ຄົນຈີນ ແລະ ຄົນວຽດນາມ ລັກເຂົ້າມາອາສັຍຢູ່ ເຂດບ້ານຂົວຫລວງ ເມືອງຈັນທະບູລີ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ແບບຜິດກົດໝາຍ ໂດຍ ບໍ່ແຈ້ງໃຫ້ອຳນາດການປົກຄອງ ຂັ້ນບ້ານຮັບຮູ້ວ່າ ມີການເຂົ້າມາອາສັຍຢູ່ບ້ານຂົວຫລວງ ເຮັດໃຫ້ ຄະນະບ້ານ ບໍ່ສາມາດຮັບຮູ້ໄດ້ ຄັກແນ່ວ່າ ມີປາກົດການແນວໃດ ເນື່ອງຈາກ ບໍ່ມີທີ່ມາທີ່ໄປບຸກຄົນກຸ່ມນີ້.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນ ບ້ານຂົວຫລວງ ເມືອງຈັນທະບູລີ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ກ່າວຕໍ່ເອເຊັຽເສຣີ ໃນວັນທີ 4 ກຸມພາ ວ່າ:
“ເວລາໄປພັກເຊົາຢູ່ບ້ານນັ້ນ ບໍ່ເຂົ້າໄປແຈ້ງຫ້ອງການບ້ານຫັ້ນນ່າ ແລ້ວ ມັນເຮັດໃຫ້ເຮົາ ເກັບກຳສຖິຕິ ຄົນຕ່າງປະເທດຫັ້ນຍາກ ຄັນເວລາມັນເກີດບັນຫາມາແລ້ວ ເຮົາບໍ່ຮູ້ຫັ້ນນ່າ ຄັນຊິເວົ້າ ເຂົາເຈົ້າມາລີ້ຊ້ອນ ຫັ້ນແຫຼະ ຄື ກັມກອນ ບາງຄົນ ກໍບໍ່ພັດສະປອດ ຈັ່ງຊີ້ນ່າ ເຂົາຈ້ຳໃບຜ່ານແດນ 4,000 ກີບ ແລ້ວເຂົ້າມາເລີຍ ບໍ່ມີພັດສະປອດ ບໍ່ມີບັດແຮງງານຈັ່ງຊີ້ນ່າ.”
ທ່ານ ກ່າວຕື່ມວ່າ ນອກຈາກນີ້ ບາງກໍລະນີ ຄົນຈີນ ແລະ ຄົນວຽດນາມ ກໍຈະມີເຣື່ອງມັກຜິດກັນເອງ ຫຼື ກັບຄົນລາວ ຫຼັງຈາກກິນເຫຼົ້າ-ເບັຽ ນຳກັນ ກໍເຮັດໃຫ້ການແກ້ໄຂ ມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ອີກຢ່າງນຶ່ງ ເວລາ ຄົນຈີນ ແລະ ວຽດນາມ ແຈ້ງການບ່ອນພັກເຊົາ ໃຫ້ຄະນະບ້ານຮັບຮູ້ ກໍເຮັດໃຫ້ບ້ານເອງ ບໍ່ສາມາດເກັບກຳຈຳນວນໄດ້ນຳອີກ.
ຄົນຈີນ ແລະ ວຽດນາມ ລັກມາອາສັຍ ຢູ່ເຂດບ້ານຂົວຫລວງ ແລະ ບາງຄົນກໍມາຢູ່ເປັນເວລາຫຼາຍປີແລ້ວ ຊຶ່ງບໍ່ໄດ້ພຽງແຕ່ອາສັຍ ຢູ່ແບບບໍ່ຖືກກົດໝາຍເທົ່ານັ້ນ ເຂົາເຈົ້າຍັງມີການປະກອບອາຊີບ ທີ່ສະຫງວນໄວ້ໃຫ້ ຄົນລາວນຳອີກ ໂດຍສະເພາະ ອາຊີບບໍຣິການຕັດຜົມ, ທາເລັບ, ເສີມສວຍ ແຕ່ ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງບໍ່ສາມາດເຮັດຫຍັງໄດ້.
ຊາວບ້ານ ຂົວຫລວງ ເມືອງຈັນທະບູລີ ອີກ ທ່ານນຶ່ງ ໄດ້ກ່າວໃນວັນທີ 4 ກຸມພາ ວ່າ:
“ບາງເທື່ອເນາະ ຄື ບ້ານເຮົານີ້ ກໍມີຄົນວຽດ ມາເຮັດແຕ່ກໍມີ ໃນບ້ານ ບໍ່ໄດ້ອະນຸຍາດດອກ ແຕ່ ເຂົາກໍເຮັດໂລດຫັ້ນແຫຼະ ແຕ່ວ່າ ເຂົາກໍເຮັດໄປຕາມແບບທັມດາ ຊື່ໆ ນ່າ ຮ້ານນ້ອຍໆ ເລັກໆ ຫັ້ນໄດ້, ຖ້າຜູ້ໃດ ຢູ່ບ້ານໃດ ຊິແມ່ນຄົນລາວ ຄົນຕ່າງປະເທດ ຄົນຫຍັງກໍຢ່າ ຕ້ອງໄດ້ ບ້ານຮູ້ໝົດ ເຈົ້າມາດີ ຫຼື ມາຮ້າຍຊັ້ນເດ້.”
ສວນວ່າ ຊາວບ້ານ ຂົວຫລວງ ອີກທ່ານນຶ່ງ ພັດເວົ້າວ່າ ການເຂົ້າມາ ອາສັຍພັກເຊົາຂອງຄົນຈີນ ແລະ ວຽດນາມ ບໍ່ໄດ້ສ້າງຜົລກະທົບຕໍ່ການດໍາເນີນ ຊີວິດຂອງຄົນລາວໃນເຂດນັ້ນ ເນື່ອງຈາກ ຄົນລາວ ພາຍໃນເຂດບ້ານຂົວຫລວງ ກໍໄປຊື້ ເຄື່ອງຂອງຄົນຈີນ ແລະ ວຽດນາມ ກຸ່ມດັ່ງກ່າວ ມາຄ້າຂາຍໃນຮ້ານໂຕເອງ ກໍເປັນການຊື້ ຂາຍ ລະຫວ່າງກັນ.
ຊາວບ້ານຂົວຫລວງອີກ ຜູ້ນຶ່ງ ກ່າວວ່າ:
“ສ່ວນຫຼາຍ ເຂົ້າເຈົ້າກໍມາຄ້າຂາຍ ເຮັດຂາຍເຄື່ອງຫັ້ນແຫຼະ ນຳຮ້ານໄປຊັ້ນ ແຫຼະ ໂອ້ຍ ບ້ານອ້າຍເຂົາກໍມາຂາຍເຄື່ອງ ຄຸກກະດອກ ຕຸກກະຕາ ໄປຫັ້ນແຫຼະ ນຳທາງໄປຫັ້ນ ແຫຼະຂາຍປີນປອກ ປືນນ້ຳ ຫັ້ນແຫຼະ ຢູ່ນຳກັນໄປຈັ່ງຊີ້ແຫຼະ ບໍ່ມີອາຫານລ້ຽງ ຢາກຂາຍ ອັນນັ້ນ ນີ້ ກໍບໍ່ມີເດ້ນ່າ.”
ຫຼ້າສຸດ ເມື່ອວັນທີ 1 ກຸມ 2022 ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ຫຼື ສສຊ ປະຈຳເຂດເລືອກຕັ້ງທີ 1 ແລະ ສະມາຊິກສະພາປະຊາຊົນ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໄດ້ລົງພື້ນພົບກັບຜູ້ມີສິດເລືອກຕັ້ງ ຢູ່ວັດຂົວຫລວງ ບ້ານຂົວຫລວງ ເມືອງຈັນທະບູລີ ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ.
ອຳນາດການປົກຄອງຂັ້ນບ້ານ ຢູ່ບ້ານຂົວຫລວງ ກໍໄດ້ລາຍງານສະພາບບັນຫາຂ້ອງໃຈ ທີ່ຄົນຈີນ ແລະ ຄົນວຽດນາມ ມາລັກຢູ່ແບບຜິດກົດໝາຍໃຫ້ ສສຊ ໄດ້ຮັບຟັງ.
ພ້ອມດຽວກັນ ສສຊ ກໍໄດ້ສັ່ງໃຫ້ ອຳນາດການປົກຄອງຂັ້ນທ້ອງຖິ່ນ ຢູ່ບ້ານຂົວຫລວງ ເກັບກຳຂໍ້ມູນ ແລ້ວເຮັດບົດຣາຍງານ ສົ່ງຫາພາກສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ເພື່ອຫານິຕິກຳ ທີ່ມີຄວາມເຄັ່ງຄັດ ປະຕິບັດຕໍ່ຊາວຈີນ ແລະ ວຽດນາມ ທີ່ລັກຢູ່ພາຍໃນເຂດບ້ານ ບໍ່ຖືກຕ້ອງ ເປັນລຳດັບຕໍ່ໄປ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ທ້ອງຖິ່ນ ຢູ່ບ້ານຂົວຫລວງ ເມືອງຈັນທະບູລີ ກ່າວວ່າ:
“ຜູ້ແທນຫັ້ນ ເພິ່ນກໍໃຫ້ກວດສອບຫັ້ນແຫຼະ ກໍເຮັດຕາມລະບຽບ ເພິ່ນກໍວ່າ ຄັນຢູ່ບ້ານເຮົາ ບ້ານເຮົາ ກໍຄຸ້ມຄອງ ກໍຕິດຄາມໃຫ້ມັນ ໄດ້ ຖ້າມີຄົນເຂົ້າ ຄົນອອກກໍ ພະຍາຍາມໃຫ້ໄປເບິ່ງຫັ້ນແຫຼະ ວ່າ ຢູ່ຈຸດໃດ ໜ່ວຍໃດ ກໍມີແຕ່ເຮົາເອົາຂໍ້ມູນ ແລ້ວ ສເນີຂັ້ນເທິງ ໃຫ້ຂັ້ນເທິງ ແກ່ໄຂຫັ້ນແຫຼະ ເຣື່ອງນິຕິກັມ ໃຫ້ເພິ່ນໄປຄົ້ນຄວ້າ.”
ທ່ານ ກ່າວຕື່ມວ່າ ຈຳນວນຄົນຈີນ ວຽດນາມ ທີ່ເຂົ້າມາອາສັຍ ຢູ່ພາຍໃນບ້ານຂົວຫລວງນີ້ ແມ່ນເວົ້າພາສາລາວ ໄດ້ສະເພາະ ລະດັບຫົວໜ້າ ຮັບເໝົາກໍ່ສ້າງ ຫຼື ເຈົ້າຂອງຮ້ານຂາຍເຄື່ອງ ເນື່ອງຈາກ ພວກເຂົາເຈົ້າ ຢູ່ພາຍໃນບ້ານ ມາເປັນເວລາດົນກວ່າ 10-20 ປີແລ້ວ.
ເຣື່ອງການຄຸ້ມຄອງຄົນຕ່າງປະເທດ ມາອາສັຍພັກເຊົາ ຢູ່ພາຍໃນແຕ່ລະບ້ານ ແຕ່ລະເມືອງ ແຕ່ລະແຂວງແມ່ນເປັນວຽກງານຂອງ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຣວດ ປະຈຳກຸ່ມບ້ານ ໃນຂັ້ນທຳອິດ, ຖ້າປະຊາຊົນ ພົບເຫັນ ປາກົດການ ຊາວຕ່າງປະເທດລັກອາສັຍ ພັກເຊົາ ໂດຍບໍ່ໄດ້ແຈ້ງຂັ້ນບ້ານ ພາຍໃນ 24 ຊົ່ວໂມງ ໃຫ້ໄປແຈ້ງເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຣວດ ປະຈຳກຸ່ມບ້ານທັນທີ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ເມືອງ ກ່າວໃນມື້ດຽວກັນວ່າ:
“ທີ່ຈິງແລ້ວ ໂຕນີ້ ເຮົາມີລະບຽບເນາະ ເຮົາມີລະບຽບ ໃນການແກ້ໄຂ ສະນັ້ນໂຕນີ້ຫັ້ນນ່າ ຫຼັກໆ ຕ້ອງຫາກຸ່ມບ້ານກ່ອນເນາະ ຄັນວ່າ ມັນເກີດຢູ່ໃສ ເຈົ້າຕ້ອງໄປຫາຢູ່ ຫັ້ນກ່ອນຄັນຖ້າວ່າ ຢູ່ຫັ້ນແກ້ບໍ່ໄດ້ນ່າ ໄປຄາມສາຍຂອງມັນ ໄປຫາຢູ່ເມືອງຢູ່ ແຂວງມັນຈະມີສາຍຂອງມັນແນວນີ້.”
ເອເຊັຽເສຣີ ໄດ້ຕິດຕໍ່ໄປຫາ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ປກສ ກຸ່ມບ້ານ 2 ຊຶ່ງເປັນກຸ່ມບ້ານທີ່ມີບ້ານຂົວຫລວງ ຢູ່ໃນຄວາມຮັບຜິດຊອບ ເພື່ອຖາມເຖິງຈຳນວນຊາວຈີນ ແລະ ຄົນວຽດນາມ ແຕ່ກໍບໍ່ສາມາດຕິດຕໍ່ໄດ້ ລວມເຖິງເຈົ້າໜ້າທີ່ຕຳຣວດ ຂັ້ນເມືອງ ກໍບໍ່ຮັບຮູ້ລາຍລະອຽດ ກ່ຽວກັບຄົນຈີນ ແລະຄົນວຽດນາມ ທີ່ເຂົ້າມາມາອາສັຍພັກເຊົາ ໂດຍບໍ່ໄດ້ແຈ້ງຂັ້ນບ້ານ ໃນເຂດບ້ານຂົວຫລວງ ແຕ່ຢ່າງໃດ.
ບ້ານຂົວຫລວງ ເມືອງຈັນທະບູລີ ແມ່ນເປັນບ້ານ ທີ່ມີຄົນຈີນ ແລະວຽດນາມ ເຂົ້າມາມາຢູ່ແບບຜິດກົດໝາຍຫຼາຍ ເປັນຕົ້ນໃນເຂດກຸ່ມບ້ານ 2 ຂອງເມືອງຈັນທະບູລີ ໃນຂະນະທີ່ບ້ານອື່ນໆ ທີ່ມີຊາຍແດນຕິດຈອດກັບບ້ານຂົວຫລວງ ເປັນຕົ້ນ ບ້ານດົງໝ້ຽງ, ບ້ານທົ່ງຕູມ ແລະ ບ້ານຮ່ອງຄ້າ ກໍມີຊາວຈີນ ແລະ ວຽດນາມ ເຂົ້າມາອາສັຍ ພັກເຊົາຄືກັນ ແຕ່ເຂດບ້ານດັ່ງກ່າວນີ້ ຄົນຈີນ ແລະ ວຽດນາມ ແມ່ນອາສັຍພັກເຂົາ ແບບຖືກຕ້ອງ, ອີງຕາມຂໍ້ມູນ ຈາກອຳນາດການປົກຄອງບ້ານ ບ້ານດົງໝ້ຽງ, ບ້ານທົ່ງຕູມ ແລະ ບ້ານຮ່ອງຄ້າ.