ໂຮງຮຽນເຂດຊົນນະບົດ ຍັງຂາດຄຣູ

ໂຮງຮຽນໃນເຂດຊົນນະບົດ ຫ່າງໄກ ຢູ່ຫລາຍແຂວງຂອງລາວ ຍັງມີບັນຫາຂາດເຂີນຄຣູ ທັງໂຮງຮຽນ ອະນຸບານ, ປະຖົມ ແລະ ມັທຍົມ ເຊັ່ນ; ແຂວງເຊກອງ, ຫລວງພຣະບາງ ແລະ ແຂວງຫລວງນໍ້າທາ.

ສະເພາະ ແຂວງເຊກອງ ໃນແຕ່ລະປີ ຕ້ອງການໂຄຕາ ຣັຖກອນຄຣູ 50-60 ຄົນ ແຕ່ຜ່ານມາ ເປັນຕົ້ນປີ 2019 ໄດ້ໂຄຕາ ພຽງ 30 ປາຍຄົນ, ເຮັດໃຫ້ບັນຫາ ຄຣູບໍ່ພໍຢູ່ແຂວງນີ້ ແກ້ໄຂບໍ່ຕົກ, ອີງຕາມຄໍາເວົ້າຂອງ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຜແນກສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ແຂວງເຊກອງ ຜູ້ຂໍສງວນຊື່ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຍເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 3 ທັນວາ ນີ້:

“ຕາມແຜນພວກເຮົາ ກໍຍັງຕ້ອງການຢູ່ ແຕ່ວ່າພວກເຮົາກໍຈັດສັນໄປໃສ່ ບ່ອນໃດມັນ ຈໍາເປັນ ກ່ອນກ່ວາໝູ່ ກໍສິວ່າໄປແກ້ບາດດຽວ ມັນກໍແຕະຕ້ອງເຖິງໂຕເລກອັນລວມ ຂອງເພິ່ນຫັ້ນ ມັນກໍສິແກ້ບໍ່ໄດ້ດອກເນາະ ເຮົາກໍໄປເບິ່ງໂຕເລກລວມ ມັນມີໜ້ອຍ ເຮົາສິໄປເວົ້າຫລາຍ ມັນກໍເປັນໄປບໍ່ໄດ້ ເພິ່ນກໍບໍ່ໃຫ້ເຮົາຄືເກົ່າ.”

ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ ສະພາບໂຕຈິງ ຢູ່ໂຮງຮຽນໃນເຂດຫ່າງໄກ ໂດຍສະເພາະໂຮງຮຽນ ປະຖົມ ແລະ ມັທຍົມ ຄຣູ 1 ຄົນ ຕໍ່ນັກຮຽນ 60 ຄົນ ແຕ່ຕາມທິສດີ ເພື່ອໃຫ້ນັກຮຽນ ມີຄຸນນະພາບ ແມ່ນຄຣູ 1 ຄົນ ຕໍ່ນັກຮຽນປະມານ 30 ຄົນ.

ນາຍຄຣູສອນຢູ່ໂຮງຮຽນ ໃນເຂດຫ່າງໄກ ແຂວງເຊກອງ ທ່ານນຶ່ງເວົ້າວ່າ ແມ່ນແທ້ ທີ່ໂຮງຮຽນ ຢູ່ເຂດຫ່າງໄກ ມີບັນຫາຄຣູບໍ່ພໍ ເນື່ອງຈາກທາງແຂວງໄດ້ ໂຄຕາຈໍາກັດ ບໍ່ເປັນໄປ ຕາມແຜນ ທີ່ແຕ່ລະໂຮງຮຽນສເນີໄປ:

“ໂຕຢ່າງ ມັທຍົມນີ໋ ກໍຄືກັນ ສ່ວນຫລາຍກໍເອົາວິຊາອື່ນໄປສອນ ວິຊາສັງຄົມ. ໂຕຢ່າງ ພາສາອັງກິດ ສອນການເມືອງ ຫລື ສອນວິຊາອື່ນໆໄປຊັ້ນນ່າ. ຄັນວ່າສິເອົາຕາມໂຕຈິງ ກໍບໍ່ພໍ ແຫລະໂຄຕາຈໍາກັດ ບໍ່ໄດ້ຕາມຄວາມຕ້ອງການແຂວງ ຂອງເມືອງ ຂອງໂຮງຮຽນ ຫັ້ນແຫລະ.”

ຢູ່ແຂວງຫລວງພຣະບາງ ໃນເຂດຫ່າງໄກ ໂຮງຮຽນອະນຸບານ ກັບໂຮງຮຽນປະຖົມ ກໍມີບັນຫາ ຄຣູບໍ່ພໍ ເຮັດໃຫ້ການຮຽນ ການສອນ ບໍ່ມີປະສິດທິພາບ ຍ້ອນວ່າ ຄຣູ 1 ຄົນ ສອນຫລາຍວິຊາ ແລະ ສອນນັກຮຽນ 40 ຄົນ, ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ຜແນກສຶກສາທິການ ແລະກິລາ ແຂວງຫລວງພຣະບາງ ທ່ານນຶ່ງກ່າວ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ

“ຄຣູບໍ່ພໍ ກໍຕ້ອງໄດ້ຈໍາເປັນດໍາເນີນ ການຮຽນການສອນຫ້ອງຄວບ. ຄັນຖ້ານັກຮຽນ ເກີນອັດຕຣາສ່ວນ ການກະຈາຍຄວາມຮູ້ໄປຫາ ນັກຮຽນຫັ້ນນ່າ ກໍຢາກຍາກ. ຫ້ອງກຽມຈັ່ງຊີ້ ໄປຝາກຢູ່ ປ.1 ເລີຍ ບໍ່ມີຄຣູຫ້ອງກຽມ ກໍຄືນັ້ນແລ້ວ ເຂົາເຈົ້າກໍດໍາເນີນ ການຮຽນ ການສອນຊັ້ນ ປ.1 ແຕ່ວ່າຊັ້ນກຽມນີ໋ ເຂົາຈະບໍ່ໄດ້ນັ້ນປານໃດ ເພາະວ່າຄຣູສອນປະຖົມ ມັນກໍບໍ່ຮູ້ ເຣື່ອງວິຊາສະເພາະ ອະນຸບານ ເນາະ.”

ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ ປີ 2019 ຂັ້ນເທິງໃຫ້ໂຄຕາ ຣັຖກອນຄຣູ ພຽງ 40 ປາຍຄົນ ຂນະທີ່ໂຕຈິງ ທົ່ວແຂວງແມ່ນຕ້ອງການ 100 ປາຍຄົນ.

ແລະຢູ່ແຂວງຫລວງນໍ້າທາ ກໍພົບທັງບັນຫາຄຣູເຫລືອ ແລະ ຄຣູບໍ່ພໍ. ຢູ່ເຂດຫ່າງໄກ ຂອງເມືອງລອງ, ເມືອງພູຄາ ແລະ ເມືອງນາແລ ທີ່ໄດ້ຂຍາຍບ້ານ ແລະ ໂຮງຮຽນຕື່ມ ເຮັດໃຫ້ ຄຣູບໍ່ພໍ ແຕ່ຢູ່ເມືອງຫລວງນໍ້າທາ ຄຣູເຫລືອ ຍ້ອນໄດ້ໂຮມໂຮງຮຽນ ເຂົ້າກັນ, ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ ຜແນກສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ແຂວງຫລວງນໍ້າທາ ກ່າວວ່າ:

“ບ່ອນເຫລືອກໍເຫລືອ ບ່ອນບໍ່ພໍກໍບໍ່ພໍ ຄື ເມືອງຫລວງນໍ້າທາ ນີ໋ມັນຈະເຫລືອຫລາຍຢູ່ ບາດນີ້ຄື ຕົງກັນຂ້າມ ເມືອງລອງ, ເມືອງທີ່ຢູ່ຫ່າງໄກສອກຫລີກນັ້ນ ແມ່ນບໍ່ພໍ ໂຕນັ້ນຫັ້ນນ່າ ຄືຢູ່ໃນເມືອງນີ໋ ມີບາງໂຮງຮຽນ ເຂົາເຈົ້າກໍຍຸບເຂົ້າກັນເນາະ. ໂຕເມືອງເຮົານີ໋ ມັນກໍມີຫ້ອງຄວບ ກໍຍຸບເຂົ້າກັນ ແລ້ວຢູ່ເຂດນອກ ພັດວ່າຂຍາຍໂຮງຮຽນອອກໄປຕື່ມ ບາດນີ໋ ເຮົາຈັດໄປ ບາງເທື່ອ ນາຍຄຣູເຂົາເຈົ້າ ກໍຍັງບໍ່ທັນໄປ ຫັ້ນນ່າ.”

ທ່ານກ່າວຕື່ມວ່າ ປີ 2019 ຂັ້ນເທິງ ໃຫ້ໂຄຕາຣັຖກອນຄຣູ 37 ຄົນ ຂນະທີ່ໂຈຈິງ ໃນແຕ່ລະປີ ທາງແຂວງສເນີ ຂໍຢ່າງໜ້ອຍ 60 ປາຍຄົນ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາ ຄຣູ ບໍ່ພໍ.

ແລະນາຍຄຣູ ຢູ່ແຂວງນີ້ ທ່ານນຶ່ງກໍເວົ້າວ່າ ຢາກສເນີໃຫ້ຂັ້ນເທິງ ເພິ່ມໂຄຕາຣັຖກອນຄຣູ ບໍ່ໃຫ້ຫລຸດແຜນທີ່ ທາງແຕ່ລະແຂວງ ສເນີໄປ ເພື່ອບໍ່ໃຫ້ມີບັນຫາຄຣູ ບໍ່ພໍຊໍາເຮື້ອຕໍ່ໄປ ແລະວ່າ ປັດຈຸບັນ ນະໂຍບາຍ ໃຫ້ຄຣູທີ່ຍັງບໍ່ທັນຖືກບັນຈຸ ເຂົ້າເປັນຣັຖກອນ ໄປຮຽນຕໍ່ຂັ້ນສູງ ເພື່ອລໍຖ້າການບັນຈຸເຂົ້ານັ້ນ ຄຣູສ່ວນຫລາຍ ບໍ່ມີທຶນຮຽນຕໍ່ ຕາມທີ່ຂັ້ນເທິງ ຊີ້ນໍາ:

“ຕາມຈິດໃຈກໍແມ່ນ ຢາກໃຫ້ເພີ່ມໂຄຕາ ຣັຖກອນຄຣູຫັ້ນ ເພີ່ມຂຶ້ນຕື່ມ ເຮົາຈັ່ງແກ້ໄຂໂຕນີ້ໄດ້ ຍ້ອນວ່າໂຕເລກ ເຮົາມາແລ້ວ ມັນພຽງພໍ ຄຣູ ບາງຄົນຖືວ່າ ຄຣູເຂົ້າໄປສອນ ຫ້ອງດຽວກັນ ຈັດບໍ່ທັນທົ່ວ ບໍ່ທັນເຖິງ ໂຕນີ້ ເຂົາເຈົ້າກໍນ້ອຍໃຈ ກໍອອກໄປກໍມີ ຣະດົມເຂົາເຈົ້າໄປຮຽນ ເຂົາເຈົ້າກໍບໍ່ຢາກໄປ້ເດ໋ ເຮັດຈັ່ງໃດ ບໍ່ມີເງິນ ບໍ່ມີທຶນນີ໋.”

ອີງຕາມການຣາຍງານ ຂອງໜັງສືພິມວຽງຈັນທາມ ວັນທີ 24 ກັນຍາ 2020, ໂຄຕາ ຣັຖກອນປີ 2021 ມີ 1,600 ຄົນ ຫລຸດຈາກ ປີ 2020 400 ຄົນ. ໃນຈໍານວນ 1,600 ຄົນນັ້ນ ແບ່ງໃຫ້ຂແນງສຶກສາ ຫລາຍກວ່າຂແນງອື່ນໆ ແຕ່ຍັງບໍ່ຮູ້ວ່າຈະແບ່ງໃຫ້ ເທົ່າໃດກັນແທ້.

ສົກຮຽນ 2019-2020 ກະຊວງສຶກສາທິການ ແລະ ກິລາ ໄດ້ໂຄຕາຣັຖກອນຄຣູ 966 ຄົນ. ໃນນັ້ນແຂວງສວັນນະເຂດ ໄດ້ຫລາຍກວ່າໝູ່ຄື 161 ຄົນ ຮອງລົງມາກໍແມ່ນ ແຂວງສາລະວັນ 77 ຄົນ.