အမေရိကန်အမတ် ဂဵင်မ် ဝက်ဘ်၏ လုပ်ဆောင်ခဵက်အပေၞ ႟ြူမင်သုံးသပ်ခဵက်မဵား

• 
  2009-08-20

Mr. Webb ရဲ့ ခရီးစဉ်အပေၞ သံတမန်ရေး ႟ြထောင့်က သုံးသပ်ခဵက်နဲႛ ဘယ်လိုအေူခအနေမဵိြးမြာ အမေရိကန် ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆိုႛမြတြေ ႟ုပ်သိမ်းိံိုင်သလဲဆိုတာကို ဦးစိန်ကေဵာ်လိြင်က ဗန်ကောက်္ဘမိြႚကနေ သုံးသပ်တင်ူပထားပၝတယ်။

Mr. Yettaw ကို လြတ်အောင် စြမ်းဆောင်ပေးခဲ့တဲ့ အမေရိကန် အထက်လြတ်တော်အမတ် Jim Webb ရဲ့ ူမန်မာခရီးစဉ်ကို ေူမာက်ကိုရီးယားက ဖမ်း္ဘပီး အမေရိကန် သမတဟောင်း Bill Clinton နဲႛ ူပန်လြတ်ပေးတဲ့ တ႟ုတ်-အမေရိကန်နဲႛ ကိုရီးယား-အမေရိကန် အမဵိြးသမီးိံြစ်ဦးနဲႛ ိံြိင်းယြဉ်ဝေဖန်မြတြေ ထြက်ပေၞလာပၝတယ်။

Mr. Jim Webb နဲႛ သမတဟောင်း Bill Clinton တိုႛရဲ လုပ်ရပ်ေုကာင့် အမေရိကန်ပေၞလစီကို ႟ြပ်ထြေးစေိံိုင်တယ်လိုႛ အေပီသတင်းထောက် Lolita C. Baldor က ဝေဖန်ထားပၝတယ်။ အဆိုပၝ ပုဂ္ဂိြလ် ိံြစ်ဦးလုံးဟာ အဖမ်းခံရတဲ့ အမေရိကန်လူမဵိြး ၂ ဦးကို ူပန်လြတ်အောင် လုပိံိုင်တာတော့ မြန်ပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ဒီအခဵက်ေုကာင့် ေူပာင်းလဲမကြို ဖိတ်ခေၞိံိုင်တဲ့ သံတမန်တံခၝးကို ိံြစ်ဦးလုံးက ဖြင့်လိုကိံိုင်သလို သမတ အိုဘားမားရဲ့ ိံိုင်ငူံခားရေး ပေၞလစီတံခၝးကိုလည်း ပိတ်ပစ်လိုကိံိုင်တယ်လိုႛ ထောက်ူပပၝတယ်။

Mr. Jim Webb နဲႛ သမတဟောင်း Bill Clinton တိုႛရဲ ကယ်ဆယ်ရေး မစ်ရြင်တေကြ တခုနဲႛတခု သိပ်ကပ်လြန်းတဲ့အတြက် ူမန်မာလို တူခား သင်းကြဲိံိုင်ငံတေဘြက်က ုကည့်ရင် အိုဘားမားအစိုးရနဲႛ ဆက်ဆံတဲ့နေရာမြာ အမေရိကန်တေကြို ဓားစာခံလုပ်တဲ့နည်းဟာ အူမတ်အစြန်းရြိတဲ့ ိံိုင်ငံရေး ပရိယာယ်တရပ် ူဖစိံိုင်တယ်လိုႛ အထင်ရောက်စေိံိုင်တဲ့အေုကာင်း အေပီသတင်းထောက် Lolita က ထောက်ူပပၝတယ်။ ဒၝူပင် အမေရိကန်တေကြို နယ်႟ုပ်လို သုံးတဲ့နည်းနဲႛ တရားဝင်မြ ရိံိုင်တယ်။ အဆင့်ူမင့်ခေၝင်းဆောင်တေရြဲ့ အာ႟ုံစိုက်မြ ရိံိုင်တယ်လိုႛ တူခားသင်းကြဲိံိုင်ငံတြေ ထင်သြားိံိုင်တယ်လုႛိ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ်ဋ္ဌကီးဟောင်း John Bolton ကလည်း ေူပာပၝတယ်။

ခုလို Mr. Webb ရဲ့ ူမန်မာခရီးစဉ်မဵိြးက စစ်ခေၝင်းဆောင်တေကြို လေးစားမနြဲႛ အသိအမြတ် ူပသြလိုူဖစ်သြားိံိုင်တာမိုႛ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆိုႛမကြို ဖိအားပေးဖိုႛ အမေရိကန်ကို အခက်တြေႚစေိံိုင်တယ်လိုႛ ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူတေကြ စောဒကတက်ပၝတယ်။

တခဵိန်တည်းမြာပဲ Mr. Webb ကို လက်ခံတေဆြုံတဲ့အခဵက်ေုကာင့် ူမန်မာစစ်ခေၝင်းဆောင်တြေ အထီးကဵန်ဘဝက ႟ုန်းထြက်ဖိုႛ လမ်းရြာတာ သံမဏိခဵြပ်ကိုင်မကြို လ္တေွာ့ပေၝ့တာမဵိြး ူဖစ်ဖိုႛ မ္တေွာ်လင့်ပေမဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရအပေၞ ဒဏ်ခတ်တာတြေ ႟ုပ်သိမ်းဖိုႛဆိုတာတော့ စောလြန်းတယ်လိုႛ ုသဇာဋ္ဌကီးမားတဲ့ အမေရိကနိံိုင်ငံ နယူးရောက်္ဘမိြႚထုတ် New York Times သတင်းစာဋ္ဌကီးရဲ့ အယ်ဒီတာ့အာဘော်ကနေ အိုဘားမားအစိုးရကို သတိပေးထားပၝတယ်။

တဆက်တည်းမြာပဲ ူမန်မာိံိုင်ငံ ေ႟ြးကောက်ပြဲအပေၞ ုသဇာလြမ်းိံိုင်ဖိုႛ မ္တေွာ်လင့်တယ်။ဆိုရင် အိုဘားမားအစိုးရအနေနဲႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်အမြေုကာင့် ဆိုင်းထားတဲ့ အမေရိကန်ပေၞလစီ ူပန်သုံးသပ်ရေးကိင်္စကို ူမန်ူမန်ဆန်ဆန် လုပ်သင့်တယ်လိုႛပၝ New York Times သတင်းစာ အယ်ဒီတာ့အာဘော်မြာ အုကူံပထြားပၝတယ်။

အယ်ဒီတာ့အာဘော်မြာ ဆက်ေူပာတာက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ဟာ ူမန်မာစစ်အစိုးရအပေၞ စီးပြားရေး ဖိအားပေးမကြို အခိုင်အမာ ထောက်ခံသူူဖစ်တယ်။ ဒၝပေမဲ့ Mr. Jim Webb က ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်အနေနဲႛ တခဵိြံ ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆိုႛမြတြေ ႟ုပ်သိမ်းဖိုႛ မဆန်ႛကဵင်ပၝဘူးလိုႛ ေူပာထားပၝတယ်။ အန်အယ်ဒီရြေႚနေက ထုတ်ူပန်တဲ့ ေုကညာခဵက်မြာ တမဵိြးူဖစ်နေတယ်။ ဒၝေုကာင့် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် ကိုယ်တိုင်ေူပာတဲ့အူမင်ကို ကဋ္ဋိံ်ုပ်တိုႛတိုက်႟ိုက် ုကားလိုပၝတယ်လိုႛ ရေထားပၝတယ်။ ဒီအခဵက်ဟာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်အပေၞ New York Times သတင်းစာဋ္ဌကီးက ဘယ်လောက် အလေးထားသလဲ ပေၞလြင်နေတယ်လိုႛ ဖတ်ရသူတေကြ မြတ်ခဵက်ခဵပၝတယ်။

ဒီနေရာမြာ အမေရိကန် ဒဏ်ခတ်မြ ဘယိံြစ်မဵိြး ရြိသလဲ ူပန်ုကည့်ဖိုႛလိုပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံအပေၞ အမေရိကန် ဒဏ်ခတ်မြ အမဵိြးအစားတြေ ပုံစံအမဵိြးမဵိြးနဲႛ ရြိတယ်လိုႛ အမေရိကန် ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးဌာန ယာယီေူပာခငြ့်ရပုဂ္ဂိြလ် Robert Wood က ေူပာပၝတယ်။ ဥပမာ၂၀၀၈ ခိုံြစ်က ူပဌာန်းတဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံဆိုင်ရာ ကေဵာက်မဵက်ဥပဒေ၊ ၂၀၀၃ ခိုံြစ်က ူပဌာန်းတဲ့ ူမန်မာူပည်သူ လြတ်ေူမာက်ရေးနဲႛဒီမိုကရေစီ ဥပဒေ၊ ၁၉၉၇ ခိုံြစ် ိံိုင်ငူံခားလုပ်ငန်းမဵား ပိုႛကုန်ငြေေုကးထောက်ပံ့မနြဲႛ တူခားဆက်စပ်တဲ့ ဥပဒေအူပင် လူမြောင်ခို ကာကြယ်ရေး ဥပဒေ၊ ိံိုင်ငံတကာဘာသာရေး လြတ်လပ်ခငြ့် ဥပဒေစတာတြေ အပၝအဝင် ူမန်မာစစ်အစိုးရရဲ့ ပူးပေၝင်းဆောင်႟ြက်မြ အဆင့်အတန်းကို သတ်မြတ်တဲ့ ဥပဒေတေလြည်းရြိတယ်လိုႛ Robert Wood က ေူပာပၝတယ်။

ဒၝတင်မက ူမန်မာစစ်အစိုးရအပေၞ အမေရိကန်ဒဏိခတ်မြတေထြဲမြာ မူးယစ်ဆေးကူးသန်းမြဥပဒေ၊ ိံိုင်ငူံခား အထောက်အကူူပြ ဥပဒေ၊ လက်နက်တင်ပိုႛမြ ထိန်းခဵြပ်ရေးဥပဒေ၊ ယေဘုယဵ အကောက်ခြန် ကင်းလြတ်ခငြ့် ူပန်သုံးသပ်ရေး ဥပဒေ၊ ပိုႛကုန်သြင်းကုန်ဘဏ် ဥပဒေစတဲ့ ဥပဒေတေလြည်း ပၝတယ်လိုႛ USA Engage အဖြဲႚက ထုတ်ူပန်ထားပၝတယ်။

ခုလို မဵားူပားလတြဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို ဒဏ်ခတ်ထားတဲ့ ဥပဒေတေထြဲက ဘယ်ဥပဒေမဵိြးကို အမေရိကန်က ႟ုပ်သိမ်းသင့်တယ်လိုႛ Mr. Jim Webb က ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ ဆြေးေိံြးခဲ့သလဲဆိုတာ ရြင်းရြင်းလင်းလင်း မသိရသေးပၝဘူး။

ူမန်မာိံိုင်ငံရြိ ဒီမိုကရေစီနည်းကဵကဵ ေ႟ြးကောက် တင်ေူမၟာက်ထားတဲ့ အစိုးရအနေနဲႛ အေူခအနေ အရပ်ရပ် အပေၞမြာ ဆောင်႟ြက်မြတြေ ူပည့်စုံနေပၝ္ဘပီလိုႛ မေတ္ဇာရပ်ခံလာခဲ့လဵင် ဒီပိတ်ဆိုႛမြ ဥပဒေူပဌာန်းခဵက်မဵားကို အမေရိကန်သမတက ႟ုပ်သိမ်းိံိုင်ခငြ့် ရြိပၝတယ်။

ဒီဆောင်႟ြက်မြတေထြဲမြာ လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြ အဆုံးသတ်စေရေးအတြက် စစ်အစိုးရက ူပည့်ူပည့်စုံစုံ လုံလုံလောက်လောက် ဆောင်႟ြက်ူခင်း၊ ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားမဵား လြတ်ပေး္ဘပီး ဒီမိုကရေစီ အစိုးရူဖစ်အောင် ဆောင်႟ြက်ူခင်း၊ အရပ်သားအစိုးရကို အာဏာလြဲေူပာင်းပေးဖိုႛ ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုမဵားနဲႛ သဘောတူညီမတြရပ် ရယူူခင်း၊ ူမန်မာကို ိံိုင်ငံတကာမူးယစ်ဆေးဝၝး တန်ူပနိံြိမ်နင်းမြ သဘောတူညီခဵက်ပၝအခဵက်တေကြို လိုက်နာဖိုႛ ပဵက်ကြကိံိုင်ငံစာရင်းက ပယ်ဖဵက်ူခင်း စတဲ့အခဵက်တြေ ူပည့်စုံရင် ဒီပိတ်ဆိုႛမြ ဥပဒေူပဌာန်းခဵက်မဵားကို အမေရိကန်သမတက ႟ုပ်သိမ်းိံိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အဓိပဍ္ဎာယ်ူဖစ်ေုကာင်းပၝ။