америка президенти трамп хитай һөкүмити америкаға қарши 84 пирсәнт таможна беҗи қойғандин кейин хитайни җазалаш үчүн униңға қарши җәмий 125 пирсәнт баҗ қойған. америка бирләшмә агентлиқиниң хәвиригә қариғанда, президент трамп чаршәнбә күни мутләқ көп дөләтләрниң таможна беҗини 90 күн кейингә сүргән болсиму, әмма хитайниңкини өстүргән.
хәвәрдә ейтилишичә, президент трамп өзиниң бу қарариниң 75 тин артуқ дөләт америка билән сөһбәт қилишни халиғанлиқини ипадилигәнлики үчүн, шундақла америкаға қарши қайтурма зәрбә характерлик таможна беҗи қоймиғанлиқи сәвәбидин берилгәнликини билдүргән. трамп йәнә хитайғила бу пурсәтни бәрмигәнликини ейтқан.
америка малийә министири скот бесентниң чаршәнбә күни билдүрүшичә, америка һөкүмити келәрки 90 күн ичидә һәр бир дөләт билән таможна беҗи үстидә сөһбәт елип берип келишимләр түзидикән. америка бирләшмә агентлиқиниң билдүрүшичә, малийә министири бесент: "биз беридиған бирдин-бир вәдә шуки, америка яхши нийәт билән сөһбәт елип бариду. биз иттипақдашлиримизниңму шундақ қилиду дәп ойлаймиз" дегән.
америка президенти трамп чаршәнбә күни әтигәндә хитай һөкүмитиниң өзиниң агаһландурушиға қаримай америкаға 34 пирсәнт қайтурма зәрбә характерлик таможна беҗи қойғиниға қарши хитайға 104 пирсәнт таможна беҗи қойған иди. хитай һөкүмити буниңға тән бәрмәй чаршәнбә күни америкаға йәнә 50 пирсәнт баҗ қоюп, өзиниң америкаға қойған омумий баҗ нисбитини 84 пирсәнткә өстүргән. хитайниң америка мәһсулатлириға қойған бу таможна беҗи 10-апрелдин башлап рәсмий күчкә игә болидикән.
хитай сода министерликиниң чаршәнбә күни елан қилған һөҗҗитидә, "әгәр америка өзиниң иқтисадий вә сода чәклимилирини давамлиқ күчәйтсә, хитай өзиниң қаттиқ ирадиси вә мол тәдбирлири арқилиқ зөрүр тепилған қайтурма тәдбирләрни елип берип ахирғичә күрәш қилиду" дейилгән.
америка малийә министири скот бесент чаршәнбә күни фокс телевизийәсиниң зияритини қобул қилғинида, "хитайниң келип сөһбәт қилмиғанлиқи әпсуслинарлиқ бир иш, чүнки хитай хәлқаралиқ сода системисиниң әң чоң бузғунчиси" дегән.
"CNN" телевизийәсиниң сәйшәнбә күни бәргән хәвиридә билдүрүлүшичә, ақ сарай баянатчиси каролин ливит трамп һөкүмитиниң чаршәнбидин башлап хитайдин келидиған барлиқ импорт мәһсулатлириға 104 пирсәнт таможна беҗи қойидиғанлиқини елан қилған. баянатчи ливит сөзидә, "америкаға қарши қайтурма зәрбә елан қилип америка ишчилирини хорлаш урунушидин янмиған хитайға охшаш дөләтләр бир чоң хаталиқ өткүзди. чүнки президент трампниң полаттәк омуртқиси бар. у сунмайду" дегән.
президент трамп дәсләптә февралда хитай мәһсулатлириға 10 пирсәнт таможна беҗи қойған иди. у өткән айда бу баҗни икки һәссә өстүрди. президент трамп 2-апрел күни хитайға 34 пирсәнт таможна беҗи қойған. хитай һөкүмити буниңға җавабән америкаға қарши 34 пирсәнт баҗ елан қилғандин кейин, президент трамп дүшәнбә күни хитайға йәнә 50 пирсәнт баҗ қошуп қойған иди.
америка президенти трамп хитайға 50 пирсәнт баҗ қойғандин кейин, хитай һөкүмити бу мәсилини чирайлиқ сөһбәт билән һәл қилишниң орниға американи сәйшәнбә күни әйибләп, өзиниң бу мәсилә үстидә "ахирғичә җәң қилидиғанлиқини" җакарлиған иди. нәтиҗидә, президент трампниң хитайға 8-апрел чүшкичә бәргән мөһлити өткәндин кейин, американиң хитайға қойған 104 пирсәнт таможна беҗи чаршәнбидин башлап рәсмий күчкә игә болидиған болди.
америка малийә министири скот бесент сәйшәнбә күни хитайниң инкасини әйибләп, "хитай бизгә қарши таможна беҗини өстүрсә бизгә немә зийини? биз улар бизгә експорт қилған мәһсулатлириниң бәштин бирини експорт қилимиз. шуңа уларниң уттурғини уттурған" дегән. министир бесентниң билдүрүшичә, америка президенти трамп бу айниң бешида 180 дин артуқ дөләткә охшимиған шәкилдә таможна беҗи қойғандин кейин, 70 кә йеқин дөләт ақ сарай билән алақилишип, америка билән бу мәсилини сөһбәт арқилиқ һәл қилиш йолини таллиған икән.
явро хәвириниң билдүрүшичә, бу дөләтләр явропа бирлики болуп, явропа кеңишиниң президенти урсула вон дер лейен дүшәнбә күнидики мухбирларни күтүвелиш йиғинида явропа бирликиниң америка президенти билән таможна беҗи мәсилиси үстидә сөһбәт елип беришқа тәйяр икәнликини билдүргән. президент вон дер лейен сөзидә "явропа һәр заман яхши содилишишқа тәйяр" дегән. президент трамп өткән һәптә явропа бирликигә 20 пирсәнт таможна беҗи қойған иди. явропа бирликиму бу мәсилини сөһбәт билән һәл қилишниң орниға чаршәнбә күни америкаға қарши 25 пирсәнт таможна беҗи қойған.