စာနယ်ဇင်းမဆြဲဆိုသူဖင့် တရား႟ုံးတြင် အမြူဖစ်ပြားနေူခင်း

စာပေစိစစ်ရေးဌာနဟာ စစ်အစိုးရနဲႛ အပေးအယူသင့်္ဘပီး ပူးပေၝင်းသူတြေရေးတဲ့ စာဆိုရင် တဖက်လူကို ဆဲဆို ရေးသားတာတောင် ခြင့်ူပ္ဘြပီးတော့၊ အယူအဆမတူသူတေရြဲ့ စာပေ လက်ရာတေကြိုတော့ လုံးဝပိတ်ပင်တာတေလြုပ်ထားပၝတယ်။ ူမန်မာစာပေလောကမြာ ဂဵာနယ်စာမဵကိံြာကနေ တိရိဈာန်နဲႛ ခိုင်းိံိြင်းဆဲဆိုတဲ့အတြက် တရာ႟ုံးမြာ တရားရင်ဆိုင်နေတဲ့ အမတြခုူဖစ်နေပၝတယ်။ ဒီအမမြြာ စာပေစိစစ်ရေး ႌြန်ုကားရေးမြြး၊ ူပန်ုကားရေးဝန်ဋ္ဌကီးအူပင် ဒုဝန်ဋ္ဌကီးတေအြထိ ပၝဝင်ပတ်သက်နေပၝတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

ဂဵာနယ်စာမဵကိံြာကနေ တရားဝင် လူသိရြင်ုကား ဆဲဆိုတဲ့ စာသားကို ရေးသားသူကတော့ ူပန်ုကားရေးဝန်ဋ္ဌကီးနဲႛ နီးစပ်သူလိုႛ နာမည်ဋ္ဌကီးနေတဲ့ ဦးူမတ်ခိုင် ူဖစ်ပၝတယ်။ သူရေးတဲ့ ဆဲစာ ပၝဝင်ခဲ့တဲ့ ဂဵာနယ်ကတော့ ဧ္ဘပီလ ၆ ရက်နေႛ ထုတ် မဟာဂဵာနယ် အတြဲ ၃ အမြတ် ၁ မြာ ူဖစ်ပၝတယ်။ အဆဲခံရသူကတော့ eleven news journal က အယ်ဒီတာ ဦးဝ္ဘေဖိြး ူဖစ်ပၝတယ်။ � စာပေစိစစ်ရေးဌာနဟာ စာပေလက်ရာကောင်းတေကြို တည်းူဖတ်တာ လုံးဝူဖြတ်ပစ်တာတေကြိုတော့ လုပ်န္ဘေပီး အခုလို ဆဲရေးတိုင်းထ္ဘြာပီး တဘက်လူကို ရေးတဲ့ စာသားတေကြိုကဵတော့ ဘာ့ေုကာင့် ခြင့်ူပတြယ်ထင်ပၝလဲလိုႛ လက်ရြိ ူမန်မာစာပေလောကမြာ ကဵင်လည်နေတဲ့ လူငယ်စာနယ်ဇင်းသမားတဦးကို RFAက မေးပၝတယ်။ � ဂဵာနယ်စာမဵကိံြာပေၞကနေ တရားဝင် ဆဲတဲ့ စာသားတေကြို ခငြ့်ူပခြဲ့တဲ့အူပင် အဲဒီဂဵာနယ်ကို အရေးမယူဘဲ တရားလို ဦးဝ္ဘေဖိြးကို ဆက်လက် တရားမစြဲဖိုႛ တားူမစ်တာတေကြိုတောင် စာပေစိစစ်ရေး ႌြန်ုကားရေမြြး ဗိုလ်မြြးတင့်ဆေကြ လုပ်လာတယ်လိုႛ ဦးဝ္ဘေဖိြးနဲႛ နီးစပ်သူတေကြ ေူပာပၝတယ်။

ဒၝ့အူပင် တရားစြဲဆိုခံထားရတဲ့ တရားခံ ဦးူမတ်ခိုင် တရား႟ုံးကိုလာတဲ့အခၝ ဗိုလ်မြြးဋ္ဌကီး မောင်မောင်ဦးလို စစ်ဘက်က အရာရြိတေအြူပင် ိံိုင်ငူံခားရေး ဒုဝန်ဋ္ဌကီးဟောင်း ဦးႌြန်ႛဆေနြဲႛ ယဉ်ကေဵးမဒြုဝန်ဋ္ဌကီးဟောင်း ဦးစိုးႌြန်ႛ ခေၞ ကဗဵာဆရာ ထီလာစစ်သူတိုႛကိုပၝ ခေၞလ္ဘာပီး အမကြို အာမခံခိုင်းထားတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။ စစ်အစိုးရ ူပန်ုကားရေးဝန်ဋ္ဌကီးနဲႛ နီးကပ်တဲ့သူဆို္ဘပီး တရားခြင်မြာပၝ တဖက်ကို အာဏာနဲႛ အမရြပ်ဆိုင်းဖိုႛ ဖိအားပေးခိုင်းတာတြေ ကို တရားခံဘက်က လုပ်နေတယ်လိုႛ စာနယ်ဇင်းအသိုင်းအဝိုင်းက ေူပာပၝတယ်။

ဒၝ့ေုကာင့် အဲဒီလို စြပ်စြဲလာတာတေကြို ဘာမဵား တုန်ႛူပန်ေူပာလိုပၝသလဲလို ႛ ဦးူမတ်ခိုင်ကို ဆက်သြယ်ခဲ့ပေမယ့် RFA ရဲ့ မေးူမန်းခဵက်တေကြို ေူဖဆိုဖိုႛ ူငင်းဆန်ခဲ့ပၝတယ်။ � ဒၝ့ေုကာင့် တရား႟ုံးမြာ အာဏာနဲႛ အရြိန်အဝၝသုံး္ဘပီး ဒုဝန်ဋ္ဌကီးဟောင်းတေကြို အသုံးခဵခဲ့တယ်ဆိုတာ ဟုတ်ပၝသလားလိုႛ ဒီအမမြြာ တရားခံဘက်ကနေ တရားခြင်ကို လိုက်လ္ဘာပီး အာမခံထားတဲ့ ဒုဝန်ဋ္ဌကီးဟောင်း ဦးစိုးႌြန်ႛကိုလဲ RFA ကမေးူမန်းခဲ့ပၝတယ်။ � ဂဵာနယ် စာမဵကိံြာပေၞကနေ လူသိရြင်ုကား ဆဲရေးတိုင်းထြာတာဟာ ဂုဏ်သိက္ခာ ထိခိုက်တယ်လိုႛ သူႛအနေနဲႛ မထင်ဘူးလိုႛ စာပေရေးသားူဖန်ႛခဵီူခင်းူဖင့် အသရေဖဵက်ူခင်းဆိုင်ရာဥပဒေ စာအုပ်ကို ရေးသားတဲ့ ရြေႛနေဦးကေဵာ်ဇေယဵက ေူပာပၝတယ်။ ဦးကေဵာ်ဇေယဵဟာ အခုအမမြြာလဲ တရားခံဘက်ကနေ အမလြိုက်နေတဲ့ ရြေႚနေူဖစ်ပၝတယ်။ အသရေဖဵက်တာ ဂုဏ်သိက္ခာ ထိခိုက်တယ်ဆိုတာ ဘယ်လိုရေးသားမမြဵိြးတေကြို ေူပာတာလဲလိုႛ ရြေႛနေဦးကေဵာ်ဇေယဵကို မေးုကည့်ခဲ့ပၝတယ်။

ဒၝပေမယ့်လိုႛ စာပေရေးသားူဖန်ႛခဵိူခင်းူဖင့် အသရေဖဵက်ူခင်းဆိုင်ရာဥပဒေ စာအုပ်မြာတော့ အသရေဖဵက်ူခင်းဆိုသည်မြာ လူတဦးတယောက်အား မုန်းထားအောင် မလေးစားအောင် ေူပာင်လြောင်ူပက်ရယ်ူပြအောင် ထိုသူ၏ အလုပ်အကိုင်ကိုူဖစ်စေ အတတ်ပညာနဲႛ အသက်မြေးူမမြကြိုူဖစ်စေ စီးပြားရြာမကြို ထိခိုက်နစ်နာအောင် ထိုသူအား ပေၝင်းသင်းဆက်ဆံရေးတြင် အမဵားကရြောင်ုကဉ်အောင် ဖော်ူပလ္တွင် ူပစ်မြေူမာက်တယ်လိုႛ ဦးကေဵာ်ဇေယဵ ကိုယ်တိုင် ရေးသားခဲ့တာပၝ။ � စစ်အစိုးရဟာ သူတိုႛနႛဲ သဘောထားမတူသူတေကြို အစိုးရပိုင် မီဒီယာတေကြနေ တရားဝင် ဂုဏ်သိက္ခာထိခိုက်အောင် ရေးလေ့ရြိပၝတယ်။ အထူးသူဖင့် အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႚခဵြပ် ခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ပုဂ္ဂိြလ်ရေးအရ ထိခိုက်နစ်နာအောင် ရေးတဲ့ စာတြေ စစ်အစိုးရပိုင် မီဒီယာတေမြြာ ဖော်ူပခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝ့အူပင် စစ်အစိုးရနဲႛ သဘောထား မတူသူတေဆြိုရင်လဲ ဂုဏ်သိက္ခာထိခိုက်အောင် ရေးသားတာတေရြြိခဲ့သလို ရေးနေဆဲလဲ ူဖစ်ပၝတယ်။

စာနယ်ဇင်းကနေ သူတပၝးကို ဆဲဆိုရေးသားခဲ့လိုႛ တရား႟ုံးမြာ အမြူဖစ်ပြားနေတဲ့ ကိင်္စနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး၊ စာနယ်ဇင်းလောကနဲႛ တူခားသက်ဆိုင်သူတေကြို RFA သတင်းထောက် ကိုဂေဵ ဆက်သြယ်မေးူမန်းထားတာကို နားထောငိံိုင်ပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org