ຄົນງານລາວ ໃນປະເທດເພື່ອນບ້ານ ສ່ຽງຕົກເປັນເຫຍື່ອ ຄ້າມະນຸດ
2021.12.17
ແຮງງານລາວທີ່ກັບຈາກ ປະເທດໄທຍ, ວັນທີ 7 ເມສາ 2020.
Photo: RFA
ຄົນລາວຫຼາຍຄົນ ທີ່ເດີນທາງໄປເຮັດວຽກຢູ່ ປະເທດເພື່ອນບ້ານຕົກຢູ່ໃນສະພາບ ທີ່ບໍ່ປອດພັຍ, ບໍ່ໄດ້ຮັບຄວາມເປັນທັມ, ຖືກຈຳກັດສິດທິ, ຖືກລະເມີດທາງເພດ ແລະ ມີຄວາມສ່ຽງຕົກເປັນເຫຍື່ອການຄ້າມະນຸດເຈົ້າໜ້າທີ່ ຜແນກແຜນແຮງງານ ແລະ ສວັດດີການສັງຄົມ ຜູ້ທີ່ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະສຽງ ໄດ້ກ່າວ ໃນວັນທີ 17 ທັນວາ ວ່າ:
“ເພິ່ນຕົກຢູ່ໃນເຄື່ອຂ່າຍການຄ້າມະນຸດ ແຮງງານກໍຊິແມ່ນແຮງງານປະມົງ ບ່ອນ ມາເລເຊັຽ ເບື້ອງໄທຍຫັ້ນນ່າ ໃກ້ກັນຫັ້ນໝວດກ່ຽວກັບຂົງເຂດກະສິກັມ ຫັ້ນແຫຼະ ກະສິກັມ ລ້ຽງສັດ ບໍ່ ປູກຝັງ ກີດຢາງ ຂາດການຕິດຕໍ່ໃດ ຖືກປິດກັ້ນ ຈາກສັງຄົມພາຍນອກ.”
ຄົນງານລາວ ນິຍົມເດີນທາງໄປເຮັດວຽກຢູ່ ຕ່າງປະເທດຈຳນວນຫຼາຍ ຊຶ່ງໃນນັ້ນ ວຽກປະມົງກໍເປັນວຽກທີ່ມີຄວາມສ່ຽງສູງ ຕໍ່ການຖືກຂູດຮີດແຮງງານ ເມື່ອທຽບ ໃສ່ແຮງງານໃນຂແນງການອື່ນໆ ຍ້ອນວ່າ ເຂົາເຈົ້າຕ້ອງເຮັດວຽກຢູ່ເທິງເຮືອຢູ່ກາງທະເລຫຼາຍວັນ ຈົນເຮັດວຽກເກີນຊົ່ວໂມງເຮັດວຽກ ອີງຕາມ ຂໍ້ມູນຈາກ ຍານາງ ອະນຸສອນ ຄຳສິງສະຫວັດ ຫົວໜ້າກົມສີມືແຮງງານ ແລະ ຈັດຫາງານ ຢູ່ໃນກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລື ແຜນງານໂຄງການຮັບປະກັນສິດທິຂອງແຮງງານເຄື່ອນຍ້າຍ ໃນຂແນງການປະມົງ ແລະ ອຸດສາຫະກັມປຸງແຕ່ງອາຫານທະເລ ໃນວັນທີ 10 ສິງຫາ ທີ່ຜ່ານມາ.
ຄົນງານລາວ ຕົກຢູ່ໃນສະພາບທີ່ບໍ່ປອດພັຍ ຍ້ອນວ່າ ເຂົາເຈົ້າເດີນທາງໄປແບບບໍ່ມີເອກສານເຮັດວຽກ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ຜແນກແຮງງານ ແລະ ສວັດດີການສັງຄົມ ຜູ້ທີ່ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະ ສຽງ ໄດ້ກ່າວໃນວັນທີ 17 ທັນວາ ວ່າ:
“ເພາະວ່າ ເພິ່ນໄປເພິ່ນບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ ຈາກເຈົ້າໜ້າທີ່ເຮົານີ້ ເພິ່ນລັກໄປ ເມື່ອເພິ່ນເກີດອຸບັດຕິເຫດອື່ນໆ ນີ້ ພວກເຮົາກໍຍາກທີ່ຈະຮັບຜິດຊອບແລ້ວ ເພາະວ່າ ເພິ່ນໄປໃນນາມເພິ່ນລັກໄປ ແຕ່ວ່າ ໄປຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍນີ້ ແມ່ນພວກເຮົາຮັບຜິດຊອບ ອຸບັດຕິເຫດແນວໃດ ເຫັນເວົ້າຄື ຜ່ານມາຫັ້ນ ທາງຄອບຄົວເພິ່ນໄດ້ສເນີແນວໃດ ຫັ້ນເຮົາກໍໄດ້ເອົາໃຈໃສ່ຊ່ອຍ.”
ນັບແຕ່ເດືອນ ມີນາ 2020 ຫາ ເດືອນ ຕຸລາ 2021 ມີຄົນງານລາວ 210,000 ປາຍຄົນ ທີ່ເດີນທາງກັບມາລາວ ໃນນັ້ນ ເຈົ້າໜ້າທີ ພົບວ່າ 77,000 ປາຍຄົນ ເດີນທາງໄປເຮັດວຽກແບບ ມີເອກສານຖືກຕ້ອງ ແລະ ສ່ວນທີ່ເຫຼືອ ມີຈຳນວນເກືອບ 140,000 ຄົນ ເດີນເຮັດວຽກຢູ່ຕ່າງປະເທດແບບບໍ່ມີເອກສານຖືກຕ້ອງ ອີງຕາມຂໍ້ມູນຈາກ ຍາ ນາງ ຄຳໃບ ຂັດຕິຍະ ຣັຖມົນຕຣີ ກະຊວງແຮງງານ ແລະ ສວັດດີການສັງຄົມ ທີ່ກ່າວຢູ່ໃນກອງປະຊຸມຫາລືທົ່ວປະເທດ ກ່ຽວກັບການຮັບມື ກັບບັນຫາການເຄື່ອນຍ້າຍແຮງງານ ທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ໃນວັນທີ 16 ພຶສຈິກາ 2021 ທີ່ຜ່ານມາ.
ຄົນງານລາວ ຈະເຮັດວຽກຢູ່ພາກກະເສຕກອນ ຢູ່ປະເທດໄທຍ ທີ່ບໍ່ມີສວັດດີການສັງຄົມ. ຄົນງານລາວ ທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ ແຂວງຣະຍອງ ປະເທດໄທຍ ກ່າວວ່າ:
“ກໍຕ້ອງໄດ້ໄປຫາງານເສີມງານເພີ່ມ ໄປຮັບຈ້າງເກັບຂີ້ເຫຍື້ອ ໄປຮັບຈ້າງ ໄປຫັກເຂົ້າໂພດ ຂຸດມັນຊິນ່າ ກ່ຽວກັບການກະເສຕ ສຳລັບສັນຊາດນີ້ ເປັນຄົນລາວ ເປັນຄົນຕ່າງດ້າວ ໂຕນີ້ ເຂົາຈະຕັດໄປ ເພາະວ່າ ບໍ່ມີສວັດດີການໃນພາກສ່ວນໂຕນີ້ ແມ່ນບໍ່ມີສິ່ງຊົດເຊີຍເລີຍ.”
ທາງການໄທຍມີການລ໊ອກດາວ ເພື່ອປ້ອງກັນໂຄວິດ-19 ແລະ ນາຍຈ້າງໃນປະເທດໄທຍ ໄດ້ມີການປິດກິຈການ ສະນັ້ນ ຄົນງານລາວ ທີ່ເຮັດວຽກແບບບໍ່ມີເອກສານ ກໍບໍ່ໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ. ຄົນງານລາວທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ບາງກອກ ໄດ້ກ່າວວ່າ:
“ກໍຄືມີແບບວ່າ ຂາດເຂີນກ່ຽວກັບການງານ ບາງຄົນກໍງານບໍ່ມີ ກໍໄປພັກຢູ່ຫ້ອງເຊົ່າ ແລ້ວນີ້ນະ ກໍແບບວ່າ ໄປຫ້ອງເຊົ່າ ເຂົ້າຊື້ ມັນກໍຕ້ອງໃຊ້ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍແຫຼະ ແຕ່ວ່າບາງຄົນກໍເດືອດຮ້ອນ ບໍ່ມີເລີຍ ທາງການໄທຍ ກໍຄືບໍ່ເຫັນເຂົ້າມາຊ່ວຍ.”
ຄົນງານລາວ ໃນປະເທດໄທຍ ທີ່ບໍ່ມີເອກສານຖືກຕ້ອງ ບໍ່ສາມາດເຂົ້າຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກຣັຖບານໄທຍໄດ້ ແລະ ຄົນງານລາວທີ່ເຮັດວຽກມີເອກສານຄົບຖ້ວນ ກໍຍັງບໍ່ສາມາດໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອ. ຍານາງ ຄໍຣິເຍາະ ມານຸແຊ ທະນາຍຄວາມ ແລະ ຜູ້ປະສານງານ ເຄືອຂ່າຍປະກອນຂ້າມຊາດ ຫຼື Migrant Working Group ກ່າວວ່າ:
“ເຖິງແມ່ນວ່າ ຈະບອກວ່າ ສາມາດໄປໃຊ້ປະກັນສັງຄົມໄດ້ ທີ່ເປັນເມນູຫວ່າງງານ ມາຊົດເຊີຍອີ່ຫຍັງ ມາຊົດເຊີຍ ໃນໄລຍະທີ່ຕ້ອງຢຸດງານ ຍ້ອນການແຜ່ຣະບາດຂອງໂຄວິດ-19 ແຕ່ໃນສະພາບໂຕຈິງ ຄົນງານກໍບໍ່ສາມາດທີ່ຈະເຂົ້າເຖິງເຣື່ອງຂອງການຢຽວຢາໄດ້.”
ວັນທີ 18 ທັນວາ ຂອງທຸກໆປີ ເປັນວັນແຮງງານເຄື່ອນຍ້າຍສາກົນ ຄົບຮອບ 21 ປີ ໂດຍມີບັນດາ ປະເທດສມາຊິກຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ, ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ແລະ ເຄືອຂ່າຍອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ເຂົ້າຮ່ວມງານ ທີ່ມີຫົວຂໍ້ວ່າ “ນຳໃຊ້ທ່າແຮງຂອງການເຄື່ອນຍ້າຍປະຊາກອນ” ພາຍໃຕ້ໂຄງການເຄື່ອນຍ້າຍແຮງງານແບບປອດພັຍ ແລະ ມີຄວາມຍຸຕິທັມ ເພື່ອສ້າງຄວາມເຂົ້າໃຈດ້ານສິດທິແຮງງານເຄື່ອນຍ້າຍເພດຍິງໃນພາກພື້ນອາຊຽນ.
ທາງການລາວ ໄດ້ໃຫ້ສັຕຍາບັນຕໍ່ສົນທິສັນຍາຂອງອົງການແຮງງານສາກົນ ຫຼື ILO ຈຳນວນ 9 ສະບັບ, ປັບປຸງກົດໝາຍວ່າດ້ວຍແຮງງານ ພ້ອມທັງລະບຸຢ່າງຊັດເຈນກ່ຽວກັບການຈັດຫາງານ, ການເຄື່ອນຍ້າຍແຮງງານ ແລະ ການສ້າງຕັ້ງກອງທຶນສຳລັບແຮງງານເຄື່ອນຍ້າຍ, ປັບປຸງດຳລັດວ່າດ້ວຍການຈັດສົ່ງແຮງງານລາວ ໄປເຮັດວຽກຢູ່ຕ່າງປະເທດລວມເຖິງຮ່ວມລົງນາມໃນບັນທຶກຄວາມເຂົ້າໃຈລະຫວ່າງຣັຖບານລາວ ແລະ ຣັບຖານໄທຍ, ຣັຖບານເກົາຫຼີ ແລະ ຣັຖບານຍີ່ປຸ່ນ ກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງແຮງງານ, ການພັທນາສີມືແຮງງານ ແລະ ການປະກັນສັງຄົມ.