အာရြိံြင့်ပစိဖိတိံိုင်ငံမဵားတြင် သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင် ထိန်းသိမ်းရေးမအောင်ူမင်

ူမန်မာိံိုင်ငံ ေူမာက်ပိုင်းမြ ဥပဒေမဲ့ ခုတ်လြဲထားသော သစ်လုံးမဵားကို တ႟ုတိံိုင်ငံ ယြန်နန်ူပည်နယ်သိုႛ ပိုႛဆောင်မည့် ထရပ်ကားဋ္ဌကီးမဵားကို တ႟ုတ်-ူမန်မာ နယ်စပ် တနေရာတြင် တြေႚရပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ ူမန်မာိံိုင်ငံတြင် တရားမဝင် သစ်ခုတ်လြဲမမြဵားေုကာင့် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကဵင် လဵင်ူမန်စြာ ူပြန်းတီးနေပၝသည်။ (Photo: AFP)

အာရြ-ပစိဖိတ်ဒေသက ိံိုင်ငံတေမြြာ အဂတိလိုက်စားမြ၊ ိံိုင်ငံရေး အေူမာ်အူမင်မရြိမတြိုႛေုကာင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင် ထိန်းသိမ်းကာကြယ်ရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေတေကြို ထိရောက်အောင်ူမင်အောင် အကောင်အထည် မဖောိံိုင်ူဖစ်နေတယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂအဖြဲႚက ဇန်နဝၝရီ ၁၄ရက် တနလဿာနေႛက ကဵင်းပတဲ့ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကဵင်ဆိုင်ရာ ဆြေးေိံြးပြဲတခုမြာ ရြေႚနေတေကြ ေူပာုကားလိုက်ပၝတယ်၊၊

ထိုင်းိံိုင်ငံ ဗန်ကောက်္ဘမိြႚမြာ ဇန်နဝၝရီ ၁၄ရက် တနလဿာနေႛကစလိုႛ ဇန်နဝၝရီ ၁၇ရက် ုကာပတေးနေႛအထိ ကဵင်းပနေတဲ့ အာရပြစိဖိတ် သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင်ဆိုင်ရာ ဆြေးေိံြးပြဲကာလအတြင်း ူပလြုပ်တဲ့ သီးူခားတြေႚဆုံဆြေးေိံြးပြဲတခုမြာ ရြေႚနေတေကြ ခုလို ဝေဖန်ေူပာုကားခဲ့ုကတာ ူဖစ်ပၝတယ်၊၊ ဒီဆြေးေိံြးပြဲကို ိံိုင်ငံပေၝင်း (၄၀) ကေဵာ်က တရားသူဋ္ဌကီး (၈၅) ဦးအူပင် ရြေႚနေတြေ၊ အစိုးရအရာရြိတြေ တက်ရောက်နေုကတာ ူဖစ်ပၝတယ်၊၊

ဒီဆြေးေိံြးပြဲမြာ ရြေႚနေတေကြ ုသစေုတးလဵနဲႛ အ္ဋိံိယလို ိံိုင်ငံတေမြြာ သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင် အရေးကိင်္စတြေ ကိုင်တြယ်ေူဖရြင်းဆောင်႟ြက်ဖိုႛ တရား႟ုံးတြေ ဖြင့်လြစ်ထားပေမဲ့ အာဏာပိုင်တေရြဲ့ ဝင်ရောက် စြက်ဖက်မြတြေေုကာင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင် ထိန်းသိမ်းကာကြယ်ရေး ဋ္ဌကိြးပမ်းမြတြေ မအောင်မူမင်နေရတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်၊၊ ဒီလို ဥပဒေတြေ ရြိနေပေမဲ့လိုႛ လိုက်နာမမြရြိ ူဖစ်နေတာကတော့ ဝမ်းနည်းစရာအေူခအနေပဲလိုႛ အ္ဋိံိယ ရြေႚနေတဦးတဦးက ေူပာပၝတယ်၊၊

အလားတူ ဘေဂဵင်း္ဘမိြႚအေူခစိုက် တ႟ုတ်ရြေႚနေတဦး ူဖစ်သူ မင်္စတာ ဝမ်ကလည်း တ႟ုတိံိုင်ငံက တရားသူဋ္ဌကီးတေဟြာ သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင်နဲႛဆိုင်တဲ့ အမကြိင်္စတေမြြာ အသိပညာနဲႛ အတြေႚအဋ္ဌကံြ မရြိူဖစ်နေတဲ့အူပင် တရား႟ုံးတေဟြာလည်း ဒေသအုပ်ခဵြပ်ရေးအာဏာပိုင်တေရြဲ့ ဖိအားပေးမြတေနြဲႛ မုကာခဏဆိုသလို ရင်ဆိုင်နေုကရတယ်လိုႛ ေူပာပၝတယ်၊၊ တရား႟ုံးတေဟြာ ရာိံြန်းူပည့် လြတ်လပ်မြ မရြိတဲ့အူပင် အထူးသူဖင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင်နဲႛဆိုင်တဲ့ အမအြခင်းတေမြြာ အာဏာပိုင်တေကြ ဝင်ရောက်စြက်ဖက်နေုကေုကာင်း၊ အာဏာပိုင်တေဟြာ ဒေသစီးပြားရေးကိုပဲ ူမၟင့်တင်လိုတဲ့ ဆ္ဋိံရြိနေုက္ဘပီး၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင် ကာကြယ်ရေးနဲႛ ပတ်သက်လိုႛ ိံြစ်္ဘမိြႚမြ မရြိုကဘူးလိုႛ မင်္စတာ ဝမ်က ေူပာပၝတယ်၊၊

ဖိလစ်ပိုငိံိုင်ငံက သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင်အရေး ဆောင်႟ြက်နေတဲ့ ရြေႚနေတဦးကလည်း ဖိလစ်ပိုငိံိုင်ငံဟာ စီးပြားရေးတိုးတက်မနြဲႛ သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင်ထိန်းသိမ်းကာကြယ်ရေးကို ထိန်းညၟိ လုပ်ဆောင်ရေးမြာ စီးပြားရေးတိုးတက်မတြခုတည်းကိုပဲ ဦးစားပေးလုပ်နေဆဲ ူဖစ်တယ်လိုႛ ေူပာသြားပၝတယ်၊၊

ဒီအတောအတြင်း ဖိလစ်ပိုငိံိုင်ငံမြာ တရား႟ုံးခဵြပ်က သဘာဝ ပတ်ဝန်းကဵင်အရေးဆိုင်ရာ အမကြိင်္စတေကြို ကိုင်တြယ်ေူဖရြင်းဖိုႛ တရား႟ုံး (၁၁၇) ႟ုံးကို သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင်ဆိုင်ရာ တရား႟ုံးတေအြူဖစ် တနလဿာနေႛက သတ်မြတ်လိုက်ပၝတယ်၊၊ ဒီထဲက (၄၅)႟ုံးဟာ အရင်က သစ်တောရေးဆိုင်ရာ တရား႟ုံးတြေူဖစ်ပၝတယ်၊၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင်ဟာ လူသားတေရြဲ့ အေူခခံအခြင့်အရေး၊ ဘဝရြင်သန်ရေး၊ ကဵန်းမာရေးတိုႛအတြက် အရေးဋ္ဌကီးတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတခုူဖစ်တယ်လိုႛ ဖိလစ်ပိုင် တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ်က ေူပာပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org