပီးတော့၊ အမြတြေ အမဵားဋ္ဌကီး စလာတယ်အခု၊ လူငယ်ခေၝင်းဆောင်တေကြို ခဵတာလည်း ဒီပုဒ်မနဲႛပဲ၊ တူခားအတိုက်အခံ အင်အားစုတေကြို ခဵတာလည်း ဒီပုဒ်မနဲႛပဲ၊ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ အဲဒီမြာ AAPP (ူမန်မာ ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားမဵား ကူညီစောင့်ရြောက်ရေး အဖြဲႚ) က ရတဲ့ အမြလေးတေကြို ယြဉ်ထားတယ်ဗဵ၊ ဥပမာ၊ ဦးစ္ဋိံိမာဘိဝံသတိုႛ၊ ဦးခေမာစာရတိုႛ၊ ဒေၞရီရီဝင်းတိုႛ၊ ဦးအေးုကတြိုႛ၊ ဦးအောင်ဋ္ဌကီးတိုႛ အဲဒီအမြတေကြို ဒီစီရင်ထုံး ကိုးကား္ဘပီး ခဵထားတယ်။ ရဲရြေႚမြာ ထြက်ခဲ့တဲ့ ထြက်ဆိုခဵက်တေကြို တရား႟ုံးမြာ သြင်းလာတယ်၊ သြင်း္ဘပီးတော့ အမိန်ႛခဵလိုက်တယ်၊ အဲဒီလို ူဖစ်အောင် ဒီစီရင်ထုံးကို ဖန်တီးလာတာ ူဖစ်တယ်၊ သက်သေခံ ဥပဒေကို ခဵိြးဖောက်႟ိုး ထုံးစံမရြိဘူး၊ တရား႟ုံးတေကြ၊ အခု ခဵိြးဖောက်လာတယ်။”

၁၉၉၅ခိုံြစ် တ႟ုတ်ူပည် ဘေကဵင်း္ဘမိြႚမြာ ကဵင်းပူပလြုပ်တဲ့ အာရနြဲႛ ပစိဖိတ်ဒေသဆိုင်ရာ တရား႟ုံးခဵြပ် တရားသူဋ္ဌကီးတေရြဲ့ ေူခာက်ဋ္ဌကိမ်ေူမာက် ကြန်ဖရင့်ကနေ လြတ်လပ်သော တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ မူ သဘောထား ေုကညာခဵက် ထုတ်ူပန်ခဲ့ပၝတယ်။ အဲဒီ ေုကညာခဵက်မြာ ူမန်မာိံိုင်ငံက တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ် ဦးအောင်တိုး ကိုယ်တိုင် တက်ရောက် လက်မြတ်ရေးထိုးခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ အခု ဦးအောင်တိုးရဲ့လုပ်ရပ်ဟာ ဘေကဵင်း သဘောတူစာခဵြပ်ကို ဖောက်ဖဵက် ကဵြးလြန်ရာရောက်တဲ့အတြက် သဘောတူစာခဵုြပ် ဖောက်ဖဵက်ကဵြးလြန်မနြဲႛ အရေးယူပေးဖိုႛ အာရနြဲႛ ပစိဖိတ်ဒေသဆိုင်ရာ တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ်တေကြို ူမန်မာိံိုင်ငံရြေႚနေမဵားကောင်စီက တောင်းဆိုလိုက်ပၝတာ ူဖစ်ပၝတယ်။