ူမန်မာဝန်ဋ္ဌကီး ိံိုင်ငူံခားသားလုပ်ငန်းပိုင်ရြင် ဦးစားပေး

လြိင်ယာစက်မဇြုံမြာ ဆောက်လုပ်ရေးဝန်ဋ္ဌကီး ဗိုလ်ခဵြပ်စောထြန်းက အိုပယ် ၁ နဲႛ အိုပယ် ၂ ဆို္ဘပီးတော့ အထည်ခဵြပ်စက်ရုံ ၂ခု ဆောက်လုပ်ထားတာပၝတယ်။ အဲဒီစက်ရုံတေကြို ကိုးရီးယား သူဌေးတယောက်ကို ငြားရမ်းထားရာ စက်ရုံတရုံမြာ အလုပ်သမား အမဵိြးသမီး ၄ ထောင်လောက်ရြ္ဘိပီးတော့ သူတိုႛကို ဝန်ထမ်းလစာ ၂ သောင်းကနေ အခဵိန်ပိုလုပ်ခနဲႛဆို ၃သောင်းကေဵာ် လောက် ပေးထားတယ် လိုႛသိရပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့လည်း နေထိုင် စားသောက် စရိတ်နဲႛ ရတဲ့လစာက မလုံလောက် တာေုကာင့် စက်ရုံအလုပ်သမားတေကြ ဆ္ဋိံူပတာ တေရြြိခဲ့ပေမယ့် ဘာမြ အရာမရောက်ခဲ့ဘူးလိုႛ စက်ရုံနဲႛ နီးစပ်သူတယောက်က ေူပာပၝတယ်။

ရန်ကုန်မြို့ရှိ အထည်ချုပ်စက်ရုံတခုတွင် အလုပ်သမတဦး စက်ချုပ်နေပုံ ဖြစ်ပါသည်။ (Photo: AFP) (Photo: AFP)

စက်ရုံနဲႛ နီးစပ်သူတဦး။    "စားဝတ်နေရေးအတြက်ပေၝ့ လစာတိုးပေးဖိုႛ အမဵိြးသမီးလေးတေကြ ဆ္ဋိံူပုကတယ်။ ုကမ်းုကမ်း တမ်းတမ်းတော့ မဟုတ်ဘူးပေၝ့၊ အမဵိြးသမီးလေးတေကြ အကုန်လုံးစုပေၝင်း္ဘပီးတော့မြ ္ဘငိမ်နေုကတာပေၝ့ နာရီပိုင်းပေၝ့ ၅ နာရီ၊ ၈ နာရီ ္ဘငိမ်နေုကတော့ ဗိုလ်ခဵြပ်စောထြန်းစက်ရုံူဖစ်တော့ သူက စီစဉ်ပေးတာ နေမြာပေၝ့ တပ်တေဘြာတြေ အဲလိုဝိုင်းထား္ဘပီးတော့ ္ဘငိမ်နေတယ်၊ ကောင်မလေးတေကြ တောင်းဆိုတာလဲပဲ အလကားအခဵည်းိံြီးူဖစ်တာပဲ အူခားစက်ရုံတေလြဲ ရြိပၝတယ်။ အမဵားဋ္ဌကီးရြိပၝတယ်။ သူတိုႛတောင်းဆိုခဵက်ကို သူဌေးနဲႛ တာဝန်ခံနဲႛညြ္ဘိပီးတော့မြ မင်းတိုႛ တလကို ၃ထောင်တိုးပေးမယ်၊ ၂ ထောင်တိုးပေးမယ်၊ အဲလိုတော့လုပ်တာပေၝ့ သူႛစက်ရုံမြာတော့ တိုးလဲမပေးဘူး၊ ဂရုလဲမစိုက်ဘူး တပ်ကလူတေလြာဝိုင်းထားလိုက်တာ ္ဘပီးရော ဒီအတိုင်းူပန်ခဵြပ်ုကရတယ်။"

အခုလို ူင်္ပံနာ ူဖစ်လာတဲ့အခၝမြာ ူမန်မာဝန်ဋ္ဌကီးအနေနဲႛ မိမိံိုင်ငံသား ဆင်းရဲသား အမဵိြးသမီးလေးတြေ ဘက်ကနေ ကူညီေူဖရြင်းမပေးပဲ ိံိုင်ငူံခားသား လုပ်ငန်းပိုင်ရြင်ဘက်က ဦးစားပေး ေူဖရြင်းနေတာကိုလည်း မကေဵနပ်စရာူဖစ်တယ်လိုႛ ရန်ကုန်္ဘမိြႛခံကပဲ ေူပာူပပၝတယ်။

ရန်ကုန်္ဘမိြႛခံတဦး။  "သူကတော့ စက်ရုံငြားထားတော့ အဲဒီကိုးရီးယားတေကြို ကာကြယ်ပေးထားတာပေၝ့ဗဵာ၊ကောင်မလေးတေကြ ထမင်းငတ်မယ့် အတူတူ လုပ်နေတာ ရန်ကုန်မြာ ဒီနေႛ တလ ၃ သောင်းဆိုတာ အိမ်ငြားခက ၈ ထောင်၊ တသောင်းရြိတယ်၊ အဲဒီ ၆ ပေ ပတ်လည် အခန်းလေးတြေ၊ တယောက်ကို ၇၀၀ ိံြံးလောက်ပဲရြိတယ် တရက်ကို ဆန်တူပည်ကို ၈၀၀ တထောင်ူဖစ်နေတယ် သူတိုႛဘယ်လိုလုပ်သြားစားမတုံး၊ ဗိုက်ူပည့်ရုံလောက်ပဲပေၝ့ဗဵာ၊ အိမ်ပိုႛဖိုႛတောင် အိံိုငိံိုင်ပေၝ့၊ ရြာမြာ စီးပြားရေး အုကပ်အတည်း၊ နာဂစ်က အုကပ်အတည်း၊ ူပန်ရင် ဘာမမြရြိဆိုလုပ်နေရတာ၊ ္ဘပီးတော့ ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ဋ္ဌကီးတယောက်ူဖစ်ရဲ့သားနဲႛ သူသိရမယ် အဲဒၝကို ိံြိပ်္ဘပီးတော့ လစာလည်း တိုးမပေး ကိုရီးယားဋ္ဌကီးနဲႛပေၝင်း္ဘပီးတော့မြ အမဵိြးသမီးလေးတေကြို ကေဵးကဋ္ဋန်စနစ် လိုပေၝ့ဗဵာ ထမင်းတောင်မြ မဝ တဝ စားစား္ဘပီးတော့ သူတိုႛကို လုပ်ပေးနေရတာ၊ ဝန်ဋ္ဌကီး တယောက်က ဒၝကိုတော့ နားလည်သင့်တယ်လေ။"

လြိင်သာယာစက်မဇြုံမြာ အထည်ခဵြပ်စက်ရုံ အေူမာက်အမဵားရြိပၝတယ်။ စီးပြၝးရေးအုကပ်အတည်းေုကာင့် စက်ရုံအတော်မဵား မဵားပိတ်လိုက်ရ္ဘပီး ကဵန်ရြိနေတဲ့စက်ရုံကတေကြတော့ ၁၀ ရုံလောက်ပဲရြ္ဘိပီးတော့ ခက်ခက်ခဲခဲနဲႛ လုပ်ငန်းလည်ပတ်နေရ တယ်လိုႛ စုံစမ်းသိရြိရပၝတယ်။ အဲဒီလိုစက်ရုံအေူမာက်အမဵား ပိတ်လိုက်ရပေမဲ့ ဗိုလ်ခဵြပ်စောထနြ်းပိုင်တဲ့ စက်ရုံကတော့ မူလရြ္ဘိပီးသား စက်ရုံ၂ ရုံကနေ နောက်ထပ် စက်ရုံတရုံကို ထပ်္ဘပီးတိုးခဵဲႛ ဆောက်ဖိုႛူပင်ဆင်နေတယ်လိုႛ လြိင်သာယာစက်မဇြုံ ဒေသခံတေကြ ေူပာပၝတယ်။ ဒၝ့အူပင် သူတိုႛကသာ အဆင်ေူပလာပေမဲ့ အခဵိြႛအလုပ်သမားအမဵိြးသမီးလေးတေကြတော့ လစာမလုံမလောက်နဲႛ လုပ်ကိုင်နေရင်း ပဵက်စီးနေုကရတယ်လိုႛ စက်ရုံနဲႛနီးစပ် သူ တယောက်ကပဲ ေူပာူပပၝတယ်။

စက်ရုံနဲႛ နီးစပ်သူတဦး။    "သူႛစက်ရုံကို ငြား္ဘပီးထားတဲ့ ကိုရီးယားဋ္ဌကီးကတော့ အဆင်ေူပတာပေၝ့ ဒီဘက်မြာလည်း အဆင်ေူပမယ်၊ သယ်သြားတဲ့ဆီမြာလည်း အဆင်ေူပမယ်၊ ဒီအလုပ်သမား က္ပလေးဘက်မြာ ကိုင်တြယ်္ဘပီး အဆင်ေူပမယ်လေ၊ ္ဘပီးတော့ အလုပ်သမား ကောင်မလေး တေကြလည်း မလုပ်ဘူး ရြာူပန်မယ်ဆိုလည်း တခဵိြႛနာဂစ်က အမဵိြးသမီးလေးတေရြြိတယ်၊ ရြာမြာ အေူခမဲ့အနေမဲ့ လေးတေရြြိတယ်လေ ထောင်စာလောက်ပဲ ထမင်းစား္ဘပီးမြ လုပ်ရတဲ့ ပုံစံမဵိြးပဲဗဵ၊ ္ဘပီးတော့ အူခားစက်ရုံတေလြည်း ပိတ်ကုန်ုက္ဘပီဗဵ၊ စီးပြားရေး အဆင်မေူပတော့ ္ဘပီးတော့ ကောင်မလေးတေကြ ဘာလုပ်တုံးဆိုတော့ လမ်းဘေးမြာ ကာရာအိုကေ တိုႛ အိံြိပ်ခန်းတိုႛ ဘာတိုႛအကုန်လုံး ဟိုမြာ ပဵက်စီးနေုကတယ်။ ရြာလဲမူပနိံိုင်၊ စက်ရုံတေကြလဲ ပိတ်ဆိုတော့။"

အဲဒီ လြိင်သာယာ အထည်ခဵြပ်စက်ရုံမြာ လာရောက်လုပ်ကိုင်နေတဲ့ မိန်းကလေး အမဵားစုဟာ နာဂစ် လေမုန်တိုင်းတိုက်ခတ်ခံရတဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းနဲႛ မိုးခေၝင်ရေရြားဒေသက မိန်းကလေးတြေ မဵားတယ်လိုႛလည်း သိရပၝတယ်။ ူမန်မာစစ်အစိုးရ ဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ် ဗိုလ်ခဵြပ်ဋ္ဌကီးသိန်းစိန်ကတော့ မိမိံိုင်ငံမြာ အဆင်မေူပလိုႛ ိံိုင်ငူံခားမြာ အလုပ်သြား လုပ်တဲ့သူတြေ ူမန်မာိံိုင်ငံကို ူပန်လာရင် အလုပ်တြေ ပေးစရာတြေ အမဵားဋ္ဌကီးရြိတယ်လိုႛ လြန်ခဲ့တဲ့လ တေကြ ေူပာခဲ့ပၝတယ်။ အဲဒီေူပာစကား နဲႛ အခုလြိင်သာယာ စက်မဇြုံမြာ ဒုက္ခရောက်နေတဲ့ မိန်းကလေးတေကြိုုကည့်ရင် ဘယ်လိုမြ ယံိုံိုင်စရာမရြိဘူးလိုႛ စက်မဇြုံနဲႛ နီးစပ်သူတေကြ ေူပာပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org