တ႟ုတိံြင့် အင်ဒိုနီးရြားတိုႛ ူမန်မာ့အရေး ဆြေးေိံြး

တ႟ုတ် ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးသစ် ယန်ဂေဵခဵီ (ဝဲ)ိံြင့် အင်ဒိုနီးရြား ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး ဟတ်ဆန် ဝီရယုဒ (ယာ)တိုႛ အင်ဒိုနီးရြားိံိုင်ငံ ဂဵာကာတ္ဘာမိြႚတြင် ဇူလိုင် ၄ရက်နေႛက တြေႚဆုံ စကားေူပာနေပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ ယန်ဂေဵခဵီသည် အင်ဒိုနီးရြားသမတ စူစီလို ဘမ်ဘန် ယုဒ်ဟိုယိုံိုံြင့်လည်း တြေႚဆုံမည်ူဖစ်သည်။ (Photo: AFP)

အင်ဒိုနီးရြားိံိုင်ငံမြာ အလည်အပတ်ရောက်နေတဲ့ တ႟ုတ် ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးဟာ အင်ဒိုနီးရြား ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးနဲႛ ိံြစိံိုင်ငံ ဆက်ဆံရေးကိင်္စတေအြူပင် ူမန်မာ့အရေးကိုလည်း အူပန်အလြန်ဆြေးေိံြး အူမင်ဖလြယ်ုကတယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

တ႟ုတိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး ယန်ဂေဵခဵီဟာ ဗုဒ္ဌဟူးနေႛက အင်ဒိုနီးရြား ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး ဟတ်ဆန် ဝိရယုဒနဲႛတြေႚဆုံစဉ် ဒေသတြင်း ူင်္ပံနာဋ္ဌကီး ိံြစ်ရပ်ူဖစ်တဲ့ ူမန်မာနဲႛ ေူမာက်ကိုရီးယားိံိုင်ငံ ကိင်္စတေကြို ဆြေးေိံြးခဲ့တယ်လိုႛ Jakarta Post သတင်းစာမြာ ရေးသားထားပၝတယ်။ ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ နောက်ဆုံးအေူခအနေတေကြို အာ႟ုံစိုက် ဆြေးေိံြးတယ်လိုႛသာ ရေးသား္ဘပီး အသေးစိတ်ကိုတော့ ဖော်ူပထားတာ မတြေႚရပၝဘူး။

တ႟ုတိံိုင်ငံဟာ လုူံခြံရေးကောင်စီ အူမဲတမ်းအဖြဲႚဝင်ူဖစ်္ဘပီး၊ အင်ဒိုနီးရြားကတော့ အလြည့်ကဵ အဖြဲႚဝင်ပၝ။ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝၝရီလ ူမန်မာ့အရေး လုူံခြံရေးကောင်စီဆုံးူဖတ်ခဵက် တင်သြင်းတုန်းက တ႟ုတိံိုင်ငံက ဗီတိုအာဏာသုံး ပယ်ခဵခဲ့္ဘပီး အင်ဒိုနီးရြားကတော့ မဲမပေးပဲ နေခဲ့ပၝတယ်။ �အင်ဒိုနီးရြားိံိုင်ငံဟာ လုူံခြံရေးကောင်စီ အဖြဲႚဝင်ူဖစ်နေတာမိုႛ တ႟ုတ်က အင်ဒိုနီးရြားကို ဒေသတြင်းမြာရော၊ ကမႝာပေၞမြာ အရေးပၝတဲ့ ိံိုင်ငံတိံိုင်ငံအူဖစ် ႟ြူမင်နေေုကာင်း၊ ဒၝေုကာင့် မုကာခင်ကမြ အသစ်ခန်ႛအပ်ခံရတဲ့ တ႟ုတိံိုင်ငူံခားရေး ဝန်ဋ္ဌကီးဟာ အင်ဒိုနီးရြားကို ဦးစားပေးအူဖစ် လာရောက်တာ ူဖစ်ေုကာင်း� အင်ဒိုနီးရြား ိံိုင်ငူံခားရေးဌာန ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂြိလ်က ေူပာပၝတယ်။ ဒၝေုကာင့် တ႟ုတ်နဲႛ အင်ဒိုနီးရြား ိံြစိံိုင်ငံက သူတိုႛရဲ့ အစည်းအဝေး အစီအစဉ်ထဲမြာ ူမန်မာ့ကိင်္စ အရေးတယူ ဆြေးေိံြးလာတာဟာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတယ်လိုႛ လေ့လာသူတခဵြိႚက သုံးသပ်ပၝတယ်။

အထူးသူဖင့် တ႟ုတ်အစိုးရဟာ လုူံခြံရေးကောင်စီမြာ ူမန်မာဘက်က ရပ်တည်္ဘပီးနောက် ူမန်မာ့ရေး ပို္ဘပီး တက်တက့်က့က ဆောင်႟ြက်လာတာ တြေႚရပၝတယ်။ မုကာခင်ကပဲ အမေရိကန် အဆင့်ူမင့် သံတမန်တေနြဲႛ ူမန်မာစစ်အစိုးရဝန်ဋ္ဌကီးတေအြုကား တ႟ုတ်ူပည် ပီကင်း္ဘမိြႚမြာ တြေႚဆုံိံိုင်အောင် စီစဉ်ပေးခဲ့ပၝတယ်။

ဒီတပတ်ထုတ်ဝေတဲ့ The Economist မဂ္ဂဇင်းဋ္ဌကီးကတော့ အနောကိံိုင်ငံတေရြဲ့ ဖိအားေုကာင့် အထီးကဵန်ူဖစ်နေတဲ့ စစ်အစိုးရကို တောင့်ခံိံိုင်အောင် တ႟ုတ်က ကူညီခဲ့သလို၊ အခုလည်း ဒီအထီးကဵန်ူဖစ်မြ အဆုံးသတ်အောင် တ႟ုတ်က ကူညီနေတာပၝပဲလိုႛ ရေးသားလိုက်ပၝတယ်။

ဒၝ့အူပင် ူမန်မာ့အရေး တ႟ုတ်က ခုတလော ကူညီနေတာတေဟြာလည်း အမေရိကန်စတဲ့ အနောကိံိုင်ငံတေနြဲႛ အကဵြိးစီးပြားအရ တူညီလိုႛထက် တ႟ုတ်ဘက်က ယာယီ နည်းပရိယာယ်အရ လုပ်ူပနေတာတေပြဲလိုႛ The Economist က သုံးသပ်ပၝတယ်။ အထူးသူဖင့် ၂၀၀၈ ခိုံြစ် တ႟ုတ်ူပည်မြာ ကဵင်းပမဲ့ အိုလမ်ပစ်ပြဲတော်မတိုင်မီ တ႟ုတ်က ိံိုင်ငံတကာအလယ်မြာ မဵကိံြာကောင်းရအောင် ရေတိုပရိယာယ်ဆင် လုပ်ူပနေတာပၝလိုႛလည်း မဂ္ဂဇင်းဋ္ဌကီး ရေးသားလိုက်ပၝတယ်။

2025 M Street NW
Washington, DC 20036
+1 (202) 530-4900
burweb@rfa.org