ူမန်မာ့ကေဵာက်မဵက်ပိတ်ပင်ရေး အမေရိကန်ကြန်ဂရက်အတည်ူပြ

ူမန်မာစစ်အစိုးရကို အူပစ်ပေး အရေးယူတဲ့အနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံကနေ တင်သြင်းလာတဲ့ ကေဵာက်မဵက်ရတနာတေကြို ပိတ်ပင်တားူမစ်တဲ့ ဥပဒေကို အမေရိကန် ကြန်ဂရက် လြတ်တော်ကနေ တညီင်္တီြတ်တည်း ထောက်ခံ အတည်ူပလြိုက်ပၝတယ်။

ရန်ကုန်္ဘမိြႚတြင် ၂၀၀၈ခိုံြစ် မတ်လက ကဵင်းပခဲ့သည့် ကေဵာက်မဵက်ရတနာ ူပပြဲတြင် ကေဵာက်ကုန်သည်တဦး အရည်အသြေး ုကည့်႟စြစ်ဆေးနေပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP) (Photo: AFP)

ဒီ ဥပဒေမူုကမ်းကို မနေႛက ဇူလိုင် ၁၅ရက် အဂဿၝနေႛမြာ ကြန်ဂရက်လြတ်တော်ကနေ မဲပေး အတည်ူပခြဲ့တာပၝ။ ဒီမူုကမ်းကို အထက်လြတ်တော်ကို ူပန်လည်ပေးပိုႛမြာူဖစ်္ဘပီး၊ သမတက နောက်ဆုံး လက်မြတ်ထိုးရင် ဥပဒေအူဖစ် အတည်ူဖစ်လာမြာ ူဖစ်ပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ မုန်တိုင်းဒဏ်ခံစားခဲ့ရတဲ့ ူပည်သူတေကြို လုံလောက်တဲ့ ကူညီမြတြေ ပေးဖိုႛ ပဵက်ကြက်ခဲ့တဲ့၊ ဒၝ့အူပင် ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ိံြစ်ထဲက ဒီမိုကရေစီဖော်ဆောင်ရေး အတြက် ္ဘငိမ်းခဵမ်းစြာဆ္ဋိံူပခဲ့သူတေကြို အုကမ်းဖကိံြိမ်နင်းခဲ့တဲ့ အဂတိ လိုက်စားတဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို ငြေေုကးဆိုင်ရာ ဖိအားပေးတဲ့အနေနဲႛ အခုလို ရေးယူလုပ် ဆောင်တာူဖစ်ေုကာင်း ကြန်ဂရက်လြတ်တော် ိံိုင်ငူံခားရေးရာ ကော်မတီ အဋ္ဌကီးအကဲ မင်္စတာ ဟောဝပ် ဗားမန်း (Mr. Howard Berman) က ေူပာပၝတယ်။

အခုလို လြတ်တော်မြာ ထောက်ခံမဲပေးခဲ့တဲ့ ဥပဒေမူုကမ်းဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံက စစ်အာဏာရြင်တေကြို ထိခိုက်စေမြာူဖစ်္ဘပီး ိံြစ်စဉ်စစ်အစိုးရခေၝင်းဆောင်တေရြဲ့ အိပ်ထဲကို ဝင်နေတဲ့ သန်းပေၝင်းမဵားစြာသော ဒေၞလာငြေတေကြို ရပ်တန်ႛထိ ခိုက်စေမြာ ူဖစ်တယ်လိုႛ မင်္စတာဗားမန်းက ရြင်းလင်းခဲ့ပၝတယ်။

အခုလို ူမန်မာိံိုင်ငံကကေဵာက်မဵက်တြေ တင်သြင်းတာကို ပိတ်ပင်တဲ့ ဥပဒေကို ူပဌာန်းဖိုႛ အမေရိကန် ိံိုင်ငံမြာ ကေဵာက်မဵက်လုပ်ငန်းရောင်းဝယ်တဲ့ ဆိုင်ပေၝင်း ၁၁,၀၀၀ကေဵာ်က ထောက်ခံေုကာင်း၊ အမေရိကန် ကေဵာက်မဵက် ကုမဍ္ဎဏီဋ္ဌကီးတြေူဖစ်တဲ့ တဖနီ Tiffany ၊ ဘူဂၝရီ Bulgari စတဲ့ ကုမဍ္ဎဏီဋ္ဌကီး တေကြ သူႛတိုဖာသာ ူမန်မာူပည်အေုကာင်း သိရြိနားလည်္ဘပီး၊ သူတိုႛဆ္ဋိံ အလေဵာက် ူမန်မာူပည်က ကေဵာက်မဵက်တေကြို မဝယ်ယူဖိုႛ ဆုံးူဖတ်ခဲ့ုကတယ်လိုႛ မင်္စတာ ဗားမန်းက ေူပာဆိုပၝတယ်။

အစောပိုင်းက ူမန်မာိံိုင်ငံက ကေဵာက်မဵက်တေကြို မဝယ်ယူဖိုႛ ပိတ်ပင်ထားခဲ့ပေမဲ့၊ တူခားိံိုင်ငံတေကြနေ တဆင့်ခံတင်ပိုႛ္ဘပီး အမေရိကနိံိုင်ငံအတြင်း တင်သြင်းနေတာတြေ ရြိတယ်လိုႛ အမေရိကန် အရာရြိတေကြေူပာပၝတယ်။

အခု ကြန်ဂရက်လြတ်တော်က အတည်ူပလြိုက်တဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံက ကေဵာက်မဵက် ရတနာတေကြို တင်သြင်းခြင့်ပိတ်တဲ့ ဥပဒေကို အမေရိကန် သမတ ဂေဵာ့ဘုြရ်က လည်း လက်မြတ်ထိုး အတည်ူပဖြိုႛ စိတ်အားထက်သန် မရြြိနေတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ အမေရိကန် သမတကတော် မင်္စက် လော်ရာဘုြရ်ဟာလည်း ူမန်မာိံိုင်ငံ ဒီမိုကရေစီရေးကို အင်တိုက်အားတိုက် ထောက်ခံမြတြေ ူပလြုပ်လာခဲ့ပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံက စစ်အစိုးရအပေၞ ပိတ်ဆိုႛအရေးယူတာတေကြို ၂၀၀၃ ခိုံြစ်ကတည်းက အတည်ူပထြား္ဘပီးူဖစ်ပေမဲ့၊ အခုအခၝ ပိုမို ထိရောက်တဲ့ ပိတ်ဆိုႛအရေးယူမြတေအြတြက် တိုးခဵဲႚ ူပလြုပ်တာူဖစ်ပၝတယ်။

အခုလို ူမန်မာိံိုင်ငံက ကေဵာက်မဵက်ရတာနာတေကြို တင်သြင်းတာကို ပိတ်ပင်တဲ့ ဥပဒေမူုကမ်းကို အမေရိကန်လြတ်တော်က အတည်ူပလြိုက်ပေမဲ့၊ ူမန်မာိံိုင်ငံ မြာရင်းိံြီးူမၟြပိံြံမြတြေ လုပ်နေတဲ့ ရြယ်ဗ႟ြန် Chevron ရေနံကုမဍ္ဎဏီကို ူမန်မာိံိုင်ငံ ကနေ ထြက်ခိုင်းဖိုႛ ဆုံးူဖတ်မဲ့အစီအစဉ်ကိုတော့ လ္တေွာ့ပေၝ့ပေးခဲ့ပၝတယ်။

္ဘပီးခဲ့တဲ့ိံြစ်ထဲက တင်သြင်းခဲ့တဲ့ ပိတ်ဆိုႛအရေးယူရေး အစီအစဉ်ထဲမြာ ကေဵာက်မဵက်ရတနာ အူပင် ရြယ်ဗ႟ြန်ရေနံကုမဍ္ဎဏီကို ဖိအားပေးရေး အစီအစဉ်လည်း ပၝဝင်ခဲ့ပၝတယ်။

ဒၝပေမဲ့လည်း ရြယ်ဗ႟ြန်ကုမဍ္ဎဏီကနေ ကြန်ဂရက်လြတ်တော်ကို ဆြေးေိံြး ညၟိံိုင်းခဲ့္ဘပီးတဲ့နောက်မြာ ဒီအစီအစဉ်ကို လ္တေွာ့ပေၝ့ပေးခဲ့တာပၝ။

ူမန်မာိံိုင်ငံနေ ရြယ်ဗ႟ြန်ထြက်သြားရင်လည်း တ႟ုတ်နဲႛ အ္ဋိံိယက အူခားရေနံ ကုမဍ္ဎဏီတေကြ ူပန်လည်နေရာယူသြားမြာသာ ူဖစ်တယ်လိုႛ ရြယ်ဗ႟ြန် ကုမဍ္ဎဏီက ူပန်လည်ူငင်းခဵက် ထုတ်ခဲ့တာပၝ။

ကြန်ဂရက်က အတည်ူပ္ဘြပီးူဖစ်တဲ့အတြက် အမေရိကန်သမတက လက်မြတ်ထိုးရင် အတည်ူဖစ်လာတော့မဲ့ ဥပဒေအသစ်အရ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ စစ်အစိုးရကနေ ဒီမိုကရေစီဖော်ဆောင်ရေးတေကြို မလုပ်ဆောင်ဘူးဆိုရင် ရေနံနဲႛ သဘာ၀ ဓာတ်ငြေႚလုပ်ငန်းတေမြြာ ရင်းိံြီးူမၟြပိံြံသူတြေ အနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံကနေ မိမိသဘောအလေဵာက် ူပန်လည်ထြက်ခြာိံိုင်တယ်လိုႛ သာတောင်းဆိုထားပၝတယ်။

ဒီအသစ်ူပဌာန်းတဲ့ ဥပဒေမြာ အဓိကအားူဖင့် ူမန်မာိံိုင်ငံက စစ်အာဏာရြင်တေကြို ဖိအားပေးတဲ့အနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံက ကေဵာက်မဵက်တေကြို အမေရိကနိံိုင်ငံအတြင်း တင်သြင်းတာကို အဓိက ပိတ်ပင် တားဆီးထားပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org