လယ်ဧက တစ်သောင်းခွဲကျော် ရခိုင်မှာ ရိတ်သိမ်းဖို့ခက်နေ

ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းက တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေတဲ့ မြောက်ဦး၊ မင်းပြား၊ ဘူးသီးတောင် စတဲ့မြို့နယ်တွေ အပါအဝင် မြို့နယ် ခုနှစ်ခုမှာ ရိတ်သိမ်းဖို့ခက်ခဲနေတဲ့ စပါးစိုက်ခင်းတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရခိုင်ပြည်လုံးဆိုင်ရာ တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂက မကြာသေးခင်က စစ်တမ်း ကောက်ယူခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။

သူတို့ တွေ့ရှိချက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ရခိုင်ပြည်လုံးဆိုင်ရာ တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးကျော်ဇံ က RFA ကို အခုလိုပြောပါတယ်။

“အခုလက်ရှိ စစ်ဖြစ်နေတဲ့ ဒေသပေါ့ မြို့နယ် ခုနှစ်ခုမှာတော့ လယ်ဧက တစ်သောင်းခွဲကျော်လောက်တော့ ရိတ်သိမ်းနိုင်တဲ့ အခြေအနေ မရှိဘူးပေါ့ဗျာ။ လက်ရှိအနေအထားတွေပေါ့။ အခုက ရိတ်သိမ်းရာသီတစ်ဝက် ကျိုးပြီပေါ့။ နောက်ကျန်တဲ့တစ်ဝက်မှာလည်း ဘယ်လောက်အထိ များလာနိုင်မလဲဆိုတာကိုလည်း ရှေ့ဆက်ပြီးတော့ စောင့်ကြည့်ရမယ့် အနေအထားတော့ရှိနေသေးတယ်”

ရိတ်သိမ်းဖို့ခက်ခဲနေတဲ့ မြို့နယ် ခုနှစ်ခု အနက် ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်မှာဆိုရင် ဧက  သုံးထောင်ကျော်လောက် ရှိတယ်လို့လည်းဆိုပါတယ်။

ရိတ်သိမ်းကာလ ပြီးဆုံးတဲ့အခါ ကြုံတွေ့ခဲ့ရတဲ့ အခက်အခဲတွေကို ပြည်ထောင်စုအစိုးရထံ တင်ပြဖို့ ရှိတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ စပါးစိုက်ဧက ဆယ်သိန်းကျော်ရှိတဲ့အနက် တိုက်ပွဲ အခြေအနေတွေကြောင့် မိုးရာသီ ကာလကပင် စပါးမစိုက်ပျိုးနိုင်ခဲ့တဲ့ လယ်ဧက သုံးသောင်းခွဲကျော်ရှိခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ရသေ့တောင်မြို့နယ် အမျက်တောင်ကျေးရွာက တောင်သူ ဦးထွန်းအေးကတော့ သူစိုက်ခဲ့တဲ့ လယ် ငါးဧကကို ဒီနေ့အထိ မရိတ်သိမ်းနိုင်သေးဘူးလို့ ပြောပါတယ်။

“ကျွန်တော်တို့ စပါးရိတ်သိမ်းမယ့်အချိန်မှာ အဲဒီမှာ တိုက်ပွဲတွေက တော်တော်လေးကိုဖြစ်နေတာ။ အဲဒါကြောင့် ကျွန်တော်တို့က အဲဒီမှာမနေရဲလို့ ဒီရသေ့တောင်မြို့ကို စစ်ဘေးရှောင်အဖြစ်နဲ့ ထွက်ပြေး လာကြရတယ်။ ကျွန်တော့အိမ်ကိုလည်း လက်နက်ကြီးကျပြီးတော့ မီးလောင်သွားပြီ။ ကျွန်တော်တို့က အဲဒီမှာ စပါးရိတ်သိမ်းလို့ ရမလားဆိုပြီးတော့ သွားပြီးတော့ ကြိုးစားခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ ရိတ်သိမ်းမယ်လုပ်ရော ဗျူဟာကနေပြီးတော့ လက်နက်ကြီးတွေနဲ့ ပစ်တယ်ခင်ဗျ။ ကျွန်တော်တို့ရွာမှာလည်း စပါးမရိတ်သိမ်းရတဲ့လူ ၃၀ ဝန်းကျင်လောက် တောင်ရှိတယ်”

စပါးခင်းတွေက ရင့်မှည့်ချိန် လွန်သွားခဲ့ပြီ ဖြစ်တာကြောင့် ရိတ်သိမ်းလို့ မရနိုင်တော့လောက်အောင် ဆုံးရှုံးသွားခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ဒီနှစ်အတွက် ဝမ်းစာစပါးမရှိတာကြောင့် မိသားစုအတွက် အခက်တွေ့နိုင်တယ်လို့ပြောပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့ကတော့ ရိတ်သိမ်းဖို့ခက်ခဲနေတဲ့ လယ်ဧက အနည်းငယ်သာ ရှိတော့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

တောင်သူတွေရဲ့ ပြောဆိုချက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေး၊  သစ်တောနဲ့ သတ္တုဝန်ကြီး ဦးကျော်လွင်က တုံ့ပြန်ပါတယ်။

“စပါးက ရိတ်သိမ်းရမယ့် စပါးသိပ်မရှိတော့ဘူးဗျ။ အခုက ပေါ်ဆန်းမွှေး နည်းနည်းလောက်ပဲကျန်တော့တယ်။ ကျန်တာတွေအကုန်လုံးက ရိတ်သိမ်းလို့ ပြီးနေတဲ့အဆင့်မှာရှိပါတယ်။ တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့နေရာမှာတော့ ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ရိတ်နိုင်ဖို့ဆိုတာ သိပ်မဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် တိုက်ပွဲမဖြစ်တဲ့ အချိန်မှာတော့ အေးအေးဆေးဆေးပေါ့။ အကူအညီပေးရမှာနဲ့ပတ်သက်လို့ အတိအကျ ဘယ်လောက်ရှိတယ် ဆိုတာကို လိုချင်တဲ့သူတွေ ပြောလိုက်ပါ ကျွန်တော့ဆီကို ကျွန်တော်နဲ့ ဆွေးနွေးရအောင်”

တောင်သူတွေအရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်များ အစည်းအရုံး(REC)က ပြီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာ ၆ ရက်နေ့က သဘောထား ကြေငြာချက်တစ်ခု ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီထုတ်ပြန်ချက်မှာ တောင်သူတွေ စပါးရိတ်သိမ်း၊ သိမ်းဆည်းနေတဲ့ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်းမှာ တိုက်ပွဲတွေ မဖော်ဆောင်ဖို့ (ဒါမှမဟုတ်) ရှောင်ရှားကြဖို့ နှစ်ဘက်လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေက အောက်ခြေ တပ်ဖွဲ့တွေကို ညွှန်ကြားပေးဖို့ တိုက်တွန်းထားပါတယ်။

ရက္ခိုင့်တပ်တော်(AA)ရဲ့ ပြောခွင့်ရသူ ခိုင်သုခကတော့ အရပ်သား ပြည်သူတွေ ထိခိုက်နစ်နာမှု မရှိအောင် ကူညီဖို့ သူတို့တပ်ဖွဲ့တွေကို ညွှန်ကြားထားတယ်လို့ဆိုပါတယ်။

တောင်သူတွေ စပါးရိတ်သိမ်းဖို့ခက်ခဲနေတဲ့ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်လို့ ခိုင်သုခက

“မြန်မာစစ်တပ်ဘက်က နေပြီးတော့ သူတို့လက်နက်ကြီးတွေကို စည်းမရှိကမ်းမရှိ ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်နေတဲ့ အတွက်ကြောင့်မို့လို့ စပါးမရိတ်နိုင်ဖြစ်နေကြရတာ။ မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ မြေပြင်တပ်ဖွဲ့တွေကလည်းပဲ လယ်ကွင်းမှာ တွေ့လို့ရှိရင်လည်းပဲ ရခိုင်ဆိုလို့ရှိရင် အကုန်လိုက်ပြီးတော့ သေနတ်နဲ့ လျှောက်ပစ်တာတွေ လုပ်တာပေါ့နော်။ အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ဒီလယ်သမားတွေက စပါးသွားမရိတ်ရဲတာဖြစ်တယ်။ ပြောရမယ်ဆိုရင် လယ်သမားတွေ သူတို့လယ်ထဲကို မသွားရဲတဲ့ဥစ္စာက မြန်မာစစ်တပ်ကို ကြောက်လို့ သူတို့မသွားရဲဘူး ဖြစ်နေကြတာဗျ။ ကျွန်တော်တို့ဘက်ကတော့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ပြည်သူတွေကို အကူအညီပေးဖို့တော့ အဆင်သင့်ရှိတယ်” လို့‌ပြောပါတယ်။

တပ်မတော် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့က ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းကတော့ ဒီလိုတုံ့ပြန်ပါတယ်။

“ဒီဟာတွေသည် ကျွန်တော်တို့ တပ်မတော်ကနေ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ ကိစ္စမဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒီလိုနေရာတွေမှာ ရွာနားလေးတွေမှာ တိုက်ပွဲဖြစ်တာတို့၊ ရွာထဲကနေ ပစ်ပြီးထွက်ပြေးတာတို့၊ ရွာထဲကနေ ထွက်ပြီး မိုင်းထောင်တာတို့ဆိုတာ AA အဖွဲ့ကိုယ်တိုင် လုပ်နေတဲ့ကိစ္စတွေပဲ။ ကျွန်တော်တို့ကတော့ အမြဲတမ်း ပြောနေတာပဲ။ ရွာနားလေးတွေမှာ၊ လမ်းတံတားနေရာတွေအနီးမှာ တိုက်ပွဲမလုပ်နဲ့။ လုပ်တယ်ဆိုလို့ရှိရင် ဒေသခံပြည်သူတွေပဲ နစ်နာမယ်လို့ အကြိမ်ကြိမ် သတိပေးနေတာပဲဖြစ်ပါတယ်”

တပ်မတော်အနေနဲ့ သောင်းကျန်းသူနဲ့ ပြည်သူတွေကို ခွဲခြားပြီးတော့ စစ်ဆင်ရေး ဆောင်ရွက်နေတာသာဖြစ်ပြီး စစ်ဘက်နဲ့မသက်ဆိုင်တဲ့ ပြည်သူတွေကို နှောင့်ယှက်တားဆီးတာတွေ လုပ်လေ့လုပ်ထ မရှိဘူးလို့ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြောပါတယ်။

ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ရိတ်သိမ်းဖို့ခက်ခဲနေတဲ့ စပါးစိုကခင်းတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရိတ်သိမ်းကာလပြီး ဆုံးတဲ့အခါမှာ ဧကအရေအတွက် ထပ်တိုးလာမလားဆိုတာကို ဆက်လက်စောင့်ကြည့်နေတယ်လို့ ရခိုင်ပြည်လုံးဆိုင်ရာ တောင်သူလယ်သမားသမဂ္ဂက ပြောပါတယ်။

အခု လက်ရှိအချိန်အထိ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ လူအရေအတွက်ဟာ တစ်သိန်းကျော်ရှိနေပြီလို့ အကူအညီ ပေးနေသူတွေက ပြောဆိုပါတယ်။