ဖိုႛဝိန်း္ဘမိြႚတော်ဝန် Tom Henry နဲႚ တြေႚဆုံမေးူမန်းခန်း

• 
  2010-04-22

မေး--ဖိုႛဝိန်း္ဘမိြႚကို ူမန်မာတြေ ဘာေုကာင့် ဒီလောက်မဵားမဵား လာရောက်ုကတာပၝလဲ။

္ဘမိြႚတော်ဝန်-- ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ္ဘမိြႚဟာ ိံိုင်ငံတကာက ဒုက္ခသည်တေကြို ခြဲူခားိံြိမ့်ခဵတာ မရြိပဲ လက်ခံကူညီနေပၝတယ်။ ုကည့်ရတာ ဒီသတင်းစကားက ူပန်ႚသြားပုံရပၝတယ်။ အခု ဒုက္ခသည်အတော် မဵားမဵား ဖိုႛဝိန်းကို ရောက်လာုကတာပၝပဲ။ ူမန်မာိံိုင်ငံက ဒုက္ခသည်တေတြင် မကပၝဘူး။ ကမေႝာဒီးယား၊ ဗီယက်နမ်၊ စသူဖင့် ိံိုင်ငံ အတော်မဵားမဵားကပၝ။ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛအနေနဲႚ အူမင်ကဵယ်ကဵယ် သဘောထားုကီးုကီးနဲႚ ရောက်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်မြန်သမ္တွကို လူမြရေး၊ ကဵန်းမာရေး၊ ပညာရေး အစီအစဉ်တေနြဲႚ လိုအပ်ခဵက်တေကြို တတိံိုင်သလောက် ကူညီ ပေးနေပၝတယ်။ ူမန်မာဌာနဆိုူပီး ဒုက္ခသည်တြေ လိုအပ်တဲ့ အကူအညီတေကြို တနေရာထဲမြာ ဖြင့်လြစ် ကူညီနေတာ ဖိုႛဝိန်းတ္ဘမိြႚပဲ ရြိပၝတယ်။

အင်ဒီယားနားူပည်နယ်မြာ ူမန်မာတြေ တသောင်းလောက် ရြိရာမြာ ၇၀ဝ၀ က ဖိုႛဝိန်း္ဘမိြႚမြာပၝ။ တူခား္ဘမိြႚတေကြနေလဲ ဒီကို ေူပာင်းလာုကတာ အတော်မဵားမဵား ရြိပၝတယ်။

မေး---လူဦးရေ မမဵားလတြဲ့ ္ဘမိြႚမြာ အခုလို ဒုက္ခသည်တြေ အတော်မဵားမဵား ရောက်လာတော့ ဘယ်လို အေူခအနေမဵြိး၊ အခက်အခဲမဵြိးတြေ တြေႚုကံရြပၝသလဲ။

္ဘမိြႚတော်ဝန်-- ပထမဆုံးကတော့ ဘာသာစကား ူင်္ပံနာပၝ။ အမဵားစုက အဂဿလိပ်လို မတတ်ုကတော့ ဘာသာစကား သင်တန်းနဲႚ စရပၝတယ်။  ဒုတိယကတော့ ဒီမြာ ဘတ်စ်ကား ဘယ်လို စီးရမယ် စတဲ့ သြားလာရေးစနစ်ကို သိဖိုႛပၝ။ အုကီးဆုံး အခက်အခဲကတော့ ကဵန်းမာရေး ူင်္ပံနာပၝ။ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛရဲႚ ဆေး႟ုံတြေ။ အရေးပေၞ ဆေး႟ုံဆေးခန်းတေကြို ဘယ်လို အသုံးူပရြမယ်ဆိုတာ သိဖိုႛ၊  ကာကြယ်ဆေးတြေ ထိုးဖိုႛလုပ်ရမယ်။ ဒၝ့အူပင် သူတိုႛရဲႚ ကလေးတေကြို ကဋ္ဋန်တော်တိုႛရဲႚ ကေဵာင်းပညာ သင်ုကားရေး စနစ်ထဲ ဝငိံိုင်အောင် စီစဉ်ပေးရပၝတယ်။ နောက် နေထိုင်ရေး စသူဖင့်ပေၝ့။ အခက်အခဲဆိုတာထက် အခြင့်အလမ်းတေလြိုႛ ကဋ္ဋန်တော် ေူပာခဵင်ပၝတယ်။

မေး-- ဒုက္ခသည်တြေ လက်ခံရာမြာ ရင်းိံြီးရတာတေကြ အတော်မဵားပၝတယ်။ အကဵြိးအူမတ်အနေနဲႚ ဘာတြေ တြေႚရပၝသလဲ။

္ဘမိြႚတော်ဝန်-- အကဵြိးရြိတာကတော့ အသေအခဵာပၝပဲ။ ိံိုင်ငံတကာက ရောက်လာတဲ့သူတြေ အားလုံးဆီက ရတာပၝ။ ဒီအထဲမြာ အထူးသူဖင့် ူမန်မာတေကြ ပိုူပီး ထူးူခားပၝတယ်။ သူတိုႛဟာ အင်မတန် အလုပ်ုကိြးစားုကတဲ့သူတေပြၝ။ အလုပ်ကိုလဲ အင်မတန် လေးလေးစားစား ရြိုကပၝတယ်။ ကဋ္ဋန်တော်နဲ့ ေူပာဆိုူဖစ်တဲ့ လုပ်ငန်းရြင်တေကြဆိုရင် အမေရိကန်တေထြက်စာရင် ူမန်မာတေကြို ပိုူပီး အလုပ်ခန်ႛခဵင်ုကတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။ ူမန်မာဒုက္ခသည်တေဟြာ နြစ်ပေၝင်းမဵားစြာ ဝင်ငေပြုံမြန်ရတဲ့ အလုပ်မဵြိးမရြိခဲ့ပဲ အခု ဒီကရတဲ့ လစာနဲႚ သူတိုႛလိုအပ်တာတြေ ဝယ်ယိူံိုင်ုကတော့  အင်မတန် ုကိြးစားုကပၝတယ်။

မေး-- ဓလေ့ထုံးစံတြေ မတူတော့ ဘယ်လိုအဆင်ေူပအောင် ဆောင်ရြက်ပၝသလဲ။

္ဘမိြႚတော်ဝန်-- ယဉ်ကေဵးမြ ဓလေ့ထုံးစံတေကြတော့ အူပန်အလြန်လေ့လာ သင်ယူရမြာပၝ။ ဘယ်လို ဓလေ့တေကြတော့ူဖင့် လက်ခံိံိုင်တယ် လက်မခံိံိုင်ဘူးဆိုတာတေကြို သဘောပေၝက် နားလည်လာအောင် အတူလေ့လာုကရမြာပၝ။

မေး-- ူမန်မာတြေရောက်လာတော့ ဖိုႛဝိန်းမြာ ဘာတေထြူးူခား ေူပာင်းလဲတာမဵြိး တြေႚရပၝသလဲ။

္ဘမိြႚတော်ဝန်-- အရင်ကဆိုရင် ဖိုႛဝိန်းမြာ စိုက်ပဵြိးရေး ဥယဵာဉ်ရယ်လိုႛ မဵားမဵားစားစား မရြိခဲ့ပၝဘူး။ အခုတော့ ူမန်မာတြေ စူပီး စိုက်ပဵြိးတဲ့ ဥယဵာဉ်တြေ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛဝန်းကဵင်မြာ အစီအရီ ရြိနေပၝူပီ။ ပန်းနဲႛ အသီးအိံြံတြေ စိုက်ပဵြိးုကတာပၝ။

ဖိုႛဝိန်း္ဘမိြႚထဲမြာ နေရာသိပ်မရြိပေမဲ့ ္ဘမိြႚူပင်တဝိုက်မြာ နေရာတေရြြိပၝတယ်။ ူမန်မာတေရြဲႚ စိုက်ပဵြိးရေး ပညာနဲႚကဋ္ဋန်တော်တိုႛ တကယ့် သီးိံြံစိုက်ပဵြိးရေးနဲႚ ငၝးမြေးူမြရေး လုပ်ငန်းတေကြို လုပ်ကိုငိံိုင်မယ်လိုႚ မ္တေွာ်လင့်ထားပၝတယ်။

ူမန်မာဒုက္ခသည်တေဟြာ လုပ်သားတြေ အူဖစ်နဲႚသာ မကပၝဘူး။ ဆရာဝန်တြေ၊ ကေဵာင်းဆရာတြေ၊ ပၝမောက္ခတြေ၊ ရြေႚနေတြေ စသူဖင့် ပညာတတ်တြေ အမဵားုကီးပၝပၝတယ်။ သူတိုႛကလဲ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛအသိုင်းအဝိုင်းကို အမဵားုကီး အထောက်အကူူပပြၝတယ်။ အခုဆိုရင် ကဋ္ဋန်တော်တိုႛရဲႚ ပညာရေးက္ပမြာ ူမန်မာ ပညာရြင်တြေ ဝင်ရောက် သင်ုကားပေးနေပၝူပီ။ ူမန်မာူပည်က ဆရာဝန်တေလြဲ အခုလောလောဆယ် ဆေးကုသခြင့် ရဖိုႛ ုကိြးစားနေုကပၝတယ်။ သူတိုႛ ကုသခြင့်တေရြလာမယ်ဆိုရင် ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ အသိုင်းအဝိုင်းကို အတော် အကဵြိးူပြိံိုင်မြာပၝ။

မေး-- ကက်သလစ်ဘာသာဝင် အမဵားစုရြိတဲ့ ္ဘမိြႚကို ဗုဒ္ဌဘာသာ၊ အင်္စလာမ် စသူဖင့် ဘာသာပေၝင်းစုံ ရောက်လာတဲ့အပေၞ ဘယ်လို ူမင်ပၝသလဲ။

္ဘမိြႚတော်ဝန်-- ဘယ်ဘာသာမဆို လြတ်လြတ်လပ်လပ် ကိုးကြယ်ခြင့် ူပထြားပၝတယ်။ ကဋ္ဋန်တော်ကိုယ်တိုင်လဲ သူတိုႛရဲႚ ဘာသာရေး အခမ်းအနားတေမြြာ ပၝဝင်ဖိုႛ စိတ်ကူးထားပၝတယ်။ ဒၝကတော့ ဗဟုသုတရတဲ့၊ ပညာရတဲ့ လုပ်ရပ်ပၝပဲ။ ဗဟုသုတနည်းပၝးရင် နားလည်မနြည်းူပီး ခြဲူခားတာတြေ ူဖစ်လာတတ်ပၝတယ်။ တဖက်နဲႚတဖက် သိရြိ နားလည်လာအောင် လေ့လာဖိုႛ လိုပၝတယ်။ ဒီအခဵက်က ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ ဖိုႛဝိန်းနဲႚ တခဵြိႚ ဒေသနဲႚ နည်းနည်း ကြဲူပားတဲ့အခဵက်လိုႛ ဆိိုံိုင်ပၝတယ်။ ဘာေုကာင့်လဲဆိုတော့ တခဵြိႚအသိုင်းအဝိုင်းက မတူကြဲူပားတာကို လက်မခံိံိုင်ုကလိုႛပၝပဲ။ ဒီလို လက်မခံိံိုင်တဲ့ အူဖစ်ကတော့ လုံးဝကို မြားယြင်းတာပၝပဲ။  လူႚကဵင့်ဝတ်နဲႚလဲ မကိုက်ညီသလို သဘောထားသေးသိမ်ရာလဲ ရောက်ပၝတယ်။

မေး-- ဘာထပ်ူဖည့်ူပီး ေူပာခဵင်ပၝသလဲ။

္ဘမိြႚတော်ဝန်-- တခုရြိတာကတော့ ဒုက္ခသည်တြေ ရောက်တဲ့ိံြန်းက သိပ်ူမန်နေတဲ့ အခဵက်ပၝ။ ဒီတော့ အရင်ရောက်နေတဲ့သူတေကြို ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ အသိုင်းအဝိုင်းထဲ ဝင်ရောကိံိုင်အောင် အူပည့်အဝ မကူညီံိုင်ခင်မြာ နောက်ထပ် ရောက်လာုကတော့ အခက်အခဲ တြေႚရပၝတယ်။ ဒၝေုကာင့် ူပန်လည်နေရာခဵထားရေး အစီအစဉ်ကို အခဵိန်နည်းနည်းဆိုင်းဖို ႚ ေူပာထားပၝတယ်။