မကဵန်းမာသူ အကဵဉ်းသားကို နယ်အဝေးထောင်ေူပာင်းေ႟ြႚ

ကဵန်းမာရေးမကောင်းလိုႛ အင်းစိန်ထောင်ဆေး႟ုံမြာ ဆေးဝၝးကုသမြ ခံယူနေရတဲ့ လိြင်သာယာ ္ဘမိြႚနယ် အန်အယ်လ်ဒီ အဖြဲႚဝင် ဦးတင်ယုကို ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ရက်အနည်းငယ်တုန်းကပဲ စစ်ကိုင်းတိုင်း ခ္ဈိံီးထောင်ကို ေူပာင်းေ႟ြႛလိုက်တယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှ အကျဉ်းသားများကဲ့သို့ ထောင်ဝတ်စုံ ဝတ်ဆင်၍ သံခြေကျင်း ခတ်ကာ ထိုင်းနိုင်ငံ ဗန်ကောက်မြို့ရှိ ကုလသမဂ္ဂရုံးရှေ့တွင် ဆန္ဒပြနေသူများ၏ ယခင်မှတ်တမ်းဓာတ်ပုံ ဖြစ်ပါသည်။ (Photo: AFP) (Photo: AFP)

ဦးတင်ယုဟာ အင်းစိန်ထောင်ထဲမြာ မုကာသေးမီက တိုက်ပိတ်ခံခဲ့ရသေး္ဘပီး၊ အခု ထောင်ေူပာင်းလိုက်တဲ့အေုကာင်း မိသားစုကို အဋ္ဌေကာင်းမဋ္ဌကားပဲ တူခား ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသား မိသားစုတေကြ ေူပာမြ သိရတဲ့အဋ္ဌေကာင်း ဦးတင်ယုရဲ့သမီး မသင်းသင်းယုက အာအက်ဖ်အေကို ေူပာူပပၝတယ်။

“ဆေးကုခံနေရင်းနဲႛ ထောင်ဝင်စာ တလပိတ်္ဘပီးတော့ တိုက်ပိတ်ထားသေးတယ်၊ စစ်ခြေးတိုက်ထဲမြာ။ မိသားစုဝင်နဲႛ ဒီလ ၁၂ရက်နေႛဆိုရင် ထောင်ဝင်စာ တြေႚလိုႛရ္ဘပီပေၝ့နော်။ ထောင်ဝင်စာ ပိတ်ထားတာကို အေုကာင်းစုံ ေူပာူပမြာပေၝ့။ ထောင်ဝင်စာ သြားမတြေႚိံိုင်တာ တလရြ္ဘိပီ။ ဒီလ ၁၂ ရက်နေႛကဵမပြဲ ရြာဖ္ဘြေပီး သြားတြေႚမယ်လိုႛ တြေးထားတာ။ အဲ့ဒၝ မနေႛကလူုကံကြ လာေူပာတော့ ခ္ဈိံီးကို ဦးတင်ယု ထောင်ေူပာင်း ပၝသြားတယ်တဲ့။ အင်းစိန်ထောင်ကို သြားမေးဦးမယ် ဆို္ဘပီးတော့ မနေႛက သြားမေးတော့ ဟုတ်တယ်တဲ့။”
အသက် ၅၃ ိံြစ် ရြ္ဘိပီူဖစ်တဲ့ ဦးတင်ယုဟာ ၂၀၀၈ ခိုံြစ် ဋ္ဌသဂုတ်လမြာ ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားတြေ လြတ်ေူမာက်ရေး ဝတ်ူပဆြုတောင်းတဲ့ ူပစ်မနြဲႛ ထောင်ဒဏ် ၉ ိံြစ်ခြဲ ခဵမြတ်ခံထားရတာပၝ။

ဦးတင်ယုရဲ့သား ကိုသန်းဇော်ူမင့်ဟာလည်း ၂၀၀၇ ခိုံြစ် ဋ္ဌသဂုတ်လ ၂၈ ရက်မြာ ကုန်စေဵးိံြန်းကဵဆင်းရေး လမ်းလ္တေွာက် ဆ္ဋိံူပတဲ့အထဲမြာ ပၝဝင်တဲ့အတြက် ထောင်ဒဏ် ၉ ိံြစ်ခြဲ ခဵမြတ်ခံရ္ဘပီး သထုံထောင်ကို ပိုႛခံထားရပၝတယ်။ ္ဘပီးခဲ့          တဲ့အပတ်က အတော်နေမကောင်း ူဖစ်နေလိုႛ လူဋ္ဌကံကြတဆင့် အိမ်ကိုဖုန်းဆက်လိုႛ ထောင်ဝင်စာ သြားတြေႚခဲ့ရေုကာင်း မသင်းသင်းယုက ဆက်ေူပာပၝတယ်။

“သန်းဇော်ူမင့်လည်း ကဵန်းမာရေး မကောင်းဘူး သူႛဆီ မသြားိံိုင်တာ ၃ လရြ္ဘိပီ။ မသြားိံိုင်လိုႛ မသြားပဲ နေတာ။ ဖုန်းလြမ်းဆက်တော့ ကဵန်းမာရေး တော်တော်ညံ့တယ်တဲ့။ အဲ့ဒီက ရဲဘော်တြေ ဆက်တုန်းက သြားတြေႚလိုက်တာ။ သထုံက နည်းနည်းအေးတော့၊ သူက အထိုးခံရတဲ့ ဒဏ်ရာတေကြ အေးတဲ့အခၝကဵတော့ ူပန်ူပန်ကိုက်လိုႛပေၝ့နော်။ နားတြေ ူပည်ယိုတယ်၊ ခၝးတြေ အရမ်းကိုက်တယ်။ သထုံထောင်က ကဵဉ်းကဵဉ်းလေး။ ဆရာဝန်တြေ ဘာတြေ မလာဘူး။”
ဦးတင်ယုရဲ့သမီး ကိုသန်းဇော်ူမင့်ရဲ့ ညီမ မသင်းသင်းယုေူပာသြားတာပၝ။

အလားတူ ထောင်ဒဏ် ၅၈ ိံြစ် ခဵမြတ်ခံရ္ဘပီး စစ်ကိုင်းတိုင်း ကလေးထောင်ကို ပိုႛခံထားရတဲ့ သံဃာ့တပ်ပေၝင်းစုရဲ့ ခေၝင်းဆောင် အရြင်ဂမႝီရကိုတော့ မိသားစုက ၂လတဋ္ဌကိမ် ထောင်ဝင်စာ သြားတြေႚိံိုင်ပၝတယ်။ ္ဘပီးခဲ့တဲ့လ သြားတြေႚတုံးက အရြင်ဂမႝီရက ခမည်းတော်ူဖစ်သူ ဦးမင်းလြင်နဲႛ တြေႚခဵင်တယ်လိုႛေူပာေုကာင်း သိရပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ဦးမင်းလြင်ဟာ ကဵန်းမာရေးမကောင်းလိုႛ ဆေးကုသခံနေရတဲ့အတြက် တြေႚဖိုႛမူဖစိံိုင်တဲ့အဋ္ဌေကာင်း ဦးဂမႝီရရဲ့ မယ်တော် ဒေၞရေးက RFA ကို ေူပာူပပၝတယ်။

“ဦးဇင်းနဲႛ တြေႚဖိုႛဆိုတာ ဘယ်လိုမြ သူႛကိုလည်း သြားမတြေႚိံိုင်တော့ဘူးလေ။ ဦးဇင်းတိုႛ လြတ်လာမပြဲ။ အဲ့ဒီတော့ အမေက တောင်းဆိုခဵင်တာ ရြိတယ်။ ဒီမိုကရေစီံိုင်ငံ ူဖစ်တော့မြာဆိုရင် ိံိုင်ငံရေး အကဵဉ်းသားအားလုံး လြတ်ပေးစေခဵင်ပၝတယ်လိုႛ၊ အမေတိုႛ ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသား မိသားစုဝင်တေမြြာ အားလုံး ၂၀၀၀ ကေဵာ်ဆိုရင် မိသားစု တစုကို ၅ ယောက်ရြိတယ်ဆိုရင် တသောင်းပေၝ့ ထားပၝတော့ တသောင်းလောက် ပင်ပန်းဒုက္ခဋ္ဌကီးစြာ ရင်ထဲမြာ တကယ့်ကို ဟေတီငလဵင်တိုႛ နာဂစ်တိုႛ ဆိုတာတြေ ဝင်မြေနေသလို စိတ်ဆင်းရဲ ကိုယ်ဆင်းရဲူဖစ်နေတာ။ အကဵဉ်း ကဵနေတဲ့သူတေလြည်း ဘယ်လိုပဲူဖစ်ူဖစ် ဒုက္ခခံနေရတယ်။ လူလူခဵင်း သနားညၟာတာ ထောက်ထားတဲ့အနေနဲႛ အားလုံးူဖစ်ခဵင်တာထက် ူဖစ်သင့်တာကို ဦးစားပေးပၝလိုႛ အမေက မိသားစုတေအြတြက်ရော ကိုယ့်သားတြေ အတြက်ရော အမေက တောင်းဆိုပၝတယ်။”

ဦးဂမႝီရ ဟာ ၂၀၀၇ ိံိုဝင်ဘာအတြင်း အဖမ်းခံခဲ့ရ္ဘပီး ထောင်ဒဏ် ၆၃ ိံြစ် ခဵမြတ်တာ ခံခဲ့ရပၝတယ်။ အဲဒီနောက် အယူခံဝင်ရာမြာတော့ ၅ ိံြစ်လ္တေွာ့ပေးခဲ့တဲ့အတြက် အခု ၅၈ ိံြစ် ကဵခံနေရတာ ူဖစ်ပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org