ူပည်သူမဵား ခံစားနေရသော နစ်နာခဵက် ရင်ဖြင့်လြာ အစီရင်ခံစာ ထုတ်ူပန်

စစ်တပ်မြ ပေၞတာဆြဲ၍ အဓမ္ထ ဝန်ထမ်းခိုင်းထားသော ကရင်႟ြာသူ႟ြာသားမဵား ူဖစ်ပၝသည်။ ရင်ဖြင့်လြာ လူႛအခြင့်အရေး အစီရင်ခံစာတြင် အဓမ္ထ အလုပ်ခိုင်းစေမြ ၉၀ကေဵာ်ူဖင့် အမဵားဆုံး တိုင်ုကားသော လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်မြ ူဖစ်သည်။ (Photo courtesy of Free Burma Rangers) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

္ဘပီးခဲ့တဲ့ိံြစ်က ိံိုင်ငံအိံြံႛ ူပလြုပ်ခဲ့တဲ့ ရင်ဖငြ့်လြာ လြပ်ရြားမကြရတဲ့ ရင်ဖြင့်လြာပၝ ူပည်သူတေရြဲ့ ခံစားနေရတဲ့ ူင်္ပံနာတြေ၊ ထိခိုက်နစ်နာရတာတေကြို မြတ်တမ်းူပ္ဘြပီး လူႛအခြင့်အရေး အစီရင်ခံစာတရပ်ကို ရန်ကုန်အေူခစိုက် ၈၈ မဵိြးဆက် ကေဵာင်းသားတေကြ ဧ္ဘပီ ၃ရက် ဒီကနေႛမြာ ထုတ်ူပန်လိုက်ပၝတယ်။

မိံြစ်က ဇန်နဝၝရီလကနေ မတ်လအထိ ိံိုင်ငံအိံြံႛူပလြုပ်ခဲ့တဲ့ ရင်ဖြင့်လြာ လြပ်ရြားမကြရတဲ့ စာတေပြၝ အူဖစ်အပဵက်တေကြို စုစည်း္ဘပီး ရင်ဖြင့်လြာ အစီရင်ခံစာကို ထုတ်ူပန်လိုက်တာူဖစ်ပၝတယ်။ ဒီအစီရင်ခံစာဟာ စာမဵကိံြာ ၆၀ ကေဵာ်ရြ္ဘိပီး ၈၈ မဵိြးဆက်ကေဵာင်းသားမဵားအဖြဲႚက တိမ်းရြောင်နေရတဲ့ ကိုထြန်းူမင့်အောင်၊ ကိုစိုးထြန်းနဲႛ မနီလာသိန်းတိုႛက လက်မြတ်ထိုးတေနြဲႛ ထုတ်ူပန်တာူဖစ်ပၝတယ်။

ဒီအစီရင်ခံစာထုတ်ူပန်ရတာနဲႛ ပတ်သက်တဲ့ ရည်႟ြယ်ခဵက်တေကြို ဖော်ူပထားရမြာ (၁)အာဏာပိုင်တေကြ ိံြိပ်စက်တာ၊ လူႛအခြင့်ရေးခဵိြးဖောက်တာတေကြို မြတ်တမ်းူပ္ဘြပီး အနာဂတ်မြာ တရား သူဖင့် စီရင်ဆုံးူဖတ်္ဘပီး ေူဖရြင်းကုစားပေးဖိုႛ ၊ (၂) ူပည်သူတေအြပေၞ ကဵြးလြန်ဖောက်ဖဵက်နေတဲ့ လူႛအခြင့်ရေးကိင်္စတေဟြာ ဥပဒေေုကာင်းရ ညိစြန်းတာမရြိဘူးလိုႛ အာဏာပိုင်အဆင့်ဆင့် ယူဆနေတာတေဟြာ မြားယြင်းတယ်ဆိုတာ ထောက်ူပဖိုႛ၊ (၃) ူမန်မာူပည်က လူႛအခြင့်ရေးူင်္ပံနာတေကြို ကမ္တာကသ္ဘိပီး အူမန်ကူညီေူဖရြင်းပေးိံိုင်ဖိုႛ၊ နဲႛ (၄) ထိခိုက်နစ်နာနေရသူ ူပည်သူတေရြဲ့ ိံိုင်ငံရေးလူမြရေးခံစားနေရတာတေကြို ၈၈ မဵိြးဆက် ကေဵာင်းသားတေကြ အလေးနက်ထား လေးစားေုကာင်း ူပသဖိုႛလိုႛ ဆိုထားပၝတယ်။

ူပည်သူတေရြဲ့ နေႛစဉ် နစ်နာမနြဲႛ အခက်ခဲတေပြၝတဲ့ စာအရေအတြက်ဟာ ၂၆၀၀ ကေဵာ်ရြ္ဘိပီး ကုန်စေဵးိံြန်းဋ္ဌကီးမားမကြ ၅၄ ရာိံြန်းူဖစ်ပၝတယ်။ အာဏာပိုငတေရြဲ့ အဂတိလိုက်စားမကြ ၈ ရာိံြန်း၊ လူႛအခြင့်ရေး ူပင်းူပင်းထန်ထန်ခဵိြးဖောက်မကြ ၁၃ ရာိံြန်းနဲႛ ိံိုင်ငံရေးဖိံြိပ်မကြ ၂၀ ရာိံြန်းရြိတယ်လိုႛ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

နစ်နာမြတေကြို အမဵိြးအစားလိုက် ဖောူ်ပထားရာမြာ အတင်းအဓမ္ထ လုပ်အားပေးခိုင်းစေမြ ၉၀ကေဵာ်၊ နေရာ အတင်းအကဵပ်ေူပာင်းေ႟ြႚခံရမြ ၉ မြ၊ ကလေးစစ်သားမြ ၂ မြ၊ အတင်းအကဵပ် အလုပ်ူဖြတ်ခံရမြ ၂ မြ၊ ဧည့်စာရင်းမြ ၂ မြ၊ ကိုယ်ထိလက်ရောက် ိံြိပ်စက်မြ ၂ မြ၊ ိံိုင်ငံသားအခငြ့်အရေးခဵိြးဖောက်မြ ၈ မြ၊� မတရား တရားစီရင်ခံရမြ ၁၁ မြ၊ လူမဵိြးရေး သာသာရေးဖိံိြပ်မြ ၅၀ ကေဵာ်၊ ေူမသိမ်းခံရမြ ၆၀ ကေဵာ်စသူဖင့်ပၝဝင်ပၝတယ်။ ေူမသိမ်းမြတေထြဲမြာ အာဏာပိုင်တေတြင်သာမကပဲ အာဏာပိုင်တေရြဲ့ မိသားစုတေနြဲႛ ပတ်သက်တဲ့ ဧရာေ႟ဝြၝကုမဍ္ဎဏီ၊ ဖိုးလမင်းကုမဍ္ဎဏီ၊ ယုဇနကုမဍ္ဎဏီတိုႛက သိမ်းယူတဲ့ အမြတေလြည်း ပၝဝင်ပၝတယ်။

၈၈ မဵိြးဆက်ကေဵာင်းသားတေရြဲ့ ရင်ဖငြ့်လြာလြပ်ရြားမကြို မိံြစ်က ဇိံဍ္ဍဝၝရီလကနေ မတ်လ အထိ ၃ လုကာ လြပ်ရြားခဲ့တာူဖစ်္ဘပီး အခုအခၝမြာ ထိန်းသိမ်းခံနေရတဲ့ ကေဵာင်းသားခေၝင်းဆောင် ကိုမင်းကိုံိုင်၊ ကိုကိုဋ္ဌကီး၊ ကိုဌေး့ကယ်၊ ကိုူပံြးခဵိြ၊ ကိုူမအေး၊ ကိုဂဵင်မီနဲႛ ကိုအံ့ဘြယ်ကေဵာ်တိုႛက RFAအပၝအဝင် ူပည်ပ အသံလြင့်မီဒီယာတေကြနေ စာပၝအခဵက်တေကြို ထုတ်ဖော်ဆြေးေိံြးခဲ့ုကပၝတယ်။�

၈၈ ကေဵာင်းသားတေအြနေနဲႛ ူမန်မာူပည်သူတေရြဲ့ လူႛအခြင့်ရေးနစ်နာနေတာတြေ အခဵိန်မေ႟ြးရင်ဖြင့ိံိုင်ဖိုႛ အင်တာနက်အီးမေးလ်တခု ဖြင့်လြစ်ထားေုကာင်း၊ အဲဒၝကတော hrhittaing@gmail.com ူဖစ်္ဘပီး ဒီလို တိုင်ုကားရင်ဖြင့်ူခင်းအားူဖင့် အနာဂတ်မြာ ဖိံြိပ်မြတေနြဲႛ လူႛအခြင့်ရေးခဵိြးဖောက်မြတေကြနေ ကင်းရြင်းမြာူဖစ်ေုကာင်းလည်း ဖော်ူပထားပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org