စစ်အစိုးရထုတ်ူပန်ခဵက်ကို ိံိုင်ငံတကာက မယုံုကည်

တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီႌြတ်ရေးပၝတီ အထြေထြေ အတြင်းရေးမြြး ဦးခင်မောင်ဋ္ဌကီးက ၂၀၁၀မြာ ကဵင်းပမည့် ေ႟ြးကောက်ပြဲသည် လြတ်လပ်္ဘပီးတရားမ္တွတသော ေ႟ြးကောက်ပြဲူဖစ်မည်ဟု ဖေဖော်ဝၝရီလ ၁၁ရက်က ရန်ကုန်္ဘမိြႚတြင် ူပလြုပ်သော သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲတြင် ေူပာုကားခဲ့ပၝသည်။ (Photo: AFP)

စစ်အစိုးရက ဖေဖော်ဝၝရီ ၈ရက် သောုကာနေႛညက ထုတ်ူပန်လိုက်တဲ့ ိံိုင်ငံတော် ဖြဲႚစည်းပုံ အေူခခံကို အတည်ူပြရေးနဲႛ ေ႟ြးကောက်ပြဲအစီအစဉ်နဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ူပည်တြင်း၊ ူပည်ပက တုံႛူပန်ခဵက်အမဵားစုကတော့ သံသယတေနြဲႛ မေးခြန်းထုတ်နေုကတာ ူဖစ်ပၝတယ်။ အထူးသူဖင့် စစ်အစိုးရရဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တြေ ထဲက အမဵိြးသား ူပန်လည်သင့်ူမတ်ရေးအတြက် တြေႚဆုံဆြေးေိံြးရေးကို ပထမဆုံး အကောင်အထည် ဖော်သင့်တယ်လိုႛ ဝေဖန်နေုကပၝတယ်။

ိံိုင်ငံတကာ တုံႛူပန်မအြနေနဲႛ ပထမဆုံးတုံႛူပန်ခဲ့တဲ့ ိံိုင်ငံကတော့ အာဆီယံအဖြဲႚ အလြည့်ကဵ ဥက္ကှူ တာဝန်ယူထားတဲ့ စင်ကာပိူံိုင်ငူံဖစ်ပၝတယ်။ စင်ကာပူအနေနဲႛ စစ်အစိုးရရဲ့ အစီအစဉ်ကို တိုးတက်မြ တခုအနေနဲႛ ဋ္ဌကိဆြိုလိုက်ပေမဲ့ စစ်အစိုးရရဲ့ ိံိုင်ငံရေးလုပ်ငန်းစဉ်တေမြြာ ိံိုင်ငံရေးအဖြဲႚ အစည်းပေၝင်းစုံ ပၝဝင်တဲ့ ္ဘငိမ်းခဵမ်းတဲ့ အမဵိြးသားူပန်လည်သင့်ူမတ်ရေး ပၝဝင်လိမ့်မယ်လိုႛ မြေဵာ်လင့် တယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်။

ုသစေုတးလဵ ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး မင်္စတာ စတီဖင် စမစ်အနေနဲႛလည်း စစ်အစိုးရရဲ့ ဆောင်႟ြက်ခဵက်ကို သံသယ ရြိနေတယ်လိုႛ ေူပာလာပၝတယ်။ စစ်အစိုးရအနေနဲႛ တကယ်တန်း ဒီမိုကရေစီလမ်း ေုကာင်း ပေၞကို လ္တေွာက်လြမ်းမယ် ဒၝမမြဟုတ် လူႛအခြင့်အရေးကို လေးစားလိုက်နာတယ်ဆိုရင် လုပ်သင့်တာက အူပည်ူပည်ဆိုင်ရာနဲႛ ပူးပေၝင်းဆောင်႟ြက်ရမြာူဖစ်သလို ူပည်တြင်းက ိံိုင်ငံရေး ခေၝင်းဆောင် တေနြဲႛ လက်တြဲ ဆောင်႟ြက်ရမြာူဖစ်တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်၊

အလားတူ ူဗိတိနိံိုင်ငံကလည်း စစ်အစိုးရအနေနဲႛ ထုတ်ူပန်ထားတဲ့ ေုကညာခဵက်နဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေးခေၝင်းဆောင်တေနြဲႛ ဆြေးေိံြးတိုင်ပင်ူခင်းမရြိသေးဘူးလိုႛ ဆိုပၝတယ်။ တကယ်က ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်အပၝအဝင် ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားတေကြို ူခြင်းခဵက်မရြိ အူမန်ဆုံးလြတ်ပေး္ဘပီး သူတိုႛနဲႛလက်တြဲ္ဘပီး ဒီမိုကရေစီကို ဖော်ဆောင်ဖိုႛ တိုက်တြန်းလိုက်ပၝတယ်၊

ဂဵပန် ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးဌာနရဲ့ ထုတ်ူပန်ခဵက်မြာလည်း စစ်အစိုးရက ဒီမိုကရေစီလမ်းေုကာင်းပေၞကို သြားဖိုႛ အခဵိန်ဇယားနဲႛ ထုတ်ူပန်ထားတာကို အသိအမြတ်ူပတြယ်လိုႛ ေူပာပေမဲ့ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်တေမြြာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ အတိုက်အခံတြေ ပၝဝင်ခြင့်ူပမြထားဘူးလိုႛ ထောက်ူပထားပၝတယ်။ ဂဵပနိံိုင်ငံအနေနဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံ အမဵိြးသား ူပန်လည် ရင်ုကားစေ့ရေးအတြက် အားလုံးပၝဝင်တဲ့ စစ်မြန်တဲ့ တေဆြုံဆြေးေိံြးရေးလိုအပ်နေတယ်လိုႛ ထုတ်ူပန်ခဵက်မြာ ရေးထားပၝတယ်။

ဒီအတောအတြင်းမြာပဲ ဖေဖော်ဝၝရီလ ၁၁ရက် ဒီကနေႛမြာ တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီႌြတ်ရေးပၝတီက ၂၀၁၀မြာ ကဵင်းပမဲ့ ေ႟ြးကောက်ပြဲဟာ လြတ်လပ်္ဘပီးတရားမြဵတဲ့ ေ႟ြးကောက်ပြဲူဖစ်မယ်လိုႛ ရန်ကုန်္ဘမိြႚမြာ သတင်းစာရြင်းပြဲလုပ်္ဘပီး ေူပာဆိုလိုက်ပၝတယ်။

ဒၝပေမဲ့ စစ်အစိုးရ ေုကညာထားတဲ့ ေ႟ြးကောက်ပြဲနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး NLD ပၝတီကတော့ ဘာ မြတ်ခဵက်မြ မပေးလိုသေးေုကာင်း ပၝတီေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် ဦးဉာဏ်ဝင်းက ေူပာပၝတယ်။

ဦးဉာဏ်ဝင်း။ ။ “ေ႟ြးကောက်ပြဲနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး အခုအခဵိန်အထိ ဥပဒေလည်း မရြိသေးဘူး၊ ဥပဒေအူပင်ကို ေ႟ြးကောက်ပြဲဆိုင်ရာ ဘယ်လို ပုဂ္ဂိြလ်တေကြ ဝင်ရမယ်၊ ဘယ်လိုပၝတီတေကြ ဝင်ရမယ်၊ ဒီလိုဟာတေဟြာ ဥပဒေလိုပၝတယ်။ ဒီဟာတေမြရြိသေးပဲနဲႛ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ မြတ်ခဵက်မပေးလိုပၝဘူး၊ ဥပဒေနဲႛ တလြဲစီ ူဖစ်ပၝမယ်။ ထြက်မဲ့ ဥပဒေဟာ ဘယ်လို ဥပဒေလဲဆိုတာ အခု ဘယ်သူမြ မသိုကရသေးပၝဘူး။”

တစည ပၝတီကူပလြုပ်တဲ့ သတင်းစာရြင်းပြဲမြာ အထြေထေအြတြင်းရေးမြြး ဦးခင်မောင်ဋ္ဌကီးက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛတကြ ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသားမဵားကို ေ႟ြးကောက်ပြဲမတိုင်ခင် ၆လ အလိုလောက်မြာ လြတ်ပေးလိမ့်မယ်လိုႛ ထင်ေုကာင်း မြတ်ခဵက်ပေးသြားတယ်လိုႛ ဂဵာမန် သတင်းဌာန DPA က ပေးပိုႛတဲ့ သတင်းတရပ်မြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။ ဒီကိင်္စနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ဦးဉာဏ်ဝင်းက ခုလို တုံႛူပန်ပၝတယ်။

ဦးဉာဏ်ဝင်း။ ။ “မြတ်ခဵက်ပေးတဲ့ပုဂ္ဂိြလ်က ဘယ်လို indication ကို ပေးတာလဲမသိဘူး၊ ဘယ်လို အခဵက်အလက်တေရြလိုႛ ပေးတာလဲမသိဘူး၊ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛအနေနဲႛတော့ ဒီလို မြတ်ခဵက်ပေးိံိုင်လောက်အောင် အေုကာင်းအရာ၊ အခဵက်အလက် ကဋ္ဋန်တော်တိုႛမြာ မရြိပၝဘူးခင်ဗဵ။”

တစညပၝတီ အထြေထြေ အတြင်းရေးမြြး ဦးခင်မောင်ဋ္ဌကီးကို မေးူမန်းိံိုင်ဖိုႛ RFAက ဆက်သြယ်ခဲ့ပေမဲ့ အဆက်အသြယ်လုပ်လိုႛ မရခဲ့ပၝဘူး။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org