ကုလသမဂ္ဂ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် ူမန်မာူပည်သြားမည်

ူမန်မာိံိုင်ငံသိုႛ သြားရောက်မည့် ကုလသမဂ္ဂ ိံိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် ပၝမောက္ခ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီ။ (Photo: AFP)

္ဘပီးခဲ့တဲ့ ၂ ိံြစ်တာအတြင်း ပထမဆုံးအနေနဲႛ ကုလသမဂ္ဂ ထိပ်တန်းအရာရြိုကီးတဦးူဖစ်တဲ့ ကုလသမဂ္ဂ ိံိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီဟာ မေလ ၁၈ရက်နေႛမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံကို ရောက်ရြိလာမြာူဖစ်ပၝတယ်။ မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီဟာ ူပီးခဲ့တဲ့ိံြစ် လုံူခံြရေးကောင်စီ တံခၝးပိတ်အစည်းအဝေးမြာ ူမန်မာ့အရေး တင်ူပအစီရင်ခံခဲ့သူူဖစ်ူပီး အခု ူမန်မာူပည်ခရီးစဉ် အူပန်မြာလည်း လုံူခံြရေးကောင်စီမြာ ထပ်ူပီး အစီရင်ခံရဖိုႛ အလားအလာ ရြိနေပၝတယ်။ ဒီခရီးစဉ်မြာ စစ်အစိုးရ ထိပ်တန်း ခေၝင်းဆောင်တေနြဲႛ တြေႛဆုံဖိုႛရြိသလို ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ တြေႛဆုံခြင့်ပေးရေးကိုလည်း တောင်းဆိုထားပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ ိံိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီရဲ့ ုကာသပတေးနေႛမြာ လာရောက်မယ့် ူမန်မာိံိုင်ငံခရီးစဉ်မြာ လူႛအခြင့်အရေးဆိုင်ရာ ကိင်္စတေနြဲႛ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ဒီမိုကရေစီ ူပန်လည်ထြန်းကားလာရေးအတြက် အလားအလာတေကြိုလည်း ေူပာဆိုဆြေးေိံြးဖိုႛရြိတယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂ ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် မင်္စတာ စတက်ဖိန်း ဒူဂဵားရစ် က မေလ၁၆ရက် ညနေက ေူပာုကားလိုက်ပၝတယ်။

၃ ရက်တာုကာူမင့်မယ့် ဒီခရီးစဉ်မြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရ ထိပ်ပိုင်းခေၝင်းဆောင်တြေ၊ လူမြရေး အဖြဲႛအစည်းတေနြဲႛ အမဵိြးသား ဒီမိုကရေစီအဖြဲႛခဵြပ် အပၝအဝင် ိံိုင်ငံရေးပၝတီတေကြ ကိုယ်စားလြယ်တေနြဲႛပၝ တြေႛဆုံဖိုႛရြိပၝတယ်။ ဒီလို တြေႛဆုံမအြူပင် အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႛခဵြပ်ရဲ့ ခေၝင်းဆောင် နေအိမ်အကဵဉ်းကဵခံနေရတဲ့ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛပၝ တြေႛခြင့်ရဖိုႛ စစ်အစိုးရကို အဆိုူပထြားတယ်လိုႛလည်း မင်္စတာ ဒူဂဵားရစ်က ဆိုပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ ခိုဖီ အာနန်ဟာ ူမန်မာ့ ဒီမိုကရေစီခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို လြတ်ပေးဖိုႛ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို အုကိမ်ုကိမ် တောင်းဆိုခဲ့သလိုပဲ အခု ကုလသမဂ္ဂ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်အနေနဲႛလည်း ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်လြတ်ပေးရေး ကိင်္စကို ေူပာဆို တိုက်တြန်းဖိုႛရြိတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

ူမန်မာစစ်အစိုးရက ကရင်တိုင်းရင်းသားတေကြို နေူပည်တော်အနီးတဝိုက်မြာ မရြိစေဖိုႛ ထိုးစစ်ဆင် တိုက်ခိုက်နေတဲ့အတြက် လက်နက်မဲ့ူပည်သူတေကြို လက်နက်နဲႛ တိုက်ခိုက်နေတာကို ကုလသမဂ္ဂ လူႛအခြင့်အရေး ကဋ္ဋမ်းကဵင်သူ ၆ ဦးက ဝေဖန်႟ြတ်ခဵလိုက်တဲ့ ကာလမြာပဲ အခုလို မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီရဲ့ ခရီးစဉ် ေုကညာခဵက် ထြက်ပေၞလာတာ ူဖစ်ပၝတယ်။ ဒီ ၆ ဦးရဲ့ ေုကညာခဵက်မြာ ရြာသား ထောင်ပေၝင်းမဵားစြာ အိုးအိမ်စြန်ႛ ထြက်ေူပးနေရတဲ့ ကရင်တိုင်းရင်းသားတေအြပေၞ တိုက်ခိုက်နေတာကို ရပ်တန်ႛဖိုႛ တောင်းဆိုထားပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ဒီမိုကရေစီနဲႛ လူႛအခြင့်အရေး ူပန်လည် ထြန်းကားလာဖိုႛ ကုလသမဂ္ဂမြာ စည်း႟ုံးလြံႛဆော်နေတဲ့ အဝေးရောက် အမဵိြးသားညြန်ႛပေၝင်းအစိုးရ ကိုယ်စားလြယ်႟ုံးနဲႛ လူသားခဵင်း စာနာထောက်ထားမြ အကူအညီပေးနေတဲ့ Church World Service တိုႛကလည်း လူမဵိြးူပြတ်တိုက်နေတဲ့ ူမန်မာအစိုးရ ထိုးစစ်တေရြပ်တန်ႛအောင် ကုလသမဂ္ဂလုံူခံြရေးကောင်စီက ဝင်ရောက်တားူမစ်ပေးဖိုႛလည်း တောင်းဆိုခဲ့ုကပၝတယ်။

မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီရဲ့ ခရီးစဉ်ဟာ ၂၀၀၄ ခိုံြစ် မတ်လတုန်းက အထူးကိုယ်စားလြယ် မင်္စတာ ရာဇာလီ အင်္စမေးလ်ရဲ့ ခရီးစဉ်အူပီး ကုလသမဂ္ဂ အဆင့်ူမင့် အရာရြိတဦးရဲ့ ပထမဆုံး ူမန်မာိံိုင်ငံ ခရီးစဉ်ူဖစ်ပၝတယ်။

မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီရဲ့ ခရီးစဉ်ကို ပထမဆုံး လူသိထင်ရြား ေူပာခဲ့တဲ့ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန် သံအမတ်ုကီး မင်္စတာ ဂဋ္ဋန် ဘိုလ်တန်က မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီ အနေနဲႛ ူမန်မာအာဏာပိုင်တေနြဲႛ တြေႛတဲ့ ဆြေးေိံြးမတြိုင်းမြာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို အကဵယ်ခဵြပ်က လြတ်ပေးဖိုႛ တောင်းဆိုစေလိုေုကာင်း ေူပာုကားခဲ့ပၝတယ်။

မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီဟာ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ိံြစ် ဒီဇင်ဘာလတုန်းက လုံူခံြရေးကောင်စီ ူမန်မာ့အရေး တံခၝးပိတ် ုကားနာဆြေးေိံြးပြဲမြာ မင်္စတာအာနန်ကိုယ်စား ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ လက်ရြိအေူခအနေကို ရြင်းလင်းတင်ူပခဲ့သူူဖစ်ူပီး အခုခရီးစဉ်က အူပန်မြာလည်း လုံူခံြရေးကောင်စီကို ူပန်အစီရင်ခံပေးဖိုႛ အူမဲတမ်း ကောင်စီဝင် အမေရိကနိံိုင်ငံက တောင်းဆိုမြာူဖစ်တယ်လိုႛ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမေရိကန် ကိုယ်စားလြယ်႟ုံးမြ ေူပာရေးဆိုခြင့်ရြိသူက ေူပာုကားခဲ့ပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org