ປະຊາຊົນ ຍັງປະເຊີນກັບ ສິນຄ້າແພງຂຶ້ນຕໍ່ເນື່ອງ

ອີງ​ຕາມ​ຣາຍ​ງານ ຂອງ​ສູນ​ຂໍ້​ມູນ​ຂ່າວ​ສານ ທາງ​ດ້ານ​ການ​ຄ້າ ຂອງ​ ສ​ປ​ປ ​ລາວ ວ່າ ໃນ​ເດືອນ​ມົກ​ຣາ ປີ 2023 ລາວຍັງສືບ​ຕໍ່ ຂາດ​ດຸນ​ການ​ຄ້າ ປະ​ມານ 13 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ສະ​ຫະ​ຣັ​ຖ, ມູນ​ຄ່າ​ການ​ສົ່ງ​ອອກ​ ປະ​ມານ 461 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ສະ​ຫະ​ຣັ​ຖ, ແລະ​ມູນ​ຄ່າ​ນໍ​າ​ເຂົ້າ ປະມານ 474 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ສະ​ຫະ​ຣັ​ຖ, ຊຶ່ງມູນຄ່າ ການນຳເຂົ້າ ຍັງ​ສູງ​ກວ່າ ການ​ສົ່ງ​ອອກ ຍ້ອນ​ ສປປ ລາວ ບໍ່​ສາ​ມາດ ຜ​ລິດ​ສິນ​ຄ້າ​ ບາງ​ປະ​ເພດໄດ້ ເຊິ່ງຈຳ​ເປັນ​ຕ້ອງ​ນຳ​ເຂົ້າ, ຂະ​ນະ​ທີ່ ທ່ານ​ບຸນ​ເຖິງ ດວງ​ສະ​ຫວັນ ຮອງ​ຣັ​ຖ​ມົນ​ຕ​ຣີ ກະ​ຊວງ​ອຸດ​ສາ​ຫະ​ກັມ ແລະ ການ​ຄ້າ ໄດ້​ແຈ້ງ​ການ ໃນ​ກອງ​ປະ​ຊຸມ ຄະ​ນະ​ຊີ້​ນຳວຽກ​ງານ ຄຸ້ມ​ຄອງລາ​ຄາ​ສິນ​ຄ້າ ແລະ​ ຄ່າ​ບໍ​ຣິ​ການ ໃນ​ວັນ​ທີ່ 7 ມີ​ນາ 2023 ທີ່​ຜ່ານ​ມາວ່າ ໃຫ້​ພາກ​ສ່ວນ ກ່ຽວ​ຂ້ອງ​ ​ເອົາ​ໃຈ​ໃສ່ ລົງ​ຕິດ​ຕາມກວດ​ກາ ຄົ້ນ​ຄວ້າລາ​ຄາ​ສິນ​ຄ້າ ​ໂຕ​ຈິງ ເພື່ອໃຫ້ສອດຄ່ອງ ກັບຕົ້ນທຶນຕົວຈິງ ໂດຍ​ສະ​ເພາະ ຊີ້ນ​ໝູ ແລະ ເຂົ້​າສານ ລວມ​ເຖິງ ​ລາ​ຄາ​ສິນ​ຄ້າ​ອື່ນໆ ທີ່​ຢູ່​ໃນ​ຣາຍ​ການ ທີ່​ຣັ​ຖ​ກຳ​ນົດ​ຄວບ​ຄຸມ ແລະ ຄ່າ​ບໍ​ຣິ​ການ​ອື່ນໆ ເພື່ອບໍ່​ໃຫ້​ຜູ້​ປະ​ກອບ​ການ​ ສວຍ​ໂອ​ກາດ ຂຶ້ນ​ລາ​ຄາ​ຕາມ​ໃຈ.

ດັ່ງ​ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່ ທີ່​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ ໃນ​ນະ​ຄອນ​ຫລວງວຽງ​ຈັນ ທ່ານ​ນຶ່ງ ຜູ້​ຂໍ​ສງວນ​ຊື່ ແລະ ຕຳ​ແໜ່ງ ກ່າວ​ໃນ​ວັນ​ທີ່ 9 ມີ​ນາ ນີ້​ວ່າ:

“ເວົ້າ​ເຣື່ອງ​ຄຸ້ມ​ຄອງ ​ລາ​ຄາສິນ​ຄ້າ​ນີ້ ເຂົາ​ມີ​ແຜນ​ຢູ່​ເດ້ ກໍ​ຍັງ​ໄດ້​ຄົ້ນ​ຄວ້າ​ເບິ່ງ​ໂຕ​ຈິງ ລົງ​ຕິດ​ຕາມກວດ​ກາ ການ​ເໜັງ​ຕີງ ຂອງ​ສິນ​ຄ້າ ຢູ່​ນີ້​ທ້ອງ​ຕ​ລອດ​ທຸກ​ຢ່າງ​ຫັ້ນ​ແຫລະ ເພາະ​ເຮົາ​ກໍ​ຕ້ອງ​ໄດ້​ຍອມ​ຮັບ​ບ່ອ​ນ​ວ່າ ເຄື່ອງສິນຄ້ານີ້ນະ ຄັນບໍ່ສຸມໃສ່ພາຍໃນ ໃຫ້ມັນພໍ ມັນ​ກະ​ຈະ​ເປັນ​ແນວ​ນີ້ໄປ ຢູ່​ຫັ້ນ​ແຫລະ.”

ທ່ານ​ກ່າວ​ຕື່ມ​ວ່າ ສຳ​ລັບ​ບັນ​ຫາ​ດັ່ງ​ກ່າວ​ນີ້ ພາກ​ສ່ວນ​ທີ່​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ ກໍ​ພະ​ຍາ​ຍາມ​ແກ້​ໄຂ​ກັນ​ຢູ່ ແຕ່​ກໍ​ຍັງ ເປັນ​ເຣື່ອງ​ທີ່ທ້າ​ທາຍ ແລະ ຫ​ຍຸ້ງ​ຍາກ ເນື່ອງ​ຈາກລາວ ກໍພົບບັນຫາເງິນເຟີ້ ແລະການສົ່ງເສີມ ການຜລິດສິນຄ້າ ໃນລາວ ຍັງມີ​ໜ້ອຍ, ຂະ​ນະ​ທີ່ ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່ ທີ່​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ ໃນ​ແຂວງ​ຫລວງ​ພ​ຣະ​ບາງ ທ່ານ​ນຶ່ງ ທີ່​ຂໍ​ສງວນ​ຊື່ ແລະ ຕຳ​ແໜ່ງ ກໍ​ກ່າວ​ວ່າ ໃນ​ແຂວງ​ຫລວງ​ພ​ຣະ​ບາງ ທາງ​ການ ກໍ​ມີ​ມາ​ຕ​ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ສິນ​ຄ້າຢູ່​ຕ​ລອດ ເຊິ່ງ​ອີງ​ໃສ່ ອັ​ຕ​ຣາ​ແລກ​ປ່ຽນ​ເງິນ​ຕ​ຣາ ຕ່າ​ງ​ປະ​ເທດ, ອີງ​ໃສ່​ລາ​ຄາ​ນ້ຳ​ມັນ​ເປັນ​ຫລັກ ເຊິ່ງ​ພາກ​ຣັ​ຖ​ ກໍ​ບໍ່​ໄດ້​ຄວບ​ຄຸມສິນ​ຄ້າ​ ໝົດ​ທຸກ​ຢ່າງ ຈະ​ຄວບ​ຄຸມ ໃນ 23 ຣາຍ​ການ ທີ່​ຣັ​ຖ​ບານ ກຳ​ນົດ​ມາ ເຊັ່ນ​ ນ້ຳ​ມັນ​ເຊື້ອ​ເພີງ, ຊີ້ນ​ໝູ, ຊີ້ນ​ໄກ່, ຊີ້ນ​ງົວ, ເຫລັກ​, ຊີ​ມັງ ໂດຍ​ຈະ​ໄລ່​​ລຽນ​ຕົ້ນ​ທຶນ ໃຫ້​ສອດ​ຄ່ອງ ກັບ​ລາ​ຄາ​ໂຕ​ຈິງ ແລ້ວ​ຈຶ່ງ​ກຳ​ນົດລາ​ຄາ​ຂາຍ ໃຫ້​ຜູ້​ປະ​ກອບ​ການ, ດັ່ງ​ທ່ານ ກ່າວ​ວ່າ:

“ການ​ຄວບ​ຄຸມ​ລາ​ຄາ​ນີ້ ພວກເຮົາກໍອີງ​ໃສ່ ​ເຣື່ອງ​ອັ​ຕ​ຣາ​ແລກ​ປ່ຽນ​ແດ່ ອີງ​ໃສ່​ລາ​ຄາ​ນ້ຳ​ມັນ​ແດ່​ນ່າ ບໍ່​ໝາຍ​ຄວາມ​ວ່າ ພວກ​ເຮົາ ຈະ​ຄວບ​ຄຸ​ມ​ໝົດ​ທຸກ​ອັນ ສິນ​ຄ້າ​ທີ່​ຣັ​ຖ​ຄວບ​ຄຸມ​ຫັ້ນ ພວກ​ເຮົາ ຈະ​ມີ​ການ​ໄລ່​ລຽນ ເຣື່ອງ​ຕົ້ນ​ທຶນ ການ​ນຳ​ເຂົ້າ ຫລື ຕົ້ນ​ທຶນ ການ​ບໍ​ຣິ​ການ ພວກ​ເຮົາ ຈະ​ບວກ​ກຳ​ໄລ ເຂົ້າ​ໄປ ພວກ​ເຮົາ ຈະ​ໃຫ້​ຂາຍ ຢູ່​ໃນ​ລະ​ດັບ​ທີ່​ຣັ​ຖ​ກຳ​ນົດ.”

ທ່ານ​ກ່າວ​ຕື່ມ​ວ່າ ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່ ທີ່​ກ່ຽວ​ຂ້ອງ ກໍ​ມີ​ກາ​ນ​ລົງ​ກວດ​ຕ​ລອດ​ ເພື່ອບໍ່​ໃຫ້​ ບັນ​ຫາ​ຊາວ​ຄ້າ​ຂາຍ ສວຍ​ໂອ​ກາດ ​ຂຶ້ນ​ລາ​ຄາ ຕາມ​ລຳ​ພັງ​ໃຈ ຖ້າ​ພົບ ກໍ​ມີ​ການ​ປັບ​ໃໝ ຕາມ​ລະ​ບຽບ​ທັນ​ທີ. ບັນ​ຫາ​ດັ່ງ​ກ່າວ ຊາວ​ລາວ ຫລາຍ​ຄົນ ເຫັນ​ວ່າ ມາ​ຕ​ການ ທີ່​ພາກ​ຣັ​ຖ​ ຈະ​ຄວບ​ຄຸມ​ສິນ​ຄ້າ ກໍ​ບໍ່​ໄດ້​ແຕກ​ຕ່າງ ຈາກ​ທີ່​ຜ່ານ​ມາ ເພາະ​ເຫັນ​ອອກ​ມາ​ຕ​ການ ຈະ​ແກ້​ໄຂ​ມາ​ຕ​ລອດ ກໍ​ບໍ່​ເຫັນ​ວ່າ ຈ​ະ​ແກ້​ໄຂ​ໄດ້​ເທື່ອ ເຊິ່ງ​ລາ​ຄາ​ສິນ​ຄ້າ ກໍ​ແພງ​ຂຶ້ນ​ກວ່າ​ເກົ່າ ໂດຍ​ສະ​ເພາະ ສິນ​ຄ້າ ທີ່​ຈຳ​ເປັນ ຕ້ອງ​ໃຊ້​ໃນ​ຊີ​ວິດ ປະ​ຈຳ​ວັນ ເຊັ່ນ ເຂົ້າ​ສານ ປັດ​ຈຸ​ບັນ​ນີ້ ເປົ໋າ​ລະ 600,000 ກີບ ຈາກ​ແຕ່ກອນ 300,000 ກີບ ກໍ​ແພງ​ຂຶ້ນ​ເທົ່າ​ໂຕ ເຊິ່ງ​ກໍ​ຢາກ​ໃຫ້​ຣັ​ຖ​ຄວບ​ຄຸມ ໃຫ້​ໄດ້ ໂດຍ​ສະ​ເພາະ ເຂົ້າ​ສານ, ນ້ຳ​ມັນ ທີ່​ທຸກ​ເຮືອນ​ຕ້ອງ​ໃຊ້ ລວມ​ເຖິງ ສິນ​ຄ້າ​ອື່ນໆ ເຊັ່ນ ຊີ້ນ​ໝູ ເພາະ​ບາງ​ເທື່ອ ບັນ​ດາ​ແມ່​ຄ້າ​ພໍ່​ຄ້າ ບາງ​ຄົນ ​ກໍສວຍ​ໂອ​ກາດ​ ຂຶ້ນ​ລາ​ຄາແພງ​ກ​ວ່າ ພາກ​ຣັ​ຖ​ກຳ​ນົດ ກໍ​ຍັງ​ມີ.

ດັ່ງ​ຊາວ​ລາວ ໃນ​ນະ​ຄອນ​ຫລວງວຽງ​ຈັນ ກ່າວ​ວ່າ:

“ແພງ​ຫລາຍ ເຂົ້າ​ສານ​ຕອນ​ນີ້ ແມ່ນ​ອັນ​ກະ​ສອບ​ນຶ່ງ ແມ່ນ 6 ແສນ ແຕ່​ກ່ອນ​ນີ້ 3 ແສນ ຢາກ​ໃຫ້​ຄຸມ​ສຸດຍອດ​ເລີຍ​ ເຂົ້າ​ນີ້ ສົມ​ມຸດ​ວ່າ ເງິນ​ເດືອນ​ລ້ານ​ປາຍ ມາ​ຊື້​ເຂົ້າ ເປົ໋າ​ນຶ່ງ ກະ​ເກືອບ​ໝົດ​ແລ້ວເດ້ ຊີ້ນ​ໝູ​ກະ​ແພງ ຕອນ​ນີ້ ໂລ​ນຶ່ງ 75 ພັນ, ບາງ​ຕ​ລາດ​ກໍ​ຂາຍ 80 ບາງ​ບ່ອນ​ ເຂົາ​ຕັ້ງ​ລາ​ຄາ​ເອງ​ນ່າ ຄວບ​ຄຸມບໍ່​ໄດ້ ໃຜ​ວ່າ​ໄດ້ ມັນ​ກໍ​ລົງ​ແຕ່​ດົນ​ແລ້ວ ເພາະ​ວ່າ ມັນ​ຂຶ້ນ​ມາ​ດົນ​ແລ້ວ​ເດ້.”

ຂະ​ນະ​ທີ່​ຊາວ​ລາວ ອີກ​ທ່ານ​ນຶ່ງ ກໍ​ກ່າວ​ວ່າ ສິນ​ຄ້າ​ທີ່​ຕ້ອງ​ຊື້ໃຊ້ ຊື້​ກິນ ໃນ​ຊີ​ວິດ​ ປະ​ຈຳ​ວັນ ບໍ່​ເຫັນ​ວ່າ ຈະ​ມີ​ແນວ​ໂນ້ມ​ຫລຸດ​ລົງ​ເທື່ອ ເຊັ່ນ ແຟັບ, ຢາ​ສະ​ຫົວ ​ແພງ​ຂຶ້ນ 2 ເທົ່າ ເຊິ່ງ​ສ່ວນ​ໃຫ​ຍ່ ສິນ​ຄ້າ​ນຳ​ເຂົ້າ ຈາກ​ຕ່າງ​ປ​ະ​ເທດ​ທັງ​ນັ້ນ ທີ່​ຂຶ້ນ​ລາ​ຄາ ບາງ​ເທື່ອ​ບັນ​ດາ​ຊາວ​ຄ້າ​ຂາຍ ກໍ​ມີ​ການ​ສວຍ​ໂອ​ກາດ​ຂຶ້ນ​ລາ​ຄາ ກໍ​ມີ ເຊິ່ງ​ກໍ​ຢາກ​ໃຫ້​ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່ ປະ​ຕິ​ບັດ​ໜ້າ​ທີ່ ຢ່າ​ງ​ຈິງ​ຈັງ ໃນ​ການ​ລົງ​ກວດ​ກາ:
“ເຄື່ອງ​ໃຊ້​ປະ​ຈໍ​າ​ວັນ ຄື ​ແນວ​ແຟັບ​ຫັ້ນ​ບໍ່ ນ້ຳ​ສະ​ຜົມ​ນີ້​ນ່າ ຂຶ້ນ​ແພງ ດຽວ​ນີ້ ເປັນ​ຖົງ​ເນາະ 60 ປາຍ​ແລ້ວ ແຕ່ກ່ອນ​ຫັ້ນ​ ຊື້​ຫັ້ນ​ມີ​ແຕ່ 40 ປາຍ. ແຟັບ​ຫັ້ນ​ເຄີຍ​ຊື້ 20 ພັນ ດຽວນີ້​ຫັ້ນ​ຂຶ້ນ​ຢູ່ 45 ເປັນ​ຂອງ​ໄທ​ຍ​ຫັ້ນ​ແຫລະ ກໍ​ຢາກ​ໃຫ້​ເຈົ້າ​ໜ້າ​ທີ່​ເນາະ ລົງ​ກວດ​ກາ ແຕ່​ລະ​ຫ້າງ​ຮ້ານ ບາງ​ຫ້າງ​ຮ້ານ ເຂົາ​ສວຍ​ໂອ​ກາດ​ເດ້.”

ພ້ອມ​ດຽວ​ກັນ​ນີ້ ຊາວ​ລາວ ອີກ​ທ່ານ​ນຶ່ງ​​ກ່າວ​ວ່າ ປັດ​ຈຸ​ບັນ ລາ​ຄາ​ປາ​ນິນ ກໍ​ແພງ​ຂຶ້ນ​ເທົ່າ​ໂຕ ລາ​ຄາ 45,000-48,000 ກີບ ຕໍ່​ກິ​ໂລ, ແຕ່​ກ່ອນ​ລາ​ຄາ 25,000-30,000 ຕໍ່​ກິ​ໂລ, ເຊິ່ງ​ກໍ​ຄິດ​ວ່າ​ ເຂົາ​ຍັງ​ຊື້​ຫົວ​ອາ​ຫານ​ມາ​ແພງ ເພາະ​ສ່ວນ​ໃຫ​ຍ່ ຕ້ອງ​ນຳ​ເຂົ້າ ມາ​ຈາກ​ໄທ​ຍ ຂະ​ນະ​ທີ່ ນ້ຳ​ແຂງ​ເປົ໋ານຶ່ງ ກໍມີການຂຶ້ນລາຄາແລ້ວເຊັ່ນກັນ ຈາກ 12,000 ຕໍ່ເປົ໋າ ປັດ​ຈຸ​ບັນ 15,000 ​ຕໍ່​ເປົ໋າ.

“​ເຂົາ​ຂາຍ ຕາມ​ທ້ອງ​ຕ​ລາດ ມັນ​ຢູ່ 45 ຫາ 48 ຂຶ້ນ​ຢູ່​ເກືອບ​ວ່າ 50% ພຸ້ນ​ແຫລະ ຫົວ​ອາ​ຫານ​ເຂົາ​ເດ້ ຫົວ​ອາ​ຫານ​ນຳ​ເຂົ້າ​ເດ້ ແຕ່​ຂ​ນາດ​ນ້ຳ​ແຂງ ມັນ​ກໍ​ຍັງ​ໄດ້​ຂຶ້ນ ສອບ​ລະ 12 ພັນ ບັດ​ນີ້​ມາ​ຂຶ້ນ​ຢູ່ 15 ພັນ.”

ໃນ​ປີ 2022 ທີ່​ຜ່ານ​ມາ ໃນ​ໄລ​ຍະ​ເດືອນ​ເມ​ສາ ຫາ​ເດືອນ​ທັນ​ວາ ປະ​ເທດລາວ ກໍ​ຂາດ​ດຸນ​ການ​ຄ້າ​ປະ​ມານ 23 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ສະ​ຫະ​ຣັ​ຖ ເຊິ່ງ​ມີ​ການ​ນຳ​ເຂົ້າ​ສິນ​ຄ້າ ປະ​ມານ 556 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ສະ​ຫະ​ຣັ​ຖ ຫລາຍ​ກວ່າ ການ​ສົ່ງ​ອອກ​ສິນ​ຄ້າ ປະ​ມານ 532 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ສ​ະ​ຫະ​ຣັ​ຖ. ເຊິ່ງ​ຖ້າ​ຫາກ​ ລ​ວມ​ການ​ຂາດ​ດຸນ​ການ​ຄ້າ ຕັ້ງ​ແຕ່​ ເດືອນ​ເມ​ສາ ຮອດ​ເດືອນ​ທັນ​ວາ ປີ 2022 ແລະ ລວມ​ເດືອນ​ມົກ​ຣາ ປີ 2023 ປະ​ເທດ​ລາວ ຂາດ​ດຸນ​ການ​ຄ້າ​ທຸກ​ເດືອນ.

ເຖິງ​ຢ່າງ​ໃດ ກໍ​ຕາມ, ມູນ​ຄ່າ​ລວມ​ທັງ​ໝົດ ປີ 2022 ລາວ​ຂາດ​ດຸນ​ການ​ຄ້າ ປະ​ມານ 926 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ສ​ະ​ຫະ​ຣັ​ຖ ເຊິ່ງ​ມີ​ການ​ນຳ​ເຂົ້າ​ສິນ​ຄ້າ ປະ​ມານ 6,787 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ຫລາຍ​ກວ່າ ການ​ສົ່ງ​ອອກ​ສິນ​ຄ້າ ປະ​ມານ 5,861 ລ້ານ​ໂດ​ລ້າ​ຣ໌ ສະ​ຫະ​ຣັ​ຖ.