ူမန်မာူပည်မြ ူပန်လာသော ကုလ ဒုတိယ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲူပလြုပ်

ကုလသမဂ္ဂ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် ဂမ်ဘာရီံြင့် နအဖဥက္ကှူ ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီး သန်းေ႟တြိုႛ နေူပည်တော်တြင် မေလ ၂၀ရက်နေႛက တြေႚဆုံ စကားေူပာဆိုနေစဉ်။ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

ူမန်မာိံိုင်ငံက မုကာမီက ူပန်ရောက်လာတဲ့ ကုလသမဂ္ဂ ဒုတိယအတြင်းရေးမြးခဵြပ် မင်္စတာ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီဟာ မေလ ၂၄ ရက်နေႛက ကုလသမဂ္ဂမြာ သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲ လုပ်ခဲ့ပၝတယ်။ ဒီရြင်းလင်းပြဲမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံက အမဵြိးသားရင်ုကားစေ့ရေး၊ လူမြဘေးဒုက္ခ ကူညီရေး၊ တိုင်းရင်းသားရေး စတာတေကြို သူက ေူဖဆိုသြားတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲမြာ မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီက နာရီဝက်ကေဵာ်လောက် အမေး၊ အေူဖနဲႛ ေူပာသြားတာဆိုတော့ အမဵားဋ္ဌကီးပၝပဲ။ ထူးူခားတာက မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီဟာ ူမန်မာရဲခဵြပ် ဗိုလ်ခဵြပ်ခင်ရီရဲ့ ေူပာဆိုခဵက်ကို ူပန်ကိုးကား္ဘပီး နအဖက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ူပန်လြတ်ပေးကောင်း ပေးမယ်လိုႛ ေူပာသြားတာပၝပဲ။

ရဲခဵြပ်ေူပာတဲ့ စကားမြာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ဟာ လူထုထောက်ခံမြ မရြိတော့ဘူး၊ ဒၝေုကာင့် သူမကို ူပန်လြတ်ရင်လည်း ိံိုင်ငံရေးအရ မတည်မ္ဘငိမ် ူဖစ်မြာ မဟုတ်ဘူးလိုႛ ေူပာတာဟာ တဖက်ကုကည်ႛရင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ူပန်လြတ်ပေးဖိုႛ ူပင်ဆင် ေူပာဆိုတဲ့ နည်းလမ်း တရပ်အူဖစ် နားလညိံိုင်တယ်လို မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီက ဆိုပၝတယ်။

လာမယ့် မေလ ၂၇ ရက်နေႛဆိုရင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်းတိုးထားတာ ူပည်ႛတော့မြာူဖစ်တဲ့အတြက် သူမကို ူပန်လြတ် မလြတ်ဟာ ိံိုင်ငံတကာက အဓိက အာ႟ုံစိုက်နေတဲ့ ကိင်္စူဖစ်ပၝတယ်။

နအဖက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ူပန်လြတ် မလြတ် မေူပာိံိုင်ပေမယ့်၊ ူပန်လြတ်မယ်လိုႛ သူ သေခဵာပေၝက် မ္တေွာ်လင့်ေုကာင်း မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီက ေူပာဆိုပၝတယ်။ မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီဟာ သူႛရဲ့ ၃ရက်တာ ရန်ကုန် ခရီးစဉ်အတြင်း နအဖ ခေၝင်းဆောင် ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီး သန်းေ႟နြဲႛရော၊ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛပၝ တြေႚဆုံခြင့် ရခဲ့တာပၝ။

မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီက ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် ကဵန်းမာေုကာင်း ခုလို ေူပာဆိုပၝတယ်။

မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီ။ ။ကဵနော်ဆရာဝန်တော့ မဟုတ်ပၝဘူး။ ဒၝပေမယ့် သူမနဲႛ တြေႚတုန်းက ကဵနော်မေးပၝတယ်။ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် ကဵန်းမာရဲ့လား၊ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် ကဵန်းမာတယ်လိုႛ ကဵနော် အူပင်မြာ ူပန်ေူပာိံိုင်ပၝသလားလိုႛ မေးတော့ သူမက ေူပာိံိုင်ပၝတယ်လိုႛ ေူဖပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့် သူမရဲ့ ဆရာဝန် ပုံမြန် လာတြေႛိံိုင်ဖိုႛ ကိင်္စကိုတော့ ူဖစ်စေခဵင်တယ်လိုႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်က ေူပာပၝတယ်။ သူမဟာ စိတ်ဓာတ်ုကံ့ခိုင်္ဘပီး သိံဍ္ဍှိူာန်ခိုင်မာတဲ့ အမဵြိးသမီးပၝ။

ဒၝကတော့ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ ပတ်သက်တဲ့ အပိုင်းကို ေူပာူပတာပၝ။ သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲမြာ မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီက ကဵယ်ကဵယ်ူပန်ႛူပန်ႛ မေးေူဖ ဆြေးေိံြးခဲ့္ဘပီး အသေးစိတ် အခဵက်အလက်တခဵိြႚကိုလဲ ေူပာသြားပၝတယ်။

မင်္စတာ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီက သူႚရဲ့ ခရီးစဉ်ဟာ ူမန်မာိံိုင်ငံနဲႛ ကမႝာ့ကုလသမဂ္ဂ အုကားမြာ အဆက်ူပတ်တောက်နေရာက ဆက်ဆံရေးကို ူပန်လည် ထူထောငိံိုင်ခဲ့တဲ့အတြက် အရေးပၝတယ်လိုႛ သုံးသပ်ပၝတယ်။ အထူးသူဖင့် ူမန်မာအစိုးရကရော အတိုက်အခံ အမဵိြးသား ဒီမိုကရေစီ အဖြဲႚခဵြပ် (NLD)ပၝတီကရော ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အခန်းက္ပကို အသိအမြတ်ူပတြာဟာ ကောင်းမြန်တဲ့ လက္ခဏာလိုႛ သူက ဆိုပၝတယ်။

မင်္စတာဂမ်ဘာရီ ေူပာတာက အစိုးရနဲႛ အတိုက်အခံ NLD ပၝတီအုကားမြာ ိံြစ်ဦးိံြစ်ဖက် လက်ခံိံိုင်မယ့် ကိင်္စရပ်တေကြို ုကံဆရြာဖြေပေးဖိုႛ အားပေးကူညီဖိုႛအတြက် ကုလသမဂ္ဂအနေနဲႛ ုကားဝင်ဆောင်႟ြကိံိုင်တာ ရြိတယ်လိုႛ အစိုးရကရော NLDကပၝ သဘောတူ ထောက်ခံပၝတယ်။

ဒီ့အတြက် အမဵိြးသားညီလာခံကို အားလုံးပၝဝငိံိုင်တဲ့ အေူခအနေမဵိြးနဲႛ ူပန်လည် ကဵင်းပဖိုႛ လိုအပ်ပၝလိမ့်မယ်။ အမဵိြးသားညီလာခံကို အခု ရပ်နားထား္ဘပီးတော့ အောက်တိုဘာလမြာ ူပန်လည် ကဵင်းပမြာဆိုတော့၊ ကုလသမဂ္ဂအနေနဲႛ အစိုးရနဲႛ NLD ုကားမြာ ိံြစ်ဖက် လက်ခံိံိုင်မယ့် ကိင်္စတေကြို အားပေး ကူညီဖိုႛအတြက် အခဵိန်ရြိပၝသေးတယ်။ ဒီပံ့ပိုးကူညီမဟြာ ူဖစ်စဉ်သဘော၊ လုပ်ငန်းစဉ်သဘောသာူဖစ်္ဘပီး၊ တခၝလုပ်္ဘပီးတော့ ္ဘပီးသြားမယ့် ကိင်္စမဵိြးမဟုတ်ဖူး ဆိုတာကိုတော့ အလေးအနက် ေူပာလိုပၝတယ်လိုႛ မင်္စတာဂမ်ဘာရီက ေူပာဆိုသြားပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာအမေရိကန် သံအမတ်ဋ္ဌကီးကလည်း မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီကို သူႛခရီးစဉ်နဲႛ ပတ်သက်လိုႛ လုူံခြံရေးကောင်စီမြာ ရြင်းလင်းဖိုႛ တောင်းဆိုထားပၝသေးတယ်။ ရြေႛတပတ်မြာ လုပ်ူဖစ်မယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီရဲ့ ေူပာဆိုခဵက်ကို ဝေဖန်သူတေကြတော့ နအဖဟာ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို အသုံးခဵ္ဘပီး ိံိုင်ငံတကာဖိအားတြေ လေဵာ့အောင်လုပ်နေတာလိုႛလည်း ဆိုနေတာလည်း ရြိပၝတယ်။ သူတိုႛကတော့ ကရင်ရြာသားတြေ သတ်ူဖတ်မအြတြက် လုူံခြံရေးကောင်စီက အရေးယူရမယ်လိုႛ ဆိုနေပၝတယ်။

ခုခရီးနဲႛ ပတ်သက်ူပီး ကုလသမဂ္ဂ အရာရြိတေကြ အားတက်သရော ူဖစ်နေုကပေမဲ့ ဝၝရြင်တန် အေူခစိုက် ူမန်မာ့အရေး အမေရိကန်လြပ်ရြားမအြဖြဲႛ (US Campaign for Burma) အဖြဲႛဒၝ႟ိုက်တာ ဂဵယ်ရမီ ဝုဒ်ရမ်ကတော့ နအဖ စစ်အစိုးရဟာ နိုင်ငံတကာ ဖိအား လေဵာ့ပၝးသြားအောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို အူမဲတမ်း ဝြက်ဖဲတခဵပ်လို အသုံးခဵတတ်တယ်၊၊ အခု ကရင်ူပည်နယ်မြာ အူပစ်မဲ့ တိုင်းရင်းသားတြေ ထောင်နဲႛသောင်းနဲႛခဵီူပီး အိုးပစ်အိမ်ပစ် ထြက်ေူပးပုန်းအောင်းနေုကရတာတေကြို ရပ်စဲသြားအောင် ကုလသမဂ္ဂအနေနဲႛ အခုလောလောဆယ်မြာ အရေးယူ ဆောင်ရြက်သြားဖိုႛ လိုအပ်နေပၝတယ်လိုႛ ေူပာုကားသြားပၝတယ်၊၊

မင်္စတာဂမ်ဘာရီရဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံ ၃ရက်ခရီး သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲရဲ့ အရေးဋ္ဌကီးတဲ့ အခဵက်အလက်မဵားကို RFA မြ ဦးမင်းဇင်က ကောကိုံတ် ရြင်းလင်း တင်ူပထားတာကို နားထောငိံိုင်ပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org