မထင်မြတ်ပဲ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ကုလ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် တြေႚဆုံခြင့်ရ

ကုလသမဂ္ဂ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် ဂမ်ဘာရီံြင့် နအဖဥက္ကှူ ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီး သန်းေ႟တြိုႛ နေူပည်တော်တြင် မေလ ၂၀ရက်နေႛက တြေႚဆုံ စကားေူပာဆိုနေစဉ်။ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

ဒီမိုကရေစီရေး ူပြူပင်ေူပာင်းလဲရေးတေလြုပ်ဖိုႛ ိံိုင်ငံတကာက ဖိအားပေးတာတြေ ခံနေရတဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ မေလ ၂၀ရက်၊ စနေနေႛက ပဵဉ်းမနား နေူပည်တော်မြာ ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးုကီးသန်းရေနြဲႛ ကုလသမဂ္ဂ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီ တြေႛဆုံအူပီး ညနေပိုင်းမြာ ဒီမိုကရေစီခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီကို ထင်မြတ်မထားဘဲ တြေႛဆုံခြင့် ပေးခဲ့ပၝတယ်။

ဒီလို ႟ုတ်တရက် တြေႛဆုံခြင့် ပေးလိုက်တာဟာ ူမန်မာစစ်အစိုးရကို ိံိုင်ငံတကာဖိအားနဲႛ လုံူခံြရေးကောင်စီတင်ူပီး အရေးယူဖိုႛ ူပင်နေတာတေကြို လေဵာ့ကဵသြားအောင်၊ ကာကြယိံိုင်အောင် ူမန်မာစစ်အစိုးရက လုပ်ဆောင်လိုက်တာလိုႛ ူမန်မာ့အရေးကဋ္ဋမ်းကဵင်သူတေကြ ေူပာဆိုုကပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂလုံူခံြရေးကောင်စီမြာ အရေးယူခံရမြာကို ကာကြယ်ဖိုႛ အားထုတ်တဲ့အနေနဲႛ ူမန်မာအစိုးရက ကုလသမဂ္ဂ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ အီဘရာဟင် ဂမ်ဘာရီကို ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ တြေႛဆုံခြင့်ပေးခဲ့တာ ူဖစ်တယ်လိုႛ ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေး လေ့လာသုံးသပ်သူတေကြ မေလ ၂၁ရက်နေႛမြာ ေူပာဆိုလိုက်ပၝတယ်။

မင်္စတာဂမ်ဘာရီဟာ စနေနေႛက နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ်ကဵနေတဲ့ အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီ အဖြဲႛခဵြပ် ခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ တနာရီုကာ တြေႛဆုံဆြေးေိံြးခြင့်ရခဲ့ပၝတယ်။ ပဵဉ်းမနား နေူပည်တော်ူမိြႚတော်မြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရ ခေၝင်းဆောင် ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးုကီးသန်းေ႟နြဲႛ မနက်ပိုင်းမြာ တြေႛဆုံဆြေးေိံြးအူပီး ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ အမြတ်မထင် တြေႛဆုံခြင့်ရရြိခဲ့တာ ူဖစ်ပၝတယ်။

အခုလို ူမန်မာစစ်အစိုးရက ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလြယ်နဲႛ ဒေၞစုကို တြေႛဆုံခြင့်ပေးလိုက်တာဟာ ဒီမိုကရေစီရေး ူပြူပင်ေူပာင်းလဲတာတြေ လုပ်ဖိုႛ ိံိုင်ငံတကာက ဖိအားပေးတာတြေ ေူပပေဵာက်စေဖိုႛနဲႛ လုံူခံြရေးကောင်စီ တင်ူပီး ဆြေးေိံြးမယ့် အရေးကို ကာကြယ်လိုတဲ့ အတြက်ူဖစ်ေုကာင်း ထိုင်းိံိုင်ငံအေူခစိုက် ူမန်မာ့အရေးလေ့လာသူ ဦးဝင်းမင်းက ဆိုပၝတယ်။

အမေရိကနိံိုင်ငံရဲႛ ဦးဆောင်ဋ္ဌကိြးပမ်းခဵက်ေုကာင့် ူပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင်ဘာလတုန်းက ူမန်မာ့အရေးကို လုံူခံြရေးကောင်စီမြာ ပထမဆုံး ုကားနာ ဆြေးေိံြးခဲ့ပၝတယ်။ ူပီးခဲ့တဲ့ အပတ်တုန်းကလည်း အမေရိကန်သမတ ဂေဵာ့ဘုြရ်က ူမန်မာစစ်အစိုးရအပေၞ စီးပြားရေးပိတ်ဆိုႛမြ နောက်ထပ် တိံြစ် သက်တမ်းတိုးလိုက်စဉ်မြာ ူမန်မာစစ်အစိုးရဟာ အမေရိကနိံိုင်ငံရဲ့ အမဵိြးသားလုံူခံြရေးနဲႛ ိံိုင်ငူံခားရေးမူဝၝဒကို ူခိမ်းေူခာက်နေေုကာင်း ေူပာုကားခဲ့ပၝတယ်။

ဦးဝင်းမင်းက မင်္စတာဂမ်ဘာရီကို ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ တြေႛခြင့်မပေးခဲ့ရင် လုံူခံြရေးကောင်စီမြာ ူမန်မာကိင်္စကို မင်္စတာဂမ်ဘာရီက ူပန်တင်ူပဖိုႛ ူဖစ်လာမြာ စိုးရိမ်နေပုံရေုကာင်းလည်း သုံးသပ် ေူပာဆိုပၝတယ်။

ရန်ကုန်မြာရြိတဲ့ အနောကိံိုင်ငံသံ႟ုံးတခုက သံတမန်တဦးကတော့ အခုလို ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ မင်္စတာဂမ်ဘာရီကို တြေႛဆုံခြင့်ပေးလိုက်တာဟာ ကောင်းတဲ့ အမြတ်မထင်လုပ်ရပ်ူဖစ်ေုကာင်း မြတ်ခဵက်ခဵခဲ့ပၝတယ်။ ဒၝပေမယ့်၊ ဒၝဟာ အမေရိကန်တြေ လုံူခံြရေးကောင်စီတင်ဖိုႛ စိတ်မရြည်ူဖစ်နေတာကို ေူပပေဵာက်ဖိုႛ အတြက်သာူဖစ်ူပီး ဒေၞစုကို ူပန်လြတ်ပေးဖိုႛ အလားအလာတော့ မရြိဘူးလိုႛ အမဵားက နားလည်ထားပၝတယ်။

ဒၝပေမယ့် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ရဲႛ အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႛခဵြပ် (NLD) ကတော့ အခုလို အထူးကိုယ်စားလြယ်နဲႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည် တြေႛဆုံခြင့်ရတာကို ုကိဆြိုလိုက်ပၝတယ်။ အဖြဲႛခဵြပ်ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် ဦးလြင်က လာမယ့် မေလ ၂၇ရက် အကဵယ်ခဵြပ် ၆ လသက်တမ်းကုန်ရင် ဒေၞစု ကို နေအိမ်အကဵယ်ခဵြပ် သက်တမ်းမတိုးဖိုႛရာ ူဖစ်လာိံိုင်စရာရြိတယ်လိုႛ ေူပာဆိုလိုက်ပၝတယ်။ ဦးလြင်က သူတိုႛ ဆက်ဖမ်းထားခဵင်ရင် နဂိုကတည်းက ၆ လ သက်တမ်းမဟုတ်ပဲ ၁ိံြစ်တိုးခဲ့မြာ ူဖစ်တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

ဒၝပေမယ့် ိံိုင်ငူံခားသံတမန်တြေရော ူမန်မာ့အရေးသုံးသပ်သူတေကြပၝ ဒီအခဵက်အပေၞ သံသယရြိပၝတယ်။ ဦးဝင်းမင်းကတော့ လာမယ့် မေလ ၂၇ မြာ ဒေၞစုကို လြတ်ပေးဖိုႛ အလားအလာမူမင်ေုကာင်း ေူပာုကားပၝတယ်။

မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီနဲႛ ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးုကီးသန်းရေတြိုႛ စနေနေႛမနက်ပိုင်းက နေူပည်တော်ရြိ ဘုရင့်နောင်ရိပ်သာမြာ တြေႛဆုံရာမြာ ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီးက အစိုးရနဲႛ အတိုက်အခံပၝတီ ိံြစ်ဦးိံြစ်ဘက် ညိၟိံြိင်း အေူဖရြာဖိုႛ သဘောတူေုကာင်း ေူပာုကားခဲ့သလို ိံိုင်ငံတကာအဖြဲႛအစည်းတြေ အကူအညီပေးအပိံိုင်ဖိုႛ နည်းလမ်းတေလြည်း ရြာဖေမြြာူဖစ်ေုကာင်း ေူပာုကားခဲ့တယ်လိုႛ ရိုက်တာသတင်းက ဆိုပၝတယ်။

ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်နဲႛ တြေႚဆုံခဲ့ရာမြာတော့ ဒေၞစုဟာ ကဵန်းမာရေး ကောင်းမြန်တာ တြေႛရေုကာင်း၊ ဒၝပေမယ့် သူမဟာ တားဆီးပိတ်ပင်ထားတာတြေ ခံနေရဆဲူဖစ်ေုကာင်း၊ သူမအနေနဲႛ တိုင်းူပည်အပေၞ တစုံတရာပေးဆပ်ဖိုႛ ဆ္ဋိံရြိေုကာင်း၊ ဒၝကိုလည်း လုပ်ကိုင်ခြင့်ရမယ်လိုႛ မ္တေွာ်လင့်နေေုကာင်း မင်္စတာဂမ်ဘာရီက ေူပာုကားခဲ့ပၝတယ်။

မေလ ၂၁ရက်နေႛထုတ် ူမန်မာအစိုးရပိုင် သတင်းစာတေနြဲႛ မီဒီယာတေမြြာတော့ မင်္စတာဂမ်ဘာရီနဲႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်တိုႛ တြေႚဆုံခဲ့တဲ့ အေုကာင်း အမဵားူပည်သူ သိရြိံိုင်ဖိုႛ အရိပ်အ့မက်တောင် ရေးသား ဖော်ူပထားတာ မရြိေုကာင်း သိရြိရပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ၊ လက်ထောက်အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်၊ မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီရဲ့ ခရီးစဉ်၊ ူပီးတော့ ၂ ိံြစ်အတြင်း ပထမဆုံးအဋ္ဌကိမ်အနေနဲႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ူပည်ပက လာရောက်တဲ့ အဆင့်ူမင့် ကိုယ်စားလြယ်တဦးကို တြေႛခြင့်ူပတြဲ့ ကိင်္စတေအြပေၞ အေူခခ္ဘံပီး ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေး အလားအလာ အကဲခတ်ခဵက်တေကြို လေ့လာသူတေနြဲႛ ဆက်သြယ်ူပီး RFA ထုတ်လငြ့်ခဲ့ပၝတယ်။

ဒီထဲက ဝၝရင့ိံိုင်ငံရေးသမားုကီး သခင်ခဵန်ထြန်းနဲႛ NLD ပၝတီ၊ ေူပာခြင့်ရပုဂ္ဂိြလ် ဦးဉာဏ်ဝင်းတိုႛကို ထပ်မံ ဆက်သြယ်မေးူမန်းခဲ့တယ်။

ကုလသမဂ္ဂ၊ လက်ထောက် အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်၊ မင်္စတာ ဂမ်ဘာရီဟာ NLD ပၝတီနဲႛ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို တြေႛဆုံခဲ့ပေမယ့် တဖက်မြာတော့ နအဖဥက္ကဌ ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးုကီး သန်းေ႟ြ၊ တရားသူဋ္ဌကီးခဵြပ်၊ ူပီးတော့ နအဖ ဝန်ဋ္ဌကီးတေနြဲႛ ဖြဲႛထားတဲ့ ုကံ့ခိုင်ဖြံႛူဖိြးရေးအဖြဲႛ အမြဆောင်တြေ၊ ္ဘပီးတော့ ဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ်၊ ဝန်ဋ္ဌကီးကတော်တေနြဲႛ နအဖက ဖြဲႛထားတဲ့ အမဵိြးသမီးအဖြဲႛတေနြဲႛ တြေႛခဲ့တယ်။ ဒၝပေမယ့် တြေႛခြင့်တောင်းထားတဲ့ တူခား ဒီမိုကရေစီ အင်အားစုတြေ၊ တိုင်းရင်းသားတေနြဲႛ တြေႛမသြားလိုႛ အခဵက်အလက် စုဆောင်းတဲ့နေရာမြာ ညီမ္တွမြ မရြိဘူးလိုႛ ဝၝရင့ိံိုင်ငံရေးသမားုကီး သခင်ခဵန်ထြန်းက ႟ြူမင်ပၝတယ်။ ဒၝ့အူပင် ဒီခရီးစဉ်ဟာ သိပ်တော့ ထူးူခားမြာ မဟုတ်ဘူးလိုႛ သခင်ခဵန်ထြန်းက သုံးသပ်ပၝတယ်။

• ိံိုင်ငံရေးသမားမဵားိံြင့် အမေးအေူဖ
• Download story audio