၂၀၀၇ ခိုံြစ် ူမန်မာိံိုင်ငံလူႚအခြင့်အရေးအစီရင်ခံစာ မင်္စတာပင်ညဲရိုး တင်ူပမည်

ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ လူႚအခြင့်အရေး ကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ဆာဂေဵရို ပေၞလို ပင်ညဲရိုး။ (Photo: AFP)

္ဘပီးခဲ့တဲ့ ဆ္ဋိံူပပဲြတေမြတိုင်မီ အခဵိန်အထိ ူမန်မာိံိုင်ငံက ိံိုင်ငံရေး အကဵဉ်းသားတေရြဲႚ အေူခအနေ အပၝအဝင် စစ်အစိုးရ အာဏာပိုင်တေရြဲႚ လူႚအခြင့်အရေး ခဵိြးဖေၝက်မြတေနြဲႚ ပတ်သက်တဲ့ အစီရင်ခံစာ တစောင်ကို ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ လူႚအခြင့်အရေး ကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ဆာဂေဵရို ပေၞလို ပင်ညဲရိုးက ကုသမဂ္ဂကို တင်ူပဘိုႛ ရြိနေပၝတယ်။

စာမဵကိံြာ ၁၉ မဵကိံြာပၝဝင်တဲ့ မင်္စတာ ပင်ညဲရိုးရဲႚ အစီရင်ခံစာမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံ အတြင်း ဥပဒေမဲ့ ဖမ်းဆီးတာတြေ၊ ေူမယာတြေ မတရား သိမ်းယူတာတြေ၊ အဓမ္ထ လုပ်အားပေး စေခိုင်းတာတေနြဲႚ ဆိုးရြားလတြဲ့ အကဵဉ်းထောင်တေရြဲႚ အေူခအနေတြေ စတဲ့ လူႚအခြင့်အရေး အေူခအနေဆိုးတေနြဲႚ ပတ်သက်္ဘပီး ဖေၞူပထားပၝတယ်။

ဒၝအူပင် ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ၂၀၀၅ ခိုံြစ်အတြင်း ိံိုင်ငံရေး အကဵဉ်းသား ၁၁၀၀ ရြိရာကနေ ဒီံြစ် ဇူလိုင်လ ၂၇ ရက်နေႚ အထိ ၁၁၉၂ ဦးအထိ တိုးလာခဲ့တယ်လိုႛ ဖေၞူပထားပၝတယ်။

ဒီံြစ် ဇန်နဝၝရီလ ၁၂ ရက်နေႛကနေ ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်နေႚ အတြင်းမြာတင် ပုဂ္ဂလိက ကိုယ်ပိုင်ပင်္စည်း ဥင်္စာတေကြို မတရားသိမ်းယူတာတြေ၊ လူတေကြို အစုလိုက်အူပြံလိုက် နေရပ်ကနေ ရြေႚေူပာင်းစေတာတေကြို စစ်အစိုးရက ကဵြးလြန်ခဲ့ေုကာင်း၊ အထူးသူဖင့် ူမန်မာိံိုင်ငံ အရြေႚဖက် ကရင်ူပည်နယ် အတြင်းမြာ ူဖစ်ေုကာင်း မင်္စတာ ပင်ညဲရိုးက သူႚရဲႚ အစီရင်ခံစာထဲမြာ ဖေၞူပထား ပၝတယ်။

ဒီအစီရင်ခံစာကို သူႚအနေနဲႚ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ုသဂုတ်လ ကတည်းက ္ဘပီးစီးနေတာ ူဖစ်ေုကာင်း၊ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ အပတ်အတြင်းက ကုသလမဂ္ဂကို ဋ္ဌကိတြင်ပေးပိုႚထား္ဘပီး၊ ဘာသာ ၆ ဘာသာနဲႚ ူပန်ဆိုူဖန်ႚဝေမြာ ူဖစ်ပၝတယ်၊ ဒီအစီရင်ခံစာကို ရြေႛအပတ် ဗုဒ္ဌဟူးနေႚမြာ ကုလသမဂ္ဂကို မင်္စတာ ပင်ညဲရိုးက တင်ူပမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

မင်္စတာ ပင်ညဲရိုးဟာ ၂၀၀၀ ခိုံြစ် ကတည်းကစတင်္ဘပီး ူမန်မာိံိုင်ငံက လူႚအခြင့်အရေး ေူခအနေတေကြို စောင့်ုကည့်လေ့လာဘိုႚ တာဝန်ပေး အပ်ူခင်းခံရ္ဘပီး၊ ူမန်မာိံိုင်ငံကို ၆ ခေၝက် သြားရောက်ခဲ့ဘူးပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့် ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၃ ခိုံြစ် ကတည်းကစလိုႚ ူမန်မာစစ်အစိုးရ မင်္စတာ ပင်ညဲရိုးကို ူပည်ဝင်ခြင့် ဗီဇာထုတ်မပေးလိုႛ ူမန်မာိံိုင်ငံကို သြားရောကိံိုင်ူခင်း မရြိတော့ပၝဘူး။ မင်္စတာ ပင်ညဲရိုးဟာ ဒီ ၂၀၀၇ ခိုံြစ် အစီရင်ခံစာ အတြက် ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႚ ပတ်သက်တဲ့ လူႚအခြင့်အရေး သတင်းတေကြို နည်းလမ်းမဵိြးစုံကနေ တဆင့် စုဆောင်းခဲ့သလို၊ ယုံကည်စိတ်ခဵရတဲ့ လူပုဂ္ဂိြလ်နဲႚ အဖဲြႚအစည်းတေကြနေ တဆင့်လည်း ရယူူပစြုခဲ့တာ ူဖစ်ပၝတယ်။