བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནག་གསུབ་གཏོང་བྱུས་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག

2025.03.10
བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས་བཀའ་སྤྱི་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ཀྱི་ངོ་བོ་ནག་གསུབ་གཏོང་བྱུས་བྱེད་བཞིན་པར་སྐྱོན་བརྗོད་གནང་འདུག གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོ་འཚོག་བཞིན་པ། ༢༠༢༥།༠༣།༡༠
RFA/Tenzin Woser

བོད་མིའི་རང་དབང་སྒེར་ལངས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཉིན་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བཙན་བྱོལ་དུ་ཕེབས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཕྱིར་དྲན་མཛད་པ་དང་སྦྲགས། ནོར་བུ་གླིང་ཁ་ནས་བྲོས་བྱོལ་ལ་ཕེབས་སྐབས་ཐུགས་སྐྱོ་པོ་བྱུང་ཞེས་བཀའ་སྩལ་འདུག

བཞུགས་སྒར་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་དུ་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་གཞུང་མང་གཉིས་ཀྱི་ངོས་ནས། བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་སྤྱི་ལོ་༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་ལ་བོད་མི་ཚོས་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བའི་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་དུས་དྲན་ཐེངས་༦༦ སྲུང་བརྩི་གནང་ཡོད་ཅིང་། དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་མ་ཚུགས་པའི་སྔོན་དེར་བཞུགས་སྒར་༸རྒྱལ་བའི་ཕོ་བྲང་དུ་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་གཞུང་འབྲེལ་མཛད་སྒོའི་སྐུ་མགྲོན་སི་ལོ་ཝ་ཀི་ཡའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་ཨནྡྲ་ཇེ་ཀིས་ཀ་(AndrejKiska)ལགས་དང་། ཨི་སི་ཐོ་ནི་ཡའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཁག་ཅིག་ལ་མཇལ་ཁ་སྩལ་ཏེ་བཀའ་སློབ་ཕེབ་པར། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་གསུམ་བཅུའི་སྒེར་ལངས་ཀྱི་སྐབས་བོད་མི་རྣམས་རྡོག་རྩ་ཆིག་སྒྲིལ་གྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་ཡོད་པ་དང་། ངོས་ལའང་གནས་སྟངས་ཁག་པོར་གྱུར་ཏེ་ཐབས་ཤེས་གཞན་མེད་པར། ནོར་བུ་གླིང་ག་ནས་ཆིབས་ཐོན་མཛད་པ་དང་ཐུགས་སེམས་སྐྱོ་བོ་བྱུང་སྐོར་བཀའ་གནང་འདུག

ཕྱོགས་མཚུངས་༸གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་མུ་མཐུད་དུ། ངོས་ནས་ལྷ་སའི་གཙང་བོ་བརྒལ་ཏེ་ཆུའི་ཕར་ཕྱོགས་སུ་འབྱོར་སྐབས། ཆིབས་རྟ་འཁྲིད་མཁན་གྱིས་ལྷ་ས་འདི་ནས་མ་གཏོགས་གཟིགས་མི་ཐུབ་པས་རྒྱང་གཟིགས་མཛད་ན་ཞེས་བཤད་པ་ལྟར། གཙང་པོ་བརྒལ་ཏེ་རི་སྒང་ནས་རྒྱང་གཟིགས་ཀྱིས་རྒྱ་མིའི་བཙན་དབང་ལས་ཐར་སོང་བསམ་པའི་ཐུགས་ལ་དགའ་ཚོར་འཁྲུངས་པ་དང་། རྒྱ་ནག་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་བོད་ནག་གསུབ་གཏང་རྒྱུའི་རེ་བ་བྱས་ཀྱང་གྲུབ་འབྲས་གང་ཡང་སོན་མེད་ཅེས་བཀའ་སྩལ་མཛད་འདུག

མཇལ་ཁ་གྲུབ་པ་དང་དུས་དྲན་མཛད་སྒོ་དེར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ལགས། གཞུང་འབྲེལ་སྐུ་མགྲོན་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སི་ལོ་ཝ་ཀི་ཡའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་ཨནྡྲ་ཇེ་ཀིས་ཀ་(AndrejKiska)ལགས་དང་། ཨི་སི་ཐོ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་འགའ་བཅས་ཆེད་དུ་བཅར་ཡོད་པའི་སར། བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ནས་བཀའ་ཤག་གི་གསུང་འཕྲིན་སྒྲོག་སྦྱང་གནང་བའི་ནང་། བོད་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོར་“བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་འདོར་བཅུག་སྟེ། རྒྱ་རིགས་ཡིན་པའི་འདུ་ཤེས་བཙན་འགེལ་དང་། བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཀྲུང་གོ་ཅན་དུ་བསྒྱུར་རྒྱུ་ཟེར་ནས་བོད་མིའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ཕྲོགས་ཏེ་དགོན་པ་དང་སློབ་གྲྭ་ཅན་དུ་བཙན་བསྒྱུར། སློབ་གྲྭ་དང་སྤྱི་ཚོགས་སྟེང་བོད་ཡིག་སློབ་གཉེར་དང་བཀོལ་སྤྱོད་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འགོག་གནོན་སོགས་ནི་རང་གཞན་གཉིས་ཕུང་གི་ལས་ཡིན་པ་”གསལ་སྟོན་གནང་འདུག

ཕྱོགས་མཚུངས་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གསུང་འཕྲིན་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་མཁན་པོ་བསོད་ནམས་བསྟན་འཕེལ་ལགས་ནས་སྒྲོག་སྦྱངས་གནང་བའི་ནང་དུའང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་རྣམས་ལ་རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་དྲག་གནོན་མངོན་གསལ་དོད་པོར་ཆགས་ཡོད་པ་ནི། ཁེ་ན་ཌའི་བོད་དོན་ལྷན་ཚོགས་དང་ཡུ་གུར་གྱི་ཐོབ་ཐང་རྩོད་ལེན་ཚོགས་པ་གཙོས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་མི་སྣ་ ༢༠ ལ་སྲིད་དོན་ཉེས་ཆད་བཀལ་བ་ཁེ་ན་ཌ་གཞུང་གིས་ཐེར་འདོན་གནང་ཡོད་པ་མ་ཟད། སུད་སི་གཞུང་གིས་ཀྱང་སྙན་ཐོ་བཏོན་པའི་ནང་སུད་སིའི་ནང་གི་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བར་རྒྱ་ནག་གིས་རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་དྲག་གནོན་བྱས་པ་འཁོད་ཡོད་ཅིང་། “རྒྱ་ནག་དམར་གཞུང་གིས་འདས་མ་ཐག་པའི་ལོའི་རྒྱབ་ཤ་དཀར་པོ་ཟེར་བའི་དེབ་ནང་། གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཐོག་ཐེ་བྱུས་ཀྱི་ལས་འཆར་རྩོམ་བཞིན་ཡོད་ནའང་། མ་འོངས་སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཕྱི་ལོ་ ༢༠༡༡ ལོར་གོང་ས་མཆོག་གིས་ཡོངས་བསྒྲགས་མཛད་པའི་ཡིག་ཆ་བཞིན་གནང་དགོས་པ་ལས་དེ་ལས་གཞན་པར་བོད་མི་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྤྱི་ཚོགས་ནས་ཡིད་ཆེས་བྱ་མི་སྲིད།”ཅེས་གསལ་སྟོན་གནང་འདུག

གཞན་སི་ལོ་ཝ་ཀི་ཡའི་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་ཨན་ངྷི་རེ་ཁེ་སེ་ཀ་ལགས་ནས་ཁོ་རང་གིས་༸གོང་ས་མཆོག་གི་ཕྱག་དེབ་ཅིག་བཀླགས་པ་བརྒྱུད། བོད་དོན་དང་བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེན་གྱི་སྟེང་དོ་སྣང་ལག་ལེན་བསྟར་གནང་ཡོད་པ་དང་། བོད་མི་ཚོ་སེམས་ཤུགས་མ་ཆག་པར་བྱམས་བརྩེའི་ཉམས་ལེན་དང་འཚེ་བ་མེད་པའི་འཐབ་རྩོད་མུ་མཐུད་གནང་གལ་ཆེ་བ་གསུངས་སོང་།

བོད་ནི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་དང་རིག་གཞུང་། ཆོས་དད་རང་དབང་རྡོག་རོལ་བཅས་བཏང་བའི་སྡུག་བསྔལ་གྱི་ཚབ་མཚོན་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པས། ཨུ་རུ་སུས་ཡུཀ་རན་ནང་བཙན་འཛུལ་དྲག་གནོན་དང་གཅིག་མཚུངས་རྒྱ་ནག་གིས་ཀྱང་བོད་ནང་བྱས་ཡོད་པ་སོགས་ཀྱིས། ང་ཚོས་མཐའ་གཅིག་ཏུ་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་དང་མཚུངས་སུ། བོད་མི་ཚོཀྱང་སེམས་ཤུགས་མ་ཆག་པར་འཚེ་བ་མེད་པའི་འཐབ་རྩོད་གནང་གལ་ཆེན་པོ་ཡིན་པ་གསལ་སྟོན་གནང་སོང་།

ཨི་སི་ཐོ་ནི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཇུ་ཀུ་ཀེ་ལེ་རི་ཊི(JukuKalleRaid)ལགས་ནས་ཀྱང་། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་ཁྲིམས་འགལ་བྱ་སྤྱོད་ཚབས་ཆེན་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་ནའང་། གང་ལྟར་ནམ་ཞིག་སྒེར་གཅོད་པ་ཁོང་ཚོ་འཐོར་བཤིག་ཏུ་འགྲོ་ངེས་རེད་ཅེས་གསལ་སྟོན་གནང་གི་འདུག

རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མིའི་རང་དབང་འཕྲོག་པ་ཙམ་མ་ཟད། བོད་ཕྲུག་རྣམས་རྐུ་ཁྱེར་གྱིས་ཉིན་རྒྱུན་ཁྲིམས་འགལ་གྱི་བྱ་སྤྱོད་སྤེལ་བཞིན་པ་དང་། དེ་ནི་དམར་ཤོག་གི་གཞུང་དང་སྒེར་གཅོད་པ་ཚོས་འཆར་ཅན་བྱེད་བཞིན་པ་ཞིག་ཡིན་ནའང་། ནམ་ཞིག་ལ་སྒེར་གཅོད་ཀྱི་གཞུང་རྣམས་འཐོར་བཤིག་ཏུ་འགྲོ་རྒྱུ་རེད་ཅེས་གསལ་སྟོན་གནང་གི་འདུག་ཅིང་། སྐད་འབོད་ལས་འགུལ་དུ་མཉམ་ཞུགས་པ་བསྟན་འཛིན་ཆོས་དབྱིངས་ལགས་ནས། བོད་མི་ཚོའི་མི་རབས་གསར་རྙིང་གཉིས་ཀས་མཉམ་དུ་ཤུགས་བརྒྱབ་ན། དུས་ཐུང་ནང་བོད་དོན་ལ་གྲུབ་འབྲས་འཐོན་རེ་ཡོད་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་སོང་།

སྐད་འབོད་དུ་ཡོང་མཁན་འཁྲབ་གཞུང་རྩོམ་པ་པོ་འཇམ་དབྱངས་ཕུན་ཚོགས་ལགས་ནས་ཀྱང་། བོད་མི་རྣམས་རྒྱ་མི་དང་བསྡུར་ན་དམག་ཤུགས་དང་དབང་ཆ་ཆུང་ཆུང་ཡིན་ནའང་། སོ་སོའི་མི་རིགས་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་གནས་ཡོད་པ་འདི། ལས་སླ་བོར་འཇིག་མི་ཐུབ་པའི་རེ་བ་ཡོད་སྐོར་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་གི་འདུག

གཞུང་འབྲེལ་གྱི་མཛད་སྒོ་གྲོལ་བ་དང་བསྟུན་མི་མང་རྣམས་ཐེག་ཆེན་ཆོས་གླིང་གཙུག་ལག་ཁང་ནས་རྡ་ཤོད་ཀ་ཅ་རི་བར་དུ་སྐད་འབོད་གོམ་བགྲོད་གནང་ཡོད་པ་དང་། སི་ལོ་ཝ་ཀི་ཡ་དང་ཨི་སི་ཐོ་ནི་ཡའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་རྣམས་ནས་གསར་འགོད་ལྷན་ཚོགས་ཤིག་བསྐོངས་ཏེ། ཁོང་ཚོས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཤུགས་ཆེ་ཡོད་པ་བསྐྱར་ནན་གྱི་གསུང་གནང་ཡོད་པ་རེད།

གཞི་རྩའི་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་ཚོར་གནོན་དང་། བོད་ཀྱི་ཆོས་དང་རིག་གཞུང་རྩ་མེད་གཏང་རྒྱུའི་ངན་བྱུས་གཏིང་བ་མ་ཟད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༸གོང་ས་༸སྐྱབས་མགོན་ཆེན་པོ་མཆོག་བཙན་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུའི་ངན་བྱུས་འདིང་བཞིན་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བར་བོད་མི་རྣམས་ནས་མགོན་པོ་མཆོག་གི་སྐུ་ཕྱྭའི་སྲུང་སྐྱོབ་སླད་ནོར་བུ་གླིང་ནས་ཕྱིར་ཕེབས་གནང་མི་ཡོང་བའི་རེ་སྐུལ་དང་སྦྲགས། ཕྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ཟླ་བ་ ༠༣ ཚེས་ ༡༠ ཉིན་བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ས་ལྷ་སར་མི་མང་སྟོང་ཕྲག་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་བྱས་ཡོད་པ་རེད། །

གསར་འགོད་པ། བློ་བྷེ། 

རྩོམ་སྒྲིག་པ། བསྟན་འཛིན་བསྟན་སྐྱོང་། 

དྲྭ་ཐོག་སྤེལ་མཁན། བདེ་སྐྱིད་ཀུན་སྒྲོལ། 



བལྟ་བཤེར་མང་ཤོས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ།
RFA
ཨ་རིའི་གཞུང་ངོས་ནས་རྒྱ་ནག་དང་ལྷན་ཚོང་འབྲེལ་གྲོས་མོལ་བྱས་ཚེ་རྒྱ་ནག་གིས་ཨ་རིའི་ཅ་དངོས་ཐོག་སྒོ་ཁྲལ་གུ་ཡངས་གཏང་རྒྱུ་ཡིན་པ་བརྗོད་འདུག
བལྟ་བཤེར་མང་ཤོས་བྱས་པའི་གནས་ཚུལ།
གསར་འགྱུར།
བྱེས་ཀྱི་གདན་ས་བཀྲིས་ལྷུན་པོ་གཙོས་པའི་བོད་མི་གནས་སྡོད་ས་གནས་ཁག་ཏུ་༸པཎ་ཆེན་དགེ་འདུན་ཆོས་ཀྱི་ཉི་མ་མཆོག་གི་འཁྲུངས་སྐར་སྲུང་བརྩི་ཞུས།
མཆན་འཇོག་རོགས།

གཤམ་དུ་ཡོད་པའི་འགེང་ཤོག་འགེང་ནས་སོ་སོའི་མཆན་བཀོད་རོགས་གནང་། མཆན་དེ་མ་ཐག་ཏུ་གཟིགས་མི་ཐུབ་པ་དང་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཛིན་གྱིས་ང་ཚོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ནང་དོན་སྤྱོད་ཕྱོགས་དང་བསྟུན་ནས་བསྒྱུར་བཅོས་དང་ཕྱོགས་སྒྲིག་བྱེད་དེ་དྲ་གནས་ཐོག་ཁྱབ་སྤེལ་བྱ་སྲིད། མཆན་གྱི་ནང་དོན་ཐད་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་འགན་གང་ཡང་མེད་པ་དང་། མཆན་གཞག་གནང་སྐབས་གཞན་གྱི་ཚོར་སྣང་ལ་བརྩི་མཐོང་དང་དངོས་འབྲེལ་ལ་ཐུགས་སྣང་གནང་རོགས་ཞུ༎