မုန်တိုင်းသင့်လယ်သမားမဵား စပၝးစိုက်ပဵိြးရေး အခက်အခဲတြေႚ

ူမန်မာ့ဆန်အိုးဋ္ဌကီးလိုႛ တင်စားေူပာဆိုုကတဲ့ ဧရာဝတီ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞဒေသက မုန်တိုင်းဘေးဒဏ် ခံစားခဲ့ုကရတဲ့ လယ်သမားတေဟြာ အခဵိန်မီ စပၝးူပန်စိုက်ခဵင်တဲ့ဇောနဲႛ လယ်ယာလုပ်ငန်းခြင်ကို ူပန်ဝင်ခဲ့ုကပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ရြေႚအလား အလာကတော့ အားရစရာ မရြိလဘြူးလိုႛ သိရပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပိံြင့် လူသားခဵင်းဆိုင်ရာ ကူညီရေး အဋ္ဌကီးအကဲ မင်္စတာ ဂဋ္ဋန်ဟုမ်းစ် (ယာ) ိံြင့် ူမန်မာ ဒုတိယ ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး ဦးကေဵာ်သူ (ဝဲ) တိုႛ ဇူလိုင် ၂၂ရက်နေႛက ဧရာဝတီ ူမစ်ဝကဋ္ဋန်းပေၞ ဒေသတြင် နာဂစ်စ် မုန်တိုင်း ူပန်လည် ထူထောင်ရေး အစီအစဉ်မဵားကို ုကည့်႟စြစ်ဆေးရန် ရဟတ်ယာဉ်ူဖင့် ရောက်ရြိလာပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: AFP) (Photo: AFP)

စပၝးစိုက်ခဵိန် တလလောက်နောက်ကဵန္ဘေပီူဖစ်ပေမဲ့ ဧရာဝတီတိုင်းက လယ်သမားတေဟြာ ရေလြမ်းနေတဲ့ လယ်ကြင်းတေကြို နေႛမအားညမအား မိုးသောက်က နေဝင် ဋ္ဌကိြးစားပမ်းစား ူပင်ဆင်ခဲ့ုကပၝတယ်။ သူတိုႛဟာ လယ်ထဲက ရေတေကြို အူမန်ဖောက်ထုတ်ုက၊ သစ်ပင်သစ်ကိုင်း အပဵက်အစီးတေကြို ရြင်းလင်းုကပၝတယ်။

ဒၝပေမဲ့ ထြန်သြားထယ်သြား စိုက်ပဵိြးကိရိယာတေနြဲႛ ကဋ္ဋဲိံြားမရြိသူတြေ၊ တခဵိြႚလည်း ထြန်စက်နဲႛ လယ်ထြန်ရာမြာ လောင်စာဆီစေဵး ိံြစ်ဆတက်သြားလိုႛ ေ့ကးလည်ပင်းနစ်္ဘပီး ကဵန်ရစ်သူ တေကြ ဧရာဝတီတတိုင်းလုံးမြာ အမဵားအူပားရြိနေုကတာပၝ။ အေူခအနေကတော့ အကောင်းဋ္ဌကီး ဟုတ်ပုံမရဘူး၊ လူတေကြို စားနပ်ရိက္ခာ နောက်ထပ်ေူခာက်လ တိံြစ်လောက် ထောက်ပံ့ဖိုႛ လိုနေသေးတယ်လိုႛ World Vision အဖြဲႚက အက်ရြလေ ကလီမင့် ကေူပာပၝတယ်။

ဆန်ူင်္ပံနာ စိုးရိမ်စရာရြိတဲ့အတြက် လယ်သမားတြေ စပၝးူပန်စိုကိံိုင်ရေးဟာ အဓိကကဵတယ်လိုႛ ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူတေကြ ဆိုပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ စပၝးစိုက်္ဘပီးရင်ကို ဒုက္ခသည် သုံးသိန်းလောက်ကို ရိက္ခာ ဆက်လက် ထောက်ပံ့ရဦးမယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂ ကမႝာ့စားနပ်ရိက္ခာအစီအစဉ် WFP က မ္တေွာ်လင့် ထားတာပၝ။ WFP ဟာ ဒုက္ခသည်ပေၝင်း ၇သိန်းကေဵာ်အတြက် ရိက္ခာတန်ခဵိန် ိံြစ်သောင်း ူဖန်ႛဝေခဲ့ရာမြာ ဒုက္ခသည်အရေအတြက်က ၉သိန်းကေဵာ်ထိ ူဖစ်လာတာ တြေႚခဲ့ရပၝတယ်။

လယ်သမားတြေ ၇၅ရာိံြန်းမြာ မဵိြးစေ့မလုံလောက်၊ စိုက်ပဵိြးခဵိန်မလုံလောက်ပဲ ူဖစ်နေတယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂနဲႛ စိုက်ပဵိြးရေးဆိုင်ရာ အဖြဲႚအစည်းတေကြ တြေႚရြိနေခဵိန်မြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရကတော့ မုန်တိုင်းသင့် လယ်ကြင်းတေရြဲ့ ၃၀ရာိံြန်း ူပန်လည် စိုက်ပဵိြး္ဘပီးူဖစ်တယ်လိုႛပဲ ေူပာဆိုနေပၝတယ်။ ကမႝာ့စားနပ်ရိက္ခာအဖြဲႚ FAO ကလည်း မိံြစ်ကထက် စပၝးအထြက် (၂၀)ရာိံြန်း ကဵဆင်းလိမ့်မယ်လိုႛ ခန်ႛမြန်းထားပၝတယ်။

လယ်သမားတေကြို စစ်အစိုးရက ကဋ္ဋဲိံြားနဲႛ မဵိြးစေ့တြေ ပေးခဲ့ပေမဲ့ တောင်ပေၞဒေသတေကြ ိံြားတေဟြာ လယ်ထြန်ရာမြာ အံမဝင်ပဲူဖစ်နေသလို မဵိြးစေ့တေကြလည်း တဝက်ကေဵာ်သာ အပင်ပေၝက်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ လယ်သမားတယောက်က သူ မဵိြးစေ့ငၝးအိတ်ုကဲတာ ိံြစ်အိတ်ပဲ အပင်ပေၝက်တယ်၊ မသေမပေဵာက် ကဵန်ရစ်တဲ့ ကဋ္ဋဲိံြားတေကြလည်း မုန်တိုင်းလန်ႛနေုကလိုႛ ခိုင်းလိုႛမရ၊ အစိုးရပေးတဲ့ ိံြားတေကြလည်း ပိန်္ဘပီး ထြန်အားမရြိဘူးလိုႛ ေူပာပၝတယ်။ စိုက်ပဵိြးခဵိန် ရာသီကေဵာ်သြား္ဘပီူဖစ်လိုႛ လယ်သမားတေအြတြက် နောကိံြစ်ကိုပဲ စောင့်ုကရတော့မယ်လိုႛလည်း ဆိုပၝတယ်။ အဓိပဍ္ဎာယ်ကတော့ ဒီအတောအတြင်း ထောက်ပံ့တဲ့ရိက္ခာနဲႛပဲ အသက်ဆက်ုကရတော့မဲ့ သဘောပၝပဲ။ အဲဒၝေုကာင့် နောက်ထပ် ၆ လ ကနေ ၉ လ၊ နောကိံြစ်စိုက်ပဵိြးခဵိန်အထိ ကယ်ဆယ်ရေးတြေ လုပ်ရဦးမယ်လိုႛ ေူပာတာပၝလိုႛ ကုလသမဂ္ဂ လူသားခဵင်းစာနာရေး႟ုံး အဋ္ဌကီးအကဲ ဂဋ္ဋန်ဟုမ်းစ်က ဆိုပၝတယ်။

လပတ္ဇြ္ဘာမိြႚနယ်မြာတော့ ဧက ိံြစ်သိန်းခြဲ သုံးသိန်းခြဲလောက်ရြိတဲ့ လယ်တေကြို ူပန်စိုက်ဖိုႛ လူအင်အား အလုံအလောက်မရြိပဲ ူဖစ်နေတယ်၊ ဆန်ရြားလိမ့်မယ်၊ ဒေသတြင်းမြာတောင် လောက်မြာမဟုတ်ဘူးလိုႛ လုပ်ငန်းရြင်တယောက်က ေူပာပၝတယ်။
2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org