ILO တိုင်တန်းသူမဵားကို နေူပည်တော်အရာရြိဋ္ဌကီး ဋ္ဌကိမ်းမောင်း

နတ်မောက်္ဘမိြႚနယ် မဵက်ရဲကန်နဲႛ ကေဵာင်းကလေး ကေဵး႟ြာက လယ်ေူမဧက ၈၀၀၀ကေဵာ်ကို ဒေသခံ ပင်မစစ်လက်နက်ပင်္စည်းတပ်က သိမ်းယူခဲ့တဲ့ ကိင်္စနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ႟ြာသားတေကြ ILO အဖြဲႚကို တိုင်ုကားခဲ့တာပၝ။ ဒီကိင်္စနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ဦးဆောင်တိုင်ုကားပေးတယ်လိုႛ စြတ်စြဲခံရတဲ့ အောင်လ္ဘံမိြႚက ကိုဇော်ဌေးအပၝအဝင် ၅ဦးကို နတ်မောက်ရဲစခန်းက ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ိံိုဝင်ဘာလအတြင်းက ဖမ်းဆီးခဲ့ပၝတယ်။ ိံိုဝင်ဘာလအတြင်းက နေူပည်တော်က ဗိုလ်မြြးဋ္ဌကီး စံတင်အောင်ဆိုသူ အရာရြိတဦးရောက်လ္ဘာပီး ဋ္ဌကိမ်းမောင်းသြားေုကာင်း ကိုဇော်ဌေးနဲႛ တြေႚဆုံခြင့်ရခဲ့သူတေကြ ေူပာပၝတယ်။

တြေႚဆုံခြင့်ရသူ။          ။ “ အဲ သူက တြေႚတြေႚခဵင်း ကိုဇော်ဌေးကို ေူပာတာကတော့လေ၊ မင်းလိုကောင်ကို ထောင်ထဲမြာ ထည့်ထားမြ အေးမြာ။ ငၝတိုႛကို အလုပ်႟ြပ်အောင်လုပ်တယ်လိုႛ သူက ေူပာတယ်တဲ့။ တခဵက်ဗဵ။ နောက်တခုက ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ ILOမြာ မင်းလိုကောင် ထောင်ထဲထည့်ထားမြ အမမြရြိမြာလိုႛ သူက ဒၝလည်း ေူပာတယ်တဲ့။ မင်းကို ဘယ်တော့မြ ူပန်မလြတ်တော့ဘူး။ ငၝတိုႛက ထောင်ခဵထားလိုက်မယ်လိုႛ သူက အဲဒၝ ေူပာတယ်တဲ့။ ကိုဇော်ဌေးက ူပန်ေူပာတာလေ။ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ ဒီကနေ သြားတြေႚတဲ့အခၝကဵတော့ ေူပာူပတာ၊ စံတင်အောင်က အဲဒီလို အဋ္ဌကိမ်းခံရတယ်တဲ့။ ”

ဖမ်းထားသူတေစြုစုပေၝင်း ၅ဦး အနက် ၃ဦးကို ဒီဇင်ဘာလဆန်းပိုင်းက ူပန်လြတ်ပေးခဲ့ပေမဲ့ ကိုဇော်ဌေးနဲႛ ကိုလစြိုးတိုႛကို ဖမ်းထားဆဲူဖစ်ပၝတယ်။ အခုနောက်ပိုင်းမြာ သူတိုႛကို နတ်မောက် ရဲစခန်းကနေ မကြေး္ဘမိြႚရဲစခန်းကို ေူပာင်းလိုက်္ဘပီး မိသားစုနဲႛလဲ တြေႚဆုံခြင့် မပေးတော့ပၝဘူး။။

မိသားစိုံြင့် ရင်းိံြီးသူ။  ။ “ ဟုတ်ကဲ့ ပေးမတြေႚတော့ဘူး။ ပေးမတြေႚတာက ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ နတ်မောက် ရဲစခန်းကန္ဘေပီးတော့ မကြေးရဲစခန်း အမြတ် (၁) မြာ ကိုဇော်ဌေးကို ထားတယ်လေ။ နောက်္ဘပီးတော့ကဵတော့ ကိုလစြိုးကိုတော့ အမြတ် (၂) ရဲစခန်းမြာ ထားတယ်။ ကိုဇော်ဌေးရဲ့ ဇနီးပေၝ့လေ။ မတင်လြ သြားတြေႚတယ်။ သူႛအစ်မ သြားတြေႚတယ်။ သူတိုႛမြာ ထုံးစံမရြိဘူးတဲ့၊ အဲဒီလို။ ႟ုံးထုတ်တဲ့နေႛမပြဲ တြေႚရမယ်လိုႛ ရဲအရာရြိတေကြ ေူပာတယ်ပေၝ့လေ။ ”

ကိုဇော်ဌေးရဲ့ မိသားစုနဲႛ ရင်းိံြီးသူတေကြ ေူပာူပတာပၝ။ ကိုဇော်ဌေးနဲႛ ကိုလစြိုးတိုႛကို အီလက်ထရောနစ်ပုဒ်မ ၃၃ခနဲႛ တရား႟ုံးတင်မြာူဖစ်ပၝတယ်။ ဒီကိင်္စနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ရက်နေႛက ရန်ကုန်က ILO အရာရြိနတ်မောက်္ဘမိြႚကို ရောက်လ္ဘာပီး လယ်ေူမအသိမ်းခံရတဲ့ ႟ြာသူ႟ြာသားတေနြဲႛ စစ်တပ်အတြင်း သြားရောက်စုံစမ်းမြတေလြုပ်နေတယ်လိုႛ ဒေသခံတေကြ ေူပာပၝတယ်။ ဒီကိင်္စနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ရန်ကုန် ILO႟ုံးကို RFAက မေးူမန်းတဲ့အခၝမြာ ူပန်လည်ေူဖဆိုမဲ့အရာရြိ မရြိေုကာင်းူပန်လည်ေူဖုကားပၝတယ်။

ဒီူဖစ်စဉ်နဲႛ အလားတူ ၂၀၀၈ခိုံြစ် ုသဂုတ်လအတြင်းက အောင်လ္ဘံမိြႚနယ်အတြင်းက အမြတ်၅သုကားစက်က ဒေသခံတေကြို ုကံတြေ အဓမ္ထစိုက်ခိုင်း္ဘပီး ုကံမစိုက်တဲ့ တောင်သူ တေရြဲ့ ယာတေကြို ဘူတိုစာနဲႛ ထိုး္ဘပီး ဖဵက်ခဲ့တဲ့ ကိင်္စကို ႟ြာဋ္ဌကီး၉႟ြာက လယ်သမားတေကြ ILO အဖြဲႚကို တိုင်ခဲ့ပၝတယ်။ ဒီတိုင်တန်းမနြဲႛပတ်သက်္ဘပီး ခေၝင်းဆောင်လိုႛ စြပ်စြဲြဲခံရတဲ့ တယ်ပင်အုပ်စုက ယာသမား ကိုသာဂဒိုးဆိုသူကိုလဲ နတ်မောက်တိုင်ုကားမနြဲႛပတ်သက်္ဘပီး ကိုဇော်ဌေးကို ဖမ်းဆီးတဲ့အခဵိန်ကထဲက အောင်လံရဲစခန်းက လိုက်ဖမ်းတာေုကာင့် တိမ်းရြောင်နေရတယ်လိုႛ မိသားစုဝင်တေကြ ေူပာူပပၝတယ်။

အောင်လ္ဘံမိြႚ အနီး ကေဵး႟ြာအုပ်စု ၃အုပ်စု ႟ြာဋ္ဌကီး၉႟ြာ စိုက်ပဵိြးရေးလုပ်ငန်းတြေ လုပ်နေတဲ့ စမ်းတောင် ၃၉ စီကြင်း မြာ အောင်လ္ဘံမိြႚအမြတ်၅သုကားစက်ကမိံြစ်က ုကံတြေ အဓမ္ထစိုက်ခိုင်းခဲ့ပၝတယ်။ ဒီကိင်္စနဲႛပတ်သက်္ဘပီး ႟ြာသူ႟ြာသားတြေ စုပေၝင်း္ဘပီး နေူပည်တော်အပၝအဝင် ILO အဖြဲႚကို ပၝတိုင်ုကားခဲ့တာပၝ။ ဒီလိုတိုင်ုကား္ဘပီးနောက် နေူပည်တော်က အရာရြိမဵားလာ ရောက်္ဘပီး ယာသမားတေနြဲႛ ကိုယ်တိုင်တြေႚဆုံခဲ့သလို ဒေသခံ ္ဘမိြႚနယ်နဲႛ တိုင်းအဆင့်အရာရြိ တေလြဲ လာရောက်ခဲ့ပၝတယ်။

အာဏာပိုင်တေကြို ယာသမားတေကြ ဒီေူမတေဟြာုကံစိုက်ပဵိြးလိုႛ မူဖစိံိုင်ေုကာင်း တင်ူပတာေုကာင့် စိုက်ပဵိြးလိုႛရတဲ့ သီးိံြံမဵားစိုက်ဖိုႛ ညြန်ုကားခဲ့သလို အမြတ်၅သုကားစက်ကလဲ တောင်သူတခဵိြႚစိုက်ပဵိြး ထားတဲ့ ုကံမဵားကို မကောက်တော့ဘူးလိုႛ ေူပာခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ုကံထြက်ခဵိန်မြာ အမြတ်၅ သုကားစက် က ုကံမဝယ်ပဲ အောင်လ္ဘံမိြႚအနီးရြိ အမြတ်၆သုကားစက်က ဝယ်တယ်လိုႛ ယာသမားတဦးက ခုလိုေူပာူပပၝတယ်။

ယာသမားတဦးး။        ။ “ အမြတ် ၆ သုကားက်ကန္ဘေပီး တောင်သူတေကြို ခေဵမယ်ဆို္ဘပီးတော့ သူတိုႛက ဝယ်တာကိုးဗဵ။ ဝယ်္ဘပီးတော့ အမြတ်၅ သုကားစက်ကန္ဘေပီးတော့ သူက ုကားထဲမြာ ရြိတာကိုး။ အမြတ် ၅သုကားစက်က ူဖတ်္ဘပီးတော့ တောင်သူတေရြဲ့ ုကံကားတေကြို သိမ်းတာပေၝ့ဗဵာ။ သိမ်း္ဘပီးတော့မြ ဒီ ုကံကို အမြတ် ၆ကို ဗိုလ်မြြးတေဆြီ သူက လိုက်ထုတ်တာပေၝ့။ အမြတ် ၆ ထုတ်ပေးတဲ့ ဗိုလ်မြြးက ဇော်ဝင်းက ထုတ်ပေးတာ။ ”

ခုလိုဆောင်႟ြက်တာေုကာင့် ုကံရောင်းတဲ့ တောင်သူတြေ ငေမြရပဲ ေူပစာသာ ရခဲ့ုကပၝတယ်။ ခုလို ုကံတေကြို ုကားူဖတ်သိမ်း္ဘပီး ရောင်းရငေကြို ယူသြားတဲ့အမြတ်၅သုကားစက်က ုကံစိုက်တောင်သူတေကြို မိမိတိုႛက ငေဋ္ဌြကိထြုတ်ပေးထားတာူဖစ်တယ်လိုႛ အေုကာင်းူပတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

ယာသမားတဦးး။        ။ “ တတန်ကို သောင်းသုံးထောင်နဲႛ သြားခဵရတာကိုး။ အမြတ် ၆က ရြင်းတာ။ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛမြာ အခု ဘယ်လို ူဖစ်နေတုန်းဆိုတော့ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ ဗိုလ်မြြး ရဲိံိုင်က စိုက်ပဵိြးတဲ့ အခဵိန်တုန်းက ပေၝ့လေ။ ုကံမူဖစ်ထြန်းရင် ေ့ကးဆပ်စရာ မလိုဘူးဆို္ဘပီးတော့ သူလုပ်ခဲ့တဲ့ စိုက်ပဵိြးစရိတ်တြေ၊ အဲဒီေ့ကးကို သိမ်းတာပၝဆို္ဘပီးတော့ အဲဒီ စိုက်ပဵိြးစရိတ်ကို အတိုးပေၞအတိုး ဆင့်ထားတဲ့ မြတ်သားထားမြ၊ နောက်္ဘပီးတော့ကဵတော့ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛက အတိုးဋ္ဌကီးစနစ်တေနြဲႛပေၝ့၊ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ အမြတ်သားခံရတယ်။ တကယ်တမ်းကဵတော့ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ တောင်သူတေကြို အစည်းအဝေးခေၞခဲ့စဉ် ကာလတုန်းက စိုက်ပေးပၝ၊ ုကံစိုက်ရမယ်၊ စိုက်ပဵိြးစရိတ် ထုတ်ပေးမယ်။ မူဖစ်ထြန်းရင် ုကံဖိုး အရြင်းရပၝဘူးဆို္ဘပီးတော့၊ ဒီေ့ကးကို မခုပၝဘူးပေၝ့။ စိုက်ပေး႟ုံပဲ။ အခုကဵတော့ သူတိုႛ ေ့ကးတေကြို အဓမ္ထ ကဋ္ဋန်တော်တိုႛ ူဖတ်ယူခံနေရ္ဘပီ။ သိမ်းယူခံနေရတဲ့ အနေအထားပေၝ့။ ”

ယာသမားတဦးေူပာူပသြားတာပၝ။ ုကံစိုက်ပဵိြးတဲ့ တောင်သူတေအြနေနဲႛလဲ စိုက်ခိုင်း လိုႛစိုက်ခဲ့တာူဖစ်္ဘပီး တဧကကို ုကံ၃တန်လောက်ပဲရတာူဖစ်လိုႛ ူဖစ်ထြန်းတဲ့အနေအထားမရြိပဲ အရင်းတောင်မကေဵပၝဘူးလိုႛေူပာပၝတယ်။ အခုတခၝ ခုလိုရောင်းရငြေတေကြို အသိမ်းခံရတာေုကာင့် လုပ်အားခပၝ အ႟ြံးပေၞ္ဘပီး အခက်အခဲတြေ အမဵားဋ္ဌကီး ရင်ဆိုင်နေရတယ်လိုႛ သိရြိရပၝတယ်။