ປະຊາຊົນ ຮຽກຮ້ອງສະພາ ແກ້ໄຂບັນຫາ ປາກທ້ອງ
2022.10.18
ຮູບໂຕຢ່າງ: ກອງປະຊຸມ ສະພາແຫ່ງຊາຕ ຊຸດທີ 9 ທີ່ຈະຖືກໄຂຂຶ້ນ ຢ່າງເປັນທາງການ ແຕ່ວັນທີ 22 ຫາ ວັນທີ 26 ມິນາ 2021.
ນັກຂ່າວ ພົລເມືອງ
ປະຊາຊົນ ຢາກໃຫ້ສະມາຊິກ ສະພາແຫ່ງຊາຕ ໄດ້ມີການແກ້ໄຂ ບັນປາກທ້ອງ ຂອງປະຊາຊົນ ໂດຍສະເພາະ ລາຄາສິນຄ້າແພງ, ເງິນເຟີ ແລະ ບັນຫາຖນົນ ຫົນທາງທີ່ເປ່ເພ. ປະຊາຊົນ ທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ໃຫ້ສັມພາດຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽເສຣີ ວ່າ:
“ຢາກໃຫ້ຜູ້ແທນ ແກ້ໄຂສ່ວນຫຼາຍນີ້ ກໍສະພາບບ້ານເມືອງເຮົານີ້ກະ ມັນມີບັນຫາ ອັດຕຣາແລກປ່ຽນ, ເງິນເຟີ, ເງິນຫຍັງນີ້ແຫຼ. ການຄວບຄຸມສິນຄ້າ ຢາກໃຫ້ມັນຮັດກຸມກ່ອນນີ້ຫັ້ນນ່າ ແລ້ວກໍພວກອັດຕຣາແລກປ່ຽນ, ພວກເງິນເຟີນີ້ກະຢາກໃຫ້ຄວບຄຸມ ໃຫ້ມັນຢູ່ໃນເກນມາຕຖານຕື່ມອີກ. ເສັ້ນທາງ ເພາະວ່າ ຫັ້ນ ເສັ້ນທາງບ້ານເມືອງເຮົາຕອນນີ້ ເປ່ເພຫຼາຍ ຢາກໃຫ້ເພິ່ນແກ້ໄຂ.”
ນັກຂ່າວ: ຢູ່ແຖວໃດ ທີ່ວ່າ ມັນເປ່ເພຫຼາຍນີ້?
ປະຊາຊົນ:
“ມັນເປ່ເພ ກະຍ້ອນເຂົາເຈົ້າກຳລັງກໍ່ສ້າງ ເສັ້ນທາງຫັ້ນແຫຼະ. ລະຫວ່າງ ອອກຈາກໂຕເມືອງ ອອກຈາກເມືອງໄຊທານີ ຫາ ບໍລິຄຳໄຊ ນີ້ ຖືວ່າ ຫຍຸ້ງຍາກຫຼາຍການສັນຈອນ. ຕອນນີ້ນະ ຢາກໃຫ້ຂະເຈົ້າແກ້ໄຂໃຫ້ມັນໄວກ່ອນນີ້ ເພາະວ່າ ໜ້າຈະມີໂຄງການ ເຮັດເສັ້ນທາງເນາະ ເພາະວ່າ ມັນຍັງລ່າຊ້າຢູ່.”
ນັກຂ່າວ: ທີ່ຜ່ານມານີ້ ເຫັນໜ່ວຍງານທີ່ຮັບຜິດຊອບ ເພິ່ນມາແກ້ໄຂບັນຫາບໍ່?
ປະຊາຊົນ:
“ກະເຫັນແກ້ໄຂບັນຫາຢູ່ ແຕ່ວ່າ ມັນຍັງບໍ່ທັນ ເພາະວ່າ ດຽວເຮັດ ດຽວຢຸດ. ຫຼັກໆ ລະກະ ຢາກໃຫ້ແກ້ໄຂເງິນເຟີ, ເງິນຫຍັງນີ້ແຫຼະ ສິນຄ້າມັນ ຄວບຄຸມບໍ່ໄດ້ນີ້ນ່າ ລາຄາສິນຄ້າ ເງິນເຟີ ກັບພວກອັດຕຣາແລກປ່ຽນພວກເຮົານີ້ ສິນຄ້າລາແພງ ຄ່າແຮງພັດຕໍ່າຊິນ່າ.”
ນັກຂ່າວ: ດຽວນີ້ ກະແພງຫຼາຍຫວະ ລາຄາສິນຄ້າ?
ປະຊາຊົນ:
“ເມື່ອກ່ອນເນາະ ຊ້ວງກ່ອນໂຄວິດ ສິນຄ້າ ມັນຈະຄູນຂຶ້ນ ເທົ່າໂຕ ຫຼື ສອງເທົ່າໂຕ ພຸ້ນນະ ໄຂ່ທີ່ເຮົາກິນແຕ່ກ່ອນ ແຕະນຶ່ງ 20 ປາຍພັນ ແຕ່ ດຽວນີ້ ແຕະນຶ່ງລາຄາ 50-60 ປາຍພັນ. ບາດເວລາຖາມຟາມຂະເຈົ້າ, ຂະເຈົ້າວ່າ ເປັນຍ້ອນຄ່າອາຫານສັດຂຶ້ນ ມັນກະຈຳເປັນຕ້ອງໄດ້ຂຶ້ນ ສະແດງວ່າ ອາຫານສັດມັນຂຶ້ນ ກະຍ້ອນ ອັດຕຣາແລກປ່ຽນມັນຂຶ້ນ ເພາະວ່າ ວັດຖຸມັນນຳເຂົ້າ ເຂົາກະວ່າ ຈັ່ງຊີ້ຫັ້ນນ່າ ຢາກໃຫ້ຣັຖບານແກ້ໄຂແນວນີ້ແຫຼະ.”
ຫຼັງຈາກກອງປະຊຸມ ສະພາທີຜ່ານ ກໍບໍ່ມີການແກ້ໄຂບັນຫາຫຍັງ ຍ້ອນວ່າ ມັນເປັນໄປໄດ້ຍາກທີ່ຈະແກ້ໄຂ ບັນຫາປາກທ້ອງ ຂອງປະຊາຊົນ.
ປະຊາຊົນ ອີກທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ໃຫ້ສັມພາດຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽເສຣີ ວ່າ:
“ຄັນຄວາມຮູ້ສຶກຂອງເຮົາລະ ບໍ່ເຫັນແກ້ໄຂ ບັນຫາຫຍັງລະໄດ໋ ຊ້ວງນີ້ເນາະ ອີ່ຫຍັງກະແມ່ນແພງ ມັນຊິແກ້ອີ່ຫຍັງລະ.”
ນັກຂ່າວ: ເພິ່ນຊິສາມາດ ແກ້ໄຂບັນຫາໄດ້ບໍ່?
ປະຊາຊົນ:
“ໂອ້ຄືຊິເປັນໄປຍາກເດີ! ຄັນເປັນວາລະແບບນີ້ນິ ຂ້າພະເຈົ້າບອກຕຣົງໆ ໃນນາມປະຊາຊົນເດີ ຄືຊິຍາກ ເພາະວ່າ ທຸກຢ່າງຫັ້ນນ່າ ເຮົາບໍ່ເປັນໂຕເຮົາຫັ້ນນ່າເນາະ ບໍ່ມີການຜລິຕພາຍໃນ ຈັກຢ່າງເລີຍຫັ້ນນ່າ ສລຸບແລ້ວ. ຄັນເວົ້າພາສາເດັກນ້ອຍ ນັບແຕ່ໄມ້ຈີ້ມແຂ້ວຫັ້ນນ່າ ກະຍັງນຳເຂົ້າວ່າຊັ້ນຊະ ອັນນີ້ ຍາກແທ້ເຮົາວ່າເຣື່ອງເສຖກິຈນີ້. ຄົນລາວເຮົາຢູ່ໄດ້ທຸກມື້ນີ້ ຍ້ອນທັມມະຊາຕ ທີ່ເຮົາເອື່ອຍອີງໄດ໋ ໂດຍສະເພາະ ພີ່ນ້ອງຊາວຊົນບົດຫັ້ນນ່າຮູ້ບໍ່.”
ນັກຂ່າວ: ບັນຫາໃຫຍ່ໆ ທີ່ປະຊາຊົນ ຢາກໃຫ້ແກ້ໄຂແມ່ນຫຍັງ?
ປະຊາຊົນ:
“ຫຼັກໆ ກະນີ້ແຫຼ ປາກທ້ອງຫັ້ນແຫຼເນາະ ບັນຫາປາກທ້ອງ ສິນຄ້າຕລາດ.”
ນັກຂ່າວ: ປັດຈຸບັນນີ້ ມີແຕ່ປາກທ້ອງແມ່ນບໍ່ ຢາກໃຫ້ທາງສະພາ ເພິ່ນແກ້ໄຂນີ້?
ປະຊາຊົນ:
“ເພາະວ່າ ເຈົ້າຊິຄຸມເງິນຕຣາ ຄຸມຈັ່ງໃດກະຢ່ານ່າ ເງິນເຈົ້າແຂງກະເຕັມທີນ່າ ຄັນຕາບວ່າ ເຈົ້າບໍ່ແກ້ໄຂ ອາຫານຕລາດທີ່ວ່າ ເຮົາກິນທຸກມື້ນີ້ນ່າ ອັນນີ້ວ່າ ເງິນເປັນແບບນີ້ ລາຄາເງິນເປັນແບບນີ້. ເຖິງລາຄາເງິນຊິດີກ່ອນນີ້ ຄັນຖ້າວ່າ ທຸກຢ່າງ ເຈົ້າບໍ່ມີການຜລິຕພາຍໃນ ແລະ ເຈົ້າບໍ່ຈຳກັດວົງທີ່ວ່າ ນຳເຂົ້າ ເງິນ ຜູ້ກິນ ກິນພໍຮາກ ຜູ້ຢາກ ຢາກພໍຕາຍ.”
ນອກຈາກນີ້, ບັນຫາທີ່ລາຍຈ່າຍ ຍັງບໍ່ພຽງພໍກັບລາຍຮັບ ຂອງປະຊາຊົນ. ປະຊາຊົນອີກທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ໃຫ້ສັມພາດຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽເສຣີ ວ່າ:
“ຍັງແພງຢູ່ໄດ໋! ເຂົ້າສອບນຶ່ງ 430,000 ກີບ ກະສອບ 48 ກິໂລກຣາມ. 48 ກະໂລກຣາມ ມັນກະຖືກ 4 ໝື່ນ ເນາະ, ໝື່ນນຶ່ງ ກະຖືກແສນປາຍ.”
ນັກຂ່າວ: ແຕ່ກ່ອນ ມັນທໍ່ໃດລະ?
ປະຊາຊົນ:
“ຕອນຢູ່ສນາມ ມັນຊື້ເຂົ້າເທື່ອລະ 20 ໂລ ຄັນໂລ 7,000 ມັນກະມີແຕ່ 84,000 ກີບ ຕໍ່ໝື່ນ ແຕ່ ບໍ່ແມ່ນເຂົ້າ ເກຣດດີໄດ໋. ຄັນເກຣດດີແມ່ນ ເປົ໋ານຶ່ງ 560,000 ກີບ.”
ນັກຂ່າວ: ກອງປະຊຸມ ສະພາທີ່ຈະມາເຖິງນີ້ ເພິ່ນຈະມີການອະພິປາຍ ບັນຫາຕ່າງໆນີ້, ເຮົາຄຶດວ່າ ບັນຫາ ທີ່ປະຊາຊົນລາວ ພົບພໍ້ນີ້ ແມ່ນຫຍັງ?
ປະຊາຊົນ:
“ບັນຫາທີ່ປະຊາຊົນລາວ ພົບພໍ້ ນີ້ ມັນກະມີ 1 ລາຍໄດ້ນີ້ ກະຍັງບໍ່ທັນສອດຄ່ອງ; 2 ລະແມ່ນ ຫາເງິນຍາກ ແລະ ຄ່າຄອງຊີພກັບລາຍໄດ້ ມັນບໍ່ສົມດູນກັນ ຫາເງິນກະຍາກ ເປັນບັນຫາ ເອີເຂົາວ່າ ເຂົາກະມັນເວົ້າວ່າ ປາກທ້ອງຫັ້ນແຫຼ.”
ນັກຂ່າວ: ຣັຖບານຊິແກ້ໄຂໄດ້ບໍ່ ຄາມສັງເກດເບິ່ງ ຕາມທ່າແຮງນີ້ ຕາມສັງເກດເບິ່ງ ມັນກະຕ້ອງເບິ່ງໄປຫັ້ນແຫຼ ກະໄດ້ຢູ່ດອກ ແຕ່ ມັນກະຄ່ອຍພື້ນຫັ້ນນ່າ ຄວາມວ່າ ໄດ້ ຊິໄດ້ຊ່ຳໄດ໋.
ປະຊາຊົນ:
“ຕາມທີ່ເຫັນນີ້ ມານີ້ ກະບໍ່ເຫັນໄດ້ຕາມເປົ້າ ແຕ່ວ່າ ມັນດີຂຶ້ນ ບໍ່ເທົ່າເປົ້າທີ່ວາງ ຖ້າເບິ່ງປາຍປີ, ຕົ້ນປີໜ້າວາງແຜນ ໄຕຣມາສ ຕົ້ນປີໜ້າ ແຕ່ໄຕຣມາສ ກະເບິ່ງ ຍັງອີກ 3 ເດືອນນີ້.”
ນັກຂ່າວ: ມີຄວາມຄາດຫວັງຫຍັງ ຕໍ່ກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ ຊິໄດ້ຢູ່ເບາະ?
ປະຊາຊົນ:
“ເຮົາກະມີຄວາມຄາດຫວັງຫັ້ນແຫຼ ອີ່ຫຍັງກະແພງ ຮຳກະແພງ ລ້ຽງເປັດລ້ຽງໄກ່ ກະແພງ ເອົາໄປເອົາມາ ໄປຊື້ກິນດີກວ່າຊ້ຳຕົ່ວນີ້ ກະສອບນຶ່ງ 90,000 ພຸ້ນໄດ໋ ໂລນຶ່ງ 3,000 ກີບ.”
ການແກ້ໄຂບັນຫາ ຄ່າຄອງຊີພແພງ ສິນຄ້າແພງ ແລະ ການແກ້ໄຂ ພັຍເງິນເຟີ ຫຍຸ້ງຍາກ ແລະ ບໍ່ແມ່ນເຣື່ອງທີ່ງ່າຍ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸ ເອເຊັຽເສຣີ ວ່າ:
“ເຮັດກັບເວົ້າ ມັນຕ່າງກັນໄດ໋ ວ່າ ຊັ້ນຊາ ເປັນຫຍັງຈັ່ງເຮັດບໍ່ໄດ້ ຍ້ອນເຫດ ຍ້ອນຜົລ ມັນກະຫຼາຍປັດຈັຍ ຄືເຮົາຮູ້ນຳກັນຫັ້ນແຫຼະ ທ່ານເນາະ ຄຸມອັດຕຣາແລກປ່ຽນ ມັນກະຫຼາຍປັດຈັຍ ແນວນັ້ນ ແນວນີ້ ມັນກະຫຼາຍ ຂແນງການຮັບຜິດຊອບ ມັນກະພົວພັນກັນນີ້ແຫຼ ມັນກະພະຍາຍາມສຸດຂີດ ເບື້ອງຣັຖ ເບື້ອງມະຫາພາກ ໃນວຽກທີ່ເຮົາຄວບຄຸມ ຄຸ້ມຄອງກັນນີ້.”
ອັດຕຣາເງິນເຟີ ຂອງເງິນກີບ ໃນເດືອນກັນຍາ ທີ່ຜ່ານມາ ຢູ່ທີ່ 34.05 ເປີເຊັນ ອີງຕາມຂໍ້ມູນຈາກທະນາຄານແຫ່ງ ສປປລາວ. ໃນເດືອນວັນທີ 18 ຕຸລາ ອັດຕຣາເງິນໂດລ້າຣ໌ ຢູ່ຕລາດນອກລະບົບ ບາງແຫ່ງ ຢູ່ທີ 1 ໂດລ້າຣ໌ ຕໍ່ 18,600 ກີບ, ເດືອນກັນຍາ ຢູ່ທີ 1 ໂດລ້າຣ໌ ຕໍ່ 18,700 ກີບ, ເດືອນສິງຫາ ຢູ່ທີ່ 1 ໂດລ້າຣ໌ ຕໍ່ 17,700 ກີບ.
ສ່ວນວ່າ ອັດຕຣາແລກປ່ຽນ ທີ່ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປລາວ ກຳນົດອອກມາ ໃນວັນທີ 18 ຕຸລາ ນີ້ ແມ່ນ 1 ໂດລ້າຣ໌ ຕໍ່ 16,888 ກີບ.
ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ໃນວັນທີ 11 ຕຸລາ ທີ່ຜ່ານມາ ສະພາແຫ່ງຊາຕ ແລະ ຣັຖບານ ໄດ້ມີການ ປຶກສາຫາລືບັນດາຫົວຂໍ້ ທີ່ຕິດພັນກັບ ຄວາມຮັບຜິດຊອບ ຂອງຣັຖບານ ທີ່ຈະນຳເຂົ້າ ພິຈາຣະນາ ຢູ່ກອງປະຊຸມ ສໄມສາມັນເທື່ອທີ 4 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາຕ ຊຸດທີ 9.