ໄທຍ ຕຣຽມເຊັນສັນຍາ ຊື້ໄຟຟ້າຈາກ 2 ເຂື່ອນ ໃນລາວ
2022.03.17
ການກໍ່ສ້າງຂົວ ຂ້າມແມ່ນ້ຳຂອງ ມີຄວາມຄືບໜ້າໄປຫຼາຍແລ້ວ ເພື່ອກະຕຣຽມກໍ່ສ້າງ ເຂື່ອນຫຼວງພຣະບາງ ທີ່ເຂດບ້ານຫ້ວຍຢໍ້, ເມືອງຈອມເພັດ ແຂວງຫຼວງພຣະບາງ (TS), ເດືອນທັນວາ ປີ 2021.
RFA
ທາງການໄທຍ ຕຣຽມລົງນາມຊື້-ຂາຍໄຟຟ້າ ຈາກເຂື່ອນໄຟຟ້າ ຫລວງພຣະບາງ ແລະ ເຂື່ອນໄຟຟ້າ ປາກແບງ, ແຕ່ ພາກປະຊາສັງຄົມ ໄທຍ ແລະ ລາວ ເຫັນວ່າ ບໍ່ຄວນລົງນາມຊື້.
ທາງການໄທຍ ຕຣຽມລົງນາມຊື້ຂາຍໄຟຟ້າ ຫຼື Tariff MOU ຈາກໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້າ ຫລວງພຣະບາງ, ເຂື່ອນປາກແບງ ໃນເດືອນ ພຶສພາ 2022 ເຊິ່ງເຂື່ອນດັ່ງກ່າວ ເປັນເຂື່ອນສ້າງໃສ່ແມ່ນ້ຳຂອງ, ອີງຕາມຂໍ້ມູນຂອງກະຊວງພລັງງານຂອງໄທຍ ທີ່ເຜີຍແຜ່ໃນວັນທີ 9 ມີນາ ທີ່ຜ່ານມາ.
ໃນຂະນະທີ່ ຝ່າຍລາວ ແລະ ບໍຣິສັດ ຜູ້ພັທນາໂຄງການ ກໍໄດ້ຕຣຽມຄວາມພ້ອມ ໃນການກໍ່ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າ ທັງ 2 ໂຄງການໄວ້ແລ້ວ ເມື່ອມີການເຊັນລົງນາມຊື້ຂາຍໄຟຟ້າ ຢ່າງເປັນທາງການ ກໍສາມາດດຳເນີນການກໍ່ສ້າງໄດ້ທັນທີ ໃນປີ 2022.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ ກະຊວງພລັງງານ ແລະ ບໍ່ແຮ່ ທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ ເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 17 ມີນາ ວ່າ:
“ຣາຍລະອຽດຂອງແຕ່ລະໂຄງການຫັ້ນເນາະ ມັນກະມີຄວາມຄືບໜ້າຊິນ່າ ຄັນໂຕໃດ ທີ່ຍັງຄ້າງ ຂະເຈົ້າກະຕ້ອງໄດ້ດຳເນີນການຕໍ່ ແຕ່ວ່າ ໄປດຳເນີນ ການທາງດ້ານເອກສານໃຫ້ມັນເປັນໄປຕາມລະບຽບການຫັ້ນ ແລ້ວ ກະເບື້ອງໄທຍ ກໍຈະກຳນົດເນາະວ່າ ໂຄງການແຕ່ລະໂຄງການຈະເຂົ້າໄປໄດ້ຈັ່ງໃດຫັ້ນນ່າ.”
ເຈົ້າໜ້າທີ່ ທ່ານນີ້ ກ່າວຕື່ມອີກວ່າ ການລົງນາມຊື້ຂາຍໄຟຟ້າ ຫຼື Tariff MOU ຊັກຊ້າ ກໍຍ້ອນວ່າ ເຂື່ອນປາກແບງ ມີການປັບແກ້ເຣື່ອງໂຄງສ້າງ ຂອງເຂື່ອນຄືນໃໝ່, ສ່ວນເຂື່ອນຫລວງພຣະບາງ ກຳລັງຢູ່ລະຫວ່າງ ການສຶກສາຜົລກະທົບ ຕໍ່ເມືອງມໍຣະດົກໂລກ ຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງ UNESCO ເຊິ່ງຍັງບໍ່ທັນສຳເຣັດນັ້ນ ຝ່າຍລາວ ບອກວ່າ ກໍຈະດຳເນີນການ ໃຫ້ສຳເຣັດໄປຕາມລະບຽບການ.
ສຳລັບ ອັດຕຣາຄ່າໄຟຟ້າ ທີ່ຈະມີການລົງນາມ ຊື້ຂາຍໃນອີກບໍ່ດົນນີ້ ກະຊວງພລັງງານຂອງໄທຍ ພິຈາຣະນາ ເຫັນດີ ຊື້ຂາຍໄຟຟ້າ ຈາກໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້າຫລວງ ພຣະບາງ ລາຄາປະມານ 2.8 ບາດຕໍ່ໜ່ວຍ ກຳນົດຈ່າຍເຂົ້າລະບົບ ເດືອນມົກກະຣາ 2030 ແລະ ໂຄງການເຂື່ອນປາກແບງ ລາຄາປະມານ 2.9 ບາດຕໍ່ໜ່ວຍ ກຳນົດຈ່າຍເຂົ້າລະບົບ ເດືອນມົກກະຣາ 2033 ໃນອັດຕຣາຄ່າໄຟຟ້າຄົງທີ່ຕລອດອາຍຸສັນຍາ.
ສ່ວນການຖືຮຸ້ນ ຝ່າຍລາວ ໄດ້ມອບໃຫ້ຣັຖວິສາຫະກິຈໄຟຟ້າລາວ ຫຼື EDL ເປັນຜູ້ດຳເນີນການ ແຕ່ຈະຢູ່ໃນສັດສ່ວນທໍ່ໃດນັ້ນ ຍັງຕ້ອງລໍຖ້າ ການລົງນາມຊື້ຂາຍໄຟ້ຟາ ຫຼື Tariff MOU ຢ່າງເປັນທາງການກ່ອນ.
ກ່ຽວກັບເຣື່ອງນີ້ ພາກປະຊາສັງຄົມໃນໄທຍ ແລະ ລາວ ກໍເຫັນກົງກັນວ່າ ຍັງບໍ່ຢາກໃຫ້ຮີບດ່ວນ ລົງນາມຊື້ຂາຍໄຟຟ້າ ຍ້ອນກັງວົນເຣື່ອງຜົລກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ສັງຄົມຮວມເຖິງຜົລກະທົບຂ້າມພົມແດນ ທີ່ນັບມື້ຈະທະວີຄວາມຮຸນແຮງຂຶ້ນ ໂດຍ ຢາກໃຫ້ທາງການໄທຍ ພິຈາຣະນາການລົງນາມ ຊື່ ຂາຍໄຟຟ້າຄືນໃໝ່.
ທ່ານ ຫານນະຣົງ ເຍົາວະເລີດ ປະທານມູລນິທິ ເພື່ອການບໍຣິຫານຈັດການນໍ້າ ແບບບູຣະນາການປະເທດໄທຍ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 17 ມີນາ ວ່າ:
“ທີ່ຈິງຄືເຮົາບໍ່ເຫັນດີກັບການສ້າງເຂື່ອນ ທີ່ສຳຄັນກໍຄື ລໍຖ້າໃຫ້ຣາຍງານສຳເຣັດກ່ອນ ໄດ້ແລ້ວ ຄ່ອຍເຊັນສັນຍາ ເພາະວ່າ ທັງເຂື່ອນ ປາກແປງມັນມີມາຕການຂອງການປັບປຸງ ທັງເຣືອງຂອງເທັກນິກ ແລ້ວສ່ວນ ກໍຣະນີ ຂອງເຂື່ອນຫລວງພຣະບາງ ທີ່ເຂົາກັງວົນຫຼາຍ ກະຄື ຜົລກະທົບຕໍ່ມໍຣະດົກໂລກ ບໍ່ຈຳເປັນຕ້ອງຮີບຮ້ອນເຊັນສັນຍາຮັບຊື້ໄຟຟ້າ.”
ທ່ານ ຍັງກ່າວຕື່ມ:
“ການລົງນາມຊື້ຂາຍໄຟຟ້າ ຈາກເຂື່ອນປາກແບງ ແລະ ເຂື່ອນຫລວງພຣະບາງ ໂດຍທີ່ຣາຍງານເຣື່ອງເຕັກຂອງເຂື່ອນປາກແບງ ແລະ ການສຶກສາຜົລກະທົບຕໍ່ເມືອງມໍຣະດົກໂລກ ຫລື ການປະເມີນຜົລກະທົບຕໍ່ມໍຣະດົກໂລກ ຕາມຂໍ້ກຳນົດຂອງ UNESCO ເຊິ່ງຍັງບໍ່ທັນສຳເຣັດນັ້ນ ຖືເປັນເຣື່ອງທີ່ບໍ່ມີຄວາມຮັບຜິດຊອບ ແລະ ເອື້ອຜົລປໂຍດ ໃຫ້ກັບບໍຣິສັດຜູ້ພັທນາໂຄງການຈົນເກີນໄປ.”
ສິ່ງທີ່ຊາວບ້ານ ທັງໃນລາວ ແລະ ໄທຍ ກັງວົນກ່ຽວກັບການກໍ່ສ້າງ ເຂື່ອນໃນແມ່ນ້ຳຂອງທີ່ສຸດ ແລະ ພະຍາຍາມ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຢຸດເຊົາມາໂດຍຕລອດ ກໍຄື ຕ້ອງຄຳນຶງ ເຖິງ ຜົລກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ສັງຄົມ ເນື່ອງ ຈາກຈະເຮັດໃຫ້ວິຖີຊີວິດ, ວັທນະທັມ, ອາຊີບ ແລະ ແຫຼ່ງສະບຽບອາຫານຂອງຊາວບ້ານ ເກີດການປ່ຽນແປງໄປໃນທິດທາງລົບ.
ຕາງໜ້າກຸ່ມຮັກຊຽງຂອງ ແຂວງຊຽງຮາຍ ປະເທດໄທຍ ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 17 ມີນາ ວ່າ:
“ເຂົາກະບໍ່ຟັງ ຢູ່ແລ້ວເນາະ ເຣື່ອງລາວປວັດສາດ ໃນເມືອງມໍຣະດົກໂລກ ນິເວດ ວັທນະທັມຕ່າງໆ ເຂົາບໍ່ສົນໃຈແລ້ວ ແມ່ນ້ຳຂອງນີ້ ມັນເປັນແມ່ນ້ຳສາທາຣະນະ ຜູ້ຄົນຕ້ອງໄດ້ໃຊ້ປໂຍດ ຂະບວນການຮັບຟັງຄວາມຄິດເຫັນລ່ວງໜ້າ ຫຼື PNPCA ມັນກະເປັນແຕ່ພິທີກັມ.”
ຢ່າງໃດກໍຕາມ ເຄື່ອຂ່າຍພາກປະຊາສັງຄົມໄທຍ ຍັງຈະສືບຕໍ່ ເພື່ອຄັດຄ້ານການລົງນາມ ຊື້ຂາຍໄຟຟ້າຕໍ່ໄປ ໂດຍຈະມີການຫາລືກັບເຄື່ອຂ່າຍຕ່າງໆ ເພື່ອອອກຖແລງການກ່ຽວກັບເຣື່ອງນີ້ໃນອີກບໍ່ດົນນີ້.
ສ່ວນວ່າ ຊາວບ້ານຢູ່ເມືອງປາກແບງ ແຂວງອຸດົມໄຊ ກໍບໍ່ຢາກໃຫ້ສ້າງເຂື່ອນໄຟຟ້າໃສ່ແມ່ນ້ຳຂອງ ເພາະເປັນເຂື່ອນຂນາດໃຫຍ່ ທີ່ຈະສົ່ງຜົລກະທົບຕໍ່ວິຖີຊີວິດຂອງຊາວບ້ານ ໂດຍ ສະເພາະເຣື່ອງການເດີນເຮືອ, ການກະເສດ ແລະ ການຫາປາຢູ່ແມ່ນ້ຳຂອງ.
ຊາວບ້ານ ເມືອງປາກແບງ ແຂວງອຸດົມໄຊ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 17 ມີນາ ວ່າ:
“ຄັດຄ້ານກະມີແຕ່ປະຊາຊົນແລ້ວ ຂະເຈົ້າຄັດຄ້ານຫັ້ນແຫຼະ ກະບໍ່ຢາກໃຫ້ເຮັດຫັ້ນແລ້ວ ຜູ້ທີ່ມັນກະທົບຫັ້ນນ່າ ແຕ່ປະຊາຊົນມັນກະໄດ້ເວົ້າກັນຊື່ໆ ນີ້ແຫຼະ ບ້ານເຮົານ່າ.”
ການສ້າງເຂື່ອນໃສ່ແມ່ນ້ຳຂອງເຮັດໃຫ້ພັນປາຫຼຸດລົງ ແລະ ສົ່ງຜົລກະທົບຕໍ່ແຫຼ່ງສະບຽງອາຫານ.
ຊາວເມືອງຈອມເພັດ ແຂວງຫລວງພຣະບາງ ໄດ້ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 17 ມີນາ ວ່າ:
“ຜົລກະທົບຫຼາຍໃດ ຂະເຈົ້າກະບໍ່ຢາກໃຫ້ເຮັດປານໃດ ປະຊາຊົນນີ້ກະ ອາໃສການຫາປານີແລ້ວ ເປັນສ່ວນໃດສ່ວນນຶ່ງ ເພື່ອລ້ຽງຄອບຄົວຄົວເນາະຖືກວ່າ ຫາປາກະໄດ້ດີຢູ່ ຄັນສ້າງເຂື່ອນແລ້ວ ກະຊິບໍ່ໄດ້ຫາຫັ້ນແລ້ວ ຜົລກະທົບບໍ່ແມ່ນໜ້ອຍໆແລ້ວ ຄັນໄດ້ສ້າງຂຶ້ນກະດາຍ.”
ເຂື່ອນປາກແບງ ມີກຳລັງການຜລິດ 912 ເມກາວັດ ຕັ້ງຢູ່ບ້ານປາກເງີຍ ເມືອງປາກແບງ ແຂວງອຸດົມໄຊ ມີແຜນຂາຍໄຟຟ້າໃຫ້ໄທຍ ປະມານ 90 ເປີເຊັນ ແລະ 10 ເປີເຊັນ ນຳໃຊ້ພາຍໃນປະເທດລາວ ໂດຍ ມີບໍຣິສັດ China Datang Oversea Investment ປະເທດຈີນ ເປັນຜູ້ພັທນາໂຄງການ ທີ່ມີມູນຄ່າລົງທຶນປະມານ 2 ຕື້ ປາຍໂດລາຣ໌.
ການປະເມີນຜົລກະທົບ ທາງສັງຄົມຂອງໂຄງການເຂື່ອນປາກແບງ ໄດ້ລະບຸວ່າ ຈະມີຊາວບ້ານ 900 ປາຍ ຄອບຄົວ ເທົ່າກັບ 4,700 ຄົນ ຢູ່ 26 ບ້ານ ໃນແຂວງອຸດົມໄຊ, ໄຊຍະບູຣີ ແລະ ບໍ່ແກ້ວ ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບ.
ໂຄງການເຂື່ອນຫລວງພຣະບາງ ມີກຳລັງການຜລິດ 1,460 ເມກາວັດ ຕັ້ງຢູ່ບ້ານຫ້ວຍຫຍໍ້ ເມືອງຈອມເພັດ ແຂວງຫລວງພຣະບາງ ຫ່າງຈາກເມືອງມໍຣະດົກໂລກ ຫລວງພຣະບາງປະມານ 25 ກິໂລແມັດ ໂດຍແມ່ນ ບໍຣິສັດ ໄຊຍະບູຣີ ພາວເວີ ແລະ ບໍຣິສັດ PretoVietnam Power ຈາກປະເທດວຽດນາມ ເປັນເຈົ້າຂອງໂຄງການ.
ມີຜູ້ຖືຮຸ້ນຢູ່ໃນໂຄງການ ເຂື່ອນຫລວງພຣະບາງ ລວມມີ ບໍຣິສັດ ຫລວງພຣະບາງ ພາວເວີ ຈຳກັດ, ບໍຣິສັດ ພີທີ ຈຳກັດ ຖືຮຸ້ນ 38 ເປີເຊັນ, ບໍຣິສັດ PretoVietnam 10 ເປີເຊັນ, ບໍຣິສັດໄຊຍະບູຣີ ພາວເວີ 42 ເປີເຊັນ, ແລະ ການບໍຣິສັດ ຊໍການຊ່າງ 10 ເປີເຊັນ ໂດຍ ມີມູນຄ່າລົງທຶນ 3 ຕື້ໂລດາຣ໌ ເຊິ່ງໂຄງການເຂື່ອນດັ່ງກ່າວຈະຂາຍໄຟຟ້າໃຫ້ປະເທດໄທຍ ແລະ ວຽດນາມ ຕາມແຜນການ.
ການປະເມີນຜົລກະທົບທາງສັງຄົມ ຂອງໂຄງການເຂື່ອນໄຟຟ້າຫລວງພຣະບາງ ຈະມີຊາວບ້ານ 23 ບ້ານ ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບ ປະກອບມີ ເມືອງຈອມເພັດ ແຂວງຫລວງພຣະບາງ, ເມືອງຫົງສາ ແຂວງໄຊຍະບູຣີ, ແລະ ເມືອງງາ ແຂວງອຸດົມໄຊ ໂດຍມີການແຍກອອກເປັນ 4 ກຸ່ມດັ່ງນີ້:
- ກຸ່ມທີ 1 ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບທັງໝົດ 100 ເປີເຊັນ ແລະ ຖືກຍົກຍ້າຍ ຈຳນວນ 6 ບ້ານ, 580 ຄອບຄົວ ປະມານ 2,000 ປາຍຄົນ.
- ກຸ່ມທີ 2 ໄດ້ຮັບຜົລກະທົບບາງສ່ວນ ແລະ ມີບາງຄອບຄົວຖືກຍົກຍ້າຍ ຈຳນວນ 9 ບ້ານ, ເກືອບ 700 ຄອບຄົວ ຫຼື ປະມານ 3,800 ຄົນ.
- ກຸ່ມທີ 3 ສູນເສັຽທີ່ດິນ ຈຳນວນ 8 ບ້ານ, 670 ຄອບຄົວ ປະມານ 2,300 ຄົນ.
- ກຸ່ມທີ 4 ບ້ານທ້າຍເຂື່ອນ ທີ່ຈະໄດ້ຮັບຜົລກະທົບຈາກໂຄງການ ແຕ່ບໍ່ຖືກຍົກຍ້າຍ ຈຳນວນ 3 ບ້ານ, ເກືອບ 190 ຄອບຄົວ ປະມານ 900 ຄົນ.
ເມື່ອມົກກະຣາ 2022 ທີ່ຜ່ານມາ, ບໍຣິສັດ ກັຟ ເອັນເນີຈີ ດີເວວລົບເມນ ຫຼື GULF ປະເທດໄທຍ ແລະ ບໍຣິສັດ Sinohydro Holding ເຊິ່ງເປັນບໍຣິສັດ ຂອງບໍຣິສັດ ຣັຖວິສາຫະກິດ ໄຟຟ້າຈີນ ຫຼື Power Construction Corporation of China ໄດ້ ຮ່ວມລົງນາມບັນທຶກຄວາມເຂົ້າໃຈການຮັບຊື້ໄຟຟ້າ ຫຼື Tariff MOU ສຳລັບໂຄງການເຂື່ອນປາກລາຍ ກັບການໄຟຟ້າຝ່າຍຜລິດແຫ່ງປະເທດໄທຍ ຫຼື EGAT ໂດຍ ການໄຟຟ້າຝ່າຍຜລິດແຫ່ງປະເທດໄທຍ ຈະເປັນຜູ້ຮັບຊື້ໄຟຟ້າຈາກໂຄງເຂື່ອນປາກລາຍ ໃນອັດຕຣາລາຄາເກືອບ 2.7 ບາດ ຕໍ່ໜ່ວຍ.
ນອກຈາກນີ້, ສຳນັກຂ່າວ Bangkok Post ຍັງໄດ້ຣາຍງານ ໃນວວັນທີ 15 ມີນາ 2022 ໂດຍ ອ້າງຄຳເວົ້າຂອງ ທ່ານ Wattanapong Kurovat ຫົວໜ້າຫ້ອງການວາງແຜນ ແລະ ນະໂຍບາຍພລັງງານ ຂອງໄທຍ ວ່າ ເຂື່ອນໄຟຟ້າຫຼວງພຣະບາງ, ເຂື່ອນໄຟຟ້າປາກແບງ ແລະເຂື່ອນໄຟຟ້າປາກລາຍ ເປັນເຂື່ອນໃຊ້ ພລັງງານນ້ຳ.
ສຳນັກຂ່າວ Bangkok Post ຍັງຣາຍງານອີກວ່າ ການເຊັນສັນຍາຊື້ໄຟຟ້າຈາກລາວ ເປັນຄວາມພະຍາຍາມຂອງຣັຖບານໄທຍ ຫຼຸດຜ່ອນສານ Carbon ທີ່ເປັນິດຕໍ່ອາກາດ, ສ້າງຄວາມສົມດູນໃນການປ່ອຍມົລພິດໃສ່ອາກາດ. ນອກຈາກນີ້ ທາງການໄທຍຍັງເຫັນວ່າ ການໃຊ້ພລັງໄຟຟ້າ ຈາກເຂື່ອນໄຟຟ້ານ້ຳຕົກ ເປັນພລັງງານທີ່ສະອາດ.