ရြစ်လေးလုံး ိံြစ်ပတ်လည်ဆောင်းပၝး ုသစေုတးလဵ အမတ်ရေးသား

ုသစေုတးလဵိံိုင်ငံရဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်ပၝတီ အထက်လြတ်တော်အမတ် နာတာရြာ စတော့ ဒက်စ်ပိုယာ(Natasha Stott Despoja)က လာမဲ့ ရက်သတ္ဇပတ်မြာ ကဵရောက်မဲ့ ရြစ်လေးလုံး ိံြစ်ပတ်လည် အထိမ်းအမြတ် ဆောင်းပၝးတစောင်ကို ုသစေုတးလဵိံိုင်ငံထုတ် The Advertizer သတင်းစာဋ္ဌကီးမြာ ရေးသားလိုက်ပၝတယ်။

ုသစေုတးလဵ အထက်လြတ်တော်အမတ် မီးစ် နာတာရြာ စတော့ ဒက်စ်ပိုယာက အဲဒီ ဆောင်းပၝးထဲမြာ လြန်ခဲ့တဲ့ ၁၈ိံြစ်က ရြစ်လေးလုံး အရေးတော်ပုံဋ္ဌကီးအတြင်း ဒီမိုကရေစီ ူမတိံိုးတဲ့ ူပည်သူလူထုကို စစ်တပ်က ပစ်ခတ်လိုႛ အနည်းဆုံး လိူံြစ်ထောင်ကေဵာ် သေဆုံးခဲ့ရတယ်လိုႛ သိရပေမဲ့ တကယ့် တကယ်တော့ အတည်မူပြိံိုင်တဲ့ အရေအတြက်ဟာ ဒီထက် မဵားူပားိံိုင်ေုကာင်း အစခဵီ ရေးသားထားပၝတယ်။

အာဏာရြင်ဗိုလ်နေဝင်း ရာထူးမမြထြက်ခင် ေ့ကးေုကာ်ခဲ့သလို စစ်တပ်ဟာ ပစ်ရင် တည့်တည့်ပစ်တယ်ဆိုတဲ့ စကားအတိုင်း ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရတဲ့အတြက် ဒီမိုကရေစီလိုလားတဲ့ အူပစ်မဲ့ ူပည်သူတြေ အသက်နဲႛရင်း္ဘပီး တန်ဖိုးဋ္ဌကီးမားစြာ ပေးဆပ်ခဲ့ရေုကာင်း ဖော်ူပထားပၝတယ်။

၁၉၉၀ ခိုံြစ်မြာ ေ႟ြးကောက်ပြဲ ကဵင်းပခဲ့ပေမဲ့ အိံိုင်ရပၝတီ NLDကို အာဏာ မလြဲေူပာင်းပေးခဲ့ေုကာင်း၊ အာဏာလုံးလုံး လက်လြတ်ရမြာကို ေုကာက်တာက တေုကာင်း၊ တခဵိန်မြာ စစ်ရာဇဝတ်ခုံ႟ုံးတင် စစ်ဆေးခံရမြာကို ေုကာက်တာက တေုကာင်းတိုႛေုကာင့် စစ်ဗိုလ်ခဵြပ်တေဟြာ ူမန်မာူပည်သူလူထုရဲ့ ဒီမိုကရေစီလိုလားတဲ့ သဘောဆ္ဋိံကို လဵစ်လဵြ႟္ဘြပီး ူပည်သူႛအာဏာကို လုယူကာ လူထုခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛတကြ ိံိုင်ငံရေးသမားတေကြို ဖမ်းဆီး ထောင်ခဵခဲ့ေုကာင်းပၝ သူမက ရေးသားဖော်ူပထားပၝတယ်။

လူႛအခြင့်အရေးတြေ ေူပာင်ေူပာင်တင်းတင်း ခဵြိးဖောက်္ဘပီး ိံိုင်ငံရေးလြတ်လပ်မကြို ဖိံြိပ်တဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရအပေၞ ထားရြိတဲ့ ုသစေုတးလဵအစိုးရရဲ့ ပေၞလစီကတော့ အကန်ႛအသတ်နဲႛ ဆက်သြယ် ဆက်ဆံဖိုႛပဲ ူဖစ်ပၝတယ်။

သံတမန်ရေးရာ လမ်းေုကာင်းတခဵြိႛ ဖြင့်လြစ်္ဘပီး အခုလို အကန်ႛအသတ်နဲႛ ဆက်ဆူံခင်းအားူဖင့် ူမန်မာစစ်အစိုးရကို ဝိုင်းပယ်ခံရတဲ့ အပယ်ခံဘဝကို တြန်းပိုႛရာ မရောက်ဘဲ ဖိံြိပ် အုကမ်းဖက်မြတြေ လေဵာ့နည်းသြားစေမယ်လိုႛ ဒီပေၞလစီကို ခဵမြတ်သူတေကြ ယုံကည်ခဲ့ုကပၝတယ်။

အခုလို လမ်းေုကာင်းတြေ ဖြင်ႛလြစ်ထားူခင်းအားူဖင့် တခဵိန်မြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ သူႛအမြားတေကြို သူူမင်လ္ဘာပီး ေူပာင်းလဲမြတြေ လုပ်လာလိမ့်မယ်လိုႛလည်း မ္တေွာ်လင့်ခဲ့ုကပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ အခုအခဵိန်အထိ ၁၉၉၀ ခိုံြစ် ေ႟ြးကောက်ပြဲရလဒ်ကို အကောင်အထည်ဖော်မဲ့လမ်း မူမင်ရသေးပၝဘူး။

္ဘပီးခဲ့တဲ့မေလက ကုလသမဂ္ဂလုူံခံြရေးကောင်စီမြာ ူမန်မာ့အရေး ဆုံးူဖတ်ခဵက်မူုကမ်းတရပ် တင်သြင်းခဲ့ပေမဲ့ တ႟ုတ်၊ ႟ုရြားနဲႛ ဂဵပနိံိုင်ငံတိုႛရဲ့ ကန်ႛကြက်မြေုကာင့် ဆုံးူဖတ်ခဵက် မခဵမြတိံိုင်ခဲ့ပဲ အရေးနိမ့်ခဲ့ရပၝတယ်။ တ႟ုတ်နဲႛ ဂဵပနိံိုင်ငံတိုႛဟာ ကုန်သြယ်ဖက် ိံိုင်ငံတြေူဖစ်လိုႛ ုသစေုတးလဵအနေနဲႛ အခက်အခဲနဲႛ ုကံြတြေႚနေရပၝတယ်။

ဘာပဲူဖစ်ူဖစ်၊ AIPMC ခေၞ ူမန်မာ့အရေးဆောင်႟ြက်နေတဲ့ အာဆီယံ ပၝလီမန်အမတ်မဵားအဖြဲႚက ဦးဆောင်ဋ္ဌကိြးစားနေတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ လုူံခံြရေးကောင်စီ ဆုံးူဖတ်ခဵက် ခဵမြတိံိုင်ရေးကို မိမိတိုႛအနေနဲႛ ဋ္ဌကိြးစားရမြာ ူဖစ်ေုကာင်း ုသစေုတးလဵ အထက် လြတ်တော်အမတ် မီးစ် နာတာရြာ ဒက်စ်ပိုယာက The Advertiser သတင်းစာဋ္ဌကီးမြာ ရေးသား ဖော်ူပထားပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org