ຄຣູອາສາ ລາອອກ ຈຳນວນຫຼາຍ ກາຍເປັນບັນຫາ ຄຣູບໍ່ພຽງພໍ

ຄຣູອາສາສມັກ ລາອອກຫລາຍຄົນ ຍ້ອນບໍ່ໄດ້ຮັບບັນຈຸເຂົ້າ ເປັນຣັຖກອນຄຣູ ເຮັດໃຫ້ຈໍານວນຄຣູ ຢູ່ໂຮງຮຽນຫລາຍແຫ່ງບໍ່ພຽງພໍ ກັບຄວາມຕ້ອງການ ທີ່ຈໍາເປັນ ຈົນວ່າໂຮງຮຽນປະຖົມສຶກສາ ຈໍາເປັນຕ້ອງໄດ້ຈັດການ ຮຽນ-ການສອນ ແບບຄວບຊັ້ນ ອັນໄດ້ສ້າງຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ໃຫ້ແກ່ນາຍຄຣູ ແລະມີ ຜົລ ກະທົບ ຕໍ່ການຮຽນຂອງພວກເດັກນ້ອຍ ທັງໃນສົກການສຶກສາ ປີ 2022-2023 ນີ້. ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂແນງສາມັນສຶກສາ ຊັ້ນປະຖົມ ຜແນກສຶກສາທິການ ແລະກິລາ ແຂວງສວັນນະເຂດ ທ່ານນຶ່ງ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 23 ສິງຫານີ້ວ່າ:

“ຄຣູເຮົາບໍ່ພຽງພໍ! ນັກຮຽນຫັ້ນຫລາຍ. ບ້ານກໍຂຍາຍຫລາຍ ຄຣູບໍ່ພຽງພໍ ຄຣູອາສາ ອອກມັນກໍຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ຫ້ອງຄວບເນາະ. ມັນກໍການຮຽນ ມັນກໍບໍ່ເຕັມເມັດເຕັມໜ່ວຍ. ຄົນສອນກໍຄືກັນເນາະ ມັນບໍ່ຄືກັນກັບຫ້ອງດຽວ. ຄຣູປະຖົມເຮົາຈະໃຫ້ 30 ຕໍ່ຫ້ອງຫັ້ນນ່າ ຕົວຢ່າງວ່າ ປ.1, ປ2. ຈະມີ 7-8 ຄົນ ຫັ້ນນ່າ ປ.3 ກໍ 10 ຄົນແນວນີ້ນ່າ.”

ປັດຈຸບັນ ໂຮງຮຽນຊັ້ນປະຖົມສຶກສາ ຢູ່ປະເທດລາວ ມີຫລາຍພັນແຫ່ງ ຊຶ່ງໃນຈໍານວນນັ້ນ ຫລາຍກວ່າເຄິ່ງນຶ່ງ ຕ້ອງໄດ້ຈັດການຮຽນ-ການສອນ ແບບຄວບຊັ້ນ ໂດຍສ່ວນຫລາຍແມ່ນ ຢູ່ໂຮງຮຽນຂນາດນ້ອຍ ທີ່ຢູ່ຕາມຊົນນະບົດ ແລະເຂດພູດອຍ ໃນທົ່ວປະເທດ ເປັນຕົ້ນຢູ່ແຂວງພາກເໜືອຂອງລາວ.

ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ອົງການ ຈັດຕັ້ງທາງສັງຄົມ ທີ່ເຮັດວຽກດ້ານການສຶກສາ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະຕໍາແໜ່ງທ່ານນຶ່ງ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ:

“ຄຣູອາສາສມັກແທ້ ມັນບໍ່ມີແຮງດອກ ເພາະວ່າງົບປະມານ ສ່ວນຫລາຍ ແຂວງຜົ້ງສາລີ, ຫລວງນໍ້າທາບໍ່ອີ່ຫຍັງ ຖ້າເວົ້າເຣື່ອງຄຸນ ນະພາບ ກໍບໍ່ປານໃດດອກເນາະ. ຂະເຈົ້າໄດ້ຮຽນຕາມປຶ້ມແມ່ນຫຍັງຕ່າງໆ. ຄຣູຜູ້ນຶ່ງອາຈເເບິ່ງປະມານ 30-40 ປາຍຕໍ່ຫ້ອງ. ຂະເຈົ້າເອົາມາຄວບກັນເປັນບ້ານຕໍ່ບ້ານເນາະ ສ່ວນຫລາຍປະຖົມຫັ້ນແຫລະ ຄວບຂອງ ມັທຍົມກໍບໍ່ຄ່ອຍມີດອກ ມັທຍົມສ່ວນຫລາຍ ມີມັນໄປເຂົ້າຢູ່ຈຸດດຽວຈຸດໃຫຍ່.”

ເຈົ້າໜ້າທີ່ຂແນງສາມັນສຶກສາ ຊັ້ນປະຖົມ ຜແນກສຶກສາທິການ ແລະກິລາ ແຂວງ ບໍ່ແກ້ວ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະຕໍາແໜ່ງຄືກັນນັ້ນກໍເວົ້າ ຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 23​ ສິງຫານີ້ວ່າ ທີ່ຜ່ານມາ ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະກິລາ ໄດ້ກໍານົດ ໃຫ້ຄຣູຜູ້ນຶ່ງ ຮັບຜິດຊອບສອນນັກຮຽນ ຊັ້ນປະຖົມປະມານ 20 ຄົນ, ແຕ່ກໍ ຍັງບໍ່ສາມາດຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໄດ້ພໍເທົ່າໃດ ໂດຍສະເພາະໃນເຂດຊົນນະບົດຫ່າງໄກ ທີ່ມີນັກຈໍ​າ​ນວນກຮຽນຊັ້ນປະຖົມໜ້ອຍ ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງໄດ້ມີການຮຽນການ ສອນແບບຄວບຊັ້ນ.

ດັ່ງທີ່ທ່ານກ່າວວ່າ:

“ເອີ! ຫຍູ້ງຍາກລະເນາະ ເພາະວ່າສົມມຸດວ່າ ປະຖົມ 1 ມັນຈະຕ້ອງມີ ປ.1-ປ.5 ເນາະ. ຄຣູກໍຈະຕ້ອງມີ 5 ຄົນຢ່າງໜ້ອຍ ແຕ່ວ່າໃນໂຮງຮຽນແຫ່ງນັ້ນເນາະ ນັກຮຽນ ປ.1-ປ.5 ທັງໝົດສົມມຸດວ່າມີແຕ່ 30 ​ຄົນແລ້ວ ເຮົາມີດໍາຣັຖຂອງພວກເຮົາກໍຄື ຄຣູຜູ້ນຶ່ງຕ້ອງຕໍ່ນັກຮຽນ 20 ຄົນບໍ່ ສົມມຸດວ່າເຮົາຊິເອົາຄຣູ 5 ຄົນມັນກໍບໍ່ໄດ້ ຈະຕ້ອງເອົາຄຣູພຽງແຕ່ 1 ຫາ 2 ຄົນກໍສະແດງວ່າ ເຮົາຈະຕ້ອງສອນຄວບເນາະ.”

​ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່​ສູນ​ຝຶກ​ອາ​ຊີບ​ຄ​ຣູ ຜູ່ບໍ່​ປະ​ສົງ​ອອກ​ຊື່ ແລະ​ຕຳ​ແໜ່ງ ກ່າວ​ໃນ​ມື້​ດຽວ​ກັນ​ນີ້​ວ່າ ເຖິງ​ແມ່ນ​ການ​ຈັດ​ການ​ຮຽນ​-ການ​ສອນ ​ແບບ​ຄວບ​ຊັ້ນ​ຮຽນ ມີ​ຄວາມຫ​ຍຸ້ງ​ຍາກ ແລະເ​ປັນ​ບັນ​ຫາ​ ເຣື່ອງ​ຄຸນ​ນະ​ພາບ​ ຂອງ​ນັກ​ຮຽນຕ່ຳ ແຕ່​​ກໍ​ຈຳ​ເປັນ​ຕ້ອງ​ໄດ້​ເຮັດຕໍ່​ໄປ ເພື່ອ​ຫລຸດ​ຜ່ອນ ​​ບັນ​ຫາການ​ປະ​ລະ​ການ​ຮຽນ​ ຂອງ​ພວກ​ເດັກ​ນ້ອຍ ​ນັກ​ຮຽນ​ຊັ້ນ​ປະ​ຖົມ ທີ່​ຢູ່​ຕາມ​ຊົນ​ນະ​ບົດ​ຫ່າງ​ໄກ ຊຶ່ງ​ຢູ່​ກັນ​ແບບ​ກະ​ຈັກ​ກະ​ຈາຍ ​ບ້ານ​ລະ​ໜ້ອຍ.

“ບາດນີ້ ຄັນເດັກເຂົ້າເຖິງແລ້ວ ມັນເວົ້າເຣື່ອງຄຣູ ບາດນີ້ ຄືໂຄຕ້າຂອງຄຣູເຮົາຍັງຈໍາກັດ 2-3 ບ້ານມີນັກຮຽນປ.1 ກໍ 7-8 ຄົນ ປ.2 ກໍປະມານ 10 ຄົນ ປ.3 ກໍ 5-6 ຄົນ ຖ້າຈະເອົາຄຣູໄປສອນຢູ່ຫັ້ນ 3 ຄົນມັນກໍບໍ່ເໝາະສົມ ມີຫ້ອງຄວບເພື່ອຫລຸດຜ່ອນ ໂຕນີ້ ກໍຍັງເປັນບັນຫາຢູ່ ອັນອັດຕຣາປະລະນີ້ລະເນາະ ພະຍາຍາມ ຢາກຫລຸດຜ່ອນຫ້ອງຄວບລົງ ແຕ່ ກໍຍັງຫລຸດບໍ່ໄດ້ດອກເພາະວ່າ ຄັນຍຸບແລ້ວ ເດັກນ້ອຍມັນບໍ່ໄປໂຮງຮຽນ ແມ່ນລະມັນໄກຊິໄປແນວໃດ.”

ແຕ່ເຖິງ​ຢ່າງ​ໃດ​ກໍ​ຕາມ ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່​ທີ່​ເຮັດ​ວຽກ​ກ່ຽວ​ກັບ​ ການ​ປັບ​ປຸງ​ຫລັກ​ສູຕ ການ​ຮຽນ​ຊັ້ນ​ປະ​ຖົມ​ສຶກ​ສາ ຢູ່​ນະ​ຄອ​ນ​ຫລວງວຽງ​ຈັນ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະຕໍາ​ແໜ່ງ​ ນາງ​ນຶ່ງ ກໍເວົ້າຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ໃນມື້ ວັນທີ 23​ ສິງຫານີ້ວ່າ ສຳ​ລັບ​ແນວ​ທາງ​​ການ​ແກ້​ໄຂ​ ບັນ​ຫາ​ດັ່ງ​ກ່າວ ເພື່ອ​ເພີ່ມ​ປະ​ສິທທິ​ພາບ​ ຂອງ​ການ​ຮຽນ​ການ​ສອນ ​ແບບ​ຄວບ​​ຊັ້ນນັ້ນ ກະ​ຊວງ​ສຶກ​ສາ​ທິ​ການ ແລະ​ກິ​ລາ ມີ​ນະ​ໂຍ​ບາຍຈະ​ຈັດ​ການ​ຮຽນ-​ການ​ສອນ ​ແບບ​ຄວບ​ຊັ້ນ​ໃຫ້​ນັກ​ຮຽນ​ປະ​ຖົມ ປ.2-ປ.4 ເທົ່າ​ນັ້ນ ເນື່ອງ​ຈາກ​ນັກ​ຮຽນ​ຊັ້ນ ປ.1​ ຈຳ​ເປັນ​ຕ້ອງ​ໄດ້​ຮຽນ​ຮູ້​ພາ​ສາ​ລາວ​ ຫລາຍ​ກ່ອນ ແລະ​ນັກ​ຮຽນ​ຊັ້ນ ປ.5 ຈຳ​ເປັນ​ຕ້ອງ​ໄດ້​ຮຽນຫລາຍ​ຢ່າງ ກ່ອນ​ຈະ​ຂຶ້ນ​ຮຽນ​ຕໍ່​ຊັ້ນ​ມັ​ທ​ຍົມ.

ດັ່ງ​ທີ່ນາງ​ກ່າວ​ວ່າ:

“ແນ່ນອແຫລະເນາະ ມັນກໍບໍ່ໄດ້ຄຸນນະພາບເດ໋ເນາະ ເຮົາເປັນ ຫຍັງຈຶ່ງວ່າຊັ້ນ ເຮົາໄປສອນຫ້ອງດຽວ ເຮົາກໍຢາກໃຫ້ມັນໄດ້ຄຸນນະພາບ ຄືກັນແມ່ນບໍ່ ແຕ່ມັນກໍຍັງບໍ່ໄດ້ຄຸນ ນະພາບ ແຕ່ມັນກໍຍັງບໍ່ໄດ້ເຕັມ 100 ແມ່ນຕ້ ບາດນີ້ເຈົ້າໄປສອນຫ້ອງຄວບອີກ ຊິເອົາຫຍັງມາໃຫ້ໄດ້ຄຸນ ນະພາບ ແຕ່ເຮົາບໍ່ພະຍາຍາມຈະເອົາປ.1 ຫລືປ.5 ມາຄວບກັບຫ້ອງອື່ນຍ້ອນວ່າ ປ.5 ມັນເປັນຊັ້ນສຸດ ທ້າຍຂອງຊັ້ນປະຖົມເນາະ ແລ້ວເຮົາຈະບໍ່ຢາກໃຫ້ຄວບ.”

ນາງ​ເວົ້າ​ວ່າ ປັດ​ຈຸ​ບັນ ພາກ​ສ່ວນ​ທີ່​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ​ ກໍ​ລັງ​ຢູ່​ໃນ​ລ​ະ​ຫວ່າງ​ການ​ປັບ​ປຸງ​ ຫລັກ​ສູຕ​ການ​ສຶກ​ສາ ສຳ​ລັບ​ການ​ຮຽນ-​ການ​ສອນ ​ແບບ​ຄວບ​ຊັ້ນ​ຮຽນ ຊຶ່ງ​ເບື້ອງ​ຕົ້ນ​ນີ້​ ຈະ​ມີ​ການ​ກຳ​ນົດ ​ໃຫ້​ແບບ​ຮຽນ​ຂອງ​ນັກ​ຮຽນ​ຊັ້ນ​ປະ​ຖົມ​ສຶກ​ສາ ​ປີ​ທີ 2-4 ທີ່​ມີ​ເນື້ອ​ໃນ​ຄື​ກັນ ແລະ​ສຳ​ລັບ​ຄ​ຣູ​ຜູ້​ສອນ​ ຈະ​ຕ້ອງ​ຈັດ​ກິ​ຈ​ກັມ ​ໃນ​ຊັ້ນ​ຮຽນ​ໃຫ້​ນັກ​ຮຽນ ​ແຕ່​ລະ​ຊັ້ນ​ແຕກ​ຕ່າງ​ກັນ.

ນາງ​ກ່າວ​ຕື່ມ​ວ່າ ໃນ​ໄລ​ຍະ​ທີ່​ຜ່ານ​ມາ ມີ​ຄ​ຣູ​ອາ​ສາ​​ສ​ມັກ ຈຳ​ນວນ​ຫລາຍ​ໄດ້​ຕັດ​ສິນ​ໃຈ ​ລາ​ອອກ ໄປ​ເຮັດ​ວຽກ​​ອື່ນ ຊຶ່ງ​ສ່ວນ​ນຶ່ງ​ກໍ​ເປັນ​ຍ້ອນ​ ພວກ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ເຮັດ​ວຽກ​ມາ​ດົນ ແຕ່ບໍ່​ໄດ້​ຖືກ​ສັບ​ຊ້ອນ ​ເຂົ້າ​ເປັນ​ຣັ​ຖກອນ​ຄ​ຣູ ແລະ​ອີກ​ສ່ວນ​ນຶ່ງ​ ແມ່ນ​ເປັນ​ຍ້ອນພາກ​ສ່ວນ​ທີ່​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ ​ແນະ​ນຳ​ພວກ​ເຂົາ​ເຈົ້າ​ ໄປ​ເຮັດ​ວຽກ​ອື່ນ ຍ້ອນ​ການ​ເປັນ​ຄ​ຣູ​ອາ​ສາ​ສ​ມັກ ​ບໍ່​ໄດ້​ຮັບ​ເງິນ​ເດືອນ.

“ເຮົາກໍພະຍາຍາມຫລຸດຜ່ອນ ບໍ່ຢາກໃຫ້ມີຄຣູອາສາຍ້ອນວ່າມັນຜິດກົດລະບຽບ ຫລືວ່ານິຕິກັມຂອງເຮົານ່າເພາະວ່າທີ່ເປັນຄຣູອາສາຫັ້ນ ເຮົາຈະບໍ່ໄດ້ມີເງິນເດືອນ ຣັຖຈະບໍ່ໄດ້ສນັບສນູນອີ່ຫຍັງໂຕໃດໂຕນີ້ມັນຜິດນະໂຍບາຍແຮງງານເນາະ ຜິດກົດໝາຍຂອງເຮົາຢູ່ແລ້ວ ແຕ່ມັນກໍປາສຈາກບໍ່ໄດ້ດອກນ້ອງ ເພາະວ່າເຮົາກໍພະຍາຍາມແກ້ເນາະ ແມ່ນຣັຖບານຫລືນະໂຍບາຍຕ່າງໆ ເຮົາກໍພະຍາຍາມ.”

ແຕ່​ປີ 2020 ມາຫາ​ປີ 2022 ນີ້ ກະ​ຊວງ​ສຶກ​ສາ​ທິ​ການ ແລະ​ກິ​ລາ ໄດ້​ຮັບ​ໂຄ​ຕາ ບັນ​ຈຸ​ເຂົ້າ​ເປັນ​ຣັ​ຖກອນ​ຄ​ຣູ ຈຳ​ນວນ 1,814 ຄົນ. ໃນ​ນັ້ນ ປີ 2020 ບັນ​ຈຸ​ເຂົ້າ 966 ຄົນ, ປີ 2021 – 530 ຄົນ ແລະ​ໃນ​ປີ 2022 ນີ້​ບັນ​ຈຸ​ເຂົ້າ 318 ຄົນ. ແຂວງ​ທີ່​ໄດ້​ໂຄ​ຕາ​ຣັ​ຖກອນ​ ຄ​ຣູຫລາຍກວ່າ​ແຂວງ​ອື່ນໆ ແມ່ນ​ແຂວງ​ສວັນ​ນະ​ເຂດ 55 ຄົນ, ຮອງ​ລົງ​ມາ​ກໍ​ແມ່ນ​ແຂວງ​ຈຳ​ປາ​ສັກ 33 ຄົນ ແລະ​ແຂວງ​ສາ​ຣະ​ວັນ 28 ຄົນ.